Colémbolos: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m →‎top: Arranxos varios, replaced: <br> → <br/>
Recuperando 2 fontes e etiquetando 0 como mortas. #IABot (v2.0beta8)
Liña 75:
[[Ficheiro:CollembolaBMNH.jpg|miniatura|dereita|Unha especie de [[Sminthurinae]] ([[Symphypleona]]: [[Sminthuridae]]).]]
 
Considéranse uns dos animais macroscópicos máis abundantes en número, xa que se estima que hai 100.000 individuos por metro cadrado de terreo,<ref>{{Cita publicación periódica |author1=Jean-François Ponge |author2=Pierre Arpin |author3=Francis Sondag |author4=Ferdinand Delecour |lastauthoramp=yes|year=1997 |title=Soil fauna and site assessment in beech stands of the Belgian Ardennes |journal=[[Canadian Journal of Forest Research]] |volume=27 |issue=12 |pages=2053–2064 |doi=10.1139/cjfr-27-12-2053 |url=https://www.researchgate.net/publication/45341271 |format=[[Portable Document Format|PDF]]}}</ref> esencialmente nas partes do mundo onde hai solo e os hábitats relacionados (masas de [[musgo]]s, [[madeira]] caída, céspedes de [[herba]]s, niños de [[formiga]]s e [[térmite]]s).<ref name="Ponge 1993">{{Cita publicación periódica |author= Jean-François Ponge |year=1993 |title=Biocenoses of Collembola in atlantic temperate grass-woodland ecosystems |journal=Pedobiologia |volume=37 |issue=4 |pages=223–244 |url=https://www.researchgate.net/publication/46396173 |format=[[Portable Document Format|PDF]]}}</ref> Só os [[nematodo]]s, [[crustáceo]]s e [[ácaro]]s é probable que teñan poboacións globais de magnitude similar, e eses grupos agás os ácaros son máis amplos: aínda que a categoría taxonómica non se pode usar para a comparación absoluta, é notable que os nematodos son un [[filo]] e os crustáceos un [[sufilo]]. A maioría dos colémbolos son pequenos e difíciles de ver por observación casual, pero un colémbolo, ás veces chamado "pulga da neve" (''[[Hypogastrura nivicola]]''), pode verse doadamene nos días cálidos de inverno cando é activo e a súa cor escura contrasta fortemente co fondo branco de neve.<ref>{{Cita web |url=http://www.fcps.edu/islandcreekes/ecology/snow_flea.htm |title=Snow Flea. ''Hypogastrura nivicola'' |work=Study of Northern Virginia Ecology |publisher=Fairfax County Public Schools |author=Island Creek Elementary School |accessdate=January 2, 2016 |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20160901081522/http://www2.fcps.edu/islandcreekes/ecology/snow_flea.htm |dataarquivo=01 de setembro de 2016 |urlmorta=si }}</ref>
 
Ademais, unhas poucas especies adoitan subir ás árbores e formar un compoñente dominante da fauna das copas.<ref>{{Cita publicación periódica |author1= Peter Shaw |author2= Claire Ozanne |author3= Martin Speight |author4= Imogen Palmer |lastauthoramp=yes |year=2007 |title=Edge effects and arboreal Collembola in coniferous plantations |journal=Pedobiologia |volume=51 |issue=4 |pages=287–293 |doi=10.1016/j.pedobi.2007.04.010 |url=http://roehampton.openrepository.com/roehampton/handle/10142/13031}}</ref><ref>{{Cita publicación periódica |author1=Jürg Zettel |author2=Ursula Zettel |author3=Beatrice Egger |lastauthoramp=yes |year=2000 |title=Jumping technique and climbing behaviour of the collembolan Ceratophysella sigillata (Collembola: Hypogastruridae) |journal=[[European Journal of Entomology]] |volume=97 |issue=1 |pages=41–45 |doi=10.14411/eje.2000.010 |url=http://www.eje.cz/pdfs/eje/2000/01/10.pdf |format=[[Portable Document Format|PDF]]}}</ref> Estes adoitan ser especies maiores (>2&nbsp;mm), principalmente dos xéneros ''Entomobrya'' e ''[[Orchesella]]'', aínda que as densidades por metro cadrado son normalmente de 1 a 2 ordes de magnitude menores que as das poboacións do solo da mesma especie. En rexións temperadas, unhas poucas especies (por exemplo, ''Anurophorus'' spp., ''Entomobrya albocincta'', ''Xenylla xavieri'', ''Hypogastrura arborea'') son case exclusivamente arbóreas.<ref name="Ponge 1993"/> Nas rexións tropicais un só metro cadrado de hábitat do dosel arbóreo pode manter moitas especies de colémbolos.<ref name="Piper"/>
Liña 94:
[[Ficheiro:Tomocerus.sp.1.jpg|miniatura|dereita|''[[Tomocerus]]'' sp. de Alemaña.]]
 
Os colémbolos son pragas para algúns cultivos agrícolas. ''[[Sminthurus viridis]]'' causa graves danos a cultivos agrícolas,<ref>{{Cita publicación periódica |author1=Michael W. Shaw |author2=G. M. Haughs |lastauthoramp=yes |year=1983 |title=Damage to potato foliage by ''Sminthurus viridis'' (L.) |journal=[[Plant Pathology (journal)|Plant Pathology]] |volume=32 |issue=4 |pages=465–466 |doi=10.1111/j.1365-3059.1983.tb02864.x}}</ref> e é considerado unha praga en Australia.<ref>{{Cita publicación periódica |author=Alan L. Bishop |author2=Anne M. Harris |author3=Harry J. McKenzie |year=2001 |title=Distribution and ecology of the lucerne flea, ''Sminthurus viridis'' (L.) (Collembola: Sminthuridae), in irrigated lucerne in the Hunter dairying region of New South Wales |journal=[[Australian Journal of Entomology]] |volume=40 |issue=1 |pages=49–55 |doi=10.1046/j.1440-6055.2001.00202.x}}</ref><ref>{{Cita web |publisher=[[Western Australia Department of Agriculture and Food]] |year=2008 |url=http://agspsrv34.agric.wa.gov.au/ento/pestweb/Query1_1.idc?ID=1273892568 |title=Lucerne Flea ''Sminthurus viridis'' |accessdate=January 3, 2016 |urlarquivo=http://webarchive.loc.gov/all/20090627140901/http://agspsrv34.agric.wa.gov.au/ento/pestweb/Query1_1.idc?ID=1273892568 |dataarquivo=27 de xuño de 2009 |urlmorta=si }}</ref> Os Onychiuridae tamén se alimentan de tubérculos e dánanos en certa medida.<ref>{{Cita publicación periódica |author1=A. N. Baker |author2=R. Andrew Dunning |lastauthoramp=yes |year=1975 |title=Association of populations of onychiurid Collembola with damage to sugar-beet seedlings |journal=[[Plant Pathology (journal)|Plant Pathology]] |volume=24 |issue=3 |pages=150–154 |doi=10.1111/j.1365-3059.1975.tb01882.x}}</ref> Porén, pola súa capacidade de transportar nos seus tegumentos esporas de fungos que forman [[micorriza]]s e bacterias que axudan as micorrizas, os colémbolos do solo xogan un papel positivo no establecemento de [[simbiose]]s planta-fungo, polo que son beneficiosos para a agricultura.<ref>{{Cita publicación periódica |author1=John N. Klironomos |author2=Peter Moutoglis |lastauthoramp=yes |year=1999 |title=Colonization of nonmycorrhizal plants by mycorrhizal neighbours as influenced by the collembolan, ''Folsomia candida'' |journal=Biology and Fertility of Soils |volume=29 |issue=3 |pages=277–281 |doi=10.1007/s003740050553}}</ref> Tamén contribúen ao control de [[enfermidade fúnxica|enfermidades fúnxicas]] de plantas por medio do consumo activo dos [[micelio]]s e [[espora]]s de fungos patóxenos e causantes de podremia.<ref>{{Cita publicación periódica |author1=Maria Agnese Sabatini |author2=Gloria Innocenti |lastauthoramp=yes |year=2001 |title=Effects of Collembola on plant-pathogenic fungus interactions in simple experimental systems |journal=Biology and Fertility of Soils |volume=33 |issue=1 |pages=62–66 |doi=10.1007/s003740000290}}</ref><ref>{{Cita publicación periódica |author1=Hiroyoshi Shiraishi |author2=Yoshinari Enami |author3=Seigo Okano |lastauthoramp=yes |year=2003 |title=''Folsomia hidakana'' (Collembola) prevents damping-off disease in cabbage and Chinese cabbage by ''Rhizoctonia solani'' |journal=Pedobiologia |volume=47 |issue=1 |pages=33–38 |doi=10.1078/0031-4056-00167}}</ref> Suxeriuse que poderían criarse para usalos no control de [[fungopatóxeno|fungos patóxenos]] en invernadoiros e outros cultivos baixo teito.<ref>{{Cita publicación periódica |author1=Jean-François Ponge |author2=Marie-José Charpentié |lastauthoramp=yes |year=1981 |title=Étude des relations microflore-microfaune: expériences sur ''Pseudosinella alba'' (Packard), Collembole mycophage |language=french |journal=Revue d'Écologie et de Biologie du Sol |volume=18 |pages=291–303 |url=https://www.researchgate.net/publication/48418031 |format=[[Portable Document Format|PDF]]}}</ref><ref>{{Cita publicación periódica |author1=Robert T. Lartey |author2=Elroy A. Curl |author3=Curt M. Peterson |author4=James D. Harper |lastauthoramp=yes |year=1989 |title=Mycophagous grazing and food preference of ''Proisotoma minuta'' (Collembola: Isotomidae) and ''Onychiurus encarpatus'' (Collembola: Onychiuridae) |journal=Environmental Entomology |volume=18 |issue=2 |pages=334–337|doi=10.1093/ee/18.2.334}}</ref>
 
Varias fontes e publicacións suxeriron que algúns colémbolos poden parasitar a humanos, pero isto é totalmente inconsistente coa súa bioloxía, e nunca foi confirmado cientificamente, aínda que se documentou que as escamas ou pelos dos colémbolos poden causar irritación cando se esfregan na pel humana.<ref name="J&C2007">{{Cita web |author1=Frans Janssens |author2=Kenneth A. Christiansen |lastauthoramp=yes |work=Checklist of the Collembola |url=http://www.collembola.org/publicat/sidney.htm |title=Synanthropic Collembola, springtails in association with Man |date=November 22, 2007 |accessdate=January 10, 2016}}</ref> Poden ás veces ser abondosos dentro das casas en zonas húmidas como cuartos de baño e sotos e accidentalmente poden atoparse sobre unha persoa. O máis habitual é que as afirmacións de que hai infestacións da pel humana persistentes por colémbolos indiquen que hai un problema neurolóxico, como a [[Morgellons|síndrome de Morgellons]] ou [[delirio de parasitose]], que non é un problema de parasitismo senón psicolóxico. Os propios investigadores poden ser suxeitos dese fenómeno psicolóxico. Por exemplo, unha publicación de 2004 afirmaba que en certo caso se atoparan colémbolos en mostras de pel, pero foi despois determinada como un caso de [[pareidolia]], é dicir, non se atoparan realmente espécimes de colémbolos, pero os investigadores dixitalizaran fotos ampliadas de restos das mostras creando imaxes que parecían pequenas cabezas de artrópodos, que se consideraron restos de colémbolos.<ref name="J&C2007"/><ref>{{Cita publicación periódica |author=May Berenbaum |year=2005 |title=Face Time |journal=[[American Entomologist]] |volume=51 |issue=2 |pages=68–69 |doi=10.1093/ae/51.2.68 |url=http://www.entsoc.org/PDF/Pubs/Periodicals/AE/AE-2005/Summer/buzzwords.pdf |format=[[Portable Document Format|PDF]]}}</ref><ref>{{Cita publicación periódica |author1=Kenneth Christiansen |author2=Ernest C. Bernard |lastauthoramp=yes |year=2008 |title=Critique of the article "Collembola (Springtails) (Arthropoda: Hexapoda: Entognatha) found in scrapings from individuals diagnosed with delusory parasitosis" |journal=[[Entomological News]] |volume=119 |issue=5 |pages=537–540 |doi=10.3157/0013-872x-119.5.537}}</ref> Porén, Steve Hopkin informou dun caso curioso dun entomólogo que inhalou accidentalmente ovos de ''[[Isotoma (colémbolo)|Isotoma]]'', os cales eclosionaron na súa cavidade nasal e puxérono enfermo ata que os expulsou.<ref name="Hopkin"/>