Jabir ibn Hayyan: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Jglamela (conversa | contribucións)
Traducido de es:Ŷabir ibn Hayyan
 
Jglamela (conversa | contribucións)
Máis de en.wiki
Liña 1:
{{en uso}}
{{biografía}}
'''Abu Mūsā Jābir ibn Hayyān''' (en {{lang-ar|جابر بن حیان}}, en {{lang-fa|جابر بن حیان}}, que tamén recibiu os [[nisba]]s de [[Bariq|al-Bariqi]], al-[[Azd]]i, al-[[Kufa|Kufi]], al-[[Tus]]i ou al-[[Sufismo|Sufi]] e tamén coñecido coa forma latinizada do seu nome, '''Geber''', nado en [[Tus]] ([[Persia]]) contra o 721 e finado en [[Kufa]] contra o 815,<ref name="britannica.com">{{cita web|url=http://www.britannica.com/eb/article-9043128/Abu-Musa-Jabir-ibn-Hayyan|title= Abu Musa Jabir ibn Hayyan|publisher=Encyclopædia Britannica Online
|accessdate=11 de febreiro de 2008}}</ref> foi un [[polímata]]: [[alquimia|alquimista]] e [[química|químico]], [[astronomía|astrónomo]] e [[astroloxía|astrólogo]], enxeñeiro, xeógrafo, filósofo, médico e farmacéutico. Foi descrito como o pai da química inicial.<ref>{{cita publicación periódica|first=Zygmunt S. |last=Derewenda |year=2007 |title=On wine, chirality and crystallography |journal=Acta Crystallographica A |volume=64 |pages=246–258 [247] |doi=10.1107/s0108767307054293 |pmid=18156689|bibcode=2008AcCrA..64..246D }}</ref><ref>John Warren (2005). "War and the Cultural Heritage of Iraq: a sadly mismanaged affair", ''Third World Quarterly'', Volume 26, Issue 4 & 5, p. 815-830.</ref>
 
Xa a principios do século X, a identidade e os traballos propios de Jabir eran discutidos en círculos islámicos.<ref name="Brabner2005">{{cita libro|last=Brabner |first=Tod |editor=Thomas F. Glick |editor2=Steven John Livesey |editor3=Faith Wallis |title=Medieval Science, Technology, and Medicine: An Encyclopedia |chapterurl=https://books.google.com/books?id=SaJlbWK_-FcC&pg=PA279 |date=2005 |publisher=Psychology Press |isbn=978-0-415-96930-7 |pages=279–281 |chapter=Jabir ibn Hayyam (Geber)}}</ref> O seu nome foi latinizado como "Geber" no mundo occidental e no século XIII un escritor anónimo, que adoita ser citado como [[Pseudo-Geber]], redactou obras sobre alquimia e metalurxia baixo o nome de Geber.<ref>{{cita libro|last=Principe|first=Lawrence|title=The Secrets of Alchemy|year=2013|publisher=University of Chicago|location=Chicago|isbn=0226682951|url=https://books.google.com/books?id=cs9_mXyN0OsC&lpg=PP1&dq=lawrence%20principe%20secrets&pg=PP1#v=onepage&q=lawrence%20principe%20secrets&f=false|chapter=2}}, « Jabir Ibn Haiyan, known by the name of the alchemist Geber of the Middle Ages, is generally known as the Father of Chemistry »</ref>
 
== Traxectoria ==
Liña 9 ⟶ 13:
 
== Teoría ==
A pesar de coñecer a existencia dos elementos químicos, Jabir ibn Hayyan prefería clasificalos como "[[Substancias químicas|substancias]]". Isto débsese a que á vez apoiaba a teoría dos catro [[elemento (filosofía)|elementos]]s (auga, lume, terra e aire).
 
Jabir adoptou inicialmente a existencia de catro naturezas: calor, humidade, frialdade e sequidade. Estas naturezas únense coas substancias e desta unión nacen os compostos de primeiro grao, é dicir, o quente, o húmido, o frío e o seco. Á súa vez, estes compostos producen os elementos segundo o esquema: