Balduíno I de Constantinopla: Diferenzas entre revisións

'''BalduinoBalduíno I''', ou '''BalduinoBalduíno IX''' [[Condado de Flandres|conde de Flandres]], ou tamén '''BalduinoBalduíno VI''' conde de Hainaut , nado en [[Valenciennes]], [[Francia]], en [[1171]] e finado en Veliko Tarnovo, [[Bulgaria]], en [[1205]], foi o primeiro emperador do [[Imperio Latino|Imperio latino]].

Foi o fillo de BalduinoBalduíno V, conde de HenaoHainaut, e Margarita de Alsacia, [[Condado de Flandres|condesa de Flandres]]<ref name="GilbertodeMonsFerdinandArndtHeinrichPertz509">{{Cita Harvard|Gilberto de Mons|Ferdinand Arndt|Heinrich Pertz|1869|p=509}}</ref><ref name="GilbertodeMonsWilhelmFerdinandArndtHeinrichPertz518">{{Cita Harvard|Gilberto de Mons|Ferdinand Arndt|Heinrich Pertz|1869|p=518}}</ref>. BalduinoBalduíno I foi un aliado da [[Casa de Plantagenet|casa real inglesa dos Plantagenet]], que combateu ao lado de [[Ricardo I de Inglaterra|Ricardo I]] contra Filipe II de [[Francia]]<ref name="Potter75">{{Cita Harvard|Potter|2008|p=75}}</ref>. Durante a Cuarta Cruzada, que foi promovida polo [[papa]] [[Inocencio III, papa|Inocencio III]] en 1198, BalduinoBalduíno participou na instalación do prolatino [[Aleixo IV Anxo]] como [[Lista de emperadores bizantinos|emperador]] de [[Constantinopla]] en 1203. Despois de que Aleixo e o seu pai, [[Isaac II Anxo|Isaac II]], fosen depostos en febreiro de 1204, os cruzados tomaron o poder, e BalduinoBalduíno, co apoio de [[República de Venecia|Venecia]], foi elixido gobernador dun novo [[Estados cruzados|estado latino]]<ref name="Nicolle22">{{Cita Harvard|Nicolle|2011|p=22}}</ref>. Foi coroado emperador o 16 de maio de 1204, na [[igrexa de Santa Sofía]]<ref name="Sturdza488">{{Cita Harvard|Sturdza|1999|p=488}}</ref> .O papa, aínda que inicialmente sorprendido polo saqueo dos cruzados de Constantinopla e desconcertado porque non o consultaron sobre a partición do imperio, rapidamente recoñeceu ao emperador latino<ref name="Dillon67">{{Cita Harvard|Dillon|2005|p=67}}</ref>. Mesmo os seus inimigos recoñeceron que BalduinoBalduíno era un home de coraxe, piedade e autocontrol.

BalduinoBalduíno creara un novo goberno, baseado no modelo [[Feudalismo|feudal]] europeo occidental, en substitución da tradicional xerarquía do [[Imperio Bizantino|Imperio bizantino]]. En outubro de 1204, enfeudou a 600 cabaleiros con terras que anteriormente estaban en poder de nobres gregos.

Unha rebelión bizantina en [[Tracia]] proporcionou ao [[Monarcas de Bulgaria|tsar búlgaro]] Kaloyan o pretexto pairapara unha invasión. BalduinoBalduíno dirixiu unaunha pequena forza pairapara enfrontárse con el en Adrianópole en 1205. Derrotado, feito prisioneiro e executado polos búlgaros, foi sucedido polo seu irmán Henrique.

BalduinoBalduíno foi o fillo de BalduinoBalduíno V de HenaoHainaut e de Margarita de Alsacia, [[Condado de Flandres|condesa de FlandesFlandres]] e irmá do conde Filipe de Alsacia. Cando o estéril FelipeFilipe de Alsacia marchou na súa primeira cruzada en 1177, designou ao seu cuñado BalduinoBalduíno V como o seu herdeiro<ref name="Wolff281">{{Cita Harvard|Wolff|1952|p=281}}</ref>. Cando FelipeFilipe volveu de Palestina, [[Luís VII de Francia]] designouno como o principal conselleiro do seu fillo, o príncipe FelipeFilipe II Augusto.<ref name="Kerrebrouck61">{{Cita Harvard|Kerrebrouck|2000|p=61}}</ref>. Un ano despois, FelipeFilipe de Alsacia casou ao seu protexido coa súa sobriña, Isabel de HenaoHainaut, e ofreceulle o Condado de Artois e outros territorios flamencos como dote, pairapara desgusto de BalduinoBalduíno V. En 1180, estalou a guerra entre FelipeFilipe II e o seu mentor, o que causou a devastación de [[Picardía]] e [[Illa de Francia|Île-de-France]]; o rei FelipeFilipe negouse a combater directamente, aínda que tomou o control xeral, e BalduinoBalduíno V, nun principio aliado co seu cuñado (FelipeFilipe de Alsacia), interveu a favor do seu xenro en 1184, pairapara protexer os intereses da súa filla<ref name="Wolff 281282">{{Cita Harvard|Wolff|1952}}</ref><ref name="Wolff282">{{Cita Harvard|Wolff|1952|p=282}}</ref>.

En 1183, Isabel de Vermandois (a esposa do conde FelipeFilipe) morreu, e FelipeFilipe Augusto tomou a provincia de Vermandois en nome da irmá de Isabel, Leonor<ref>''Flandria Generosa'' (Continuatio Claromariscensis) 4, MGH SS IX, p. 327.</ref>. FelipeFilipe volveuse a casar, coa princesa Matilde de Portugal, filla de [[Afonso I de Portugal|Afonso I]], o primeiro [[Lista de reis de Portugal|rei de Portugal]], e [[Mafalda de Savoia]]<ref>''Flandria Generosa'' (Continuatio Claromariscensis) 8, MGH SS IX, p. 329.</ref>. FelipeFilipe deu a Matilde de Portugal de dote unaunha serie de grandes cidades flamencas, en aparencia pequenas pairapara BalduinoBalduíno V. Temendo que fose a estar rodeado polo dominio real de Francia e o condado de HenaoHainaut, o conde FelipeFilipe asinou un tratado de paz con FelipeFilipe Augusto e o conde BalduinoBalduíno V o 10 de marzo de 1186, no que recoñecía a cesión de Vermandois ao rei aínda que se lle permitiu reter o título de conde de Vermandois polo resto da súa vida<ref name="Nicholas17">{{Cita Harvard|Nicholas|1992|p=17}}</ref><ref name="Kerrebrouck106">{{Cita Harvard|Kerrebrouck|2000|p=106}}</ref>  Cando FelipeFilipe morreu de enfermidade en 1191, tras non ter herdeiros coa condesa Matilde, sucedeuno en [[Flandres|Flandes]] BalduinoBalduíno V, aínda que os dous estiveran en termos aparentemente non cordiais desde o tratado de 1186<ref name="Annales Blandinienses30">''Annales Blandinienses'' 1191, MGH SS V, p. 30.</ref>. BalduinoBalduíno V logo gobernou como BalduinoBalduíno VIII de FlandesFlandres por dereito de matrimonio.

En 1186, o mozo BalduinoBalduíno casou con María de Champaña, a filla do conde Henrique I de Champaña e a condesa María de Francia<ref name="Evergates127">{{Cita Harvard|Evergates|1999|p=127}}</ref>. O cronista Xilberto de Mons describiu a BalduinoBalduíno como un namorado da súa nova noiva, quen, con todo, prefería a oración á cama matrimonial.{{Cita|Inmediatamente después de este acuerdo, Balduino, el hijo de trece años del conde de Henao, recibió como esposa a María, la hermana del conde de Champaña, de doce años, en [[Château-Thierry]]. Esta María empezó lo suficientemente joven a dedicarse a la obediencia divina en sus oraciones, vigilias, ayunos y limosnas. Su marido Balduino, un joven caballero, por la vida casta, despreciando a todas las demás mujeres, comenzó a amarla a ella sola con un amor ferviente, que rara vez se encuentra en cualquier hombre, por lo que se dedicó únicamente a su esposa y sólo se contentaba con ella. La solemne alegría de la boda fue celebrada en Valenciennes con una gran cantidad de caballeros y damas y hombres de cualquier condición.<ref name="GilbertodeMonsNapran105">{{Cita Harvard |Gilberto de Mons|Napran|2005| p=105|sp=sí}}</ref>|Gilberto de Mons}}A través de María, BalduinoBalduíno tiña conexións e obrigacións adicionais cos defensores de [[Terra Santa]]: o seu cuñado Henrique II de Champaña fora [[Reino de Xerusalén|rei de Xerusalén]] en 1190 (deixando unaunha viúva e dúas fillas que necesitaban axuda pairapara manterse e recuperar os seus territorios en Palestina). Pola súa banda, os tíos de María, [[Ricardo I de Inglaterra]] e FelipeFilipe II de Francia, acababan de ir á Terceira Cruzada<ref name="Phillips66">{{Cita Harvard|Phillips|2005|p=66}}</ref>.

A propia familia de BalduinoBalduíno tamén estivera implicada na defensa de Xerusalén: o seu tío FelipeFilipe morrera nas cruzadas. A avoa de BalduinoBalduíno foi tía avoa de Isabel, a raíña de Xerusalén, e os condes de FlandesFlandres tentaran axudar aos seus parentes de Xerusalén na súa loita. BalduinoBalduíno quería continuar a tradición.

== Conde de FlandesFlandres e HenaoHainaut ==

[[Ficheiro:Cisar.jpg|dereita|miniatura|279x279px|BalduinoBalduíno conde de HenaoHainaut e FlandesFlandres.]]

En 1194 morreu a súa nai e un ano despois BalduinoBalduíno tomou posesión dun FlandesFlandres bastante reducido, pois o seu tío cedera o condado de Artois á irmá de BalduinoBalduíno, a raíña Isabel de HenaoHainaut, no momento do seu matrimonio con FelipeFilipe II de Francia, e aínda que a raíña morrera en 1190 o rei francés mantiña o condado en nome do fillo que tivera con Isabel, o futuro Luís VIII<ref name="Kerrebrouck114">{{Cita Harvard|Kerrebrouck|2000|p=114}}</ref><ref>John W. Baldwin, ''Philippe Auguste et son gouvernement'', ''op. cit.'', p. 116.</ref>. Os primeiros oito anos de goberno de BalduinoBalduíno centráronse en recuperar Artois, o que na súa maior parte lograría conforme ao acordado no Tratado de Péronne en 1200.

Nesta loita contra o rei francés, BalduinoBalduíno aliouse con outros gobernantes que tiñan disputas con FelipeFilipe, incluíndo aos reis Ricardo I e [[Xoán I de Inglaterra]] e ao emperador alemán Otón IV<ref name="Schulman49">{{Cita Harvard|Schulman|2002|p=49}}</ref>. Un mes despois do tratado, o conde escoitou a predicación pairapara unaunha cruzada de Erluin e Pierre de Roussy, enviados a FlandesFlandres polo Papa<ref name="Runciman101">{{Cita Harvard|Runciman|1978|p=101}}</ref>. BalduinoBalduíno IX e a súa esposa María entón tomaron a solemnidade da Cruz o 23 de febreiro de 1200 na igrexa de San Donaciano de [[Bruxas]], seguidos por unha multitude de cabaleiros flamencos. Pasou os seguintes dous anos preparándose e finalmente partiu o 14 de abril de 1202.

Como un esforzo por saír ben dos seus dominios, BalduinoBalduíno promulgou dous estatutos de gran importancia pairapara o condado de HenaoHainaut. Un detallaba un extenso código penal, e parece estar baseado noutro que xa emitira o seu pai; o outro establecía normas específicas pairapara a herdanza. Os dous estatutos son unaunha parte importante da tradición xurídica de [[Bélxica]].

Ao partir cara á Cruzada, BalduinoBalduíno deixou á súa esposa embarazada e á súa filla de dous anos. María gobernou durante a súa ausencia en FlandesFlandres e HenaoHainaut, pero a principios de 1204 deixou ás súas dúas fillas pairapara reunirse co seu esposo en Constantinopla. Esperábase que regresase nun par de anos, pero ao final non volveu ver ás súas fillas ou á súa terra natal. Na súa ausencia, o seu cuñado FelipeFilipe de Namur gobernou en FlandesFlandres e encargouse de coidar ás súas fillas<ref>[//es.wikipedia.org/wiki/G%C3%A9rard_Siv%C3%A9ry Gérard Sivéry], «Jeanne et Marguerite de Constantinople, comtesses de Flandre et de Hainaut au XIIIe siècle», dans Nicolas Dessaux (ed.), ''Jeanne de Constantinople, comtesse de Flandre et de Hainaut, Somogy'', 2009, pp. 15-30.</ref>. O tío de BalduinoBalduíno, Guillerme de Thy-le-Château (fillo ilexítimo de BalduinoBalduíno IV de HenaoHainaut), gobernou en HenaoHainaut<ref name="Duvivier150">{{Cita Harvard|Duvivier|1903|p=150}}</ref>.

[[Ficheiro:Balduino-I-de_Constantinopla.jpg|dereita|miniatura|368x368px|Coroación de BalduinoBalduíno IX de FlandesFlandres como emperador de Constantinopla, 1204: óleo pintado por Louis Gallait en 1847, ''Sáelles deas Croisades'', [[Palacio de Versalles]].]]

A coroa imperial foi ofrecida nun principio a Enrico Dandolo, quen se negou a aceptala<ref name="Sturdza477">{{Cita Harvard|Sturdza|1999|p=477}}</ref>. A elección entón atopábase entre BalduinoBalduíno e o nominal líder da cruzada, Bonifacio de Montferrato<ref name="QuellerMadden200">{{Cita Harvard|Queller|Madden|1999|p=200}}</ref>. Mentres Bonifacio considerábase a opción máis probábel, debido ás súas conexións coa corte bizantina, BalduinoBalduíno era novo, valente, piadoso e virtuoso, un dos poucos que interpretaran e respectaran os seus votos cruzados de maneira estrita, e o líder máis popular no exército<ref name="France180">{{Cita Harvard|France|2005|p=180}}</ref>. Co apoio de Venecia, foi elixido o 9 de maio de 1204, e coroado o 16 de maio na [[igrexa de Santa Sofía]] nunha cerimonia que seguía moi de cerca as prácticas bizantinas. Durante a súa coroación, BalduinoBalduíno levou unaunha xoia moi cara que o emperador bizantino [[Manuel I Comneno]] comprara por 62 000 marcos de prata<ref>{{Cita libro|título=Late antique and medieval art of the Mediterranean world}}</ref>. A esposa de BalduinoBalduíno, sen coñecer estes feitos, partira pairapara [[Acre, Israel|Acre]]<ref name="Runciman136">{{Cita Harvard|Runciman|1978|p=136}}</ref>. Alí soubo da elección do seu marido como emperador, pero morreu en agosto de 1204 antes de que puidese reunirse con el<ref>''Flandria Generosa'' (Continuatio Claromariscensis) 12, MGH SS IX, p. 330.</ref>.

Pairapara os territorios que aínda necesitaban ser conquistados, primeiro era necesario vencer a resistencia dos gregos de [[Tracia]] e capturar [[Tesalónica]]. Durante esta campaña de 1204, BalduinoBalduíno entrou en conflito con Bonifacio de Montferrato, o candidato rival pairapara o imperio, quen estaba por recibir un gran territorio en [[Macedonia (rexión histórica)|Macedonia]] co título de [[Reino de Tesalónica|rei de Tesalónica]]<ref name="Geoffrey de Villehardouin6061">{{Cita Harvard|Geoffrey de Villehardouin|2010}}</ref>. Bonifacio esperaba independizarse por completo do imperio, sen facer homenaxe polo seu reino, e opúxose á proposta de BalduinoBalduíno pairapara marchar cara a Tesalónica. A hostilidade entre flamencos e [[Longobardos|lombardos]] agravou a disputa. BalduinoBalduíno insistiu en ir a Tesalónica, pero Bonifacio cercou Adrianópole, onde BalduinoBalduíno establecera un gobernador<ref name="Geoffrey de Villehardouin5758">{{Cita Harvard|Geoffrey de Villehardouin|2010}}</ref>. Cando a guerra civil parecía inminente, logrouse chegar a un acordo grazas aos esforzos de Enrico Dandolo e Luís I de Blois. Bonifacio recibiu Tesalónica como feudo polo emperador, e foi nomeado comandante das forzas que marcharían á conquista de [[Grecia]].

[[Ficheiro:Baldwin_I_of_Constantinople_knights.jpg|dereita|miniatura|260x260px|BalduinoBalduíno I e os seus cabaleiros.]]

Durante o inverno seguinte, os francos continuaron coas conquistas en [[Reino de Bitinia|Bitinia]], das que Henrique, irmán de BalduinoBalduíno, tomou parte<ref>{{Cita libro|título=History of Europe, from the decadence of the Western empire to the Reformation}}</ref>. Con todo, en febreiro os gregos rebeláronse en Tracia, confiando na axuda de Kaloyan, o tsar de [[Bulgaria]], cuxos ofrecementos de alianza foran rexeitados polo emperador. A guarnición de [[Edirne|Adrianópole]] foi expulsada. BalduinoBalduíno, xunto con Dandolo, Luís de Blois e o mariscal Villehardouin, o [[Historia|historiador]], dirixiuse a cercar a cidade<ref name="Vásáry55">{{Cita Harvard|Vásáry|2005|p=55}}</ref>. O 14 de abril de 1205, os cabaleiros francos foron derrotados, Luís de Blois foi asasinado e o emperador foi capturado polos búlgaros<ref>{{Cita web|url=http://www.fordham.edu/halsall/basis/villehardouin.html|título=Geoffrey de Villehardouin: Memoirs or Chronicle of The Fourth Crusade and The Conquest of Constantinople}}</ref><ref name="France186">{{Cita Harvard|France|2005|p=186}}</ref><ref name="Vásáry51">{{Cita Harvard|Vásáry|2005|p=51}}</ref>.

Durante algún tempo o seu destino foi incerto, e mentres tanto EnriqueHenrique, o seu irmán, asumiu a rexencia<ref name="Treadgold713">{{Cita Harvard|Treadgold|1997|p=713}}</ref>. A mediados de xullo do seguinte ano sóubose que morrera<ref name="Treadgold715">{{Cita Harvard|Treadgold|1997|p=715}}</ref>. As circunstancias da morte de BalduinoBalduíno non se coñecen con exactitude; parece que ao principio foi tratado como un refén valioso, pero nun repentino arrebato de rabia, o monarca búlgaro decidiu sacrificalo, talvez como consecuencia da revolta de [[Plovdiv|Filipópole]], que pasou a mans dos francos<ref name="JanetHamiltonBernardHamiltonYuriStoyanov">{{Cita libro|título=Christian dualist heresies in the Byzantine world, c. 650-c. 1450: selected sources}}</ref>. Segundo unha lenda búlgara, BalduinoBalduíno causou a súa propia morte ao tratar de seducir á esposa de Kaloyan. Segundo o historiador [[Xurxo Acropolita]], o tsar fixo unaunha [[copa]] pairapara beber co cranio de BalduinoBalduíno, o mesmo que pasara con [[Nicéforo I]] case catrocentos anos antes<ref name="SettonWolffHazard204">{{Cita Harvard|Setton|Wolff|Hazard|2006|p=204}}</ref>.

[[Ficheiro:Bal.Kyla.jpg|dereita|miniatura|160x160px|Torre de BalduinoBalduíno no castelo de Tsarevets, Veliko Tarnovo, [[Bulgaria]].]]

En calquera caso, o tsar Kaloyan escribiu ao papa [[Inocencio III, papa|Inocencio III]], informando que BalduinoBalduíno morrera en prisión .Veliko Tarnovo, a torre da fortaleza de Tsarevets da capital medieval de Bulgaria onde supostamente estivo preso, séguese chamando torre de BalduinoBalduíno.

== O falso BalduinoBalduíno ==

Vinte anos despois, en 1225, apareceu un home en FlandesFlandres afirmando ser o presunto BalduinoBalduíno morto<ref name="Haughton128">{{Cita Harvard|Haughton|1966|p=128}}</ref>. A súa demanda pronto se converteu nunha serie de rebelións e revoltas en FlandesFlandres contra o goberno da filla de BalduinoBalduíno, Xoana. Aínda que varias persoas que coñeceran a BalduinoBalduíno antes da [[Cruzadas|cruzada]] rexeitaron a súa demanda, esta atraeu a moitos seguidores entre as filas dos campesiños. Finalmente desenmascarado como un servo [[Borgoña|borgoñón]] chamado Bertrand de Ray, o falso BalduinoBalduíno foi executado en 1226<ref name="Cohn8993">{{Cita Harvard|Cohn|1970}}</ref>.

* Xoana de Constantinopla (1200-1244), herdeira do seu pai nos condados de FlandesFlandres e de HenaoHainaut.

* Margarita de Constantinopla (1202-1280), herdeira da súa irmá como Margarita II de FlandesFlandres e Margarita I de HenaoHainaut.

<div style="background: #ccddcc; text-align: center; border: 1px solid #667766" class="NavHead">'''Devanceiros de BalduinoBalduíno I de Constantinopla'''

* [[Galifontes|Wikisource]] en inglés contén o artigo da ''[[Encyclopædia Britannica]]'' de 1911 sobre '''[https://es.wikisource.org/wiki/en:1911%20Encyclopædia%20Britannica/Baldwin%20I.%20(emperor%20of%20Romania) BalduinoBalduíno I de Constantinopla]'''.[[Archivo:Wikisource-logo.svg|ligazón=|alt=|16x16px]]

* [[Wikimedia Commons]] alberga unaunha categoría multimedia sobre '''[[c:Category:Baldwin I of Constantinople|BalduinoBalduíno I de Constantinopla]]'''.[[Archivo:Commons-logo.svg|ligazón=|alt=|20x20px]]