Maquis (guerrilla antifranquista): Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Lles (conversa | contribucións)
m Ligazón
Lles (conversa | contribucións)
m Lingua
Liña 1:
{{Outros homónimos|Maquis}}
[[Ficheiro:GraffitiMaquis.jpg|miniatura|250px|Nas localidades da xeografía española aínda se rememoran os maquis (graffiti nun muro de [[Sallent de Llobregat|Sallent]] -fotografía de 2005-)]]
O '''maquis''', tamén coñecido como '''a guerrilla''', foi o conxunto de movementos [[Guerra de guerrillas|guerrilleiros]] [[antifascismo|antifascistas]] de resistencia en [[España]] que comezou durante a [[Guerra civil española|guerra civil]]. O case inmediato estalido da [[segunda guerra mundial]] sorprendeu moitos excombatentes republicanos en territorio francés. A partir de [[1944]], cos exércitos alemáns en retirada, moitos destes guerrilleiros reorientaron a súa loita antifascista en [[España]]. Pese ao fracaso da [[invasión do Val de Arán]] nese ano, algunhas columnas conseguiron progresar cara oao interior e enlazar coas partidas que permaneceran no monte desde [[1939]]. Os maquis tiveron relevancia en todo o norte español, en [[Andalucía]] e noutranoutras zonas durante e despois da [[guerra civil española]]
 
O período de máximo apoxeo guerrilleiro foi o comprendido entre [[1945]] e [[1947]]. A partir deste ano intensificouse a represión franquista, que pouco a pouco foi terminando coas partidas ou grupos. Moitos dos seus integrantes morreron ou foron detidos (o que en moitos casos supuxo a morte), outros escaparon a [[Francia]] ou [[Marrocos]]. En [[1952]] procedese á evacuación dos últimos continxentes de importancia. Desde ese ano, os que aínda resistían no monte, negándose a elixir entre o [[exilio]] ou a morte, loitan xa case exclusivamente pola supervivencia. O final do maquis márcano as mortes de [[Ramón Vila]] en [[1963]] e de [[Xosé Castro Veiga|Xosé Castro]] en [[1965]].
Liña 9:
As guerrillas organizadas que actuaron en Galicia foron a [[Federación de Guerrillas de León-Galicia]] e o [[Exército Guerrilleiro de Galicia]]. Arredor de mil persoas realizaron unha resistencia armada nos montes contra o fascismo, e unha grande parte delas fixeron parte destas guerrillas ou tiveron algún tipo de contacto con estas estruturas. Máis de nove mil persoas foron presas ou sancionadas por colaboración ou sospeitas de manteren relacións coa guerrilla durante o conflito civil, e despois na posguerra até o ano [[1967]] coa retirada do [[último guerrilleiro]] a Francia.
 
Un guerrilleiro galego foi [[Benigno Andrade García]] "O Foucellas" nado no lugar das [[As Foucellas, Cabrui, Mesía|Foucellas]], concello de [[Mesía]], en outubro do ano [[1908]] e que en xullo de 1936 "lanzouse" ao monte para combater ao novo réxime. Durante dezaseis anos estivo loitando e despistando aosos seus perseguidores ata que foi detido no ano [[1952]] e executado na Coruña.
 
== Historia do Maquis en España ==
[[Ficheiro:Mapa maquis3.PNG|miniatura|320px|Principais áreas de actividade do maquis ''(en cor laranxa, áreas rurais, en amarelo cidades con maior actividade)'']]
O Maquis foi promovido polo [[PCE]], despois da derrota do bando republicano, e sobre todo apoiado a partir do ano [[1945]], xa que a vitoria Aliada no continente europeo fixo reaparecer a esperanza da volta do goberno lexítimo a España como fixeron os Partisanos e a Resistencia Francesa durante a [[segunda guerra mundial]]. Moitos dos guerrilleiros foron combatentes do [[Exército Popular]] que escaparan aos montes e osaos sitios rurais. Estiveron presentes sobre todo na zona próxima aos Pireneos, no centro e no norte da península. Dos exiliados que permaneceron no Midi Francés, 30.000 traballan para os alemáns, 7.000 únense ao exército francés, 3.000 vanse para a lexión estranxeira e os restantes 10.000 compoñen o Maquis da península.
 
No comezo foron unha gran molestia para o réxime franquista, xa que contaban co apoio da poboación rural e de familiares e amizades. Non obstante, pouco a pouco as coordinadas liñas de comunicación e estruturación da guerrilla foron cortadas polas accións dos axentes da orde, a [[Garda Civil]]. Os detidos e colaboradores foron obxecto de ameazas, castigos severos e fusilamentos, canto máis importante a implicación, maior o castigo. Esta doutrina de xustiza foi moi prexudicial para o Maquis, xa que o medo xeneralizado facía cada vez máis difícil o desenvolvemento das operacións e incluso levouse a cabo unha serie de infiltracións por parte de Gardas Civís vestidos de paisano.
 
Está demostrado que moitos bandoleiros ou delincuentes fixéronse pasar por Maquis e incluso que antigos membros pasaron ao saqueo e ao atraco para poder subsistir á marxe da sociedade. Isto fixo decaer a imaxe dos guerrilleiros respecto á poboación e sobre todo serviu á policía para obter unha maior colaboración cidadá. As baixas do Maquis ascendeascenden a 5.560, de elesdeles son entregados 546, detidos 2.841 e mortos 2.173 no ano [[1952]].
 
A acción real do Maquis foi nula, só serviu para alargar un estado de guerra que debía acabar no ano 1939. Aínda que se levaron a cabo ambiciosas estratexias e operación coma a do [[Val de Arán]], o principal obxectivo, que debía ser o achegamento dos países democráticos á causa Republicana, foi imposibilitado pola [[guerra fría]], xa que a España anticomunista de Franco era un potencial aliado para os [[Estados Unidos de América|Estados Unidos]].