Lois I de España: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
→‎Primeiros anos: engado unha nova sección
Liña 28:
 
Luís contraeu a [[varíola]] no mes de xullo de 1724. O monarca non se ocupou ben da súa enfermidade, que acabou complicándose cunha [[pulmonía]]. Morreu ao cabo de poucas semanas, a madrugada do [[31 de agosto]] de [[1724]], no Palacio do Bo Retiro, poucos días despois de cumprir dezasete anos.
 
== Aspecto ==
O [[duque de Saint-Simon]] fixo unha descrición de Luís cando aínda era [[Príncipe de Asturias]], pouco antes do seu ascenso ao trono:
{{cita|''El príncipe de Asturias parece una pintura: alto, delgado, endeble, delicado, pero sano. Es rubio, tiene bonitos cabellos, el rostro feo ''[...]'' Es dispuesto para todo, vivo, monta a caballo. No le falta más que un poco de fuerza. Tira bien; gusta de la caza y demás ejercicios; baila a la maravilla toda clase de bailes, que aprende en un momento ''[...]'' Prometió mucho y hubiera sido capaz de aprovechar una buena educación si las trabas de la corte y el genio de sus ayos se lo hubiesen permitido ''[...]'' Vive sujeto, bien que en distintas manos, y encerrado con hijos de criados que forman su círculo y a cuya compañía se ha acostumbrado ''[...]'' Parece que también gustará de las mujeres, que será devoto...|col2=O príncipe de Asturias parece unha pintura: alto, delgado, endeble, delicado, pero san. É louro, ten bonitos cabelos, o rostro feo ''[...]'' É disposto para todo, vivo, monta dacabalo. Non lle falta máis que un pouco de forza. Tira ben; gusta da caza e demais exercicios; baila á marabilla toda clase de bailes, que aprende nun momento ''[...]'' Prometeu moito e fose capaz de aproveitar unha boa educación si as trabas da corte e o xenio dos seus ayos permitísenllo ''[...]'' Vive suxeito, ben que en distintas mans, e encerrado con fillos de criados que forman o seu círculo e a cuxa compañía afacer ''[...]'' Parece que tamén gustará das mulleres, que será devoto...|lingua1={{es}}|lingua2={{gl}}|Extracto de de: González Cremona, J. M., 1998{{sfn|González Cremona|1998|p=41}}}}
 
No [[1724]], o [[Vicente Bacallar y Sanna|marqués de San Felipe]] fixo outra descrición despois da súa morte:
 
{{cita|''Mucho sintió la España esta pérdida'' [...] ''que sobre ser de gentil aspecto, y bien tallado, tenía un trato amabilísmo;'' [...] ''era sumamente liberal, magnánimo, é inclinado á complacer á todos: ni la libertad de Rey le habían contaminado la voluntad, con solo tener diez y siete años, no se le descubría vicio alguno, antes gran aplicación al despacho, y deseo de comprender y acertar: comprehendia muy bien, pero no tenía edad para resolver.'' [...] ''estaba inclinado a la pintura'' [...]'': baylaba con el mayor primor, y era gentilísimo. Dixose, que aunque con mas recato, no había dejado de tener algunas travesuras inocentes, propias de la edad'' [...]|col2=Moito sentiu a España esta perda'' [...] ''que sobre ser de gentil aspecto, e ben tallado, tiña un trato amabilísmo;'' [...] ''era sumamente liberal, magnánimo, é inclinado á compracer á todos: nin a liberdade de Rei contamináronlle a vontade, con só ter dez e sete anos, non se lle descubría vicio algún, antes gran aplicación ao despacho, e desexo de comprender e acertar: comprehendia moi ben, pero non tiña idade para resolver.'' [...] ''estaba inclinado á pintura'' [...]'': baylaba co maior primor, e era xentilísimo. Díxose, que aínda que con mais recato, non deixara de ter algunhas travesuras inocentes, propias da idade'' [...]|Vicente Bacallar y Sanna, 1725{{sfn|Bacallar y Sanna|1725|p=228}}|lingua1={{es}}|lingua2={{gl}}}}
 
Por tanto, o aspecto físico do monarca foi o dunha persoa alta e delgada, cos cabelos loiros, pero feo de rostro, como o seu avó [[Vítor Amadeo II de Saboia|Vítor Amadeo II]].{{sfn|Martín|1998|p = 1678}} Aínda así, tiña unha constitución fisicamente delicada, era débil e tiña pouca forza.{{sfn|González Cremona|1998|p=36}}
 
Sobre o seu carácter se sabe pouco. Aparte dos adxectivos que menciona o marqués de San Felipe como a magnanimidade ou a xentileza, destacaba a súa devoción relixiosa.{{sfn|González Cremona|1998|p=41}} Pola contra, os seus contemporáneos afirmaban que herdara a intelixencia e o encanto persoal da súa nai e a rectitude moral do seu pai, a quen sempre mostrara unha grande submisión persoal.{{sfn|Martín|1998|p=1678}} O duque de Saint-Simon apunta que lle gostaba a caza, pero o certo é que Luís odiaba as cacerías en xeral e as armas de fogo en particular, debido a que durante a súa infancia asistira ás numerosas cacerías dos seus pais.{{sfn|González Cremona|1998|p = 36}}
 
Por outro lado, afírmase que herdou o temperamento sensual do seu pai. Xa antes de casar saía por Madrid xunto ao seu lacaio persoal Lacotte, home con fama de [[pederasta]], do que se di que chegou a seducir ao príncipe convencido de que o mozo tiña dificultades para copular.{{sfn|Vidal Sales|1994|p=61}} Estando xa casado, ante un matrimonio que non se chegou a consumar, comezaron a aparecer as testemuñas sobre a ambigüidade sexual do príncipe. Diversos autores comentaron este feito:
 
{{cita|[...] ''el heredero español gustaba de compartir por igual sus francachelas con jóvenes de ambos sexos, alternando los juegos eróticos con unos y otras.''|col2=[...] o herdeiro español gostaba de compartir por igual as súas francachelas con mozos de ambos sexos, alterando os xogos eróticos con uns e con outros.|W. Clarke, extret de Vidal Sales, 1994{{sfn|Vidal Sales|1994|p=65}}|lingua1={{es}}|lingua2={{gl}}}}
 
En definitiva, con esta ambigüidade sexual se pensa que Luís I era en realidade [[bisexualidade|bisexual]] e que igual estaba en compañía de homes como de mulleres, e que isto non lle supoñía ningún problema.
 
{{cita|[...] ''había entre unos pocos lacayos oriundos de Versalles un invertido, asiduo acompañante del joven heredero a la Corona de España que le inició secretamente en la homosexualidad, lo que no constituía ningún problema para el príncipe, que asimismo le complacía sobremanera su alterne con mujeres.''|col2=[...] había entre uns poucos lacaios oriúndos de Versalles un investido, asiduo acompañante do novo herdeiro á Coroa de España que lle iniciou secretamente na homosexualidade, o que non constituía ningún problema para o príncipe, que así mesmo lle compracía sobremaneira o seu alterne con mulleres..|Viollet, extracto de Vidal Sales, 1994{{sfn|Vidal Sales|1994|p=65}}|lingua1={{es}}|lingua2={{ca}}}}
 
Finalmente, Luís, moi estimado polo pobo, respondeu igual á esta estima. Foi este monarca o que estableceu o atuamento cara os súbditos. Se ben comezou facéndoo cos seus irmáns, rompendo así co estrito protocolo de palacio pouco despois comezou a atuar aos seus lacaios, unha tradición que se mantivo na monarquía española ata o [[século XXI]].{{sfn|González Cremona|1998|p = 39}}{{sfn|González Cremona|1998|p = 40}}
 
== Primeiros anos ==