Besante: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Moedagalega (conversa | contribucións)
Creada como tradución da páxina "Bezant"
 
Moedagalega (conversa | contribucións)
Publicación do artigo.
Liña 1:
[[Ficheiro:Crusader_coins_of_the_Kingdom_of_Jerusalem.jpg|miniatura|350x350px|[[Moeda|Moedas]] dos [[cruzados]] do [[Reino de Xerusalén]] no [[Museo Británico]]: [[Diñeiro (moeda)|Diñeiro]] de [[billón]] de estilo [[europeo]] co [[Santo Sepulcro]] ([[1162]]-[[1175]]), '''besante''' de ouro [[caligrafía cúfica|cúfico]] ([[1140]]-[[1180]]) e '''besante''' de ouro con simboloxía [[cristiá]] ([[Circa|ca.]] [[1250]])]]
[[Ficheiro:Tripoli_gold_bezant_in_Arabic_1270_1300_Tripoli_silver_gros_1275_1287GoldBezantHughIOfCyprus1205-1218.jpg|miniatura|350x350px120px|'''Besante de ouro do''' [[Condado de TrípoliChipre|chipriota]] ena [[Linguanome árabe|árabe]]de ([[1270]]-[[1300]]),Hugo eI de [[grosChipre|Hugo (moeda)|grosI]] de prata de Trípoli ([[12751205]]-[[12871218]]). [[Museo Británico|Museo británico]]]]
O termo '''besante''' (do [[Lingua francesa|francés antigo]]: ''besant''; do [[Lingua latina|lat.]] ''bizantius aureus'') utilizouse en [[Europa Occidental]] durante a [[Idade Media]], sobre todo entre os [[Século X|séculos X]] e [[XIII]], para designar varias [[Moeda|moedas]] de [[Oriente Medio|orientais]] e da [[Conca do Mediterráneo|área mediterránea]], de [[ouro]] (e máis raramente de [[prata]]), derivadas do [[Sólido (moeda)|sólido]] do [[Imperio Romano]] e do [[nomisma]] [[bizantino]].<ref>"[https://digalego.xunta.gal/digalego/Html/index.php?op=ver&id=9214&opcion=entrada&entrada=besante ABesante]". partirEn deste''Digalego. uso,Dicionario posteriormentede deugalego.''</ref><ref>Alfaro lugarAsíns, taménC. áet denominaciónal. dun"Besante". tipoEn de figuración [''[heráldica]]http://studylib.es/doc/5930224/diccionario-de-numism%C3%A1tica ADiccionario palabrade é unha evolución do [[Lingua grega antiga|gregonumismática]] ''Βυζάντιον''. (''Byzantion'';Ministerio "[[Bizancio]]"),de antigoCultura. nome de [[Constantinopla]]Madrid, a2009. capitalISBN do978-84-8181-405-7 Imperio bizantino.'''Na(en numismática'castelán)''</ref>
 
A partir deste uso, posteriormente deu lugar tamén á denominación dun tipo de figuración [[heráldica]].<ref>"Besante" no [https://academia.gal/dicionario?p_p_id=dictionarynormalsearch_WAR_BUSCARAGFrontendportlet&p_p_lifecycle=0&p_p_state=normal&p_p_mode=view&p_p_col_id=column-2&p_p_col_count=1&_dictionarynormalsearch_WAR_BUSCARAGFrontendportlet_miniSearchNoun=besante ''DRAG''] e no [https://portaldaspalabras.gal/dicionario/procura/besante/ ''Portal das palabras''].</ref>
As primeiras moedas ás que se lles aplicou esta denominación doron as de ouro emitidas polo propio Imperio Bizantino, é dicir, o nomisma e, xa a partir do [[século XI]], o [[hyperpyron]]. Máis adiante, o termo ampliouse aos [[Dinar|dinares]] dos territorios [[Islam|islámicos]] cuñados sobre a base daquelas moedas. Pola súa vez, ás moedas de ouro emitidas polo [[Reino de Xerusalén]] e o [[Condado de Trípoli]] denominóuselles "besantes sarracenos", xa que estaban concibidas a partir do dinar. Paralelamente a estas moedas de ouro, coñécese tamén como besante ou "besante branco" a moeda de prata ou de electro emitida polo [[Reino de Chipre]] e baseada no [[aspro]] bizantino.
 
A palabra é unha evolución do [[Lingua grega antiga|grego]] ''Βυζάντιον'' (''Byzantion''; "[[Bizancio]]", antigo nome de [[Constantinopla]], a capital do Imperio bizantino), chegada a nós a través da expresión latina ''Byzantius nummus'' ("moeda de Bizancio") <ref>"[https://www.etymonline.com/word/bezant Bezant]". En ''Online Etymology Dictionary (en inglés)''</ref>
 
== Na numismática ==
As primeiras moedas ás que se lles aplicou esta denominación foron as de ouro emitidas polo propio Imperio Bizantino, é dicir, o [[nomisma]] e, xa a partir do [[século XI]], o [[hyperpyron]]. Máis adiante, o termo ampliouse aos [[Dinar|dinares]] dos [[Califato|califatos]] [[Islam|islámicos]] cuñados sobre a base daquelas moedas, sobre todo ata o século XIII, aínda que a denominación se mantivo posteriormente durante séculos como unidade de conta.<ref>Grierson, Ph. "Bezant". En ''The Oxford Dictionary of Byzantium''. Oxford University Press, 2005. ISBN 9780195046526</ref><ref>Ehrenkreutz, A. S. "Arabic Dinars Struck by the Crusaders: A Case of Ignorance or of Economic Subversion". En ''Journal of the Economic and Social History of the Orient.'' 7:2 (1964)</ref> Entre [[1130]] e [[1140]], os [[Croacia|Estados croatas]], que ata daquela emitiran moedas non distinguibles dos dinares, comezaron a emitir tamén besantes, máis lixeiros e con menor cantidade de ouro cós dinares.<ref>Boas, Adrian J. ''Crusader Archaelogy: The Material Culture of the Latin East''. Routledge, 1999. Páxina 181. ISBN 0415173612</ref>
 
Pola súa vez, ás moedas de ouro emitidas polo [[Reino de Xerusalén]] e o [[Condado de Trípoli]] denominóuselles "besantes sarracenos", xa que estaban concibidas a partir do dinar.<ref>"A Hoard of Early Tripolitan Crusader Bezants". En ''The Numismatic Chronicle''. Vol. 154 (1994) pp. 214-217.</ref><ref>Blancard, L. "[[iarchive:lebesantdorsarra00blan|Le besant d'or sarrazinas, pendant les croisades]]" 1879. </ref>
 
[[Marco Polo]] usou o termo besante no rexistro das súas viaxes pola [[Extremo Oriente|Asia oriental]], cando describiu as moedas do [[Dinastía Yuan|Imperio Yuan]] en torno ao ano [[1300]]. As súas descricións baseábanse na equivalencia de 1 besante = 20 [[Groat|groats]] = 133⅓ [[Tornés|torneses]].<ref>Yule, H.; Cordier, H. (1903). ''The Travels of Marco Polo: The Complete Yule-Cordier Edition.'' 3ª ed. Plain Label Books. ISBN 1-60303-615-6</ref> Tamén no manual dos [[Comercio|comerciantes]] [[Italia|italianos]] ''Pratica della mercatura'', de Pegolotti ([[Circa|ca.]] [[1340]]) se usa esta denominación (na súa forma ''bisant'') para as moedas de ouro do [[África do Norte|Norte da África]], [[Chipre]], [[Armenia]] e Tabriz (o actual [[acerbaixán iraniano]]).<ref>Pegolotti, Francesco Balducci. ''[http://www.medievalacademy.org/resource/resmgr/maa_books_online/evans_0024.htm La Pratica della Mercatura]''.</ref>
 
Paralelamente a estas moedas de ouro, coñécese tamén como besante ou "besante branco" a moeda de prata ou de electro emitida polo [[Reino de Chipre]] e baseada no [[aspro]] bizantino.<ref>Edbury, Peter. "[https://books.google.es/books?id=FiIFCwAAQBAJ&pg=PA29&hl=es&source=gbs_toc_r&cad=3#v=onepage&q&f=false Ernoul, Eracles and the Beginnings of Frankish Rule in Cyprus, 1191-1232]". En Rogge, S.; Grümbart, M. (reds.) ''[https://www.uni-muenster.de/ZypernInstitut/en/publikationen/schriften11.html Medieval Cyprus: A Place of Cultural Encounter].'' Waxmann, 2015. ISBN 978-3830933601. Páxina 44.</ref>
== Na heráldica ==
[[Ficheiro:Flag_of_the_Duke_of_Cornwall.svg|dereita|miniatura|150x150px|esquerda|[[Bandeira]] do [[Ducado de Cornualles]] que amosa quince '''besantes''']]
En heráldica, coñécese como besante unha figura circular de cor dourada, en referencia ao sentido orixinal da palabra como deseignacióndesignación monetaria. Como moitas figuras heráldicas, a do besante orixinouse durante enos tempos das [[cruzadas]], cando os [[Cabaleiro|cabaleiros]] [[Europa Occidental|europeos occidentais]] tomaron contacto por primeira vez coas moedas de ouro bizantinas.<ref>"Besante" Durantee a"bezante". cuartaEn cruzada,''[http://alcazaba.unex.es/asg/107988/Diccionario_terminos_heraldicos.pdf a cidadeDiccionario de Constantinoplatérminos foiheráldicos] saqueada(en poloscastelán)''</ref><ref>"Bezant" exércitosen deFriar, OccidenteS. e(ed). entre''A osDictionary botínsof dosHeraldry''. soldadosHarmony necesariamente había importantes cantidades de besantesBooks. EsteNova evento tivo lugar nos albores da adopción xeneralizada de armas por parte da clase cabaleiresca eYork, xa1987. queISBN logo,978-0517566657</ref> moitos destes cabaleiros retornados incorporaron os besantes nas súas armas.
 
Durante a cuarta cruzada, a cidade de Constantinopla foi saqueada polos exércitos de Occidente e entre os botíns dos soldados necesariamente había importantes cantidades de besantes. Este evento tivo lugar nos albores da adopción xeneralizada de armas por parte da clase cabaleiresca e, xa que logo, moitos destes cabaleiros retornados incorporaron os besantes nos seus brasóns.
== Notas ==
{{reflistListaref|30em}}
 
== Véxase tamén ==
{{Commonscat}}
=== Outros artigos ===
* [[Moeda bizantina]]
* [[Imperio Bizantino]]
* [[Sólido (moeda)]]
* [[Nomisma]]
* [[Dinar]]
 
=== Na heráldicaBibliografía ===
 
[[Ficheiro:Flag_of_the_Duke_of_Cornwall.svg|dereita|miniatura|150x150px|[[Bandeira]] do [[Ducado de Cornualles]] que amosa quince '''besantes''']]
* Metcalf, D. M. "Crusader Gold Bezants of the Latin Kingdom of Jerusalem: Two Additional Sources of Information". En ''The Numismatic Chronicle''. Vol. 160 (2000), pp. 203-218.
[[Ficheiro:RussellofDyrhamArms.jpg|esquerda|miniatura|127x127px|Besantes nas [[Escudo|armas]] de  John Rusell, cortesán inglés do [[século XIII]]]]
* Miles, G. C. "Some hoards of crusader bezants". En ''Museum Notes (American Numismatic Society)''. Vol. 13 (1967), pp. 189-203.
En heráldica, coñécese como besante unha figura circular de cor dourada, en referencia ao sentido orixinal da palabra como deseignación monetaria. Como moitas figuras heráldicas, a do besante orixinouse durante en tempos das [[cruzadas]], cando os cabaleiros [[Europa Occidental|europeos occidentais]] tomaron contacto por primeira vez coas moedas de ouro bizantinas. Durante a cuarta cruzada, a cidade de Constantinopla foi saqueada polos exércitos de Occidente e entre os botíns dos soldados necesariamente había importantes cantidades de besantes. Este evento tivo lugar nos albores da adopción xeneralizada de armas por parte da clase cabaleiresca e, xa que logo, moitos destes cabaleiros retornados incorporaron os besantes nas súas armas.
* Metcalf, D.M. ''Coinage of the Crusades and the Latin East in the'' ''Ashmolean Museum''. Oxford, 1983. ISBN 978-0901405210
* Malloy, A. G.; Preston, I. F.; Seltman, A. J. ''Coins of the Crusader States 1098-1291''. Attic Books. Nova York, 1994. ISBN 0915018500.
* Ehrenkreutz, A. S.; Emington, T.; Sālih Sārī. "Contributions to the Knowledge of the Standard of Fineness of Silver Coinage Struck in Egypt and Syria during the Period of the Crusades". En ''Journal of the Economic and Social History of the Orient. 31:3'' (1988).
* Kazhdan, Alexander Petrovich, ed. ''The Oxford Dictionary of Byzantium''. Oxford University Press, 1991. ISBN 978-0-19-504652-6
 
=== Ligazóns externas ===
* [https://coinweek.com/ancient-coins/medieval-numismatics-coins-of-the-crusaders/ Medieval Numismatics: Coins of the Crusaders]. En ''CoinWeek''
* [https://sites.google.com/site/digitallibrarynumis/subjects/06-byzantine-coins/01-general-texts-1 ''Digital Library Numis''] (bibliografía en liña de numismática bizantina)
 
[[Categoría:Moedas fóra de curso]]
== Referencias ==
[[Categoría:Imperio Bizantino]]
{{reflist|30em}}
[[Categoría:Heráldica]]
[[Categoría:Cruzadas]]