Facultade de Xeografía e Historia de Santiago de Compostela: Diferenzas entre revisións

A Facultade de Xeografía e Historia ocupa o edificio da antiga ''UniversidadUniversidade Central'' de Santiago, na [[praza da Universidade]], da que ocupa todo o seu lado leste, coa adxunta '''igrexa da Universidade''', antigamente dos [[xesuíta]]s, situada entre a Facultade de Xeografía e Historia, e a [[Facultade de Filosofía de Santiago|Facultade de Filosofía]] (esta xa na contigua [[praza de Mazarelos]] e que na actualidade, sen culto, é unha das dúas Salas de exposicións que a Universidade ten no Campus de Compostela (a outra é o [[Colexio de Fonseca]]);<ref>[http://www.usc.es/gl/servizos/cultura/ USC.[[USC|Área de cultura]]].</ref> e, ademais, é a sede da [[Orquestra da Universidade de Santiago de Compostela]].<ref>[http://www.santiagoturismo.com/monumentos/igrexa-da-compania-ou-da-universidade Igrexa da Compañía ou da Universidade] en santiagoturismo.com</ref>

Tras a expulsión dos xesuítas en [[1767]] o rei [[Carlos III de España|Carlos III]] concédelle á Universidade os terreos e edificios que esta orde relixiosa posuía en Santiago, comezando en [[1769]] a construción do novo edificio da Universidade, que foi inaugurado en [[1805]]. Coa chegada do [[século XX]] rexístrase un aumento no número de alumnos, así como da oferta académica, coa conseguinte dotación de infraestruturas. Remátase en [[1901]] a ampliación do edificio central da Universidade, e constrúense os edificios da Facultade de Medicina (que, xunto coa de Farmacia, ocupaba o [[Pazo de Fonseca]]) co apoio de [[Eugenio Montero Ríos]], a Facultade de Veterinaria (actual sede do [[Parlamento de Galicia]]) e o Colexio de Xordomudos (actual sede administrativa da [[Xunta de Galicia]], en [[San Caetano, Santiago de Compostela|San Caetano]]).<ref name=HU>[http://www.usc.es/gl/info_xeral/historia/index.html Historia da USC]. [[USC]].</ref> O edificio da ''Universidade central'', rematado polas estatuas dos catro ''benefactores''benfeitores e, enriba de todo, a escultura de [[Minerva]] e as [[Ciencia]]s, grupo escultórico tallado polo [[Noia|noiés]] [[José Ferreiro]] (1738-1830), que se retirou para ser instalado, en [[1962]], no novo edificio da Facultade de Ciencias no [[USC|Campus Sur]],<ref>[http://memoriasdecompostela.blogspot.com.es/2012/12/grupo-escultorico-de-minerva-y-los.html Grupo escultórico de Minerva y los geniecillos de las Ciencias] en Memorias de Compostela.</ref> daquela coñecido como ''A Residencia''.

=== CaractertísticasCaracterísticas ===

O edificio ten planta cadrada, organizado arredor dun gran [[claustro]] ou patio central, construído con [[perpiaño]]s regulares de [[granito]]. Orixinariamente contaba con dous andares, a planta terrea e outra superior, comunicadas por unha escaleira de dobre tiro na entrada. A planta inferior ten unha [[galería]] ou corredor arredor do patio, cuberto con bóveda rebaixada, á que se abren as aulas, mentres que os andares superiores teñen teitos rectos. A fachada, de estilo [[neoclásico]] e académico, de gran sobriedade, organízseorganízase de maneira simétrica, con dous corpos lixeiramente adiantados nos extremos, decorados con pilastras xigantes de [[orde xónica]], e un corpo central con escalinata e pórtico de columnas tamén xigantes, de orde xónica e fuste liso, montadas sonbresobre altos plintos. Columnas e pilastras sostexensosteñen un entaboamentoentaboado con friso liso, sen decoración. Na planta terrea ábrense fiestras alinteladas mentres que nos andares superiores os vans cúbrensecóbrense de arcos rebaixados.<ref name=PG/>

Primitivamente, a porta de entrada estaba coroada por un [[Frontón (arquitectura)|frontón]] triangular, co preceptivo [[escudo de España]] no centro do tímpano flanqueado por dous leóns, e unha monumental estatua de Minerva como [[acroterio]], acompañada de figuras de xenios ou nenos nas esquinas. Esta disposición primitiva alterouse profundamente a finais do [[século XIX]] ao engadir un novo andar ao edificio, que supuxo a supresión do frontón e a eliminación das estatuas, que hoxe decoran a Facultade de Química, como quedou dito. Como resultado da reforma, no lugar do frontón, directamente sobre o entaboamentoentaboado, ubicáronsecolocáronse catro estatuas colosais exentas, que representan a catro benefactoresbenfeitores da Universidade: o notario compostelán [[Lopo Gómez de Marzoa]], que fundou un Colexio para estudantes pobres no ano [[1495]] e, tras o fracaso de dita institución, foi un dos promotores e padróns do ''Studium Generale'' (coñecido como [[Colexio de Santiago Alfeo]]) instituído en [[1501]],<ref>Amparo Rubio Martínez & Miguel García Fernández (2016): [http://estudiosgallegos.revistas.csic.es/index.php/estudiosgallegos/article/viewFile/403/410 Las últimas voluntades de Lope Gómez de Marzoa: un ''ome poderoso y muy emparentado en la cibdad de Santiago'']. ''Cuadernos de Estudios Gallegos'' LXIII Núm. 129, pp. 243-286.</ref> o [[cóengo]] e antigo reitor da Universidade [[Diego Juan de Ulloa]],{{sfn|VV. AA.|1995|p=100}} [[Álvaro de Cadaval]], que entre [[1542]] e [[1545]] ocupou o cargo de primeiro catedrático de [[gramática]] da Universidade, e o [[Condado de Monterrei|conde de Monterrei]]. Sobre o muro, no centro, instalouse un panel en relevo que representa á alegoría da sabedoría coroando con follas de loureiro á mocidade estudantil. A un lado e outro deste relevo locen sendossenllos medallóns cos retratos dos fundadores da Universidade, [[Diego de Muros III]], e [[Alonso III de Fonseca]]. Coroando a [[cornixa]] superior, dúas figuras femininas sosteñen un escudo coas armas abreviadas da [[España|coroa española]].<ref name=PG/>

No interior, destaca o paraninfo, decorado con frescos de [[José María Fenollera]] e [[Urbano González]], as bibliotecas (aBiblioteca ''Xeral'', con amplo salón de lectura, de [[1923]], e a monumental biblioteca América, fundada por emigrantes, con fondos procedentes da [[diáspora galega]]), e o salón do reitorado, co seu cadeirado de madeira do [[século XVII]].<ref name=PG/>

Durante a primeira metade do [[século XX]] o edificio acollía a Facultade de Dereito (na planta baixa), a de Filosofía e Letras (sección de Historia) na primeira planta (onde está tamén o Paraninfo) e a de Ciencias (sección de Químicas) na terceira (e cuxos [[laboratorio]]s estaban no faiado). Nun edificio anexo encontrábase a ''Biblioteca Xeral'' e a ''Biblioteca América'' (hoxe, nestas dependencias sitúase a biblioteca da facultade).

Nos tres Departamentos (Historia, Historia da Arte e Xeografía) que dan soporte a estas titulacións desenvolven a súa actividade un total de vinte e dous grupos de referencia, recoñecidos internacionalmente a través das súas achegas científicas e diversos proxectos de investigación. A súa contribución é fundamental para que a Universidade de Santiago de Compostela se sitúe na 15ª posición investigadora nos ámbitos das [[Humanidades]] e [[Ciencias Sociais]], segundo o ''Ranking Iberoamericano'' SIR 2010.<ref name=W/>