|
Antes de contraer matrimonio, Afonso tivo varios fillos naturais, sendo estes a as súas respectivas nais, os seguintes:<ref>Salazar y Acha, Jaime de, e David E. Masnata (col.), "Precisiones y nuevos datos sobre el entorno familiar de Alfonso X el Sabio fundador de Ciudad Real". ''Cuadernos de estudios manchegos'', Instituto de Estudios Manchegos, [http://biblioteca2.uclm.es/biblioteca/ceclm/ARTREVISTAS/cem/CEM220SalazarAcha.pdf], pp. 211-231. ISSN 0526-2623.</ref>
* Con [[María Afonso de León]], a súa tía, filla ilexítima do rei [[Afonso IX de León]] e [[Teresa Gil de Soverosa]], tivo a:
** Berenguela Afonso (c. 1241-?). Contraeu matrimonio, despois de 1264, con Pedro Núñez de Guzmán, que morreu na súa xuventude e sen descendencia.
* Con Elvira Rodríguez de Villada, filla de Rodrigo Fernández de Villada, tivo a:
** [[Afonso Fernández o Neno]] (1242-1281), [[Real Señorío de Molina|señor de Molina e Mesa]] polo seu matrimonio con [[Branca Afonso de Molina]], bisneta de [[Afonso IX de León]].
* Con [[Mayor Guillén de Guzmán]], I señora de [[Alcocer]], [[Cifuentes]], [[Viana de Mondéjar]], [[Palazuelos]], [[Salmerón, Guadalajara|Salmerón]] e [[Vadesliras]], filla de [[Guillén Pérez de Guzmán]] e de María González Girón, foi pai de: ▼
** [[Beatriz de Castela|Beatriz]] (c.1242/1244-1303), que herdou os señoríos da súa nai e foi [[Reino de Portugal|raíña consorte de Portugal]] polo seu matrimonio con [[Afonso III de Portugal]].
▲* Con [[Mayor Guillén de Guzmán]], I señora de [[Alcocer]], [[Cifuentes]], [[Viana de Mondéjar]], [[Palazuelos]], [[Salmerón, Guadalajara|Salmerón]] e [[Vadesliras]], filla de [[Guillén Pérez de Guzmán]] e de María González Girón, foi pai de:
* Do seu matrimonio con Violante naceron varios fillos:
* [[Beatriz de Castela|Beatriz]] (c.1242/1244-1303), que herdou os señoríos da súa nai e foi [[Reino de Portugal|raíña consorte de Portugal]] polo seu matrimonio con [[Afonso III de Portugal]].
Do seu matrimonio con Violante naceron varios fillos:
* [[Berenguela de Castela (1253-1300)|Berenguela]] (1253-1300). Foi proclamada herdeira do reino en 1254, pero o nacemento do seu irmán Fernando postergouna. Estivo prometida a [[Luís de Francia (1244-1260)|Luís de Francia]], fillo e herdeiro de [[Luís IX de Francia|Luís IX]], pero non chegaron a casar pola morte prematura do noivo en 1260. Foi a única dos fillos lexítimos do rei que permaneceu xunto a el durante a rebelión do infante [[Sancho IV de Castela|Sancho]].
** [[Beatriz de Castela (n. 1254)|Beatriz]] (1254-1280). Casou co marqués [[Guillerme VII de Montferrato]] (vigairo de Afonso X no [[Sacro Imperio Romano Xermánico]]) en 1271, en [[Murcia]].
** [[Fernando de la Cerda]] (1255-1275), herdeiro do trono castelán, casou en 1269 con [[Branca de Francia]], filla de [[Luís IX de Francia]], coa que tivo dous fillos. A súa morte prematura permitiu que o seu irmán Sancho se converteraconvertese en rei.
** [[Leonor de Castela (1256-1275)|Leonor]] (1256-1275).
** [[Sancho IV de Castela|Sancho IV o Bravo]] (1258-1295), rei de Castela á morte de Afonso X.
** [[Constanza de Castela (1259-1280)|Constanza]] (1259-1280), [[monxa]] no [[Monasterio de Santa María la Real de Las Huelgas]] onde recibiu sepultura.
** [[Pedro de Castela (m. 1283)|Pedro]] (1260-1283), casado con [[Margarita de Narbona]].
** [[Xoán de Castela o de Tarifa|Xoán]] (1262<ref>{{cita publicación | apelido = Domínguez Sánchez | nome = Santiago | ano = 1998 | título = Un diploma del infante don Juan, hijo de Alfonso X, como rey de León, Galicia y Sevilla | publicación = Estudios humanísticos. Geografía, historia y arte | número = 20 | editorial = León: Universidad de León | issn = 0213-1390 | dataacceso = 24 de outubro de 2016}}</ref>-1319).
** Isabel de Castela (1263-1264). Morreu na infancia.
** [[Violante de Castela]] (1265-?), casou con [[Diego López V de Haro]], [[Señorío de Biscaia|señor de Biscaia]].
** [[Xaime de Castela]] (1267-1284), [[señor dos Cameros]].
* Estando xa casado Afonso tivo os seguintes fillos de nai descoñecida, ambos os dous menores de idade cando seu pai outorgou testamento en xaneiro de 1284:
**Estando Martínxa casado Afonso, abadetivo enos Valladolidseguintes fillos de nai descoñecida, mencionadoambos comoos irmándous menores de Urracaidade Afonsocando noseu codicilopai dooutorgou testamento doen xaneiro de rei.1284:
* Martín Afonso, abade en Valladolid, mencionado como irmán de Urraca Afonso no codicilo do testamento do rei.
** Urraca Afonso, citada tamén no codicilo do testamento de Afonso X, quen lle encomendou á súa filla natural Beatriz a misión de casala honradamente. Contraeu matrimonio con [[Pedro Núñez de Guzmán, adiantado maior|Pedro Núñez de Guzmán]], [[adiantado maior]] de Castela, señor de [[Derruña]] e de [[San Román de la Cuba|San Román]], con descendencia.
O primeiro fillo lexítimo de Afonso, [[Fernando de la Cerda]] morreu antes que o pai. Foi o segundo, Sancho, quen o sucedeu no trono.
| 