Wikipedia

Jean-Patrick Manchette: Diferenzas entre revisións

Explorar o historial de forma interactiva
← Edición máis vellaEdición máis nova →
Contido eliminado Contido engadido
VisualTexto wiki
{{enuso}}
formato
Liña 1:
{{enusoBiografía}}
{{Biografía|ocupación=[[Novela|Novelista]], [[Crítico literario]], [[guionista]]}}'''Jean-Patrick Manchette''' ([[Marsella]], [[19 de decembro]] de 1942-París, [[3 de xuño]] de [[1995]]) foi un escritor [[Francia|francés]], autor de novelas negras, crítico literario e de cine, guionista e dialoguista de cine, e tradutor. É considerado como un dos autores máis destacados da novela negra francesa dos anos 1970-1980. Tamén é coñecido polas súas opinións de extrema esquerda, próximas á Internacional situacionista.
 
'''Jean-Patrick Manchette''', nado en [[Marsella]] o [[19 de decembro]] de [[1942]] e finado en [[París]] o [[3 de xuño]] de [[1995]], foi un escritor [[Francia|francés]], autor de [[novela negra]], [[Crítica literaria|crítico literario]] e de cine, guionista e dialoguista de cine, e tradutor. Está considerado como un dos autores máis destacados da novela negra francesa das décadas de 1970 e 1980.
== Mocidade e debut profesional ==
Nacido o 19 de decembro de 1942 en Marsella onde a guerra levou temporalmente aos seus pais, Jean-Patrick Manchette pasa a maior parte da súa infancia e da súa adolescencia en Malakoff, un suburbio ao sur de [[París|París.]] Os seus pais son da clase media. J.-P. Manchette é bo alumno e mostra un gran interese desde pequeno pola literatura e a escritura. No transcurso da súa infancia e da súa adolescencia escribe centenares de páxinas de pastiches de memorias de guerra ou de ciencia ficción deixan aos poucos paso a tentativas de novelas policiacas e de novelas negras.
 
==Traxectoria==
Lector incansable, apaixonado polo cine americano e o jazz (toca o saxófono alto), tamén se converte nun practicante do xadrez e dos xogos de estratexia en xeral. Destinado polos seus pais a unha carreira no ensino, abandona os seus estudos sen obter ningún diploma para gañarse a vida escribindo. É mestre de francés durante un semestre en Inglaterra nun colexio para cegos de Worcester pero volve a Francia.
Naceu en 1942 en Marsella, onde foran parar os seus pais -de clase media- durante a [[segunda guerra mundial]]. Manchette pasou a maior parte da súa infancia e da súa adolescencia en Malakoff, un suburbio ao sur de [[París]]. Foi bo alumno e desde novo amosou interese pola literatura e a escritura. No transcurso da súa infancia e da súa adolescencia escribe centenares de páxinas de pastiches de memorias de guerra ou de [[ciencia ficción]], cunha certa tendencia xa cara á novela policiaca e negras.
 
Lector incansable, apaixonado polo cine estadounidense e o [[jazz]] (tocaba o [[saxofón alto]]), tamén se converte nun xogador de [[xadrez]] e dos xogos de estratexia en xeral. Destinado polos seus pais a unha carreira no ensino, abandonou os seus estudos sen para gañar a vida escribindo. Foi mestre de francés durante un semestre en Inglaterra nun colexio para cegos de Worcester pero regresou a Francia.
Militante de extrema esquerda durante a guerra de Alxeria e autor de artigos e de debuxos para o diario ''A Voie communiste'', afástase paulatinamente da acción sobre o terreo e é fortemente influenciado polos escritos da Internacional situacionista.
 
Militante de extrema esquerda, durante a [[guerra de Alxeria]] escribiu artigos e debuxos para o diario ''A Voie communiste''. Afastouse de forma paulatina da acción sobre o terreo e foi fortemente influenciado polos escritos da Internacional situacionista.
A súa ambición inicial é converterse en guionista para o cine. Con esa esper''a''nza, lánzase a partir de 1965 en diversos traballos alimentarios: guións de curtametraxes, escritura de sinopsis, dúas películas sexys para Max Pécas (''Une femme aux abois'' / ''A Prisonnière du désir'' e A Peur et l'Amour). En 1968, coñece o seu primeiro éxito redactando con Michel Levine os guións e diálogos de 11 episodios da serie de televisión ''Lles Globe-trotters'' dirixida por Claude Boissol. Paralelamente, escribe novelizaciones de películas exitosas (''Mourir d’aimer'', ''Sacco e Vanzetti''), de episodios dos ''Globe-trotters'', novelas para a mocidade, novelas de espías, etc. Só ou coa súa esposa Melissa, emprende tamén a tradución ao francés de numerosos libros de lingua inglesa, principalmente novelas policiacas ou libros sobre o cine (memorias de Pola Negri, biografías de [[Humphrey Bogart]] ou dos [[irmáns Marx]]...).
 
Entre 1982 e 1989 sufriu síntomas notables de [[agorafobia]], que o obrigaron a quedar encerrado no seu piso do XIIe arrondissement.<ref>[http://www.payot-rivages.net/livre_Cache-ta-joie-Jean-Patrick-Manchette_ean13_9782743604981.html Biografía en la web de éditions Payot et Rivages]</ref> Gran fumador desde os 13 anos (Celtiques, Gauloises, Gitanes, sempre tabaco negro sen filtro), en 1991 detectóuselle un cancro de páncreas. Foi operado, mais logo dun período de remisión en 1993 o cancro estendeuse aos pulmóns.
Pero devanditos traballos afástanlle da carreira á que aspira. A idea de escribir novelas aparécelle como unha necesidade porque pensa que unha vez os seus libros sexan publicados, o mundo do cine quizais mostre interese por eles. Considera a escritura da súa primeira novela como un paso obrigatorio cara ao cine.
 
== Obra literaria ==
A súa ambición inicial era converterse en guionista para o cine. Con esa esperanza, lánzase a partir de 1965 en diversos traballos alimentarios: guións de curtametraxes, escritura de sinopses, dúas películas eróticas para [[Max Pécas]]: ''Une femme aux abois'' / ''A Prisonnière du désir'' e ''La Peur et l'Amour''. En 1968 acadou o seu primeiro éxito redactando con [[Michel Levine]] os guións e diálogos de once episodios da serie de televisión ''Les Globe-trotters'', dirixida por [[Claude Boissol]]. Paralelamente escribiu novelizacións de películas de éxito como ''Mourir d’aimer'' ou ''Sacco e Vanzetti'', de episodios dos ''Globe-trotters'', novelas para a mocidade, novelas de espías, etc. Só ou coa súa esposa Melissa, emprendeu tamén a tradución ao francés de numerosos libros de lingua inglesa, principalmente novelas policiacas ou libros sobre o cine (memorias de [[Pola Negri]], biografías de [[Humphrey Bogart]] ou dos [[irmáns Marx]]...).
De forma lóxica, Jean-Patrick Manchette mira cara á novela negra xa que é afeccionado a ese xénero literario e aprecia a escritura « behaviorista » ou conductista posta de moda polo escritor norteamericano [[Dashiell Hammett]], referencia principal de Manchette dentro da [[Novela negra|novela negra.]] A escritura « behaviorista » tan só describe os comportamentos, os actos e os feitos, pero case nunca os sentimentos ou os estados de ánimo. A partir dos fragmentos visibles do puzzle, o lector debe deducir a visión completa do libro e saber escoitar, máis aló das palabras, o que non foi escrito.
 
Mais estes traballos afastábano da carreira á que aspiraba. Asumiu a idea de escribir novelas como un medio para acadar éxito no mundo do cine. Dirixiuse cara á novela negra, seguindo a escritura «behaviorista» ou [[Condutismo|condutista]] posta de moda por [[Dashiell Hammett]]. Describe comportamentos, actos e feitos, sen deterse nos sentimentos ou estados de ánimo. A partir dos fragmentos visibles do quebracabezas, a persoa lectora debe deducir a visión completa do libro e saber escoitar, máis aló das palabras, o que non foi escrito.
Enviando o seu primeiro manuscrito, ''L'Affaire N'Gustro'', á editorial Albin Michel a finais de 1969, vese orientado pola editora e escritora [[Dominique Aury]] cara á colección Série noire que dirixe Marcel Duhamel en [[Éditions Gallimard|Gallimard.]] O seu traballo é acollido con interese pero pídenlle certos retoques; execútaos nos meses seguintes mentres que traballa sobre outra novela en colaboración. Nove do once novelas que publica Manchette durante a súa vida serán publicadas na Série noire.
 
A finais de 1969 enviou o seu primeiro manuscrito, ''L'Affaire N'Gustro'', á editorial Albin Michel. A editora e escritora [[Dominique Aury]] dirixiuno á colección Série noire que dirixía [[Marcel Duhamel]] en [[Éditions Gallimard]], serie na que publicou nove das súas once novelas.
En febreiro de 1971, publícase a súa primeira novela, ''Laissez bronzer lles cadavres''!, escrita en colaboración Jean-Pierre Bastid, e dous meses máis tarde, a súa segunda novela, ''L'Affaire N'Gustro'' (O caso N'Gustro). Devanditos libros marcan o comezo do que o propio Manchette bautizará máis tarde como « neo-polar », xénero en ruptura radical coa Série noire francesa dos anos 1950/60. Apoiándose sobre o pensamento situacionista, Manchette utiliza a forma da novela policiaca como trampolín cara á crítica social: a novela negra volve así á súa función orixinal. Para François Guérif « a aparición de Manchette tivo un efecto moi contundente, puxo a contestación social no centro da novela negra ». O lado pintoresco de Pigalle e dos seus gángsteres cede o sitio á Francia moderna dos anos 1970, co seu contexto político e social específicos. Esta tendencia móstrase claramente en ''L’Affaire N'Gustro'', relato directamente inspirado polo secuestro en 1965 en París de Ben Barka, líder da oposición marroquí, polos servizos de seguridade marroquís coa complicidade do poder francés.
 
A súa primeira novela, ''Laissez bronzer lles cadavres!'', co-escrita con [[Jean-Pierre Bastid]], apareceu en febreiro de 1971. Dous meses despois apareceu ''L'Affaire N'Gustro''. O propio autor definiu o seu estilo como «neo-polar», xénero en ruptura radical coa Série noire francesa das décadas de 1950 e 1960. Apoiándose no pensamento situacionista, Manchette utiliza a forma da novela policiaca como trampolín cara á crítica social: a novela negra volve así á súa función orixinal. Para François Guérif «a aparición de Manchette tivo un efecto moi contundente, puxo a contestación social no centro da novela negra». O lado pintoresco de Pigalle e dos seus gángsters cede o sitio á Francia moderna dos anos 1970, co seu contexto político e social específicos. Esta tendencia móstrase claramente en ''L’Affaire N'Gustro'', relato directamente inspirado polo secuestro en 1965 en París de [[Ben Barka]], líder da oposición marroquí, polos servizos de seguridade marroquís coa complicidade do poder francés.
En 1972, Manchette publica Ô dingos, ô châteaux!, novela na cal unha nova aia e un neno, fillo dun millonario, son perseguidos por un asasino psicópata e os seus cómplices. Esta persecución repleta de violencia é tamén un retrato pesimista da sociedade de consumo. A novela obtén o Gran premio da literatura policíaca 1973.
 
En 1972, Manchette publica ''Ô dingos, ô châteaux!'', novela na cal unha nova aia e un neno, fillo dun millonario, son perseguidos por un asasino psicópata e os seus cómplices. Esta persecución repleta de violencia é tamén apareceun retrato pesimista da sociedade de consumo. A novela obtivo o Gran premio da literatura policíaca 1973. Tamén en 1972 publicou a novela ''Nada'' que relata o secuestro dun embaixador norteamericanoestadounidense por un pequeno grupo de [[Anarquismo|anarquistas]], e a destrución do grupo pola policía. Neste libro, o máis directamente político de Manchette, o autor analiza o erro que representa o terrorismo de extrema esquerda: « O terrorismo esquerdista e o terrorismo de Estado, aínda que os seus motivos sexan incomparables, son as dúas mandíbulas da mesma trampa para bobos » declara o personaxe central, Buenaventura Diaz, (cuxo nome é unha chiscadela a [[Buenaventura Durruti]]. No seu diario íntimo (''Journal 1966-1974''), Manchette escribe o domingo 7 de maio de 1972 referíndose a ''Nada'': «Esta tarde tiven unha discusión interesante con Melissa que, de feito, pensaba que os meus personaxes de rebeldes eran dalgunha forma «heroes positivos». Tentei desenganala expondo que representan politicamente un perigo público, unha verdadeira catástrofe para o movemento revolucionario. Expuxen que o naufraxio da esquerda no terrorismo é o naufraxio da revolución na sociedade do espectáculo».
 
Despois do exercicio de estilo que constitúe ''L'Homme au boulet rouge'', en colaboración con Barth Jules Sussman, divertida novelización dun guión de western, saíron á luz dúas novelas protagonizadas polo personaxe de Eugène Tarpon, ''Morgue pleine'' e ''Que d'vos!'' Tarpon é un detective privado á francesa, antigo xendarme responsable da morte dun manifestante e atormentado polo remorso. A súa visión do mundo é desilusionada e atópase envolvido en asuntos moi enredados.
No seu diario íntimo (''Journal 1966-1974''), Manchette escribe o domingo 7 de maio de 1972 referíndose a ''Nada'': « Esta tarde tiven unha discusión interesante con Melissa que, de feito, pensaba que os meus personaxes de rebeldes eran dalgunha forma « heroes positivos». Tentei desengañarla expondo que representan politicamente un perigo público, unha verdadeira catástrofe para o movemento revolucionario. Expuxen que o naufraxio do izquierdismo no terrorismo é o naufraxio da revolución no [[La Société du spectacle|espectáculo]] ».
 
En 1976 publicouse ''Lle Petit Bleu da côte ouest'', que suscitou varios artigos de prensa sobre «o malestar dos executivos» nas sociedades liberais. Neste libro, Georges Gerfaut, comercial, testemuña dun homicidio, convértese á súa vez en diana dos asasinos. O personaxe abandona de forma repentina á súa familia e a súa vida demasiado perfecta, antes de dar marcha atrás, e volver ao seu fogar unha vez os seus perseguidores eliminados, xa que no fondo, non sabe facer outra cousa. Cheo de referencias ao jazz da costa oeste e repleto de escenas antolóxicas, esta novela é unha das obras mestras de Manchette.
Despois do exercicio de estilo que constitúe ''L'Homme au boulet rouge'', en colaboración con Barth Jules Sussman, divertida novelización dun guion de western norteamericano, salguen á luz dúas novelas protagonizadas polo personaxe de Eugène Tarpon, ''Morgue pleine'' e ''Que d'vos''!. Tarpon é un detective privado á francesa, antigo xendarme responsable da morte dun manifestante e atormentado polo remorso. A súa visión do mundo é desilusionada e atópase envolvido en asuntos moi enredados.
 
O seguinte libro é ''Fatale'', a historia de Aimée Joubert, unha sicaria fráxil que se enfronta aos notables dunha pequena cidade costeira. O libro, rexeitado pola Série noire por falta de acción, é pulicado fose de colección por Gallimard. Manchette explica que tentou nesta «novela experimental» pór en paralelo a degradación ideolóxica do [[marxismo]] a finais do século XIX e a decadencia do estilo [[Gustave Flaubert|flaubertiano]] na mesma época, e engade que « non é realmente un tema de novela negra» (in ''Ice Crim’s'' nº 5/6, 1984).
En 1976 publícase ''Lle Petit Bleu da côte ouest'' (''Balada da costa Oeste''), que suscita varios artigos de prensa sobre « o malestar dos executivos» nas sociedades liberais. Neste libro, Georges Gerfaut, cadro comercial, testemuña dun homicidio, convértese á súa vez en diana dos asasinos. O personaxe abandona de forma repentina á súa familia e a súa vida demasiado perfecta, antes de dar marcha atrás, e volver ao seu fogar unha vez os seus perseguidores eliminados, xa que no fondo, non sabe facer outra cousa. Balizado de referencias ao jazz West Coast e repleto de escenas antolóxicas, esta novela é unha das obras mestras de Manchette.
 
En 1981 publica ''La Position du tireur couché'', unha nova experiencia radical de escritura behaviorista a partir dun tema clásico. Martin Terrier, novo sicario desexoso de xubilarse, é vítima do mundo que lle rodea. A súa tentativa de volver á súa rexión de orixe é un fracaso, e a súa imaxe de aventureiro degrádase a medida que perde o seu amante, o seu diñeiro, o seu amigo, a súa habilidade para disparar.
O seguinte libro é ''Fatale'', a historia de Aimée Joubert, unha sicaria fráxil que se enfronta aos notables dunha pequena cidade costeira. O libro, rexeitado pola Série noire por falta de acción, é pulicado fose de colección por Gallimard. Manchette explica que tentou nesta « novela experimental» pór en paralelo a degradación ideolóxica do [[marxismo]] a finais do século XIX e a decadencia do estilo [[Gustave Flaubert|flaubertiano]] na mesma época, e engade que « non é realmente un tema de novela negra.» (in ''Ice Crim’s'' nº 5/6, 1984).
 
Nos anos seguintes, mentres a prensa identifica a Manchette como o pai espiritual da corrente neo-polar, Manchette para de publicar novelas, pero continua escribindo para o cine ou a televisión, a traducir e a redactar as súas crónicas sobre a novela negra. Pensa concluír un ciclo coa súa última novela que concibe como un «peche» do seu traballo no campo da novela negra. Manchette explica nunha carta a un xornalista: «Despois disto, como xa non tiña que pertencer a ningún tipo de escola literaria, entrei nun sector de traballo ben diferente. En sete anos, aínda non fixen algo satisfactorio. Estou aínda traballando niso».
En 1981, n''a'' Position du tireur couché, nova experiencia radical de escritura behaviorista a partir dun tema clásico, Martin Terrier, novo sicario desexoso de xubilarse, é vítima do mundo que lle rodea. A súa tentativa de volver á súa rexión de orixe é un fracaso, e a súa imaxe de aventureiro degrádase a medida que perde o seu amante, o seu diñeiro, o seu amigo, a súa habilidade para disparar. A novela é adaptada ao cine en 1982 baixo o título ''Lle Choc'' con [[Alain Delon]] no papel principal. Volve ser adaptada ao cine en 2015 baixo o título de ''The Gunman'' con [[Sean Penn|Sexan Penn]] e [[Javier Bardem]] nos papeis principais.
 
A partir de 1996, despois do seu falecemento, publicáronse varios libros que mostran a actividade durante os anos nos que non publicou, en particular a novela inacabada ''A Princesse du Sang'', thriller planetario empezado en 1989 que debía marcar o principio dun novo ciclo novelesco titulado ''Les gens du Mauvais Temps'' ("A xente do mal tempo") e ver como se abría outra fase na carreira de Manchette dedicada a unha relectura novelesca da historia contemporánea desde a posguerra.
Nos anos seguintes, mentres a prensa identifica a Manchette como o pai espiritual da corrente neo-polar, Manchette para de publicar novelas, pero continua escribindo para o cine ou a televisión, a traducir e a redactar as súas crónicas sobre a novela negra. Pensa concluír un ciclo coa súa última novela que concibe como un « peche » do seu traballo no campo da novela negra. Manchette explica nunha carta a un xornalista: « Despois disto, como xa non tiña que pertencer a ningún tipo de escola literaria, entrei nun sector de traballo ben diferente. En sete anos, aínda non fixen algo satisfactorio. Estou aínda traballando niso.»
 
==Relación co cinema==
A partir de 1996, despois do seu falecemento, publícanse varios libros que mostran a actividade durante os anos nos que non publicou, en particular a novela inacabada ''A Princesse du Sang'', thriller planetario empezado en 1989 que debía marcar o principio dun novo ciclo novelesco titulado ''Lles gens du Mauvais Temps'' ("A xente do mal tempo") e ver como se abría outra fase na carreira de Manchette dedicada a unha relectura novelesca da historia contemporánea desde a posguerra.
A partir de [[1973]] traballou regularmente para o cine como adaptador, guionista e dialoguista. Entre os seus traballos figuran ''Nada'' ([[Claude Chabrol]], 1973) adaptación da súa propia novela, ''L’Agression'' (Gérard Pirès, 1974), ''L'Ordinateur deas pompes funèbres'' (Gérard Pirès, 1976), ''A Guerre deas polices'' (Robin Davis, [[1974|1979]]), ''Trois hommes à abattre'' (Jacques Deray, 1980), ''Légitime Violence'' (Serge Leroy, 1982), ''A Crime'' (Philippe Labro, [[1973|1983]]).
 
En 1974 traballou xunto a [[Abel Paz]], [[Raoul Vaneigem]] e [[Mustapha Khayati]] nun proxecto de película sobre a [[Revolución Española de 1936|Revolución social española de 1936]] e a vida de [[Buenaventura Durruti]].<ref>Jean-Patrick Manchette, ''Romans noirs'', colección Quarto, Gallimard, 2005 (página 1307).</ref>
== Traballos para o cine ==
A partir de [[1973]], Manchette traballa regularmente para o cine como adaptador, guionista e dialoguista. Entre os seus traballos figuran ''Nada'' ([[Claude Chabrol]], 1973) adaptación da súa propia novela, ''L’Agression'' (Gérard Pirès, 1974), ''L'Ordinateur deas pompes funèbres'' (Gérard Pirès, 1976), ''A Guerre deas polices'' (Robin Davis, [[1974|1979]]), ''Trois hommes à abattre'' (Jacques Deray, 1980), ''Légitime Violence'' (Serge Leroy, 1982), ''A Crime'' (Philippe Labro, [[1973|1983]]).
 
EnPor 1974outra banda, traballavarias xuntodas asúas novelas foron adaptadas ao cine, entre elas tres con [[AbelAlain PazDelon]], Raoulcomo Vaneigemprotagonista. eMais Mustaphadespois Khayatide nun''Nada'' rexeitou traballar nesas adaptacións, proxectologo de películaque sobreClaude aChabrol [[Revoluciónretirase Españolana demontaxe 1936|Revoluciónunha socialfrase españolado decomunicado 1936]]do egrupo a''Nada'' vidana decal eran criticados o [[BuenaventuraPartido DurrutiComunista Francés]] e o seu diario ''L'Humanité''. Manchette considerou que a mensaxe da novela fora traizoada e rexeitou a película.<ref>Jean-Patrick Manchette, ''Romans noirs'', colección Quarto, Gallimard, 2005 (página 13071306).</ref>
 
== Outros escritos ==
Por outra banda, varias das súas novelas son adaptadas ao cine, entre as cales tres para [[Alain Delon]], pero despois de ''Nada'' que non lle satisfacía completamente, Manchette refusa de traballar nesas adaptacións. En efecto, Claude Chabrol curta na montaxe unha frase do comunicado do grupo Nada na cal son criticados o Partido comunista e o seu diario ''L'Humanité.'' Manchette considera que a mensaxe da novela foi traizoado e rexeita a película.<ref>Jean-Patrick Manchette, ''Romans noirs'', colección Quarto, Gallimard, 2005 (página 1306)</ref>
Entre 1970 e 1995 levou a cabo unhas trinta traducións, entre elas novelas de [[Donald E. Westlake]], [[Robert Littell]], [[Robert Bloch]] ou [[Margaret Millar]], varios títulos de [[Ross Thomas]] e tamén o cómic ''[[Watchmen]]''. Tamén é guionista de cómic co álbum ''Griffu'' realizado con Jacques Tardi, escribe contos para a mocidade, prefacios, apuntamentos de lectura, contos e unha peza de teatro. Paralelamente ás súas novelas e aos seus traballos para o cine, Manchette escribe o seu diario íntimo de 1965 a [[1995]], que forma un conxunto de máis de cinco mil páxinas manuscritas.
 
Considera a venda dos seus dereitos ao cine como a maneira de financiar a súa actividade de autor. O seu interese pola escritura cinematográfica e a súa habilidade para os diálogos fan que lle soliciten para proxectos cinematográficos de interese variable, a miúdo adaptacións doutros autores de novelas negras (William Irish, Hillary Waugh, Wade Miller, etc). Escribe numerosos guións, aínda que moitos nunca son levados á pantalla. Traballa ocasionalmente para a televisión, por exemplo na colección de ficcións televisivas « Série Noire» ao principio dos anos 1980, escribindo dous episodios desa serie interpretada polo actor Victor Lanoux no papel de detective privado.
 
== Outros traballos literarios ==
A tradución é unha actividade que Manchette considera como nobre et que practica durante toda a súa carreira: entre 1970 e 1995 firma ao redor de trenta traducións, entre as cales se atopan novelas de Donald E. Westlake, Robert Littell, [[Robert Bloch]] ou Margaret Milleiro, varios títulos de Ross Thomas e tamén o cómic ''[[Watchmen]]''.
 
Tamén é guionista de cómic co álbum ''Griffu'' realizado con Jacques Tardi, escribe contos para a mocidade, prefacios, apuntamentos de lectura, contos e unha peza de teatro.
 
Paralelamente ás súas novelas e aos seus traballos para o cine, Manchette escribe o seu diario íntimo de 1965 a [[1965|1995]], que forma un conxunto de máis de cinco mil páxinas manuscritas.
 
== Outros escritos ==
Entre as súas múltiples actividades, Manchette tamén foi director da colección de ciencia ficción "Futurama" (Presses de Citeina, 1975-81), cronista dos xogos do espírit (''Métal hurlant'', 1977-79) baixo o pseudónimo de Général-Baron Staff, redactor en xefe do semanario de cómics ''BD'' (1979-80), crítico de cine (''[[Charlie Hebdo]]'') aínda que non sempre se molestaba en ver as películas das que falaba, e sobre todo autor de crónicas sobre a novela negra (''Charlie Mensuel'', 1977/81) baixo o pseudónimo de Shuto Headline.<ref name="Strictement-Confidentiel">[https://web.archive.org/web/20140428005700/http://strictement-confidentiel.com/content/view/71/37/ Manchette : dernière interview, fin.]</ref> Coas súas crónicas sobre a novela negra e as súas "Notes noires" ("Apuntamentos negros"), publicados na revista ''Polar'' (1982-83 e 1992-95), Manchette confírmase como un importante teórico literario.
 
==Novelas==
Unha colección de ciencia ficción chamada « Xute libre » por Jean-Patrick Manchette e dirixida por Jean-Claude Zylberstein, existe entre 1974 e 1978 na editorial revolucionaria Champ libre.
* ''Laissez bronzer lles cadavres"'' (1971, con Jean-Pierre Bastid)
* ''L'Affaire N'Gustro'' (1971)
* ''Ô dingos, ô châteaux!'' (1972)
* ''Nada'' (1972)
* ''L'Homme au boulet rouge'' (1972, con Barth Jules Sussman)
* ''Morgue pleine'' (1973)
* ''Que d'vos!'' (1976)
* ''Le Petit Bleu da côte ouest'' (1976)
* ''Fatale'' (1977)
* ''A Position du tireur couché'' (1982)
* ''A Princesse du sang'' (1996)
 
==Notas ==
== Enfermidades e falecemento ==
{{Listaref}}
Jean-Patrick Manchette sofre, entre 1982 e 1989, de síntomas notables de [[agorafobia]], que lle obrigan a quedar encerrado no seu piso do XIIe arrondissement.<ref>[http://www.payot-rivages.net/livre_Cache-ta-joie-Jean-Patrick-Manchette_ean13_9782743604981.html Biografía en la web de éditions Payot et Rivages]</ref> Gran fumador desde os 13 anos (Celtiques, Gauloises, Gitanes, sempre tabaco negro sen filtro), a Manchette detéctaselle en 1991 un cancro de páncreas, é operado, coñece un período de remisión, pero en 1993, o cancro esténdese aos pulmóns. Falece o 3 de xuño de [[1995]] en París, no hôpital Saint-Antoine.
 
==Véxase tamén==
== Publicacións póstumas ==
===Bibliografía===
Tras o seu falecemento, publícanse a súa última novela inacabada ''A Princesse du sang'' (1996), e recompilacións dos seus artigos sobre a novela policiaca (''Chroniques'', [[1996]]), crónicas sobre o cine (''Lles Yeux da momie'', 1997), os seus contos acompañados da súa única peza de teatro, ''Cache ta joie''! (1999), extractos de novelas abandonadas como ''Iris'' ([[1997]]), un guion inédito (''Mésaventures et décomposition da Compagnie da Danse de Mort'', escrito en 1968, publicado en [[2008]] na revista ''Temps noir'') e un volume do seu diario íntimo, ''Journal'', que cobre os anos entre [[1996|1966]] e 1974. ''A Nouvelle Revue Française'' (outubro de 2008, nº587) publicou unhas ''Notes noires'' inéditas seguidas de ''Mise à feu'', a última ficción escrita por Manchette antes de falecer.
 
Estas publicacións confirmaron a importancia de Manchette no panorama literario francés. Os seus libros son traducidos en numerosos idiomas a través de todo o planeta, tamén en inglés, privilexio que poucos autores franceses de novela negra coñecen.
 
== Cita ==
{{Cita|La buena novela negra es una novela social, una novela de crítica social, que toma como anécdota historias de crímenes.|(1993)}}
 
== Bibliografía ==
* ''Laissez bronzer lles cadavres''!, coescrito con Jean-Pierre Bastid, [[Éditions Gallimard|Gallimard]], « Série noire» nº1394 (1971); reedición, « Carré noir» nº429 (1982); « Folio» nº1854 (1987); « Folio policier» nº388 (2005).
* ''L'Affaire N'Gustro'', Gallimard, « Série noire» nº1407 (1971); reedición, « Carré noir» nº390 (1981); « Folio policier» nº75 (2001).
* Ô dingos, ô châteaux!, Gallimard, « Série noire» nº1489 (1972); reedición, « Carré noir» nº209, sous lle titre ''Folle à tuer'' (1975); « Folio» nº1815 (1987); « Folio policier» nº257 (2002).
* ''Nada'', Gallimard, « Série noire» nº1538 (1972); reedición, « Carré noir» nº152 (1973); « Folio policier» nº112 (1999).
* ''L'Homme au boulet rouge'', en colaboración con Barth Jules Sussman, Gallimard, « Série noire» nº1546 (1972); reedición, « Carré noir» nº451 (1982); « Folio policier» nº444, prefacio de Doug Headline (2006).
* ''Morgue pleine'', Gallimard, « Série noire» nº1575 (1973); reedición, « Carré noir» nº511, baixo o título ''Polar'' (1984); « Folio» nº1933 (1988); « Folio policier» nº89 (1999).
* ''Que d'vos''!, Gallimard, « Super noire» nº51 (1976); reedición, « Carré noir» nº487 (1983); « Folio» nº1992 (1988); « Folio policier» nº121 (2000).
* ''Lle Petit Bleu da côte ouest'', Gallimard, « Série noire» nº1714 (1976); reedición, « Carré noir» nº368, baixo o título ''Trois hommes à abattre'' (1980); « Folio» nº2250 (1991); « Folio policier» nº23 (1998).
* ''Fatale'', Gallimard, hors collection (1977); reedición, « Folio» nº1502 (1983); « A Noire», prefacio de [[Jean Echenoz]] (1996); « Folio policier» nº44 (1998).
* ''A Position du tireur couché'', Gallimard, « Série noire» nº1856 (1982); reedición, « Carré noir» nº562 (1985); « Folio policier» nº4 (1998).
* ''A Princesse du sang'', Rivages, « Thriller» (1996); reedición, « Rivages/Noir» (1999); « Folio policier» nº382, prefacio de Doug Headline (2005).
* O volume ''Romans Noirs'' (Gallimard, « Quarto», 2005) reúne todas as novelas excepto ''L'Homme au boulet rouge.'' Tamén están incluídos o cómic ''Griffu'' en colaboración con Jacques Tardi, un bio-filmografía, fragmentos de proxectos inacabados, apuntamentos e extractos do diario íntimo do autor.
 
* Lles Globe-trotters: Objectif Mexico (en colaboración con Michel Levine) Presses de Citeina, Rouge & Or nº262 (1968).
* Lles Globe-trotters: Deas Andes à l’Amazonie (en colaboración con Michel Levine) Presses de Citeina, Rouge & Or nº268 (1968).
* ''Lles Têtes brûlées'', Aventures Pocket nº4, Presses Pocket (1969).
* ''Lles Têtes brûlées foncent tête baissée'', Aventures Pocket nº8, Presses Pocket (1969).
* ''Têtes brûlées contre zombies'', Aventures Pocket nº11, Presses Pocket (1970).
* Lles Criminels de glace, chasse aux nazis en Amérique du sud, relato, asinado '''Erich Erdstein''', Solar (1970).
* ''Lle Cabochard'', série de espionaxe, 6 volumes en colaboración con Michel Levine, manuscritos perdidos (1970).
* ''Lles Chasses d’Aphrodite'', baixo o pseudónimo de '''Zeus de Castro''' (en colaboración con Michel Levine), Régine Desforges (1970).
* ''Folie noire'', asinado '''Sylvette Cabrisseau''', Presses de Citeina "Un Mystère" nº111 (1970).
* ''Panthère noire'', asinado Sylvette Cabrisseau, Presses de Citeina "Espiorama" nº4 (1971).
* ''Mourir d’aimer'', novelización (baixo o pseudónimo de '''Pierre Duchesne''') Solar (1971), rééd. PP nº921 (1972);
* ''Sacco et Vanzetti'', novelización (baixo o pseudónimo de Pierre Duchesne) Solar (1971), reed. PP nº900 (1972).
* ''Griffu'', cómic, guion de Manchette, debuxos de Jacques Tardi, Éditions du Square (1978); reedición: Dargaud, 1982; Casterman 1996.
* ''Melanie White'', novela de ciencia ficción ilustrada por Serge Clerc, "Éclipse", Hachette(1979); reedición in ''Cache ta Joie''!, Rivages (1999).
* ''Lle Discours da méthode'', conto, revista Polar nº12, (xuño de 1980).
* ''Noces d'Or'', obra colectiva para o 50 aniversario da Série noire, Gallimard; o primeiro capítulo, 'Mise à feu' é obra de Manchette (1995).
* ''Chroniques'', recompilación de textos sobre a novela policiaca, Rivages "Écrits noirs" (1996), reedición Rivages/Noir nº488 (2003)
* ''Lles Yeux da momie'', recompilación de crónicas sobre cine, Rivages "Écrits noirs"(1997).
* ''Cache ta joie''!, teatro e contos, Rivages "Écrits noirs" (1999), reedición Rivages/Noir nº606 (2006)
* ''Lle Petit Bleu da Côte Ouest'', adaptación en cómic por Jacques Tardi, Lles Humanoïdes Associés (2005); reedición: Futuropolis (2008).
* ''Journal 1966-1974'', Gallimard (2008), reedición « Folio » (2015).
* ''A Nouvelle Revue Française'', nº587, ''Notes noires'' suivi de ''Mise à feu'' (outubro de 2008).
* ''A Position du Tireur Couché'', adaptación en cómic por Jacques Tardi, Futuropolis (2010).
* ''A Princesse du sang'', adaptación en cómic por Max Cabanes & Doug Headline, Dupuis (tomo 1, 2009; tomo 2, 2011).
* Asdiwal, l'Indien qui avait faim tout lle temps, conto ilustrado por Loustal, Gallimard Jeunesse (2011)
* Ô dingos, ô châteaux, adaptación en cómic por Jacques Tardi, Futuropolis (2011).
* ''Fatale'', adaptación en cómic por Max Cabanes & Doug Headline, Dupuis (2014).
 
* Éditions Champ Libre, Correspondance, volume 1, Champ Libre, Paris, 1978. Intercambio de cartas polémicas entre J.-P. Manchette e o editor Gérard Lebovici.
 
== Libros traducidos ao español<ref>[https://bibliotecanegra.com/autores/manchette-jean-patrick-1269 Completa bibliografía de Manchette en español]</ref> ==
* ''O asunto N'Gustro'', Laia, 1975
* ''Unha chea de ósos'', Bruguera, 1979
* ''Deixade que os cadáveres se bronceen'', Bruguera, 1981
* ''Corpo a terra'', Anagrama, 1983
* ''A morgue está chea'', Mascarón, 1983
* ''Nada'', cun prefacio inédito de J.-P. Manchette sobre as manipulacións terroristas, Jucar, 1988
* ''De balas e bólas'', Jucás, 1989
* ''Fatal'', Edicións Grupo Zeta, 2000
* ''O caso N'Gustro'', RBA, 2012
* ''Balada da costa Oeste'', RBA, 2013
* ''Caza ao asasino'', Anagrama, 2015
 
== Estudos sobre Manchette ==
* Polar, lle magazine du policier, nº12, xuño de 1980
* ''Polar Hors-Série Spécial Manchette'', número especial da revista ''Polar'' dirixido por François Guérif, éd. Rivages (1997)
* Gerault, Jean-François (2000): ''Jean-Patrick Manchette'' por Jean-François Gerault, éd. Encrages (2000)
* Frommer, F. (2003): ''Jean-Patrick Manchette, llele récit d'un engagement manqué por F. Frommer, éd. Kime (2003)''
* Mouchart, Benoît (2006): ''Manchette, llele nouveau roman noir por Benoît Mouchart, éditions Séguier-Archimbaud (2006) <small>ISBN 2-840-49495-7</small>''
* ''Temps noir'', nº11, maio de 2008 (<small>ISBN 978-2-910686-49-9</small>), número enteiramente consagradoadicado a Jean-Patrick Manchette.
 
{{control de autoridades}}
== Filmografía ==
{{ORDENAR:Manchette, Jean Patrick}}
'''I. Como actor'''
* ''Bartleby'' (1969), (director&nbsp;: Jean-Pierre Bastid)
* ''Lles Petits Enfants d'Attila'' (1972), (director&nbsp;: Jean-Pierre Bastid)
'''II. Adaptacións ao cine das novelas de Jean-Patrick Manchette'''
* ''Nada'' (1973), (director&nbsp;: Claude Chabrol), guion e adaptación por Jean-Patrick Manchette e [[Claude Chabrol]].
* ''Folle à tuer'' (1975), (director&nbsp;: Yves Boisset), adaptación da novela Ô dingos, ô châteaux !.
* ''Trois hommes à abattre'' (1980), (director&nbsp;: Jacques Deray), adaptación da novela ''Lle Petit Bleu da côte ouest''.
* ''Pour a peau d'un flic'' (1981), (director&nbsp;: [[Alain Delon]]), adaptación da novela ''Que d'vos ''!
* ''Lle Choc'' (1982), (director&nbsp;: Robin Davis), adaptación da novela ''A Position du tireur couché.''
* ''Polar'' (1983), (director&nbsp;: Jacques Bral), adaptación da novela ''Morgue pleine''.
* ''The Gunman'' (2015), (director&nbsp;: Pierre Morel), adaptación da novela ''A Position du tireur couché.''
'''III. Guións, diálogos e adaptacións escritos por Jean-Patrick Manchette (principais películas)'''
* 1966 - ''A Peur et l'Amour'' (director&nbsp;: Max Pécas)&nbsp;: guion e diálogos, xunto a Jean-Pierre Bastid e Max Pécas
* 1967 - ''Salut lles copines'' Jean-Pierre Bastid baixo o pseudónimo de Michelangelo Astruc&nbsp;: coguionista con Jean-Pierre Bastid
* 1967 - ''Une femme aux abois'' (director&nbsp;: Max Pécas)&nbsp;: guion e diálogos (con Max Pécas)
* 1968 - ''Lle Socrate'' (director&nbsp;: Robert Lapoujade) diálogos (con Colette Audry)
* 1972 - ''Lles Petits-enfants d'Attila'' (director&nbsp;: Jean-Pierre Bastid)&nbsp;: guion e diálogos (sen créditos por expresa vontade de Manchette)
* 1972 - ''Nivel l'bol'' (director&nbsp;: Michel Huisman)&nbsp;: guion (con Michel Huisman e Jean-Marie Vervisch)
* 1973 - ''Nada'' (director&nbsp;: Claude Chabrol)&nbsp;: guion, adaptación e diálogos (con [[Claude Chabrol]])
* 1974 - ''L'Agression'' (director&nbsp;: Gérard Pirès)&nbsp;: adaptación (con Gérard Pirès)
* 1975 - ''L'Ordinateur deas pompes funèbres'' (Gérard Pirès)&nbsp;: adaptación (con Gérard Pirès)
* 1979 - ''A Guerre deas polices'' (Robin Davis)&nbsp;: adaptación e diálogos (con Patrick Laurent)
* 1981 - ''Lles Maîtres du temps'' (René Laloux)&nbsp;: diálogos
* 1982 - ''Légitime Violence'' (Serge Leroy)&nbsp;: guion (con Patrick Laurent)
* 1983 - ''A Crime'' (director&nbsp;: Philippe Labro)&nbsp;: adaptación e diálogos (con Philippe Labro)
* 1989 - ''Cher Frangin'' (director&nbsp;: Gérard Mordillat)&nbsp;: guion orixinal (sen créditos) (con Jean-Marie Estève)
 
== Referencias ==
{{Listaref}}
[[Categoría:Escritores en lingua francesa]]
[[Categoría:Escritores de Francia]]
[[Categoría:Finados en 1995]]
[[Categoría:Guionistas de Francia]]
[[Categoría:Nados en 1942]]
[[Categoría:NovelaNados negraen Marsella]]
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/wiki/Jean-Patrick_Manchette»