Imperio Ruso: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
Breogan2008 (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 16:
|s3 = República Popular de Ucraína
|bandeira_s3 = Flag of Ukraine.svg
|s4 = República Popular de BielorrusiaBelarús
|bandeira_s4 =Flag_of_Belarus_(1918,_1991-1995).svg
|s5 = Ober Ost
Liña 48:
O '''Imperio Ruso''' foi un Estado que existiu oficialmente dende [[1721]] até [[1917]] e que desapareceu como consecuencia da [[Revolución Rusa de 1917]]. Foi o sucesor do [[Tsarato ruso|Tsarato Ruso]] e o predecesor da [[Unión Soviética]]. A comezos do [[século XIX]] Rusia era o meirande estado do mundo.
 
A capital do imperio foi [[San Petersburgo]] (despois de [[1914]] rebautizada como Petrogrado). Ao final do [[século XIX]] o tamaño do Imperio aproximábase aos 21&nbsp;799&nbsp;825&nbsp;km<sup>2</sup>. De acordo co censo de [[1867]] a súa poboación acadaba os 128&nbsp;200&nbsp;000 persoas, porén, a maioría deles (93,4 millóns) vivían na Rusia europea. Máis de 200 grupos étnicos vivían xuntos no Imperio. Ademais do territorio actual da [[Rusia]], en [[1917]] o Imperio ruso incluía territorio dos estados bálticos, a [[BielorrusiaBelarús]], parte da [[Polonia]], a [[Moldavia]], o [[Cáucaso]], a [[Finlandia]], a maioría da Asia Central e unha parte da [[Turquía]]. Entre [[1732]] e [[1867]] o Imperio Ruso tamén incluía [[Alasca]], ao outro lado do [[Estreito de Bering]].
 
En [[1914]] o Imperio estaba dividido en 81 provincias (''Óblasti'') e 20 rexións (''guberniyas''). Vasalos e protectorados do imperio incluían o Emirato de Bujara, o Khanato de Jiva e despois de 1914 Tuva.
Liña 147:
A extensión imperial ofrecida no reinado de [[Catarina II de Rusia|Catarina II]], trouxo ao imperio enormes territorios novos no sur e no oeste; e a consolidación interna despois da [[Guerra de Crimea]] co [[Imperio Otomán]] en [[1768]]. Polo Tratado de Kuchuk-Kainarji en [[1774]] Rusia adquiriu conexión co [[Mar Negro]], e os [[tártaros de Crimea]] convertéronse nun estado independente aos otománs. En [[1783]] Catarina anexionou [[Crimea]], axudando a consolidar a guerra Ruso Turca ([[1777]] - [[1778]]), chegando Rusia ao suroeste, ampliándoa até o [[Dniester]]. Os termos do tratado baixaron as metas do proxecto "grego" reputado por Catarina -a expulsión dos otománs de Europa e a renovación do [[Imperio Romano de Oriente]] baixo o control ruso. O Imperio Otomán foi sempre unha ameaza para Rusia, porén, tivo que tolerar a influencia rusa sobre os [[Balcáns]].
 
A extensión territorial que ía cara o oeste deu lugar a [http://www.pais-global.com.ar/mapas/mapa57.htm repartición] de [[Polonia]]. Como Polonia chegou a ser cada vez máis débil no [[século XVIII]], cada un dos seus veciños -[[Rusia]], [[Prusia]] e [[Austria]]- intentaron colocar a o seu propio candidato no trono polaco. En [[1772]] os tres chegaron a un acordo para levar a cabo unha repartición do territorio polaco, polo cal Rusia recibiu as partes que comprenden a actual [[BielorrusiaBelarús]] e [[Livonia]]. Despois da repartición, Rusia iniciou un programa extenso de reformas, que incluíu unha constitución democrática, o cal alarmou ás faccións reaccionarias. Empregando o perigo do radicalismo, as mesmas tres potencias aboliron a constitución de [[1793]], polo que Polonia volveu a ver reducido o seu territorio. Esta vez Rusia obtivo a maior parte de BielorrusiaBelarús e parte de [[Ucraína]]. A partición de 1793 deu lugar a unha sublevación dos movementos anti-rusos e anti-prusianos en Polonia, que terminou cunha terceira repartición en [[1795]]. Consecuentemente Polonia desapareceu do marco político internacional.
[[Ficheiro:Map_showing_the_percentage_of_Jews_in_the_Pale_of_Settlement_and_Congress_Poland,_The_Jewish_Encyclopedia_(1905).jpg|miniatura|dereita|200px|Mapa de asentamento xudeu.]]Aínda que se integrou parte do territorio de Polonia ao imperio, isto tamén creou novas dificultades. Ao perder a Polonia como estado intermediario, Rusia tivo que compartir as fronteiras con Prusia e Austria. Ademais o Imperio chegou a ser o máis heteroxéneo ao absorber unha grande cantidade de etnias, tales como os ucraínos, bielorrusosbelarusos en xudeus. Os ucraínos e bielorrusosbelarusos, que traballaban sobre todo como servos, cambiaron pouco baixo o poder ruso. Os polacos [[Igrexa Católica|católicos]] resistíanse a perder a súa independencia, polo que foron un pobo difícil para ser controlado, efectuando varias sublevacións contra a ocupación. Rusia eliminara aos xudeus de gran parte do imperio en [[1742]]. Un decreto do 3 de xaneiro de [[1792]], iniciou formalmente a ''Ashkenazi'', que obrigou aos xudeus a vivir soamente na parte occidental do imperio, de tal maneira que se fixou a etapa para o [[Antisemitismo]] e a discriminación en períodos máis últimos. No mesmo tempo, Rusia permitiu a autonomía de Ucraína, dos territorios bálticos e de varias áreas cosacas. Co seu énfase nun imperio uniformemente administrado, Catalina presaxiou a política de ''Rusificación'' que nos últimos anos se viñera facendo da man dos seus antecesores, e que se continuaría facendo en xeracións vindeiras.
 
Os historiadores discutiron a sinceridade de Catarina como monarca ''aclarada'', pero poucos dubidan que ela creu no activismo do goberno, dirixindo e explotando os recursos do imperio facendo a administración máis eficaz. Inicialmente, Catarina procurou racionalizar procedementos do goberno con lei. En [[1767]] creou a Comisión Lexislativa, debuxada de nobres, señores de pobo e outros, para codificar as leis de Rusia. Aínda que a comisión non formulou un novo código da lei, a ''[[Nazak|Instrución á Comisión de Catarina]]'' introduciu a algúns rusos o pensamento político e legal occidental. [[Ficheiro:Pugachyov.jpg|miniatura|Iemelián Pugachev.]]
Liña 170:
Durante o século XIX, a poboación de Rusia, os recursos, a diplomacia internacional e as forzas militares fixérono un dos países máis influentes do mundo. O seu poder internacional permitiulle desempeñar un papel fundamental nos asuntos de Europa. Este papel debuxou ao imperio dentro dunha serie de guerras contra [[Napoleón]], que tiñan consecuencias de grande envergadura para Rusia e para o resto de Europa. Despois dun período de aclaración, Rusia sentiu ben a un opositor activo das tendencias da liberalización en Europa central e occidental.
 
Internamente, a poboación rusa crecera de forma diversa con cada adquisición territorial. A poboación incluía Luteranos, [[Finlandia|Fineses]], bálticos, [[Prusia|Alemáns]], [[Estonia|Estonios]] e algo de [[Lituania|Lituanos]], Católicos, [[Polonia|Polacos]], Ortodoxos BielorrusosBelarusos Ucraínos, musulmáns,, gregos ortodoxos, [[Xeorxia|Sakartvelos]] e membros da Igrexa Católica Armenia.
 
[[Ficheiro:Fall_of_Sevastopol.jpg|miniatura|350px|Soldados rusos e franceses nun combate corpo a corpo en Malakhov Kurgan durante a [[guerra de Crimea]].]]
Liña 261:
* 14. [[República Democrática de Armenia]]
* 15. [[República Democrática de Acerbaixán]]
* 16. [[BielorrusiaBelarús|República Nacional BielorrusaBelarusa]]
* 17. [[República do Afastado Oriente]]
||
Liña 548:
[[Ficheiro:Kongresówka.JPG|miniatura|200px|Bandeira do Congreso de Polonia.]][[Ficheiro:Karte_kongresspolen.png|miniatura|esquerda|200px|Mapa do Congreso de Polonia.]]En [[1795]], [[Polonia]], en gran parte [[Igrexa Católica|católica]], fora dividida entre [[Prusia]], [[Austria]] e Rusia, polo cal deixou de existir como estado independente. Co [[Congreso de Viena|acordo internacional]] en [[Viena]] no [[1815]], o tsar ruso [[Alexandre I de Rusia|Alexandre I]] , ampliou as súas terras, pero outorgoulle a estas un goberno autónomo. En [[1830]], un ano de axitación en Europa, os polacos reveláronse contra os rusos, para buscar a creación dunha nación completa, e en [[1835]], en resposta, o tsar Nicolao derrogou a Constitución de [[1815]], o que fixo a Polonia parte indivisible da Rusia Imperial. Nicolao fechou as institucións polacas de aprendizaxe superior e quitoulle terras a igrexa católica. A [[lingua rusa]] foi de obrigado estudo nas escolas secundarias, e os traballos dos principais autores polacos foron suspendidos. No último ano da década de [[1850]], con [[Alexandre II de Rusia|Alexandre II]] como tsar, foille concedida a amnistía a todos aqueles polacos que se opuxeran aos rusos, celebráronse eleccións municipais e os funcionarios rusos foron substituídos en oficinas gobernamentais subordinadas. Alexandre restaurara todo aquilo que Nicolao quitara, incluíndo a restauración do bispado católico e o dereito dos polacos a decidir sobre as asembleas provinciais e locais.
En [[Londres]] e [[París]], mentres tanto, estaban exiliados polacos que organizaban resistencia ao goberno ruso.
Os nobres polacos eran felices sobre o favoritismo que Alexandre facía aos campesiños. Unha sublevación contra os rusos, comezou cando uns campesiños protestaron contra o reclutamento do exército ruso. A rebelión separou aos [[LituaniaPobo lituano|lituanos]] (que eran na súa maioría católicos romanos) dos [[BielorrusiaPobo belaruso|bielorrusosbelarusos]] (na súa maioría ortodoxos). Unha carencia de forza militar forzou aos polacos a levar a cabo unha guerra de guerrillas. Con centenares de tropas militares, os rusos derrotaron a resistencia polaca en [[1864]]. A autonomía polaca rematou con [[Alexandre II de Rusia|Alexandre II]]. Houbo execucións públicas de 128 rebeldes, e 12.000 deportacións a Siberia. As posesións da Igrexa Católica foron confiscadas. A [[lingua polaca]] foi prohibida en lugares oficiais. O diñeiro confiscado serviu para financiar campañas militares e para a construción de igrexas ortodoxas.
=== Finlandia ===
* ''Véxase o artigo principal [[Gran Ducado de Finlandia]]''
Liña 721:
 
=== Grupos étnicos ===
O Imperio Ruso tiña máis de 200 [[Etnia]]s diferentes, grazas a súa expansión por [[Eurasia]] e as súas masivas campañas, dende o Turquestán até o Extremo Oriente e en América. Na súa máxima extensión, calcúlanse 298 grupos étnicos diferentes. O censo de [[1897]], marcou as seguintes nacionalidades, que se definían pola lingua materna, pero hai que ter en conta que ucraínos e bielorrusosbelarusos denominados respectivamente pequenos rusos e rusos brancos aparecían como falantes de lingua rusa no censo.
** Rusos (Gran Rusos) 83&nbsp;933&nbsp;567
** Ucraínos (Pequenos Rusos) 22&nbsp;380&nbsp;551
** BielorrusosBelarusos (Rusos Brancos) 5&nbsp;885&nbsp;547
** [[Polonia|polacos]] 7&nbsp;931&nbsp;307
** [[pobo tártaro|Tártaros]] 3&nbsp;737&nbsp;627