Biotecnoloxía: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Arranxos varios
Sen resumo de edición
Liña 28:
== Usos ==
[[Ficheiro:Rose grown from tissue culture.jpg|miniatura|250px|Esta [[Rosa (flor)|rosa]] empezou como un grupo de [[células]] que crecían nun cultivo de tecido.]]
A biotecnoloxía ten aplicacións en catro áreas industriais principais: saúde, produción de plantas e agricultura, usos non alimentarios de plantas e outros produtos (por exemplo: [[plástico biodegradable]], [[aceite vexetal]], [[biocombustible]], etc.), e utilizaciónsaplicalos medioambientaisno campo.
[[Ficheiro:Gel Doc with PC.JPG|miniatura|Un Sistema de Documentación Gel.]]
Por exemplo, unha aplicación da biotecnoloxía é a utilización directa de organismos para a manufactura de produtos orgánicos, como a [[cervexa]] ou o [[leite]]. Outro exemplo é a utilización de [[bacterias]] na [[minaría]] como no caso da [[biolixiviación]]. A biotecnoloxía tamén ten aplicacións na [[reciclaxe]], o tratamento dos [[lixo|residuo]]s, a limpeza da contaminación orixinada polas actividades industriais ([[bioremediación]]), e tamén pode producir [[Arma biolóxica|armas biolóxicas]].
Liña 37:
* '''[[Biofarmacoloxia|Biotecnoloxía vermella]]''': Biotecnoloxía aplicada aos procesos [[medicamento|médicos]]. Algúns exemplos son os deseños de microorganismos dedicados a producir antibióticos e o deseño de curas xenéticas para enfermidades a través da [[terapia xénica]] ou [[terapia celular|celular]].
* '''[[Biotecnoloxía branca]]''': Tamén coñecida como '''biotecnoloxía gris''' ou '''biotecnoloxía industrial''' é a biotecnoloxía aplicada aos procesos [[industria]]is. Un exemplo é o deseño dun organismo para producir un composto químico. Outro exemplo é a utilización de enzimas como [[catalizador]] industrial tanto para producir produtos químicos prezados ou para destruír produtos perigosos ou contaminantes. A biotecnoloxía branca tende a consumir menos en recursos que os procesos tradicionais cando é empregada para producir bens industriais.
* '''[[Biotecnoloxía verde]]''': É a biotecnoloxía aplicada aos procesos [[agricultura|agrícolas]]. Un exemplo sería a selección e domesticación de plantas a través da [[micropropagación]]. Outro exemplo é o deseño dun organismo [[transxénico]] para crecer baixo condicións ambientais específicas ou en presenza (ou ausencia) de certas sustancias químicas. É tarefa desta biotecnoloxía facer máis compatible a explotación agrícola e oprotexer respectoe poloconservar medioo [[ambiente]]. Actualmente, hai moito debate ao redor de plantas transxénicas concretas relacionadas con este campo.
* '''[[Bioinformática]]''': É un campo interdisciplinario que intenta resolver problemas biolóxicos mediante técnicas computacionales facendo posible unha rápida organización e análise dos datos biolóxicos. Este campo tamén pode recibir o nome de '''bioloxía computacional''', e que pode ser definida como a conceptualización da bioloxía en termos de moléculas e a aplicación de técnicas informáticas para entender e organizar a gran escala a información asociada con estas moléculas.<ref name="gerstein">Gerstein, M. "[http://www.primate.or.kr/bioinformatics/course/yale/intro.pdf Bioinformatics Introduction]." ''[[Universidade Yale]].'' Consultado o [[14 de decembro]] de [[2008]].</ref> A bioinformática ten un papel chave en varias áreas da análise de [[xenoma]]s como a [[xenómica funcional]], a [[xenómica estrutural]] ou a [[proteómica]].
* '''[[Bioenxeñaría]]''': A enxeñaría biolóxica ou bioenxeñaría é unha rama da enxeñaría que se centra na biotecnoloxía e nas ciencias biolóxicas. Inclúe diferentes disciplinas, como a enxeñaría bioquímica, a enxeñaría biomédica, a enxeñaría de procesos biolóxicos, a enxeñaría de biosistemas, etc. Trátase dun enfoque integrado dos fundamentos das ciencias biolóxicas e os principios tradicionais da enxeñaría. Os bioenxeñeiros a miúdo traballan escalando procesos biolóxicos de laboratorio a tamaños de produción industrial. Doutra banda, a miúdo atenden problemas de xestión, económicos e xurídicos. Hai un crecente número de empresas de biotecnoloxía e moitas universidades de todo o mundo proporcionan programas en bioenxeñaría e biotecnoloxía de forma independente.
* '''[[Bioremediación]] e [[biodegradación]]''': A bioremediación é o proceso polo cal son utilizados microorganismos para limpar un lugar contaminado. Os procesos biolóxicos teñen un papel importante na eliminación de contaminantes e a biotecnoloxía aproveita a versatilidade de [[catabolismo]] dos microorganismos para degradar e converter estes compostos. No ámbito da microbioloxía ambiental, os estudos baseados no xenoma abren novos campos de procura ''in silico'' ampliando o panorama das redes metabólicas e a súa regulación, así como pistas sobre as vías moleculares dos procesos de degradación e as estratexias de adaptación ás cambiantes condicións ambientais. Os enfoques da xenómica funcional e metaxenómicas aumentan a comprensión das diferentes vías de regulación e das redes de fluxo do carbono en ambientes non habituais e por compostos particulares, que sen dúbida aceleran o desenvolvemento de tecnoloxías de bioremediación e os procesos de biotransformación.<ref name=Diaz>{{cita libro|autor = Diaz E (editor)|título = Microbial Biodegradation: Genomics and Molecular Biology|edición=1a ed.|editorial = Caister Academic Press|ano= 2008|url = http://www.horizonpress.com/biod|isbn=978-1-904455-17-2}}</ref> As contornas mariñas son especialmente vulnerables, posto que os derramamentos de petróleo en rexións costeiras e en mar aberto son difíciles de conter e os seus danos difíciles de mitigar. Ademais da contaminación a través das actividades humanas, millóns de toneladas de [[petróleo]] entran nonos [[medio ambienteecosistema]]s mariñomariños a través de filtracións naturais. Todo e a súa toxicidade, unha considerable fracción do petróleo que entra nos sistemas mariños elimínase pola actividade de degradación de hidrocarburos levada a cabo por comunidades microbianas, en particular, polas chamadas bacterias hidrocarbonoclásticas (HCB).<ref name=chapter9>{{cita libro|urlcapítulo = http://www.horizonpress.com/biod|autor=Martins VAP et al|ano=2008|capítulo=Genomic Insights into Oil Biodegradation in Marine Systems|título=Microbial Biodegradation: Genomics and Molecular Biology|editorial=Caister Academic Press|isbn=978-1-904455-17-2}}</ref> Ademais varios microorganismos como ''[[Pseudomonas]]'', ''[[Flavobacterium]]'', ''[[Arthrobacter]]'' e ''[[Azotobacter]]'' poden ser utilizados para degradar petróleo.<ref>{{cita web|apelido=Harder |nome= E |url = http://www.virtualsciencefair.org/2004/hard4e0/public_html/backres.html|título = The Effects of Essential Elements on Bioremediation |dataacceso = 16/11/2007}}</ref> O derramamento do barco petroleiro [[Exxon Valdez]] en [[Alasca]] en 1989 foi o primeiro caso en que se utilizou bioremediación a gran escala de maneira exitosa, estimulando a poboación bacteriana proporcionando nitróxeno e fósforo que eran os limitantes do medio.<ref>{{cita web|autor=U.S. Environmental Protection Agency |url = http://www.epa.gov/history/topics/valdez/01.htm|título = Bioremediation of Exxon Valdez Oil Spill |data=31/07/1989|dataacceso = 16/11/2007}}</ref>
* O termo '''[[biotecnoloxía azul]]''' foi tamén empregado para describir as aplicacións mariñas e acuáticas da biotecnoloxía, pero o seu uso é relativamente estraño.
* Ao investimento e o gasto económico en todos estes tipos de aplicacións da biotecnoloxía foille aplicado o termo de '''[[bioeconomía]]'''.
Liña 54:
* Mellora no desenvolvemento de novos materiais.<ref>{{cita publicación periódica| autor = E. S. Lipinsky|título= Fuels from biomass: Integration with food and materials systems|url=http://www.sciencemag.org/cgi/content/abstract/199/4329/644?maxtoshow=&HITS=&hits=&RESULTFORMAT=1&andorexacttitle=and&fulltext=euphorbia+biomass&andorexactfulltext=and&searchid=1&FIRSTINDEX=0&sortspec=relevance&resourcetype=HWCIT|ano= 1978|publicación= ''Science''|volume= ''199''|número=4329| issn = 0036-8075}}</ref>
 
=== RiscosImpacto paranos o medio ambienteecosistemas ===
Entre os riscosposibles paraimpactos onos medio ambienteecosistemas hai que sinalar a posibilidade da polinización cruzada, por medio da cal o pole dos cultivos xeneticamente modificados (GM) difúndese a cultivos non GM en campos próximos, polo que poden dispersar certas características como resistencia aos herbicidas de plantas GM a aquelas que non son GM.<ref name="Persley">Persley, Gabrielle J. e Siedow, James N. (1999) [http://www.agbioworld.org/biotech-info/articles/spanish/ensayo.html Aplicaciones de la Biotecnología a los Cultivos: Beneficios y Riesgos] Programa de Conservación de Recursos Genéticos, [[Universidade de California]] en [[Davis, California|Davis]], [[Estados Unidos de América]]. Publicado en [http://www.agbioworld.org/ Agbioworld] o 1999-12-12.</ref> Isto podería dar lugar, por exemplo, ao desenvolvemento de maleza máis agresiva ou de parentes silvestres con maior resistencia ás enfermidades ou ao estrés abióticos, trastornando o equilibrio do ecosistema.<ref name="FAO biotec"/>
 
Outros riscosimpacto ecolóxicossobre xordendos doecosistemas grané o uso de cultivos modificados xeneticamente con xenes que producenproduzan toxinas insecticidas, como o xene do ''Bacillus thuringiensis''. Isto pode facer que se desenvolvadesenvolvan unha resistencia ao [[xene]] en poboacións de insectos expostas a cultivos GM.{{cómpre Taménreferencia}} Tamén pode haber risco para especies que non son o obxectivo, como [[aves]], [[bolboreta]]s e outros insectos, por plantas con xenes insecticidas.<ref name="Persley"/>
 
Tamén se pode perder {{biodiversidade}}, por exemplo, como consecuencia do desprazamento de cultivos tradicionais por un pequeno número de cultivos modificados xeneticamente.<ref name="FAO biotec"/>
 
=== Riscos para a saúde ===