Táboa periódica dos elementos: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Banjo (conversa | contribucións)
mSen resumo de edición
Banjo (conversa | contribucións)
Liña 168:
==== Lutecio e laurencio ====
[[Ficheiro:Periodic table 14LaAc form---Group 3 = Sc-Y-Lu-Lr.jpg|miniatura|150px|[[Lutecio|Lu]] e [[Laurencio|Lr]] baixo [[itrio|Y]]]]
Noutras táboas o [[lutecio]] e o [[laurencio]] dispóñense como os membros restantes do grupo 3.<ref>{{cita libro|apelidos1=Rayner-Canham |nome1=G.|apelidos2=Overton|nome2=T.|ano=2013|título=Descriptive Inorganic Chemistry|edición=6ª|lugar=Nova York|editorial=W. H. Freeman and Company|isbn=978-1464125577}}</ref><ref>{{cita libro|autor1= Brown, T. L. . E. A.|autor2= Brown, T. L.|autor3=Woodward, P. . C. A.|autor4=Murphy, C. J.|autor5= Bursten, B. E.|autor6=LeMay, J. H. E.|ano=2009|título=Chemistry : the central science. - 11th Edition|edición=11ª|lugar=Nova Jersey|editorial=Pearson Prentice Hall|isbn=9780136006176}}</ref> As técnicas temperás de separación química do [[escandio]], [[itrio]] e lutecio dependían do feito de que estes elementos danse xuntos no chamado "grupo itrio", mentres que o lantano e o actinio danse xuntos no chamado "grupo cerio".<ref name=Jensen1982/> De acordo a isto algúns químicos asignaron o lutecio ó grupo 3 no lugar do lantano nos [[anos 1920]] e [[anos 1930|1930]].{{efn|O fenómeno de distintos grupos de separación está causado por unha crecente [[base (química)|basicidade]] co incremento do raio, e non constitúe un motivo fundamental para representar o lutecio baixo o itrio no lugar do lantano. Desta forma entre os [[metais alcalinotérreos]] do grupo 2, o magnesio (menos básico) pertence ó "grupo soluble" e o calcio, estroncio e bario (máis básicos) danse no "grupo do carbonato de amoníaco". Non obstante, o magnesio, calcio, estroncio e bario sitúanse de forma rutineira no grupo 2 da táboa periódica.<ref>{{cita libro|autor=Moeller et al.|ano=1989|título=Chemistry with Inorganic Qualitative Analysis|edición=3ª|lugar= San Diego|editorial=Harcourt Brace Jovanovich|pp=955–956, 958|isbn=0155064924}}</ref>}} Varios físicos favoreceron o lutecio nos [[anos 1950]] e [[anos 1960|1960]], tendo en conta a comparación de varias das súas propiedades físicas coas do lantano.<ref name=Jensen1982/> Esta disposición, na que o lantano é o primeiro membro do bloque f, está disputada por varios autores xa que o lantano carece de electróns f. Porén, déronse argumentos de que esta non sería unha oposición válida por mor doutras das anomalías existentes na táboa periódica..<ref>{{Cita web|url= http://www.rsc.org/blogs/eic/2015/09/periodic-table-group-3|title= Five ideas in chemical education that must die – part five|last1= Scerri|first1= E.|date= 2015|website= Education in Chemistry|publisher= Royal Society of Chemistry|access-date= 19 de setembro de 2015|deadurl= no|archiveurl= https://web.archive.org/web/20151223190417/http://www.rsc.org/blogs/eic/2015/09/periodic-table-group-3|archivedate= 23 de decembro de 2015|df= dmy-all}}</ref> Para o laurencio, a súa configuración elecrónicaelectrónica en fase atómica de gas quedou confirmada no ano 2015 como [Rn]5f<sup>14</sup>7s<sup>2</sup>7p<sup>1</sup>. Esta configuración representa outra anomalía na táboa periódica, independentemente de se o laurencio se sitúa no bloque f ou d, xa que a única posición potencial no bloque p reservouse para o [[nihonio]] coa súa configuración predita de [Rn]5f<sup>14</sup>6d<sup>10</sup>7s<sup>2</sup>7p<sup>1</sup>.<ref name=Jensen2015>{{Cita web|url=http://www.che.uc.edu/jensen/W.%20B.%20Jensen/Reprints/251.%20Lawrencium.pdf |title=Some Comments on the Position of Lawrencium in the Periodic Table |last1=Jensen |first1=W. B. |date=2015 |access-date=20 de setembro de 2015 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151223091325/http://www.che.uc.edu/jensen/W.%20B.%20Jensen/Reprints/251.%20Lawrencium.pdf |archivedate=23 de decembro de 2015 |df= }}</ref>{{efn|Aínda que o laurencio metálico posúe un electrón p, os estudos de modelaxe simple suxiren que o seu comportamento é o dun lantánido,<ref name=Xu>{{Cita publicación periódica |last1=Xu |first1=W-H. |last2= Pyykkö|first2=P.|title=Is the chemistry of lawrencium peculiar? |journal=Physical Chemistry Chemical Physics |year=2016 |volume=18 |issue=26 |pages=17351–17355|doi=10.1039/C6CP02706G|bibcode=2016PCCP...1817351X}}</ref> ó igual que o resto dos últimos actínidos.<ref name=Cotton/>}}
 
Quimicamente o escandio, o itrio e o lutecio (e presumiblemente o laurencio) compórtanse como versións trivalentes dos metais do grupos 1 e 2.<ref name=King>{{Cita libro|last=King|first=R. B.|title= Inorganic Chemistry of Main Group Elements|year=1995|page=289|publisher=Wiley-VCH|location=New York|isbn=1-56081-679-1}}</ref> Por outra banda, as tendencias ó desprazarse cara abaixo no grupo para propiedades como o punto de fusión, electronegatividade e raio iónico son semellantes ás que se atopan entre os seus homólogos dos grupos 4 a 8.<ref name=Jensen1982/> Nesta variante o número de electróns f nas formas gasosas dos átomos do bloque f adoitan coincidir coa súa posición no bloque f. Por exemplo, as contas de electróns f para os primeiros cinco elementos do bloque f son La 0, Ce 1, Pr 3, Nd 4 and Pm 5.<ref name=Jensen1982/>