Zante: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Fendetestas (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Moedagalega (conversa | contribucións)
Correccións diversas.
Liña 30:
[[Ficheiro:Zakynthos flag.png|miniatura|dereita|Bandeira de Zante]]
 
'''Zakynthos''' ({{lang-el|Ζάκυνθος}}, ''Zákynthos'', {{lang-it|Zacìnto}}) ou '''Zante''' ({{lang-el|Τζάντε}}, ''Tzánte'' {{IPAc-en|ˈ|z|ɑː|n|t|i|,_|-|t|eɪ|,_|ˈ|z|æ|n|-}}, {{lang-it|Zante}}; do [[Lingua veneciana|Veneciano]]), é unha illa do grupo das [[illas Xónicas]] que conforma unha prefectura de [[Grecia]]. A capital é a cidade de '''Zakynthos''' tamén chamada ''Chora'', é dicir -a cidade-, que ten uns 15.000 habitantes. A illa e prefectura ten unha poboación de 42.000 persoas (102 hab./km²) e uns 405´,55 km²<ref name=stat01>{{cite web |url=http://dlib.statistics.gr/Book/GRESYE_02_0101_00098%20.pdf |publisher=National Statistical Service of Greece |title=Population & housing census 2001 (incl. area and average elevation) |language=el |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150921212047/http://dlib.statistics.gr/Book/GRESYE_02_0101_00098%20.pdf |archivedate=21 September 2015 |df=}}</ref>. A súa liña costeira mide 123&nbsp;km e mide uns 40&nbsp;km de longo por 20 de ancho. O seu punto máis alto é o monte Vrachionas, de 758 metros. O nome, como todos os nomes similares que terminan en -nthos, é pre-Micénicopremicénico ou [[Pelasgo]] en orixe. En [[mitologíamitoloxía grega]] dicíase que a illa debía o seu nome a [[Zakynthos (mitoloxía) | Zakynthos]], o fillo dun lendario xefe [[Dárdano (mitoloxía)|Dárdano]] de [[Arcadia]].
 
== Historia ==
Liña 43:
Pertenceu ao [[Imperio Romano]] e despois ao [[imperio bizantino|bizantino]].
 
No [[1185]] foi ocupada polo pirata [[Margaritone de Brindisi]], ao servizo dos normandos de [[Sicilia]] pero nacido na illa. No [[1194]] o emperador [[EnriqueHenrique IV]] ocupou [[Nápoles]] e Margaritone, que desde o [[1192]] fora chamado conde de Malta, foi encarcerado. Enrique IV recoñeceu a soberanía bizantina de Zante (e [[Cefalonia]]), pero a posesión da illa (e de Cefalonia e [[Corfú]]) foi conservada polos xenros de Margaritone (en Cefalonia e Zante por [[Ricardo Orsini]] e en Corfú por Leone Vetrano). Os Orsini foron recoñecidos no [[1205]] como condes de Cefalonia e señores de Zante ao caer o Imperio como feudatarios de [[Venecia]], e impuxéronse logo de loitar cun pretendente feudataria do [[Imperio Latino]] no [[1224]]. Despois foron déspotas de [[Epiro]], e no [[1324]] Margarita Orsini recibiu a metade da señoría da illa en feudo de Nápoles e no [[1328]] o seu marido [[Guillerme II Tocco]] (un nobre napolitano co que se casou cara ao [[1311]])recibiu a investidura por dereito uxor e gobernou a illa ata o [[1357]]; no [[1358]] á morte de [[Nicéforo II Orsini]] (fillo de [[JuanXoán II Orsini]], que tiña a outra metade de Zante e toda Cefalonia) os seus dereitos pasaron a [[Leonardo I Tocco]], fillo de GuillermoGuillerme II e de MargaritaMargarida. No [[1386]] a soberanía retornou a Venecia e os [[Tocco]] continuaron como señores con [[Carlos I Tocco]] ([[1381]]-[[1429]]), [[Carlos II Tocco]] (1429-[[1448]]), [[Leonardo III Tocco]] (1448-[[1479]], baixo regencia da nai de 1448 ao 1[[460]]) e [[Antonio Tocco]] ([[1481]]-[[1485]]), mentres desde o 1479 ao 1481 en que foi ocupada polos [[imperio otomán|otománs]]. Venecia anexionouse a illa e dominouna despois do [[1485]].
 
Do [[1797]] ao [[1799]] foi ocupada por Francia á que había estado cedida polo Tratado de paz de Campo Formio o [[17 de outubro]] de [[1797]] e foi incluída ([[7 de novembro]] de [[1797]]) no [[departamento do mar Exeo]] (que incluía tamén as illas Kythira, Stofadhes, e Karaiskakis). O [[23 de outubro]] de [[1798]] foi ocupada polos [[Rusia|rusos]] con axuda dos otománs. O xefe local Antonio Martinegos asumiu o control da illa e cando se proclamou a [[República das Sete Illas]] baixo protección conxunta de rusos e otománs ([[2 de abril]] de [[1800]]), non a quixo recoñecer e permaneceu rebelde na illa ata [[1807]]. O [[20 de xullo]] de [[1807]] a illa, xunto coas outras illas Xónicas e os portos continentais, foi cedida a Francia que a anexionou o [[13 de setembro]] de [[1807]] e o [[8 de outubro]] de [[1809]] uniuna ás [[Provincias Ilíricas]]. O [[16 de outubro]] de [[1809]] os [[británico]]s ocuparon Zante e despois as outras illas (1809-[[1810]]) e o [[5 de novembro]] de [[1815]] proclamouse a [[república federal das Illas Xónicas]] baixo protectorado dos poderes e ''de facto'' protectorado británico. Como o resto das illas Xónicas pasou a [[Grecia]] o [[1 de xuño]] de [[1864]].
Liña 83:
* [[Ricardo Orsini]], rexente 1194-ata 1203 (feudo bizantino)
* [[Mateo I Orsini]] 1194/1203-1238 (feudo bizantino 1205, feudo veneciano desde 1224)
* RegenciaRexencia (probablemente Ana ÁngelaÁnxela) 1238-1260
* [[Ricardo I Orsini]] 1238/1260-7 de abril de 1304 (fillo de Mateo)
* [[JuanXoán I Orsini]] 1304-1317 (despois JuanXoán I Anxo-Comneno) (fillo, asociado 1303-1304)
* [[Nicolás I Orsini]] 1317-1323 (fillo)
* [[JuanXoán II Orsini]] 1323-1324, e a metade 1324-1335
* aA Nápoles 1324-1325
* MargaritaMargarida Orsini 1325-1328 (a metade, feudo napolitano)
* [[Guillermo II Tocco|Guillerme II Tocco]] 1328-1357 (a metade, feudo napolitano)
* [[Nicéforo II Orsini]] 1335-1358 (a metade)
* [[Leonardo I Tocco]] 1358-1381 (fillfillo de GuillermoGuillerme II Tocco)
* [[Carlos I Tocco]] 1381-1429 (baixo soberanía de Venecia desde o 1386) (fillo)
* [[LeonardLeonardo II Tocco]] (irmán) asociado 1414
* [[Carlos II Tocco]] 1429-1448 (fillo de LeonardLeonardo II e fillo adoptivo de Carlos I)
* Raimondina Ventimiglia, rexente 1448-1460
* [[Leonardo III Tocco]] 1460-1479
Liña 109:
* Niccolò Bono 1704 - 1706
* Andrea Bono 1706 - 1708
* Mariño da Pesaro 1708 - 1710
* Pietro Bragadino 1710 - 1712
* Vettore Capello 1712 - 1714
* Girolamo Donato 1714 - 1716
* Lucio Da Riva 1716 - 1718
* Pietro Zambelli 1718 - 1720
* Antonio Bembo 1720 - 1722
Liña 128:
* Enrico Dandolo 1744 - 1746
* Nicolò Bembo 1746 - 1748
* Gianfrancesco Da Molin 1748 - 1750
* Bertuccio Falier 1750 - 1752
* Francesco-Maria Grimani 1752 - 1755
Liña 169:
==Véxase tamén==
{{Commonscat}}
===Outros artigos===
 
===Ligazóns externas===