Construción de nicho: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m Arranxos varios, replaced: {{cite journal → {{Cita publicación periódica (6) |
Sen resumo de edición |
||
Liña 1:
[[Ficheiro:BeaverDam 8409.jpg|miniatura|300px|dereita|Os [[castor]]es manteñen un nicho ecolóxico moi específico no ecosistema ao construíren presas nos sistemas fluviais.]]
A '''construción de nicho''' é o proceso mediante o cal un organismo altera o seu propio [[
O concepto de construción de nicho empezou a desenvolverse en [[bioloxía evolutiva]] desde a década de 1980.<ref name=Lewontin1983>
Liña 66:
* '''Formigas limón (''[[Myrmelachista schumanni]]'')''': Esta especie de formigas emprega un método especializado de supresión de vexetación que regula o crecemento de certas árbores. Estas formigas constrúen o seu fogar no corpo da árbore ''[[Duroia hirsuta]]'' da Amazonia peruana. Para aseguraren a prevalencia das árbores ''Duroia'', as formigas empregan cantidades producidas por elas mesmas de [[ácido fórmico]] (un composto común nas formigas) como un persistente [[herbicida]]. O resultado final altera a composición do seu hábitat no bosque drasticamente ao eliminar as especies arbóreas que non serían axeitadas para que as habitase a colonia. Estas áreas coa ecoloxía alterada por causa destas formigas foron denominadas [[xardín do demo|xardíns do demo]].<ref>Reece, Urry, Cain, Wasserman, Minorsky & Jackson (2011). ''Campbell Biology''. ISBN 978-0-321-55823-7.</ref>
* '''[[Castor]]es''': Ao construíren as súas presas nos ríos os castores dan forma e alteran drasticamente o [[ecosistema]] no cal viven. A deforestación, os efectos na estrutura do solo, estrutura das raíces, turbidez da auga, distribución da auga e a cantidade de auga que chega río abaixo son só algúns dos exemplos que definen a construción de nicho dos castores. Os castores son un claro exemplo dos efectos tan diversos perpetuados pola construción dun nicho.
* '''[[Diatomeas]]''' da [[Baía de Fundy]], Canadá: Son outro exemplo de enxeñeiros de ecosistemas. As [[diatomeas]] [[bentos|
* '''[[Piñeiro]]s e mato''': En certas zonas de Norteamérica os matos arbustivos (chamados alí ''chaparral'') e os piñeiros presentan un comportamento de construción de nicho en resposta aos efectos dos lumes forestais. Estas árbores e arbustos incrementan a frecuencia dos lumes ao afectar á composición do chan do bosque. Fano ao dispersar as follas dos piñeiros, piñas, sementes e aceites, que cobren literalmente todo o bosque. A flora está adaptada a estas condicións xa que foi seleccionada para a resistencia ao lume. O intercambio evolutivo (feito pola construción de nicho e a selección natural) permite que os piñeiros e o ''chaparral'' resistente ao lume aproveiten os cambios químicos que ocorren no solo despois de que a materia orgánica arde.<ref name="Smee 2009"/>
[[Ficheiro:Guppy pho 0048.jpg|miniatura|[[Guppy]]s silvestres machos e femias (''[[Poecilia reticulata]]'').]]
Liña 80:
Esta categoría agrupa os recursos físicos e as diversas formas de enerxía e compón os recursos ecolóxicos.<ref name="a"/> Mesmo se os recursos abióticos foron modificados varias veces por varias xeracións de organismos, e a dirección das transformacións tomadas prestadas non se produciría nun planeta que estivese deshabitado, estes cambios están lonxe do [[equilibrio termodinámico]] inicial.<ref name="a"/>.
A acumulación de cunchas e de restos esqueléticos nos fondos mariños permite unha mellor fixación das larvas, o crecemento dos adultos, e a estabilización do substrato para as especies que prefiren ese tipo de fondo. Comparando a densidade de acumulación de restos calcarios entre diferentes períodos xeolóxicos, obsérvase un aumento importante da densidade, especialmente entre as épocas asociadas á transición do dominio dos [[brachiopoda|braquiópodos]] sobre os [[mollusca|moluscos]]. O mantemento do dominio dos moluscos nas comunidades
Os organismos que constrúen nichos teñen a capacidade de modificar os nichos xa existentes e de responder ao ambiente. Trátase entón de interaccións ecolóxicas como a [[predación]], a [[competición (bioloxía)|competición]] etc e actividades de reprodución.
Liña 86:
A nivel de poboacións:
* Unha modificación da [[demografía]] das poboacións de especies diferentes:<ref name="a"/> Nos peixes [[guppy]]s a igualdade de [[biomasa]], as poboacións de guppys sometidas a unha forte predación producen unha circulación máis rápida de nutrientes na [[cadea trófica]], aumentando considerablemente o número de algas presentes no seu ambiente.<ref name="b"/>
* Unha modificación na estrutura/caracteres desta poboación<ref name="a"/> : As poboacións de guppys que teñen depredadores
* Distribución dunha poboación no seu ambiente.
Liña 95:
Todos os organismos teñen un material xenético que transmiten de xeración en xeración. As bacterias do xénero ''[[Wolbachia]]'' producen nos [[hóspede]]s artrópodos aos que parasitan unha desviación na [[proporción de sexos]] (''sex-ratio'') aumentando o número de descendentes femias , xa que só as femias do artrópodo poden transmitir a bacteria.<ref name="e">Gilbert, S. F. and Epel, D. 2009. Ecological Developmental Biology. Sinauer Associates, Sunderland, MA</ref> Nos animais, a aprendizaxe e certas interaccións sociais son outros recursos que poden ser utilizados para modificar o medio.
Aínda que non son un caso moi frecuente, os sinais son un bo exemplo<ref name="a"/>. O paxaro (''[[Chlamydera maculata]]'') macho "cultiva" diferentes especies do xénero ''[[Solanum]]'' nos arredores do niño que el
== Herdanza ecolóxica e xenética ==
Unha consecuencia importante da construción de nicho prodúcese cando as modificacións do
| apelido1= Gillian
| apelido2= Odling-Smee
Liña 111 ⟶ 110:
}}</ref> É posible que a especie que modifica o ambiente afecte non só aos seus descendentes senón tamén a outras especies que comparten o mesmo ambiente. Unha variación da comunidade ecolóxica seguida dunha alteración por unha construción de nicho é igualmente considerada como un tipo de herdanza ecolóxica. Hai tres diferenzas importantes entre o funcionamento das herdanzas xenéticas e ecolóxicas.<ref name="d"/>
* A herdanza [[ecoloxía|ecolóxica]] non depende da transmisión de xenes, senón das transformacións transmitidas entre as xeracións pola actividade de construción de nicho.<ref name="d">Odling-Smee, J. (2009) Niche construction in Evolution, Ecosystems and Developmental Biology, dans Mapping the Future of Biology, evolving Concepts and Theories. Ed. Barberousse, A., Morange, M., Pradeu, T. Sprigner. 77-99.</ref>
* A [[información xenética]] transmitida é seleccionada e inscrita no [[xenoma]], contrariamente ao ambiente o cal herdan as xeracións seguintes que sofren presións de seleccións modificadas con respecto ao ambiente orixinal. Estas presións de selección diferentes seleccionan
* A [[reprodución sexual]] implica dous proxenitores que forman a herdanza xenética dos seus descendentes unha soa vez, mentres que a herdanza ecolóxica é transmitida polos múltiples organismos e ao longo de toda a súa vida.<ref name="d"/>
Liña 118 ⟶ 117:
[[Ficheiro:Niche construction in evolutionary time.pdf|miniatura|esquerda|400px|Construción de nicho no tempo evolutivo.<ref name="Smee 2009"/>]]
A construción de nicho ten moitas implicacións nas ciencias humanas, especialmente na [[sociobioloxía]], [[psicoloxía evolutiva]], e [[ecoloxía do comportamento humano]]. A teoría evolutiva estándar só permite que os procesos culturais afecten á evolución xenética ao influenciar o individuo, e depende da capacidade dese individuo de sobrevivir e
Coa adición da linguaxe á cultura humana produciuse un incremento da capacidade mental. Isto permitiu que a adaptación humana ao ambiente fose un proceso aprendido, a diferenza do que ocorre nas especies non humanas, cuxos procesos adaptativos son
Unha teoría de [[coevolución xene-cultura]] require unha relación máis integrada entre a evolución xenética e os procesos culturais que a teoría evolutiva estándar. Neste modelo, as
A velocidade á cal os humanos son quen de construír nichos modifica as presións de selección e pode ter como resultado a evolución xenética ou máis construción de nicho.<ref name=CHAIR>{{Cita publicación periódica|last=Laland|first=Kevin N.|author2=Kendal, Brown |title=The Niche Construction Perspective|journal=Journal of Evolutionary Psychology|year=2007|pages=51–66}}</ref> Un exemplo de evolución xenética por medio de construción de nicho coa inclusión dun factor abiótico é o dos cultivadores de ''[[Dioscorea]]'' (iñame) de [[África occidental]], que creaban claros nos bosques para cultivar as súas colleitas, pero isto tiña como resultado que había moita auga estancada que atraía os mosquitos e incrementou as taxas de [[malaria]]. Isto causou a modificación da presión de selección para o [[alelo]] da [[anemia falciforme]] que protexe contra a malaria. Así, o cambio evolutivo aumenta. Un exemplo do incremento da construción de nicho é o cambio humano do ambiente por medio da polución. Os efectos da polución están tamén mitigados pola innovación e uso dunha nova tecnoloxía. Esta resposta cultural a un nicho construído permite un cambio no ambiente en ausencia de cambio na xenética. Soamente se non se crea unha nova tecnoloxía ou non é efectiva ocorrerá cambio evolutivo. Os humanos poden soster a adaptación respondendo á construción do nicho ancestral por medio da construción de máis nicho cultural.<ref name=CHAIR />
|