Ynys Môn: Diferenzas entre revisións

Situada no oeste de Gales, separada de terra firme polo [[estreito de Menai]], dúas pontes conéctana co resto de Gales. A capital é [[Llangefni]] e [[Holyhead]] a vila máis poboada (situada na illa de [[Holy Land]]). O condado ten 66.829 habitantes e 715&nbsp;km². Anglesey é a illa máis grande de Gales e a a sétima máis grande das Illas Británicas, Anglesey é tamén a illa máis grande do Mar de Irlanda por superficie, e a segunda illa máis poboada (logo da [[Illa de Man]]).<ref>C.Michael Hogan. 2011. [http://www.eoearth.org/article/Irish_Sea?topic=49523 ''Irish Sea''. eds P. Saundry and C. Cleveland. ''Encyclopedia of Earth''. National Council for Science and the Environment. Washington DC]</ref> A poboación no [[Censo do Reino Unido 2011 | censo de 2011]] era de 69.751 habitantes.<ref>{{citeCita web|url=http://www.neighbourhood.statistics.gov.uk/dissemination/LeadKeyFigures.do?a=7&b=6275328&c=Isle+of+Anglesey&d=13&e=62&g=6488680&i=1001x1003x1032x1004&o=362&m=0&r=1&s=1431962441306&enc=1|title=Local Authority population 2011|accessdate=18 de maio de 2015}}</ref>

"Anglesey" derívase da [[Lingua nórdica antiga]], orixinalmente ''Ǫngullsey'' "Illa Garfo"<ref name=Pete>Lena Peterson, et al. [http://www.ivysdomain.com/webdocs/NordisktRunnamnslexicon.pdf Nordiskt runnamnslexikon] (Dictionary of Names from Runic Inscriptions), p. 116, maio 2001. Accessed 6 de xuño de 2012.</ref> ou ''Ǫnglisey'' "Illa de Ǫngli".<ref name=Pete/><ref name=Roomy>Room, Adrian. ''[https://books.google.no/books?id=PzIer-wYbnQC&pg=PA30 Placenames of the World]'', p. 30. McFarland, 2003. Accessed 6 de febreiro de 2013.</ref>

Históricamente, Anglesey asociouse durante moito tempo cos [[druida]]s. No ano [[60]] d.C. o xeneral [[Imperio romano|romano]] [[Cayo Suetonio Paulino]] decidiu acabar co poder dos druidas e atacou a illa, destruíndo o santuario e as [[lubre]]s (arboredas sagradas). As noticias da revolta de [[Boudica]] alcanzáronlle xusto logo da súa vitoria, facéndolle retirar a súa armada antes de consolidar a súa conquista. A illa foi finalmente incluída no Imperio romano polo gobernador [[Cneo Xullo Agricola]] no ano 78 d.C. Os romanos chamaron á illa ''Mona''.

''Môn'' é o nome [[lingua galesa|galés]] para Anglesey. Provén do británico ''enisis mona'', aparecendo por primeira vez durante a éra romana como 'Mona'. É ''Mona'' para [[Tácito]] (Ann. xiv. 29, Agr. xiv. 18), [[Plinio o Vello]] (iv. 16) e [[Dion Cassio]] (62). Chámaselle ''Môn Mam Cymru'' (''Môn, Nai de Gales'') por [[Giraldus Cambrensis]], pola afirmada capacidade da fértil terra para producir suficiente comida para toda [[Gales]]. Realmente, a afirmación estaba probablemente máis dirixida a unha capacidade para manter a [[Gwynedd]]. ''Clas Merddin'' e ''Y fêl Ynys'' (Illa Mel) son outros nomes. De acordo coas Tríadas (67), Anglesey foi nun principio parte do continente. Quedan 28 [[crónlech]]s na meseta con vistas ao mar; por exemplo a [[Plâs Newydd]]. Os druidas foron atacados no ano [[61]] por [[Suetonio Paulino]] e outra vez no [[78]] por [[Gnaeo Xullo Agricola|Agrícola]]. A actual estrada que discorre desde [[Holyhead]] ata [[Llanfairpwllgwyngyll]] podería ser nas súas orixes unha calzada romana.<ref>{{citeCita booklibro|ref=harv|last=Chisholm|first=Hugh|authorlink=Hugh Chisholm|title=The Encyclopædia Britannica: A Dictionary of Arts, Sciences, Literature and General Information|url=https://books.google.com/books?id=zCAOAQAAMAAJ&pg=PA18|year=1910|publisher=Encyclopædia Britannica Company|page=18}}</ref> A illa foi agrupada por [[Tolomeo]] con [[Xeografía de Irlanda | Irlanda]] ("[[Hibernia]]") en lugar de con [[Gran Bretaña | Gran Bretaña]] ("[[Albion]]").<ref>{{cita libro|author=[[Ptolemy]] |title=[[Ptolemy's Geography|Geog.]] |at=Bk. 2, Ch. 1 & 2 }}</ref>