Claude Bernard: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m →‎Notas: Arranxos varios, replaced: {{listaref|2}} → {{Listaref|30em}}
Sen resumo de edición
Liña 50:
En [[1839]] Bernard obtivo unha praza de interno, ocupando o posto 26 dun total de 29 opositores, e entrou en contacto con Magendie, cuxas polémicas clases despertaron nel unha inesperada pasión polo descubrimiento das leis [[fisioloxía|fisiolóxicas]]. Magendie sometía as [[hipótese]]s a contrastación [[experimento|experimental]] ante o seu [[audiencia (medios de comunicación)|auditorio]], ríndose abertamente cando algún [[experimento]] non transcorría segundo o anunciado pola [[teoría]] que el mesmo acabara de explicar na aula o día anterior. Magendie definíase como un trapeiro que percorre o terreo da [[ciencia]] recollendo feitos de aquí e de acolá, sen outra pretensión que "botalos ás costas". A elaboración dalgunha elegante e "pretensiosa" (preditiva) teoría a partir de tales feitos non tiña cabida no [[escepticismo]] de Magendie. Porén, Bernard, non se encontrou nunca cómodo cos supostos [[Epistemoloxía|epistemolóxicos]] do seu mestre, o que determinou que os seus intereses deran un novo xiro, pasando esta vez do ámbito puramente [[científico]] ao [[filosofía|filosófico]]. De aí que Claude Bernard pasara á [[pensamento|historia do pensamento]] non só polas súas achegas á [[fisioloxía]], senón tamén polo seu intento de fundamentar a posibilidade mesma dunha [[medicina]] —e, por extensión, dunha [[bioloxía]]— [[ciencia|científicas]]. Pese a que resulta un feito pouco coñecido polos estudosos da [[epistemoloxía]], Claude Bernard adiantou as principais teses de [[Karl Popper]] neste campo.
 
Bernard licenciouse en [[medicina]] en [[1843]]. En [[1847]] fundou a Sociedade Francesa de Bioloxía (''Société Française de Biologie''). En [[1853]], cun traballo sobre o [[zume gástrico]] e a [[glicosa]], conseguiu o doutoradodoutoramento, pero a súa visión iconoclasta e modernizadora da investigación en medicina no lle permitiu encontrar un posto de traballo.<ref>Debray-Ritzen 1992, p. 101.</ref>
 
Ingresou na Academia das Ciencias en [[1854]], obtendo ese mismomesmo ano a cátedra de Fisioloxía Xeral da Facultade de Ciencias de París. En [[1855]] sucedeu a Magendie no Colexio de Francia.
 
En [[1860]] Claude Bernard xa escribira o esencial da súa obra. Ese ano comezou a ter serios problemas de saúde que lle obrigaron a retirarse periodicamente ao seu Saint-Julien natal. Alí dedicouse a reflexionar sobre o método que el mesmo empregara para alcanzar os seus descubrimentos científicos. Desta época a súa obra máis famosa é a ''Introdución ao estudio da medicina experimental'' ([[1865]]).
Liña 77:
Entre as súas contribucións á [[terapéutica]] hai que destacar as relativas ao tratamento da [[diabetes]], as indicacións da [[sangría]], o tratamento da intoxicación por [[monóxido de carbono]] mediante ventilación mecánica, o tratamento da [[anemia]] con lactato de ferro, o descenso da temperatura corporal mediante medios físicos, o estudo dos mecanismos de antagonismo entre [[fármaco]]s, o tratamento da [[intoxicación etílica]], as aplicacións da [[morfina]], os efectos do [[anhídrido carbónico]], a administración intravenosa de [[soro fisiolóxico]], as técnicas de reanimación cardiopulmonar e a oxixenoterapia.
 
Bernard tamén realizófixo achegas importantes no ámbito da [[cirurxía]], pois, ademais dos seus traballos sobre a anestesia, deseñou novos instrumentos cirúrxicos, propuxo novas técnicas de incisión e de sutura e describiu a [[hiperglicemia]] posthemorráxica.
 
=== Bioloxía teórica ===
Liña 85:
Claude Bernard realizara o sorprendente descubrimento de que a "materia inerte" e os "corpos vivos" no son a mesma cousa. Escribiu o seguinte
 
{{Cita|A materia inerte non ten espontaneidade en si mesma, carece dunha diferenza individual, e polo tanto un pode estar seguro dos resultados obtidos. Porén, cando tratamos cun ser vivo, a individualidade achega un elemento de inquietante complexidade: máis alá das condicións externas, é necesario considerar tamén as reaccións orgánicas intrínsecas, ás que lles dou o nombrenome de 'medio interno' (''milieu intérieur).}}
 
Claude Bernard empezara a comprender. O seu descubrimento debeuse obviamente a toda a serie de experimentos fallidoserrados que levou a cabo, xa que nunca puidera obter dúas veces seguidas o mesmo resultado nos seus ensaios; tal descubrimento inquietouno enormemente porque ameazaba demostrar a inutilidade de toda a súa vida como científico.
 
Quizais os implacábeis erros que xurdían constantemente das súas viviseccións xa comezaran a desequilibrar o seu estado mental. En calquera caso, deterioraron a súa vea literaria, nubrando o seu estilo e paralizando o seu razoamento. Porque se ''Introduction'' expresaba claramente unhas ideas cuxa incorrección soamente co paso do tempo sería demostrada, en ''Médecine'' o pensamiento é nebuloso e o autor exprésase sen sensatez, como ao final do seguienteseguinte fragmento (páxina 249):
 
{{Cita|Tense preguntado como pode un chegar a conclusións válidas cando hai substancias que son velenosas para certos animais pero non o son para outros, e substancias que son velenosas para o home pero non para os animais. Mencionouse que o porco espiño que non resulta envelenado ao consumir ácido prúsico, a cabra que come beladona sen problemas, a ovella que pode inxerir enormes cantidades de arsénico sen sufrir efectos letais, os sapos que non resultan envelenados polo seu propio veleno, os animais acuáticos que son capaces de producir descargas eléctricas sen padecer as súas consecuencias e os animais mariños que non sofren dañosdanos pola influencia do sal. Todo o que acabamos de mencionar é inadecuado como explicación. De feito, se un o admitira a ciencia sería imposíbel.}}
 
Ao reler a súa conclusión, Claude Bernard debeu de percatarsedecatarse de que era necesario realizar unha aclaración e engadiu unha nota empeorándoo aínda máis:
 
{{Cita|Un ten que ser escravo dun feito; un pode dicir que é un feito brutal, como se o que di fora moi científico. Certamente un ten que crer nos feitos, pero non debe crer neles cegamente. Dispoñemos do razoamento para dar luz aos feitos, e dos feitos para moderar a imaxinación e deter o razoamento. Polo tanto, o experimentador que envelena a un sapo co seu propio veleno sen resultados, ou a unha cabra con beladona sen resultados, diría o seguinte: 'son coherente, si, pero hai feitos que un non pode crer porque a mente ten a certeza de que as cousas son doutra maneira'. Por esa razón non puiden crer nos datos proporcionados polo sapo. Se non tivera éxito tería renunciado á miña ocupación como fisiólogo.}}
Liña 117:
 
== Criticismo ==
Algúns opositores da experimentación animal acusan a Bernard de falta de empatía polos animais suxeitos da súas exploracións científicas. Na súa ''"Introduction"'', Bernard escribe que «o fisiólogo non é unha persoa normal, é un científico, un home absorbido pola idea científica que persigue; xa non oe los choros dos animais, xa non ve o sangue que derraman, soamente ve a súa idea e os organismos que lle esconden os problemas que el desexa descubrir. Non sente que está perpetrando unha horríbel carnicería; baixo a influencia dunha idea científica examina con placerpracer o repugnante filamento nervioso e a carne lívida que a calquera outra persoa provocarían desgusto e horror...». O escritor inglés [[John Vyvyan]] afirmou que se Bernard vivira na nosa época non publicaría esas liñas, porque son un 'exemplo de libro' de esquizofrenia paranoide.<ref>Citado en: ''Slaughter of the innocent''. Hans Ruesch. Bantam Books, 1978. ISBN 0-5531-1151-5, páx. 298.</ref>
 
== Obras ==
Liña 154:
 
=== Bibliografía ===
{{Refempeza|2}}
* Barbara, Jean-Gaël (2008): ''Claude Bernard et la question du curare. Enjeux épistémologiques''. Société de Biologie, séance du 25 juin 2008, [http://www.biusante.parisdescartes.fr/chn/docpdf/societe_biologie_claude_bernard.pdf Texto íntegro] {{fr}}.
* Barbara, Jean-Gaël e Pierre Corvol (2012): ''Les élèves de Claude Bernard''. Paris: Hermann ISBN 2-7056-8223-6 {{fr}}.
Liña 172 ⟶ 173:
* Rodríguez de Romo, A, C. e J. Borgstein. "Claude Bernard and Pancreatic Function revisited after 150 years". En ''Vesalius'', '''V''' (1): 18 - 24. [http://www.bium.univ-paris5.fr/ishm/vesalius/VESx1999x05x01.pdf#page=19 Texto íntegro en llña] {{en}}
* Sertillanges, Antonin Gilbert (1944): ''La philosophie de Claude Bernard'' {{fr}}.
{{Reftermina}}
 
=== Ligazóns externas ===
* [http://web.archive.org/web/http://www.salles-arbuissonnas.mairies69.net/spip.php?rubrique120 Museo Claude Bernard].