Guerra civil chinesa: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Cambio o modelo: Cite book; cambios estética
Liña 8:
|data =
{{plainlist |
* [[Revolta de Nanchang|1 de agosto de 1927]]<ref name="Nanchang">{{citeCita booklibro |title = China at War: An Encyclopedia |year = 2012 |page = 295 |url = https://books.google.com/books?id=jhPyvsdymU8C&pg=PA295#v=onepage&q&f=false}}</ref> <br> [[Incidente de Xi'an|22 de decembro de 1936]]<ref>{{cite web |url = http://www.britannica.com/EBchecked/topic/111803/China |title = China |publisher = Encyclopædia Britannica, Inc. |work = Encyclopædia Britannica |date = 15 November 2012}}</ref>{{Sangría|5}}{{Pequeno|(9 anos, 4 meses e 3 semanas)}}
* [[31 de marzo]] de [[1946]] <br> [[Operación de aterraxe na illa de Hainan|1 de maio de 1950]]<ref>{{citeCita booklibro |last = Gui |first = Heng Bin |title = Landing on Hainan Island |year=2008 |publisher = Great Wall Press}}</ref> {{Sangría|5}}{{Pequeno|(4 anos e 1 mes)}}
}}
|lugar = {{TWN}} [[República da China (1912-1949)|República da China]]
Liña 118:
|soldados2 = 1&nbsp;200&nbsp;000 <small>(xuño de 1945)</small><ref name= Ref1 /><br />1&nbsp;200&nbsp;000 <small>(1946)</small><ref name= Code /><br />2&nbsp;800&nbsp;000 <small>(xuño de 1948)</small><ref name= Ref1 /><br />4&nbsp;000&nbsp;000 <small>(xuño de 1949)</small><ref name= Ref1 />
|soldados3 =
|baixas1 =c. 1.5 millóns (1948–49)<ref name="Lynch">{{citeCita booklibro |first = Michael |last = Lynch |title = The Chinese Civil War 1945–49 |url = https://books.google.com/books?id=rkJYue5dCJgC&pg=PA91 |year = 2010 |publisher = Osprey Publishing |ISBN = 978-1-84176-671-3 |page = 91}}</ref>
|baixas2 = c. 250,000 (1948–49)<ref name="Lynch" />
|baixas3 =
Liña 131:
[[Sun Yat-sen]], líder do [[Kuomintang]] (KMT), buscou o auxilio das potencias estranxeiras para vencer aos [[señor da guerra|señores da guerra]] que se fixeran co control no norte da China por mor da caída da [[dinastía Qing]], tras a [[abdicación]] do último emperador, [[Puyi]].<ref name="so">So, Alvin Y. Lin, Nan. Poston, Dudley L. Contributor Professor, So, Alvin Y. [2001] (2001). The Chinese Triangle of Mainland China, Taiwan and Hong Kong. Greenwood Publishing. ISBN 0-313-30869-1.</ref> As democracias occidentais ignoraron os esforzos do líder nacionalista para atraerse a súa axuda. Con todo, en [[1921]] Sun Yat-sen recorreu á [[Unión Soviética]]. Facendo uso do [[Pragmática|pragmatismo]] político, os líderes soviéticos lanzaron unha política ambigua en virtude da cal apoiaban o KMT de Sun ao mesmo tempo que ao recentemente fundado [[Partido Comunista da China]] (PCCh). Os soviéticos esperaban a consolidación dos comunistas pero estaban preparados para a vitoria de calquera dos dous bandos. Deste xeito iniciouse a loita polo poder entre os nacionalistas e os comunistas.
 
En [[1923]] unha declaración conxunta en [[Shanghai]] de Sun e do representante soviético [[Adolf Iofe]] comprometeu a Unión Soviética a prestar axuda para a unificación nacional da China.<ref name="March">March, G. Patrick. Eastern Destiny: Russia in Asia and the North Pacific. [1996] (1996). Greenwood Publishing Group. ISBN 0-275-95566-4. pg 205.</ref> Os asesores soviéticos -o máis prominente dos cales, [[Mikhail Borodin]], era axente da [[Komintern]]- empezaron a chegar á China en 1923 para apoiar a reorganización e consolidación do KMT segundo a liña trazada polo [[Partido Comunista da Unión Soviética]]. O PCCh recibira da Komintern instrucións de cooperar co KMT e aos seus membros animábaselles a unirse a eles sempre que os partidos mantivesen as súas identidades, formando así a [[Primeira Fronte Unida]] entre os dous partidos.<ref name="Hsiung">{{citeCita booklibro |title = China's Bitter Victory: The War With Japan, 1937–1945 |url = https://books.google.com/books?id=3Yt6TTRdUzwC&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false |publisher = M.E. Sharpe publishing |last = Hsiung |first = James C. |year = 1992 |location = New York |ISBN = 1-56324-246-X}}</ref> Os membros comunistas permitíuselles unirse ao KMT sobre unha base individual.<ref name="March" /> O PCCh en si aínda era un partido pequeno na época, tiña uns 300 membros en 1922 e tan só 1.500 en 1925.<ref name="Fairbank">Fairbank, John King. [1994] (1994). China: A New History. Harvard University Press. ISBN 0-674-11673-9.</ref> O KMT en 1923 tiña 50.000 membros.<ref name="Fairbank" /> O KMT, co apoio soviético, creou en Moscova a [[Universidade Sun Yat-sen]] para formar os futuros cadros políticos. Os asesores soviéticos axudaron os nacionalistas para crear un instituto político destinado á formación de propagandistas en técnicas de mobilización de masas e en [[1923]] enviaron a Chiang Kai-shek a [[Moscova]]<ref name="ChangH">Chang, H.H. Chang. [2007] (2007). Chiang Kai Shek – Asia's Man of Destiny. ISBN 1-4067-5818-3. pg 126</ref> para levar a cabo estudos militares e políticos durante varios meses. Chiang fora un dos lugartenentes de Sun Yat-sen desde os días da [[sociedade secreta]] [[Tongmenghui]] ou ''Alianza unida'', o movemento político precursor do KMT. Ao regreso de Chiang Kai-shek, a finais de 1923, este tomou parte na creación da [[Academia Militar de Whampoa]] (inaugurada o 1 de maio de 1924) nos arredores de [[Cantón, China|Cantón]], cidade sede do goberno durante a alianza KMT-PCCh.<ref name="ChangH"/> En [[1924]], Chiang Kai-shek pasa a dirixir a academia e desta forma iníciase o seu ascenso cara á posición de sucesor de Sun Yat-sen como líder do KMT e unificador de toda a China baixo o goberno nacionalista.
 
Os soviéticos proporcionaron á academia moito material educativo, organización e equipo, incluíndo municións.<ref name="ChangH"/> Tamén proporcionaron educación en moitas das técnicas de mobilización masiva. Con esta axuda, Sun Yat-sen foi capaz de levantar un "exército dedicado o partido", co que esperaba derrotar militarmente os señores da guerra. Os membros do PCCh tamén estaban presentes na academia, e moitos deles convertéronse en instrutores, entre eles [[Zhou Enlai]], que foi nomeado instrutor político.<ref name="HoA">Ho, Alfred K. Ho, Alfred Kuo-liang. [2004] (2004). China's Reforms and Reformers. Greenwood Publishing Group. ISBN 0-275-96080-3. pg 7.</ref>
Liña 141:
=== Expedición do Norte (1926-1928) e cisma no KMT ===
A principios de 1927, a rivalidade entre o KMT e o PCCh levounos a unha división nas filas revolucionarias. O PCCh e os membros á esquerda do KMT decidiran trasladar a sede do goberno do KMT de [[Guangzhou]] a [[Wuhan]], onde a influencia comunista era máis forte.<ref name="Fairbank" />
O 7 de abril, Chiang Kai-shek e varios outros líderes do KMT sostiveron unha reunión, durante a cal propuxeron que as actividades comunistas eran social e economicamente disruptivas e tiñan que ser desfeitas para que a revolución nacional continuase. O 12 de abril, en Xangai, o KMT foi purgado de esquerdistas, por orde do xeneral [[Bai Chongxi]], coa detención e execución de centos de membros do PCCh.<ref name="Brune">Brune, Lester H. Dean Burns, Richard Dean Burns. [2003] (2003). Chronological History of U.S. Foreign Relations. Routledge. ISBN 0-415-93914-3.</ref> O PCCh referiuse a isto como o [[masacre de Xangai de 1927|Incidente do 12 de abril]] ou o [[Masacre de Xangai de 1927|Masacre de Xangai]].<ref name="Zhaos">Zhao, Suisheng. [2004] (2004). A Nation-state by Construction: Dynamics of Modern Chinese Nationalism. Stanford University Press. ISBN 0-8047-5001-7.</ref> Este incidente ampliou a brecha entre Chiang Kai-shek e [[Wang Jingwei]], outro señor da guerra que controlaba a cidade de Wuhan.
 
Eventualmente, a á esquerda do KMT tamén expulsou membros do PCCh do goberno de Wuhan, que á súa vez foi derrubado por Chiang Kai-shek. Chiang Kai-shek, na súa calidade de comandante en xefe do [[Exército Nacional Revolucionario]] (ENR), iniciou a [[Expedición do Norte]] que levaba tempo postergada. Era unha acción en contra dos señores da guerra e pretendía a unificación da China baixo o mando do KMT. O KMT renovou a súa campaña contra os [[Era dos señores da guerra|señores da guerra]] e capturou Pequín en xuño de 1928.<ref name="Guo">Guo, Xuezhi. [2002] (2002). The Ideal Chinese Political Leader: A Historical and Cultural Perspective. Greenwood Publishing Group. ISBN 0-275-97259-3.</ref> Pronto, a maior parte da [[China do Leste]] estivo baixo control do goberno central de Nanjing, que pronto recibiu o recoñecemento internacional como único goberno lexítimo da China. O goberno do KMT anunciou, de acordo con Sun Yat-sen, a fórmula para as tres etapas da revolución: unificación militar, tutela política e democracia constitucional.<ref>Theodore De Bary, William. Bloom, Irene. Chan, Wing-tsit. Adler, Joseph. Lufrano Richard. Lufrano, John. [1999] (1999). Sources of Chinese Tradition. Columbia University Press. ISBN 0-231-10938-5. pg 328.</ref>
== Insurxencia comunista (1927-1937) ==
[[Ficheiro:National Revolutionary Army artillery.png|miniatura|esquerda|Tropas do ENR disparando artillería contra as forzas comunistas]]
Durante a década de 1920, os activistas do PCCh refuxiáronse na clandestinidade ou fuxirón o campo, onde fomentaron unha rebelión armada. A rebelión do PCCh contra o goberno nacionalista comezou o 1 de agosto de 1927 en [[Nanchang]], [[Jiangxi]].<ref name=Nanchang/><ref name="Lee">Lee, Lai to. Trade Unions in China: 1949 To the Present. [1986] (1986). National University of Singapore Press. ISBN 9971-69-093-4.</ref> Do levantamento de Nanchang xurdiu a formación dun exército rebelde comunista, o [[Exército Vermello dos Traballadores e Campesiños Chineses]], que máis tarde se convertería no [[Exército Popular de Liberación]]. O 4 de agosto, as forzas do Exército Vermello abandonaron Nanchang e dirixíronse cara ao sur nun ataque contra Guangdong. As forzas gobernamentais rapidamente recuperaron Nanchang mentres as forzas rebeldes escapaban ao campo.<ref name=Nanchang/> Unha reunión do PCCh o 7 de agosto confirmou a intención do partido de tomar o poder pola forza, seguida por unha violenta campaña anticomunista do goberno de Wang Jingwei en Wuhan a partir do 8 de agosto. O 14 de agosto, Chiang Kai-shek ante a falta de apoios por parte da xunta militar de [[Nanjing]] retirouse á súa aldea natal. Máis adiante o PCCh fixo outros intentos para tomar as cidades de Changsha, Shantou e Guangzhou. O Exército Vermello formado por soldados amotinados do antigo Exército Revolucionario Nacional (ERN), así como [[campesiño]]s armados estableceu o control ao longo de varias áreas do [[sur da China]].<ref name="Lee" /> Mentres tanto as forzas do KMT seguian tentando acabar coas rebelións.<ref name="Lee" /> Entón, en setembro, Wang Jingwei foi forzado a saír de Wuhan e o 7 de setembro produciuse unha insurrección armada sen éxito coñecida como a [[revolta da colleita do outono]], liderada por [[Mao Tse Tung]].<ref name="Blasko">Blasko, Dennis J. [2006] (2006). The Chinese Army Today: Tradition and Transformation for the 21st Century. Routledge. ISBN 0-415-77003-3.</ref> Mikhail Borodin volveu en outubro, outra vez, á [[Unión Soviética]] vía Mongolia. En novembro, Chiang Kai-shek foi a Shanghai e invitou a Wang a unirse a el. O 11 de decembro, o PCCh comezou o levantamento de Cantón, establecendo un [[soviet]] alí ao día seguinte, pero o 13 de decembro perdeu a cidade tras un contraataque baixo as ordes do xeneral [[Zhang Fakui]]. O 16 de decembro, Wang Jin fuxiu a Francia. Agora había tres capitais na China: Pequín que era a capital da república internacionalmente recoñecida, outra en Wuhan gobernada polo PCCh e o KMT de esquerdas e outra en Nanjing rexida polo réxime de dereitas do KMT e que seguiría sendo a capital do KMT durante a próxima década.<ref name="Esherick">Esherick, Joseph. [2000] (2000). Remaking the Chinese City: Modernity and National Identity, 1900–1950. University of Hawaii Press. ISBN 0-8248-2518-7.</ref><ref name="Esherick" /><ref name="Clark">Clark, Anne Biller. Clark, Anne Bolling. Klein, Donald. Klein, Donald Walker. [1971] (1971). Harvard Univ. Biographic Dictionary of Chinese communism. Original from the University of Michigan v.1. Digitized Dec 21, 2006. p 134.</ref>
 
Isto marcou o comezo dunha loita armada que durou dez anos, coñecida na [[China continental]] como a "guerra civil dos dez anos" (十年内战) que terminou co [[incidente de Xi'an]] cando Chiang Kai-shek foi forzado a formar a [[Segunda Fronte Unida]] contra as forzas invasoras de Xapón. En 1930 a [[guerra das Chairas Centrais]] estalou como un conflito interno do KMT, conflito que foi levado a cavo por [[Feng Yuxiang]], [[Yan Xishan]] e [[Wang Jingwei]] que buscaban eliminar os focos restantes da actividade comunista mediante unha serie de cinco [[campañas de cerco]].<ref name="autogenerated1">Lynch, Michael Lynch. Clausen, Søren. [2003] (2003). Mao. Routledge. ISBN 0-415-21577-3.</ref> A primeira e segunda campaña fallaron ea terceira foi abortada debido ao [[incidente de Mukden]]. A cuarta campaña (1932-1933) logrou algúns éxitos temperáns, pero os exércitos de Chiang foron maltratados cando tentaron penetrar no corazón da República Popular da China de Mao. Durante estas campañas, as columnas do KMT penetraron rapidamente nas zonas comunistas, pero foron facilmente absorbidas pola grandeza do campo e non puideron consolidarse.
 
Por último, a finais de 1934, Chiang lanzou unha quinta campaña que implicou o cerco sistemático da rexión soviética de Jiangxi con fortíns militares.<ref name="Manwaring">Manwaring, Max G. Joes, Anthony James. [2000] (2000). Beyond Declaring Victory and Coming Home: The Challenges of Peace and Stability operations. Greenwood Publishing Group. ISBN 0-275-96768-9. px 58</ref> A diferenza de campañas anteriores en que penetrarón profundamente nun único golpe, esta vez as tropas do KMT pacientemente construen fortificacións, separadas unhas cinco millas, para cercar os ámbitos comunistas e cortar as subministracións de materiais e fontes de alimentos.<ref name="Manwaring" />
Liña 156:
{{ampliar}}
 
== Notas ==
{{Listaref|30em}}
 
== Véxase tamén ==
{{Commonscat}}
{{Portal|China}}
=== Bibliografía ===
* Zhu, Zongzhen and Wang, Chaoguang, ''Liberation War History'', 1st Edition, Social Scientific Literary Publishing House en [[Beijing]], [[2000]], ISBN 78014920727-80149-207-2 (set)
* Zhang, Ping, ''History of the Liberation War'', 1st Edition, Chinese Youth Publishing House en [[Beijing]], [[1987]], ISBN 750060081X7-5006-0081-X (pbk.)
=== Ligazóns externas ===
* [https://books.google.com/books?id=cOIDAAAAMBAJ&pg=PA364&dq=Popular+Science+1930+plane+%22Popular+Mechanics%22&hl=en&ei=WhNjTqPcEcnm0QGisoX1CQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=7&sqi=2&ved=0CEMQ6AEwBg#v=onepage&q&f=true "Armored Car Like Oil Tanker Used by Chinese" ''Popular Mechanics'', March 1930] article and photo of armoured train of Chinese Civil War