R (linguaxe de programación): Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
m Bot: Cambio o modelo: Cite book; cambios estética
Liña 29:
R é unha implementación da [[S (linguaxe de programación)|linguaxe de programación S]] con características inspiradas na semántica de ámbito léxico que ten [[Scheme (programming language)|Scheme]]<ref>{{cite journal|last2=Hill|first2=Brandon|last3=Osvald|first3=Leo|last4=Vitek|first4=Jan|year=2012|title=Evaluating the design of the R language: objects and functions for data analysis|url=http://r.cs.purdue.edu/pub/ecoop12.pdf|journal=ECOOP'12 Proceedings of the 26th European conference on Object-Oriented Programming|access-date=4 de outubro de 2016|first1=Frances|last1=Morandat}}</ref>. A linguaxe S creáraa [[John Chambers]] cando traballaba en [[Bell Labs]]. Inda agora cando as dúas linguaxes teñen importantes diferenzas, o código S é executable sen cambios en R.<ref>{{cite web|url=https://www.r-project.org/about.html|title=R: What is R?|website=R-Project|accessdate=4 de outubro de 2016}}</ref>
 
R creárona [[Ross Ihaka]] e [[Robert Gentleman]] desde o departamento de [[estatística]] da [[Universidade de Auckland]], [[Auckland|Nova Celandia]]<ref>{{cite web|url=http://myprofile.cos.com/rgentleman|title=Individual Expertise profile of Robert Gentleman|last=Gentleman|first=Robert|date=9 de decembro de 2006|accessdate=4 de outubro de 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110723215206/http://myprofile.cos.com/rgentleman|archivedate=23 Xullo 2011}}</ref>. Desde mediados de [[1997]] houbo un grupo activo de desenvolvedores traballando no código de R en repositorios [[Sistema de control de versións|CVS]] de arquivos<ref>Kurt Hornik e Friedrich Leisch. ''Editorial''. The Newsletter of the R Project Volume 1/1, xaneiro de 2001. [https://www.r-project.org/doc/Rnews/Rnews_2001-1.pdf RNews Volume 1/1, xaneiro de 2001]</ref>. O desenvolvemento manteno agora o equipo ''R Development Core Team''<ref>Literalmente, o equipo de desenvolvemento do núcleo de R</ref>. É apoiado pola ''Fundación R'', que se creou no 2002 con tal fin<ref>[https://www.r-project.org/foundation/ r-project.org: The R Foundation]</ref><ref>Statutes of “The R Foundation for Statistical Computing” 10 de setembro de 2002. Vienna, Austria. [https://www.r-project.org/foundation/Rfoundation-statutes.pdf Statutes of R Foundation (pdf)]</ref>. J. Chambers, creador de S, é membro do equipo de traballo do R Core Team<ref>[https://www.r-project.org/foundation/board.html R-project.org: Board and Auditors]</ref>. O nome de R provén das iniciais dos nomes dos dous creadores e seguindo o xogo co nome da linguaxe S<ref>{{citeCita booklibro|url=https://cran.r-project.org/doc/FAQ/R-FAQ.html#Why-is-R-named-R_003f|title=The R FAQ: Why is R named R?|isbn=3-900051-08-9|author=Kurt Hornik|accessdate=9 de outubro de 2016}}</ref>. O proxecto concibiuse no [[1992]] e lanzou a súa primeira versión en [[1994]]. A primeira versión beta foi no [[2000]]<ref>{{Cite web|url=https://cran.r-project.org/doc/html/interface98-paper/paper_2.html|title=R : Past and Future History -- A Free Software Project|website=cran.r-project.org|access-date=9 de outubro de 2016}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://blog.revolutionanalytics.com/2016/03/16-years-of-r-history.html|title=Over 16 years of R Project history|website=Revolutions|access-date=2016-05-30}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.stat.auckland.ac.nz/~ihaka/downloads/Massey.pdf|title=The R Project: A Brief History and Thoughts About the Future|last=Ihaka|first=Ross|date=|website=stat.auckland.ac.nz|publisher=|access-date=2016}}</ref>.
 
== Fitos ==<!-- Lista dos maiores fitos na linguaxe. Preténdese ignorar aquelas mudanzas que só supoñan melloras básicas ou correccións de erros -->
Liña 105:
R ten capacidade de creación de documentos, para resumo de análises, estáticos e dinámicos. O formato ''Rd'' de R emprégase para fornecer documentación comprensible, en copia local ou en rede. Emprega un formato de documentación semellante a [[LaTeX]] <ref name="R_Rd">{{cite web|title=Rd format|url=http://www.hep.by/gnu/r-patched/r-exts/R-exts_49.html|website=hep.by|accessdate=5 de outubro de 2016}}</ref>.
 
== Paquetes en CRAN ==
A funcionalidade de R pódese ampliar usando ''paquetes'', que son bloques de código de R creados por desenvolvedors co fin de engadir novas funcións á base da linguaxe. Os paquetes inclúen funcións de R reutilizables, documentación que describe a súa función, detalles de como usalo, código de exemplo de uso e datos de proba. Os paquetes engaden capacidades extra de, como exemplo, técnicas estatísticas, representacións gráficas, importación e tratamento de datos e xeración de informes, entre outros. Os paquetes sóense crear en R e ás veces en Java, C, C++ ou Fortran.
 
Coa instalación inicial de R instálanse un grupo de paquetes con funcións básicas, que suman funcións ao núcleo da linguaxe. Ademais destes, existen máis de 7,801 paquetes adicionais nun repositorio público: a ''Comprehensive R Archive Network (CRAN)''. Este é o principal repositorio de R e o que mantén a Fundación e os desenvolvedores voluntarios de R<ref>[https://cran.r-project.org/web/packages/policies.html CRAN Repository Policy. Version Revision 3553]. CRAN Repository Maintainers. Consultado o 4 de outubro de 2016.</ref>. Actualmente CRAN conta con 147 mirrors (repositorios réplica) de 49 estados. Dous deles son da [[oficina galega de software libre CIXUG]] e alóxanse na [[Universidade da Coruña]]<ref>[https://cran.r-project.org/mirrors.html CRAN Mirrors]. Consultado o 6 de outubro de 2016</ref><ref>[http://ftp.cixug.es/ Servidor de réplicas do CIXUG ftp.cixug.es/CRAN/]</ref>. [[Microsoft R Open]] distribúe un mirror con versións estáticas de CRAN e denomínao MRAN<ref>{{Cite web| title = About Microsoft R Open: The Enhanced R Distribution · MRAN| accessdate = 5 de outubro de 2016| url = https://mran.revolutionanalytics.com/rro/}}</ref>.
 
Outros repositorios de R son<ref>{{Cite web| title = Exploring Package Repositories - R in a Nutshell, 2nd Edition [Book]| accessdate = 5 de outubro de 2016| url = https://www.safaribooksonline.com/library/view/r-in-a/9781449358204/ch04s04.html}}</ref> [[r-forge]]<ref>[https://r-forge.r-project.org/ r-forge.r-project.org]</ref>, [[Bioconductor]]<ref>[https://www.bioconductor.org/ www.bioconductor.org/]</ref> e [[Omegahat]]<ref>[http://www.omegahat.net/ www.omegahat.net/ The Omega Project for Statistical Computing]</ref>. R-Forge é unha plataforma central para a colaboración no desenvolvemento de paquetes e para proxectos de software, ou similares, relacionado dalgún xeito con R. R-Forge aloxa moitos paquetes en fase de probas (en beta) ou en desenvolvemento para logo enviar aos paquetes de CRAN. O proxecto Bioconductor aloxa a paquetes que cobren os procesos de análise de datos [[xenómica|xenómicos]] de secuenciación, como os obtidos con [[micromatriz de ADN|micromatrices de ADN]] de [[Affymetrix]] e [[ADN complementario|cDNA]]. Ten un enfoque de análise de datos orientada a obxectos aplicada aos datos obtidos en métodos de secuenciación masiva<ref>{{cite journal |date=2015 |title=Orchestrating high-throughput genomic analysis with Bioconductor |journal=Nature methods |publisher=[[Nature Publishing Group]] |volume=12 |issue=2 |pages=115–121 |doi=10.1038/nmeth.3252 }}</ref>. Bioconductor permite a análise de [[micromatriz de ADN|micromatrices de ADN]], [[Secuenciación do ADN|sequenciación]] ou [[polimorfismo dun só nucleótido|polimorfismos dun só nucleótido (SNPs)]], entre outros. A versión 3.3 contou con 1211 paquetes<ref>[https://www.bioconductor.org/news/bioc_3_3_release/ Bioconductor 3.3 Released. Abril de 2016]</ref>.
 
Na sección de ''Task Views'' (visor de tarefas) <ref name=CRANTasks>{{cite web|title=CRAN Task Views|url=https://cran.r-project.org/web/views/|website=cran.r-project.org|accessdate=5 de outubro de 2006}}</ref> da web de CRAN hai listas de grupos de paquetes que abranguen diferentes tarefas e campos de aplicación da linguaxe. Arestora hai 33; son grupos que permiten o uso de R para a inferencia bayesiana, a econometría e finanzas, as ciencias sociais, o procesado da linguaxe natural, as series temporais, os datos espaciais e espazo-temporais, a quimiometría e física computacional, a xenética e filoxenética, a análise de datos ambientais e ecoloxía, a computación de alto rendemento ou reproducibilidade en ciencia.
Liña 120:
[[Ficheiro:Rcmdr 2.3.0 gl.png|miniatura|''R Commander''. Conta coa interface gráfica en galego.]]
Algunhas interfaces de traballo para R son <ref>Unha edición especial de ''[[Journal of Statistical Software]]'' describe as diferentes interfaces dispoñibles para R: ""{{cite web | url=http://www.jstatsoft.org/v49 | first=Pedro|last=Valero-Mora|publisher=Journal of Statistical Software (by Pedro M. Valero-Mora, and Ruben Ledesma)| title=Graphical User Interfaces for R | accessdate=2014}}"</ref>:
* '''Architect''' – interface de desenvolvemento multiplataforma para análise de datos científicos en [[Eclipse (software)|Eclipse]] e StatET.
* '''Deducer'''<ref name=DeducerOrg>{{cite web|title=Deducer Manual|url=http://www.deducer.org/pmwiki/pmwiki.php?n=Main.DeducerManual|website=www.deducer.org|accessdate=9 de outubro de 2016}}</ref> – GUI para análise de datos guiado por menús.
* '''Java GUI for R (JGR)''' – editor e terminal de R multiplataforma baseado en [[Java]].
Liña 165:
{{listaref|30em}}
== Véxase tamén ==
=== Outros artigos ===
* [[GNU Octave]]
* [[Maxima]]