Estatuto Real de 1834: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
corrixo ligazón a Galifonte
m Arranxos varios, replaced: {{listaref|2}} → {{Listaref|30em}}
Liña 1:
O '''Estatuto Real''' foi promulgado en [[España]] o [[10 de abril|10 abril]] de [[1834]]<ref name=":0">{{Cita libro|título=El significado político de la legislación electoral en la España de Isabel II|apelidos=Estrada Sánchez|nome=Manuel|editorial=Universidad de Cantabria|ano=1999|ISBN=84-8102-226-8|lugar=Santander|páxina=12|ref=}}</ref> pola rexente [[María Cristina de Borbón-Dúas Sicilias|María Cristina de Borbón]] a xeito de [[carta outorgada]]<ref name=":1">{{Cita libro|título=La representación parlamentaria en España durante el Primer Liberalismo (1810-1836)|apelidos=Casals Bergés|nome=Quintí|editorial=Edicións de la Universitat de Lleida/Servicio de Publicaciones Universidad de Cádiz|ano=2014|ISBN=978-84-8409-665-8|lugar=Lleida/Cádiz|páxina=166|ref=}}</ref>, como a que rexeu en [[Francia]] durante o reinado de [[Luís XVIII de Francia|Luís XVIII]], pola que se creaban unhas novas [[Cortes Xerais|Cortes]] a medio camiño entre as Cortes estamentais e as modernas, xa que estaban integradas por un Estamento de Próceres (ou [[Senado|Cámara Alta]], a imitación da [[Cámara dos lords|Cámara dos Lores]] británica), cuxos membros non eran elixidos senón que eran designados pola Coroa entre a [[nobreza]] e os posuidores dunha gran fortuna; e un Estamento de Procuradores (ou [[Congreso|Cámara Baixa]], a imitación tamén da [[Cámara dos Comúns (Reino Unido)|Cámara dos Comúns]] británica), cuxos membros eran elixidos mediante un [[Sufraxio censitario|sufraxio moi restrinxido]] que incluía a pouco máis de 16.000 persoas, sobre unha poboación de 12 millóns de habitantes<ref>Fuentes, J.P. (2007), p.&nbsp;94-95.</ref>.
 
== Contexto histórico ==
Liña 5:
Á morte de [[Fernando VII]] en setembro de [[1833]], a súa esposa, [[María Cristina de Borbón-Dúas Sicilias]] accedeu ao trono en calidade de [[Rexencia|Rexente]] ante a minoría de idade da futura raíña [[Isabel II de España|Isabel II]]. Atopouse enfrontada ao irmán do rei falecido, [[Carlos María Isidro de Borbón]], que non recoñeceu a derrogación da [[Lei Sálica]], que impedía ás mulleres acceder ao trono de [[España]] pola [[Pragmática Sanción de 1789]] de [[Carlos IV de España|Carlos IV]] e ratificada e promulgada polo propio Fernando VII en marzo de 1830 e que levaría ao enfrontamento bélico entre os pretendentes á Coroa, coñecido como a [[Primeira guerra carlista|Primeira Guerra Carlista]].
 
María Cristina de Borbón confirmou no seu posto á fronte do gabinete ao absolutista "reformista" [[Francisco Cea Bermúdez|Cea Bermúdez]] para que continuase coa política de [[Despotismo Ilustrado|despotismo ilustrado]] e así evitar os cambios políticos en profundidade que acabasen cos poderes absolutos do rei e coa "orde tradicional".<ref>Fuentes. J.P. (2007), p.&nbsp;92.</ref>
 
Con todo, pronto se fixo evidente que con meras reformas administrativas non se podería facer fronte á ameaza do [[carlismo]] (e a dos liberais retornados de exilio), a causa, entre outras razóns, do déficit crecente da Facenda e o consecuente aumento da [[débeda pública]]. Así, María Cristina, o [[15 de xaneiro]] de 1834, substituíu a Cea Bermúdez polo liberal "[[Partido Moderado|moderado]]" [[Francisco Martínez de la Rosa]]<ref name=":0" /><ref>{{Cita web|url=https://www.boe.es/datos/pdfs/BOE//1834/008/A00029-00029.pdf|páxina-web=Gazeta de Madrid|título=Destitución e Cea Bermúdez e nomeamento de Martínez de la Rosa|data-acceso=08-08-2017}}</ref>, quen mantivo ao absolutista "reformista" [[Javier de Burgos]] á fronte do [[Ministerio de Fomento de España|Ministerio de]] Fomento<ref>Fuentes, J.P. (2007), p. 92.</ref>.
 
O proxecto do goberno de Martínez de la Rosa, apoiado por Javier de Burgos, foi iniciar unha controlada transición política que, en palabras do tamén moderado [[Manuel Pando Fernández de Pineda|Marqués de Miraflores]], consistía en «''seguir o camiño das reformas empezadas, pero sen tratar o máis mínimo de variación das formas de goberno''». Desa forma pretendíase resolver a contradición existente no bando "cristino", que unha monarquía absoluta buscase o apoio dos [[Liberalismo|liberais]] que pretendían transformala nunha [[Monarquía constitucional|monarquía constitucional.]]. A peza mestra desa estratexia reformista foi a promulgación do "Estatuto Real" en abril de 1834, que pretendía contentar tanto a moderados como a progresistas..
 
== Orixe da norma ==
Liña 15:
 
== Características ==
Consiste en 50 artigos agrupados en 5 títulos, nos que non hai referencia a unha declaración de dereitos, nin á soberanía nacional nin á división de poderes<ref name=":1" />.
 
Por tanto, non foi propiamente unha [[Constitución]]<ref name=":0" />, entre outras razóns, porque non emanaba da [[soberanía nacional]] senón da soberanía do rei absoluto que autolimitaba os seus poderes por propia vontade, seguindo o modelo da monarquía restaurada en Francia despois de [[Napoleón I de Francia|Napoleón]] con [[Luís XVIII de Francia|Luís XVIII]]. "''Non había nada semellante a unha declaración de dereitos e liberdades nin apenas outra cousa que non fose a mera convocatoria de Cortes. A propia terminoloxía empregada (estamentos no canto de cámaras, procuradores no canto de deputados) denotaba unha vontade explícita de situar o réxime do Estatuto lonxe da tradición constitucional do liberalismo español''"<ref>Fuentes, J.F. (2007), p.&nbsp;94.</ref>.
Liña 26:
As Cortes establécense por un sistema [[Bicameralismo|bicameral]] formadas polos Estamentos de Próceres, como cámara alta, formado por [[Grandeza de España|Grandes de España]] e electos do Rei, de carácter vitalicio, e o de Procuradores (cámara baixa), elixidos por un número reducido de posuidores de rendas altas.
 
O Estatuto non contemplaba o sistema electoral e remitíase a leis posteriores de diverso signo: a primeira (de 1834) estableceu o [[sufraxio indirecto]] e censitario e a segunda (de [[1836]]) regula un sistema de elección directa e sufraxio censitario e capacitario.
 
As '''Cortes''' estaban a medio camiño entres unha asemblea consultiva e unha lexislativa. Non tiñan capacidade normativa, pois o Regulamento de ámbalas dúas Cámaras debía ser aprobado pola Raíña Gobernadora previo ditame do [[Consello do Reino]] e do [[Consello de ministros|Consello de Ministros]]. Ademais, prevíanse constantes interferencias do Rei no funcionamento das Cortes, o que impedía o principio de autonomía parlamentaria.
Liña 50:
 
== Notas ==
{{listarefListaref|230em}}
 
== Véxase tamén ==
{{Wikisource|gl:Estatuto Real de 1834|Estatuto Real de 1834}}
=== Bibliografía ===
* Fuentes, Juan Francisco (2007).&nbsp;''El fin del Antiguo Régimen (1808-1868). Política y sociedad''. Madrid: Síntesis.&nbsp;ISBN: 978-84-975651-5-8.
* Villaroya, J. Tomás (1968). ''O sistema político do Estatuto Real'' (1834-1836). Madrid: Instituto de Estudios Políticos. ISBN:&nbsp;9788425903090
=== Ligazóns externas ===
* [http://www.boe.es/datos/pdfs/BOE//1834/055/A00251-00252.pdf O Estatuto Real na colección histórica da Gazeta de Madrid.]
 
*[http://www.filosofia.org/hem/dep/boe/8340416.htm Texto íntegro do Estatuto Real de 1834] en filosofía.org
{{Control de autoridades}}
 
[[Categoría:Constitucións de España]]
[[Categoría:1834]]