Mausolo: Diferenzas entre revisións

Mausolo era fillo de Hecatomno, aristócrata que obtivera en [[-392|392 a.C.]] a satrapía de [[Caria]] de mans de [[Artaxerxes II]]. Aínda que Hecatomno pensara nunha posible rebelión, sempre foi fiel ao [[monarca|rei]] [[Persia|persa]], polo que non había razón para negarlle ao seu fillo o dereito a sucedelo. Coñécese moi pouco da mocidade de Mausolo, aínda que é bastante seguro que coñeceu ao rei de [[Esparta]] [[Agesilao II]].

Cando Mausolo se converte en [[sátrapa]] no 377 a.C., o imperio [[aqueménida]] estaba envolto en dous graves conflitos. Por unha banda, [[Exipto]] independizarase e Artaxerxes quería recuperalo. Por outra, no norte a tribo dos cadusianos ameazaba perigo. Isto deu liberdade aos sátrapas da [[Asia Menor]], e algunhas cidades [[Grecia|gregas]] temeron que o novo sátrapa de Caria quixese expandir os seus dominios cara ao oeste.

Mausolo mudou a corte de [[Milasa]] a [[Halicarnaso]] entre o [[-370|370 a.C.]] e o [[-365|365 a.C.]]. A cidade foi fortificada con muros fortes e a poboación aumentou. Os edificios máis famosos eran a tumba que o sátrapa mandou construír cerca do mercado, coñecida como [[Mausoleo de Halicarnaso|Mausoleo]] (que foi recoñecida como unha das [[Sete marabillas do mundo|Sete Marabillas do Mundo Antigo]] ata o punto de que este termo úsase hoxe para referirse a grandes tumbas) e o maxestuoso [[Anfiteatro de Halicarnaso]].

Sexa cal for a razón, a verdade é que Mausolo uniuse ao que se chamou como a [[Revolta dos Sátrapas]], unha serie de rebelións que nunca chegaron a ameazar seriamente a estabilidade do imperio. Nun ou outro momento, á parte de Ariobarzanes e Mausolo, [[Datames]] de [[Capadocia]], [[Orontes I]] de [[Armenia]] e o mesmo Autofradates uníronse á rebelión, recibindo ata apoio dos [[faraón]]s [[Nectanebo I]], [[Teos]] e [[Nectanebo II]].

Pouco despois do [[-360|360 a.C.]] restableceuse a orde, e cando [[Artaxerxes III]] sucedeu ao seu pai na primavera do [[-358|358 a.C.]], nada tiña que temer xa dos sátrapas. Escolleu ignorar o comportamento de Mausolo, que pasara intelixentemente de ser dos últimos a unirse á rebelión (conquistando parte de Lida, [[Xonia]] e illas veciñas) aos primeiros en cambiar de novo de bando traizoando aos seus aliados (polo cal foi recompensado coa anexión de parte de [[Licia]]). E a pesar de que Mausolo tivo que aceptar a presenza dunha guarnición persa en Halicarnaso, actuou máis ou menos como gobernador independente, razón pola cal chámaselle rei nalgunhas fontes. De feito actuou coma se o fóse selando tratados con cidades como [[Cnossos]] e nomeando a carianos para posicións que ata ese momento foran ocupadas por persas.

No [[-357|357 a. C.]] axudou aos aliados [[Atenas|atenienses]] que se rebelaron contra a súa metrópole no que se chamou a [[Guerra Social]]. Atenas foi derrotada nunha impoñente e decisiva batalla naval. Algúns deses aliados, [[Quíos]], [[Cos, Grecia|Cos]], [[Bizancio]] e [[Rodas]], pasaron a estar baixo control directo de Mausolo. Descoñécese por que Mausolo prestou axuda, pero é posible que recibise a orde de Artaxerxes III de intentar que os gregos sublevásense. Isto deu a oportunidade ao rei persa de atacar Exipto, expedición que acabou en desastre.

O resultado foi que Mausolo era sátrapa de Caria, pero tamén un gobernante independente que controlaba algunhas cidades e illas gregas. As cidades gregas tiñan máis ou menos autonomía, pero eran visitadas regularmente por inspectores. Este modelo, que fora desenvolvido polos persas ("o ollo do rei") e era utilizado tamén polos atenienses (episkopos), foi copiado por algúns gobernantes.