Wikipedia

Engrenaxe: Diferenzas entre revisións

Explorar o historial de forma interactiva
← Edición máis vellaEdición máis nova →
Contido eliminado Contido engadido
VisualTexto wiki
Moedagalega (conversa | contribucións)
30.520 edicións
* -uct- > -ut-.
Moedagalega (conversa | contribucións)
30.520 edicións
Correccións lingüísticas diversas (particularmente concordancia en xénero feminino da palabra "engrenaxe").
Liña 1:
[[Ficheiro:Gears animation.gif|miniatura|Animación de dúas engrenaxes. [[Piñón (mecanismo)|Piñón]] e [[coroa (mecanismo)|coroa]]]]
[[Ficheiro:Engranajes artesanales de màquina textil.jpg|miniatura|Engrenaxes artesanais de máquina téxtil. [[Museo de Tarrasa]] [[Barcelona]].]]
Denomínase '''engrenaxe''' ou '''roda dentada''' ao [[mecanismo]] utilizado para transmitir potencia dun compoñente a outro dentro dunha [[máquina]]. As engrenaxes están formadosformadas por dúas rodas dentadas, das cales a maior denomínasese denomina '''[[coroa (mecanismo)|coroa]]''' e a menor '''[[Piñón (mecanismo)|piñón]]'''. Unha engrenaxe serve para transmitir [[movemento circular]] mediante contacto de rodas dentadas. Unha das aplicacións máis importantes das engrenaxes é a transmisión do movemento desde o [[árbore de transmisión|eixo]] dunha fonte de enerxía, como pode ser un [[motor de combustión interna]] ou un [[motor eléctrico]], ata outro eixo situado a certa distancia e que ha de realizar un traballo. De maneira que unha das rodas está conectada pola [[Fontes de enerxía|fonte de enerxía]] e é coñecidocoñecida como engrenaxe motora, e a outra está conectada ao eixo que debe recibir o movemento do eixo motor e que se denomina engrenaxe conducida.<ref name="enciclopedia">{{cita libro | autor = Varios autores
| título = Enciclopedia de Ciencia y Técnica. Tomo 5 Engranaje
|ano=1984
Liña 13:
== Historia ==
[[Ficheiro:NAMA Machine d'Anticythère 1.jpg|esquerda|miniatura|Mecanismo de Anticitera.]]
Desde épocas moi remotas utilizáronse cordas e elementos fabricados en madeira para solucionar os problemas de [[transporte]], [[Impulso (aerodinámica)|impulso]], [[elevación]] e [[movemento]]. Ninguén sabe de certo onde nin cando se inventaron as engrenaxes. A literatura da antiga [[China]], [[Grecia]], [[Turquía]] e [[Damasco]] mencionan engrenaxes pero non achegan moitos detalles dos mesmosdestas.
 
O mecanismo de engrenaxes máis antigo de cuxos restos dispoñemos é o [[mecanismo de Anticitera]].<ref name="TULIO">Tulio Piovan, op.cit.</ref> Trátase dunha calculadora astronómica datada entre os anos [[-150|150]] e [[-100|100 a. C.]] e composta polo menos por 30 engrenaxes de [[bronce]] con dentes triangulares. Presenta características tecnolóxicas avanzadas por exemplo trens de [[Engrenaxe planetario|engrenaxes epicicloidais]] que, ata o descubrimento deste mecanismo, críanse inventados no século XIX. Por citas de [[Marco Tulio Cicerón|Cicerón]] sábese que o de Anticitera non foi un exemplo illado senón que existiron polo menos outros dous mecanismos similares nesa época, construídos por [[Arquímedes]] e por [[Posidonio]]. Doutra banda, a Arquimedes adóitaselle considerar un dos inventores das engrenaxes porque deseñou un [[parafuso]] sen fin.
[[Ficheiro:Kronrad2.jpg|miniatura|Transmisión antiga.]]
 
Na China tamén se conservaron exemplos moi antigos de máquinas con engrenaxes. Un exemplo é o chamado "carro que apunta cara ao sur" (120-250&nbsp;d.&nbsp;C.), un enxeñoso mecanismo que mantiña o brazo dunha figura humana apuntando sempre cara ao Sur grazas ao uso de engrenaxes diferenciais epicicloidais. Algo anteriores, de ao redor de 50&nbsp;d.&nbsp;C., son osas [//gl.wikipedia.org/wiki/Engrenaxe#Engrenaxes_cil.C3.ADndricos_de_dentes_helicoidais engrenaxes helicoidais] talladostalladas en madeira e achadosachadas nunha tumba real na cidade chinesa de [[Shaanxi]].<ref name="TULIO"/>
 
Non está claro como se transmitiu a tecnoloxía das engrenaxes nos séculos seguintes. É posible que o coñecemento da época do mecanismo de Anticitera sobrevivise e, co florecemento da cultura do [[Islam]] os séculos XI-XIII e os seus traballos en astronomía, fóra a base que permitiu que volvesen fabricarse calculadoras astronómicas. Nos inicios do [[Renacemento]] esta tecnoloxía utilizouse en [[Europa]] para o desenvolvemento de sofisticados [[reloxo]]s, na maioría dos casos destinados a edificios públicos como [[catedral|catedrais]].<ref>{{cita libro
Liña 40:
A primeira aplicación práctica do dente en evolvente foi debida ao suízo [[Leonhard Euler]] ([[1707]]). En [[1856]], [[Christian Schiele]] descubriu o sistema de fresado de engrenaxes rectas por medio da [[fresa (ferramenta)|fresa nai]], pero o procedemento non se levaría á práctica ata [[1887]], a base da patente Grant.<ref>[http://www.monografias.com/trabajos6/dien/dien.shtml Deseño de engrenaxes]</ref>
 
En [[1874]], o norteamericano [[William Gleason]] inventou a primeira [[fresadora]] de engrenaxes cónicoscónicas e grazas á acción dos seus fillos, especialmente a súa filla [[Kate Gleason]] ([[1865]]-[[1933]]), converteu á súa empresa [[Gleason Works]], radicada en Rochester (New York, EUA) nunha dos fabricantes de máquinas ferramentas máis importantes do mundo.
 
En [[1897]], o inventor alemán [[Robert Hermann Pfauter]] ([[1885]]-[[1914]]), inventou e patentou unha máquina universal de dentar engrenaxes rectas e helicoidais por fresa nai. Por mor deste invento e outros moitos inventos e aplicacións que realizou sobre o mecanizado de engrenaxes, fundou a empresa Pfauter Company que, co paso do tempo, converteuse nunha multinacional fabricante de todo tipo de máquinas-ferramentas.
Liña 48:
A finais do [[século XIX]], coincidindo coa época dourada do desenvolvemento das engrenaxes, o inventor e fundador da empresa Fellows Gear Shaper Company, [[Edwin R. Fellows]] ([[1846]]-[[1945]]), inventou un método revolucionario para mecanizar [[parafuso sen fin|parafusos sen fin]] glóbicos tal como os que se montaban nas caixas de dirección dos vehículos antes de que fosen hidráulicos.
 
En [[1905]], M. Chambon, de Lión (Francia), foi o creador da máquina para o dentado de engrenaxes cónicoscónicas por procedemento de fresa nai. Aproximadamente por esas datas [[André Citroën]] inventou as engrenaxes helicoidais dobres.<ref>[http://gltrs.grc.nasa.gov/reports/1997/RP-1406.pdf Development of Gear Technology and Theory of Gearing (inglés)]</ref>
 
== Tipos de engrenaxes ==
Liña 56:
'''Eixos paralelos''':
 
* CilíndricosCilíndricas de dentes rectos.
* CilíndricosCilíndricas de dentes helicoidais.
* Dobre helicoidais.
 
'''Eixos perpendiculares:'''
 
* Helicoidais cruzados.
* CónicosCónicas de dentes rectos
* CónicosCónicas de dentes helicoidais.
* CónicosCónicas hipoides.
* De roda e parafuso infinidade.
 
'''Por aplicacións especiais pódense citar:'''
 
* Planetarias.
* Planetarios
* Interiores.
* De cremalleracremalleira.
 
'''Pola forma de transmitir o movemento pódense citar:'''
 
* Transmisión simple.
* Transmisión con engrenaxe tola.
* Transmisión composta. Tren de engrenaxes.
 
'''Transmisión mediante cadea ou polea dentada:'''
 
* Mecanismo piñón cadea.
* Polea dentada.
 
== Características que definen unha engrenaxe de dentes rectos ==
[[Ficheiro:Involute wheel.gif|miniatura|dereita|Representación das características dunha engrenaxe.]]
 
OsAs engrenaxes cilíndricoscilíndricas rectosrectas son o tipo de engrenaxe máis simple e corrente que existe. Utilízanse xeralmente para velocidades pequenas e medias; a grandes velocidades, se non son rectificadosrectificadas, ou foi corrixido o seu tallado, producen ruído cuxo nivel depende da velocidade de xiro que teñan.
 
* '''Dente dunha engrenaxe''': son os que realizan o [[esforzo]] de empuxe e transmiten a potencia desde os eixos motrices aos eixos conducidos. O perfil do dente, ou sexa a forma dos seus flancos, está constituído por dúas curvas evolventes de círculo, simétricas respecto ao [[eixo]] que pasa polo centro do mesmo.
Liña 121:
Velocidade elevada: <math>(R_t = \frac {1}{4} - \frac {1}{2})</math>
 
Hai dous tipos de engrenaxes, osas chamados de dente normal e osas de dente curto, cuxa altura é máis pequena que o considerado como dente normal. Nas engrenaxes de dente curto, a cabeza do dente vale (<math>0,75 \cdot M</math>), e a altura do pé do dente vale (<math>M</math>) sendo o valor da altura total do dente (<math>1,75 \cdot M</math>)
 
=== Fórmulas construtivas das engrenaxes rectas ===
Liña 176:
<math> y= r_b \cdot \sin(\theta) - r_b \cdot \theta \cdot \cos(\theta)</math>
 
== Engrenaxes cilíndricoscilíndricas de dentes helicoidais ==
[[Ficheiro:Anim engrenages helicoidaux.gif|150px|esquerda|miniatura|Engrenaxe helicoidal]]
 
OsAs engrenaxes cilíndricoscilíndricas de dentado helicoidal están caracterizadoscaracterizadas pola seu dentado oblicuo con relación ao eixo de rotación. Nestas engrenaxes o movemento transmítese do mesmo modo que nos cilíndricos de dentado recto, pero con maiores vantaxes. Os eixos das engrenaxes helicoidais poden ser paralelos ou cruzarse, xeralmente a 90 º. Para eliminar o [[empuxe axial]] o dentado pode facerse dobre helicoidal.
 
As engrenaxes helicoidais teñen a vantaxe que transmiten máis potencia que osas rectos, e tamén poden transmitir máis velocidade, son máis silenciosossilenciosas e máis duradeirosduradeiras; ademais, poden transmitir o movemento de eixos que se corten. Dos seus inconvenientes pódese dicir que se desgastan máis que os rectos, son máis caros de fabricar e necesitan xeralmente máis engrase que os rectos.<ref>{{cita libro
| autor = Millán Gómez, Simón
| título = Procedementos de Mecanizado. Engrenaxes cilíndricos helicoidais de eixos paralelos, páxina 333
Liña 190:
}}</ref>
 
O máis característico dundunha engrenaxe cilíndricocilíndrica helicoidal é a hélice que forma, sendo considerada a hélice como o avance dunha volta completa do diámetro primitivo da engrenaxe. Desta hélice deriva o ángulo β que forma o dentado co eixo axial. Este ángulo ten que ser igual para as dúas rodas que engrenan pero de orientación contraria, ou sexa: un a dereita e o outro a esquerda. O seu valor establécese a priori de acordo coa velocidade que teña a transmisión, os datos orientativos deste ángulo son os seguintes:
 
Velocidade lenta: β = (5 º - 10 º)
Liña 203:
[[Ficheiro:Helical Gears.jpg|miniatura|200px|Xogo de engrenaxes helicoidais]]
 
Como consecuencia da hélice que teñen as engrenaxes helicoidais o seu proceso de tallado é diferente ao dunha engrenaxe recta, porque se necesita dunha transmisión cinemática que faga posible conseguir a hélice requirida. Algúns datos dimensionalesdimensionais destas engrenaxes son diferentes dos rectosdas rectas.
 
'''Diámetro exterior''' : <math>D_e = M_n \cdot \frac {Z} {cos \beta} + 2 \cdot M_n = D_p + 2 \cdot M_n</math>
Liña 230:
[[Ficheiro:CitroenC5SX2003.JPG|200px|miniatura|Vehículo Citroën co logotipo de rodaxe de engrenaxes helicoidais dobres]]
 
EsteAs tipoengrenaxes dedeste engrenaxestipo foron inventadosinventadas polo fabricante de automóbiles francés [[André Citroën]], e o obxectivo que conseguen é eliminar o empuxe axial que teñen as engrenaxes helicoidais simples. Os dentes das dúas engrenaxes forman unha especie de V.
 
As engrenaxes dobres son unha combinación de hélice dereita e esquerda. O empuxe axial que absorben os apoios ou coxinetes das engrenaxes helicoidais é unha desvantaxe delesdelas e esta elimínase pola reacción do empuxe igual e oposto dunha rama simétrica dundunha engreneengrenaxe helicoidal dobre.
 
UnUnha engreneengrenaxe de dobre hélice sofre unicamente a metade do erro de deslizamientoesvaramento que o dunha soa hélice ou da engrenaxe recta. Toda discusión relacionada aoscoas engrenes helicoidais sinxelossinxelas (de eixos paralelos) é aplicable ás engrenaxes helicoidais dobres, exceptuando que o ángulo da hélice é xeralmente maior para osas helicoidais dobres, posto que non hai empuxe axial.
 
Co método inicial de fabricación, as engrenaxes dobres, coñecidas como engrenaxes de espiña, tiñan unha canle central para separar os dentes opostos, o que facilitaba o seu mecanizado. O desenvolvemento das máquinas talladoras mortalladoras por xeración, tipo Sykes, fai posible ter dentes continuos, sen o oco central.
Liña 240:
Como curiosidade, a empresa [[Citroën]] adaptou no seu [[logotipo]] a pegada que produce a rodaxe das engrenaxes helicoidais dobres.
 
== Engrenaxes cónicoscónicas ==
[[Ficheiro:Kegelradgetriebe.jpg|miniatura|esquerda|Engrenaxe cónicocónica]]
Fabrícanse a partir dun tronco de cono, formándose os dentes por fresado da súa superficie exterior. Estes dentes poden ser rectos, helicoidais ou curvos. Esta familia de engrenaxes soluciona a transmisión entre eixos que se cortan e que se cruzan. Os datos de cálculos destas engrenaxes están en prontuarios específicos de mecanizado.<ref>[http://www2.ing.puc.cl/icm2312/apuntes/engrana/enconic.html Engrenaxes cónicos. Deseño mecánico I. Universidade Pontificia Católica de Chile. Departamento de Enxeñería Mecánica]</ref>
 
=== Engrenaxes cónicoscónicas de dentes rectos ===
Efectúan a transmisión de movemento de eixos que se cortan nun mesmo plano, xeralmente en ángulo recto, por medio de superficies cónicas dentadas. Os dentes converxen no punto de intersección dos eixos. Son utilizados para efectuar redución de velocidade con eixos en 90°. Estas engrenaxes xeran máis ruído que as engrenaxes cónicoscónicas helicoidais. Utilízanse en transmisións antigas e lentas. Hoxe en día úsanse moi pouco.<ref>[http://www.scamecanica.com/é/metal/Fotos_Mec/ConRecto.jpg Engrenaxes cónicos dentes rectos Teoría de engrenaxes Scamecánica]</ref>
 
=== Engrenaxe cónicocónica helicoidal ===
Utilízanse para reducir a velocidade nun eixo de 90°. A diferenza co cónico recto é que posúe unha maior superficie de contacto. É dun funcionamento relativamente silencioso. Ademais poden transmitir o movemento de eixos que se corten. Os datos construtivos destas engrenaxes atópanse en prontuarios técnicos de mecanizado. Mecanízanse en fresadoras especiais.
 
=== Engrenaxe cónicocónica hipoide ===
[[Ficheiro:EngranajeConicoHelicoidal.JPG|150px|miniatura|Engrenaxe cónico hipoide]]
 
Unha engrenaxe hipoide é un grupo de engrenaxes cónicoscónicas helicoidais formadosformadas por un piñón redutor de poucos dentes e unha roda de moitos dentes, que se instala principalmente nos vehículos industriais que teñen a tracción nos eixos traseiros. Ten a vantaxe de ser moi adecuado para as carrocerías de tipo baixo, gañando así moita estabilidade o vehículo. Por outra banda a disposición helicoidal do dentado permite un maior contacto dos dentes do piñón cos da coroa, obténdose maior robustez na transmisión. O seu mecanizado é moi complicado e utilízanse para iso máquinas talladoras especiais (Gleason)<ref>[http://www.todomecanica.com/puente-trasero-y-diferencial.html Ponte traseira e diferencial.Que é unha engrenaxe hipoide? Todomecánica]</ref>
 
== Parafuso sen fin e coroa ==
Liña 283:
[[Ficheiro:Epicyclic gear ratios 2.gif|150px|miniatura|Mecanismo de engrenaxes interiores]]
 
As engrenaxes interiores ou anulares son variacións da engrenaxe recta nos que os dentes están tallados na parte interior dun anel ou dunha roda con reborde, en vez de o exterior. As engrenaxes interiores adoitan ser impulsadosimpulsadas por un piñón, unha engrenaxe pequena con poucos dentes. Este tipo de engreneengrenaxe mantén o sentido da velocidade angular.<ref>[http://www.tecnun.es/asignaturas/TeorMaq1/Apuntes/Cap7.pdf Trens de engrenaxes. Alejo Avello. Tecnun (Universidade de Navarra)]</ref> O tallado destas engrenaxes realízase mediante talladoras mortalladoras de xeración.
 
== Mecanismo de cremalleira ==
Liña 297:
p:paso.
 
== Engrenaxe tolotola ou intermediointermedia ==
[[Ficheiro:Gears large.jpg|150px|miniatura|Detalle de engrenaxe intermediointermedia tolotola]]
 
NunNunha engreneengrenaxe simple dun par de rodas dentadas, o eixo impulsor que se chama eixo motor ten un sentido de xiro contrario ao que ten o eixo conducido. Isto moitas veces nas máquinas non é conveniente que sexa así, porque é necesario que os dous eixos viren no mesmo sentido. Para conseguir este obxectivo intercalanse entre as dúas engrenaxes unha terceira engrenaxe que vira libre nun eixo, e que o único que fai é inverte-lo sentido de xiro do eixo conducido, porque a relación de transmisión non se altera en absoluto. Esta roda intermedia fai as veces de motora e conducida e polo tanto non altera a relación de transmisión.<ref>[http://concurso.cnice.mec.es/cnice2006/material107/mecanismos/mec_eng_multiplicador.htm Sentido de xiro das engrenaxes. Concurso MEC, Autor CEJAROSU] {{es}}</ref> Un exemplo de roda ou piñón intermedio constitúeo o mecanismo de marcha atrás dos vehículos impulsados por motores de combustión interna, tamén montan engrenaxes tolas os trens de laminación de aceiro. Os piñóns planetarios dos mecanismos diferenciais tamén actúan como engrenaxes tolas intermediosintermedias.
 
== Mecanismo piñón cadea ==
Liña 354:
Toda esta gran variedade de aplicacións da engrenaxe pode dicirse que ten por única finalidade a transmisión da rotación ou xiro dun eixo a outro distinto, reducindo ou aumentando a velocidade do primeiro.
 
Ata,Algunhas algúnsengrenaxes engrenes coloridoscoloridas e feitosfeitas de plástico son usadosusadas nalgúns xoguetes educativos.
 
=== Bomba hidráulica ===
Liña 378:
{{Artigo principal|Caixa de cambios}}
[[Ficheiro:EngranajeDeCajaDeVelocidades.JPG|150px|miniatura|Eixo secundario de caixa de cambios]]
Nos [[vehículo]]s, a '''caixa de cambios''' ou '''caixa de velocidades''' é o elemento encargado de axustar o [[Motor de combustión|motor]] e o sistema de [[transmisión]] con diferentes relacións de engrenes ou engrenaxes, de tal forma que a mesma [[velocidade]] de xiro do [[Veo de manivelas|cegoñal]] pode converterse en distintas velocidades de xiro nas [[roda]]s. O resultado nas rodas de tracción xeralmente é a redución de velocidade de xiro e incremento do [[torque (magnitude)|torque]].
 
Os dentes das engrenaxes das caixas de cambio son helicoidais e os seus bordos están redondeados para non producir ruído ou rexeitamento cando se cambia de velocidade. A fabricación dos dentes das engrenaxes é moi coidada para que sexan de gran duración. Os eixos do cambio están soportados por rodamentos de bólas e todo o mecanismo está mergullado en aceite denso para manterse continuamente lubricado.<ref name="enciclopedia"/>
Liña 389:
Para potencias baixas utilízanse moto-redutores que son equipos formados por un motor eléctrico e un conxunto redutor integrado.
 
Para potencias maiores utilízanse equipos redutores separados do motor. Os redutores consisten en pares de engrenaxes con gran diferenza de diámetros, desta forma oa engreneengrenaxe de menor diámetro debe dar moitas voltas para que o de diámetro maior dea unha volta, desta forma redúcese a velocidade de xiro. Para obter grandes reducións repítese este proceso colocando varios pares de engrenesengrenaxes conectados ununha a continuación doda outrooutra.
 
O redutor básico está formado por mecanismo de parafuso sinfín e coroa. Neste tipo de mecanismo o efecto do rozamento nos flancos do dente fai que estas engrenaxes teñan os rendementos máis baixos de todas as transmisións; devandito rendemento sitúase entre un 40 e un 90% aproximadamente, dependendo das características do redutor e do traballo ao que está sometido.
Liña 400:
* Relación de transmisión baixa (é o factor máis determinante).
 
Existen outras disposicións para osas engrenaxes nos redutores de velocidade,; estas denomínanse conforme áa disposición do eixo de saída (eixo lento) en comparación co eixo de entrada (eixo rápido). Así pois, serían os chamados redutores de velocidade de engrenaxes coaxialescoaxiais, paralelosparalelas, ortogonalesortogonais e mixtosmixtas (paralelosparalelas + sen fin coroa). Nos trens coaxialescoaxiais, paralelos e ortogonalesortogonais considérase un rendemento aproximado do 97- % ao 98 %,. nos mixtos estímase entre un 70 % e un 90 % de rendemento.
 
Ademais, existen os chamados redutores de velocidade de disposicíon epicicloidal, tecnicamente son de eixos coaxialescoaxiais e distínguense polo seu formato compacto, alta capacidade de trasmisión de par e a súa extrema sensibilidade á temperatura.
 
As caixas redutoras adoitan fabricarse en fundición gris dotándoa de reténs para que non salga o aceite do interior da caixa.
Liña 428:
Características técnicas da talladora LC-500 LIEBHERR (Exemplo)<ref>[http://www.liebherr.com/gt/es/products_gt.asp?menuID=106184!4-0 Características técnicas fresadora de engrenaxes Liebherr]</ref>
 
'''Características técnicas da talladora de engrenaxes'''
 
Módulo: 12/14
 
Diámetro da engrenaxe: 500&nbsp;mm
 
Percorrido axial: 1000&nbsp;mm
Liña 438:
Curso schift: 220/300&nbsp;mm
 
Diámetro da fresa de corte: 210&nbsp;mm
 
Lonxitude da fresa de corte: 260&nbsp;mm
 
Velocidade de xiro: 1000 r.p.m.
Liña 455:
Para as engrenaxes cónicas hipoides utilízanse máquinas talladoras especiais tipo Gleason.<ref>[http://es.gleason.com/bevel_phxII275HC.html Características técnicas talladora engrenaxes cónicos Gleason]</ref>
 
Para o mecanizado de parafusos sinfínsen fin glóbicos pódense utilizar máquinas especiais tipo Fellows.
 
=== ChaflanadoChafranado e redondeadoarredondado de dentes ===
Esta operación realízase especialmente nas engrenaxes desplazables das caixas de velocidade para facilitar oa engreneengrenaxee cando se produce o cambio de velocidade. Hai máquinas e ferramentas especiais (Hurth) que realizan esta tarefa.<ref>[http://www.hurth-modul.de/ Características técnicas dunha chaflanadora de engrenaxes SAMPUTENSILI]</ref>
 
=== Rectificado dos dentes das engrenaxes ===
Liña 465:
Os rectificados de engrenaxes con moas e de perfís é unha tecnoloxía moi avanzada e logrou unha capacidade notoria coa utilización de modernas ferramentas de [[corindón]] aglutinado.<ref>[http://www.liebherr.com/gt/es/23952.asp Liebherr Rectificadoras por xeración e de perfís]</ref>
 
=== BruñidoPuído ===
O bruñidopuído das engrenaxes aplícase a aquelesaquelas que están sometidossometidas a grandes resistencias, por exemplo o grupo piñón-coroa hipoide das transmisións dos camións ou tractores. O bruñidopuído xera unha xeometría final dos dentes de alta calidade nas engrenaxes que foron endurecidosendurecidas, ao mesmo tempo que mellora o desprendemento e as estruturas das superficies.
 
=== Afiado de fresas ===
Liña 531:
Outra veces o tratamento térmico que se aplica ás engrenaxes é o de [[nitruración]], que está baseado na acción que exercen sobre a superficie exterior das pezas a acción do carbono e do [[nitróxeno]]. A nitruración reduce a velocidade crítica de arrefriado do aceiro, alcanzando un maior grao de dureza unha peza nitrurada e temperada que unha peza cementada e temperada, aínda para un mesmo tipo de material.
 
Hoxe en día, e particularmente na industria da automoción, estanse suplindo aceiros aleados por aceiros máis sinxelos dadas as grandes vantaxes técnicas que ofrece a nitruración (elevadas durezas, regularidades no [[tratamento térmico]], menos deformacións...). Nos procesos de nitruración pódese obter capas entre 0.1-0.6mm., sendo as durezas na periferia da orde dos 60-66 HRC.
 
A nitruración é un proceso para endurecemento superficial que consiste en penetrar o nitróxeno na capa superficial. A dureza e a gran resistencia ao desgaste proceden da formación dos nitruros que forman o nitróxeno e os elementos presentes nos aceiros sometido a tratamento.
Liña 601:
[[Ficheiro:Dendrite formation.gif|miniatura|150px|Mostra animada dunha rotura por fatiga.]]
 
Como todo elemento técnico o primeiro fallo que pode ter unha engrenaxe é que non sexa calculado cos parámetros dimensionalesdimensionais e de resistencia adecuada, co cal non é capaz de soportar o esforzo ao que está sometido e deteriórase ou rompe con rapidez.
 
O segundo fallo que pode ter unha engrenaxe é que o material co que foi fabricado non reúne as especificacions técnicas adecuadas principalmente as de resistencia e tenacidade.
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/wiki/Engrenaxe»