Estatuto Real de 1834: Diferenzas entre revisións

{{enuso}}O '''Estatuto Real''' foi promulgado en [[España]] en abril de [[1834]] pola rexente [[María Cristina de Borbón-Dúas Sicilias|María Cristina de Borbón]] a modoxeito de [[carta outorgada]], como a que rexeu en [[Francia]] adurante o Monarquíareinado de [[Luís XVIII de Francia|Luís XVIII]], pola que se creaban unhas novas [[Cortes Xerais|Cortes]] a medio camiño entre as Cortes estamentalesestamentais e as modernas, xa que estaban integradas por un Estamento de Próceres (ou [[Senado|Cámara Alta]], a imitación da [[Cámara dos lords|Cámara dos Lores]] británica), cuxos membros non eran elixidos senón que eran designados pola Coroa entre a [[nobreza]] e os posuidores dunha gran fortuna; e un Estamento de Procuradores (ou [[Congreso|Cámara Baixa]], a imitación tamén da [[Cámara dos Comúns (Reino Unido)|Cámara dos Comúns]] británica), cuxos membros eran elixidos mediante un [[Sufraxio censitario|sufraxio moi restrinxido]] que incluía a pouco máis de 16.000 persoas, sobre unha poboación de 12 millóns de habitantes<ref>Fuentes, J.P. (2007), p. 94-95.</ref>.[1]

Non era unha [[Constitución]], entre outras razóns, porque non emanaba da [[soberanía nacional]] senón da soberanía do rei absoluto que autolimitaba os seus poderes por propia vontade, seguindo o modelo da monarquía restaurada en Francia despois de [[Napoleón I de Francia|Napoleón]] con [[Luís XVIII de Francia|Luís XVIII.]] "''Non había nada semellante a unha declaración de dereitos e liberdades nin apenas outra cousa que non fose a mera convocatoria de Cortes. [[Constitución española|A]] propia terminología empregada (estamentos no canto de cámaras, procuradores no canto de deputados) denotaba unha vontade explícita de situar o réxime do Estatuto lonxe da tradición constitucional do liberalismo español''"<ref>Fuentes, J.F. (2007), p. 94.</ref>.[2]

Á morte de [[Fernando VII]] en setembro de [[1833]], a súa esposa, [[María Cristina de Borbón-Dúas Sicilias]] accedeu ao trono en calidade de [[Rexencia|Rexente]] ante a minoría de idade da futura raíña [[Isabel II de España|Isabel II]]. Atopouse enfrontada ao irmán do rei falecido, [[Carlos María Isidro de Borbón]], que non recoñeceu a derrogación da [[Lei Sálica]], que impedía ás mulleres acceder ao trono de [[España]] pola [[Pragmática Sanción de 1789]] de [[Carlos IV de España|Carlos IV]] e ratificada e promulgada polo propio Fernando VII en marzo de 1830 e que levaría ao enfrontamento bélico entre os pretendentes á Coroa, coñecido como a [[Primeira guerra carlista|Primeira Guerra Carlista]].

María Cristina de Borbón confirmou no seu posto á fronte do gabinete ao absolutista "reformista" [[Francisco Cea Bermúdez|Cea Bermúdez]] para que continuase coa política de [[Despotismo Ilustrado|despotismo ilustrado]] parae así evitar os cambios políticos en profundidade que acabasen cos poderes absolutos do rei e coa "orde tradicional".[3]<ref>Fuentes. Con todo, pronto se fixo evidente que con meras reformas administrativas non se ía a poder facer fronte á ameaza do [[carlismo]]J.P. (e a dos liberais retornados de exilio2007), a causa, entre outras razóns, do déficit crecente da Facenda e o consecuente aumento da débeda públicap. 92.</ref> Así, María Cristina, o 15 de xaneiro de 1834, substituíu a Cea Bermúdez polo liberal "[[Partido Moderado|moderado]]" [[Francisco Martínez de la Rosa]], quen mantivo ao absolutista "reformista" [[Javier de Burgos]] á fronte do [[Ministerio de Fomento de España|Ministerio de]] Fomento.[4]

O artigo primeiro, que trae razón da norma coa que pretende sustanciarse o Estatuto, non fai mención á [[Constitución española de 1812|Constitución de 1812]] senón á ''[[Nova Recompilación]]'', evitando así pronunciarse sobre a validez daquela, e efectúa unha convocatoria das Cortes que se constituirán por Próceres da Nación e Procuradores do Reino. Este é o primeiro dos equilibrios cos que se pretende contentar tanto aos partidarios do [[absolutismo]] como aos [[Liberalismo|liberais]].

Aprobado por Real Decreto, o Estatuto convértese nunha carta outorgada onde a Coroa, fundándose nun poder absoluto, delega funcións noutros órganos do [[Estado|Estado.]] Por iso o conxunto de poderes ([[poder lexislativo]] e [[poder executivo]]) están en mans do soberano. Desde algunhas posicións quíxose sustentar a característica de que o Estatuto de 1834 avanzaba un paso ao compartir a [[soberanía nacional]] entre o Rei e as [[Cortes Xerais|Cortes]], aínda que o artigo 24 e o 30 deixan claro que a convocatoria e disolución corresponde ao Monarca, non poden deliberar sobre asunto algún que o Rei non lles someteu a xuízo (artigo 31) e a aprobación das leis sempre requirirá a sanción real sen que deba xustificar as razóns para non facelo (artigo 33).

As Cortes establécense por un sistema [[Bicameralismo|bicameral]] formadas polos Estamentos de Próceres, como cámara alta, formado por [[Grandeza de España|Grandes de España]] e electos do Rei, de carácter vitalicio, e o de Procuradores (cámara baixa), elixidos por un número reducido de posuidores de rendas altas.

As '''[[Cortes]]''' estaban a medio camiño entres unha asemblea consultiva e unha lexislativa. Non tiñan capacidade auto normativa, pois o Regulamento de ambasámbalas asdúas Cámaras debía ser aprobado porpola RéinaaRaíña Gobernadora previo ditame do [[Consello do Reino]] e do [[Consello de ministros|Consello de Ministros]]. Ademais, prevíanse constantes interferencias do Rei no funcionamento das Cortes, o que impedía o principio de autonomía parlamentaria.

3) Sancionaba leis con posibilidade última de exercer o [[dereito de veto]].

Configúrase o '''[[poder executivo]]''' delegado polo monarca no Presidente do Consello de Ministros, o [[Goberno]] e os [[Ministro (goberno)|Ministros.]] Aparece un incipiente proto-sistema de [[parlamentarismo]] ao necesitar a dobre confianza, do Rei e as Cortes, para gobernar e a aparición da chamada [[Moción de confianza|cuestión de confianza]].

O '''Estatuto Real''' é considerado por algúns como unha norma necesaria nun período de convulsión e transición onde se precisaba un acordo entre as distintas faccións políticas presentes en España. Pero esas mesmas tensións convertérono nun texto de breve aplicación até a chegada da [[Constitución española de 1837|Constitución de 1837.]] Cando no [[La Granja de San Ildefonso|Palacio da Granxa de San Ildefonso]] prodúcese a [[sublevación dos Sarxentos]] o [[13 de agosto]] de [[1836]] a norma é derrogada e restáurase a [[Constitución española de 1812|Constitución de 1812]].

== ReferenciasNotas ==

* {{CitaFuentes, libro|título=Juan Francisco (2007). ''El fin del Antiguo Régimen (1808-1868). Política y sociedad|editorial=''. Madrid: Síntesis|. ISBN=: 978-84-975651-5-8}}.

* Tomás Villaroya, Tomás J. (1968). ''O sistema político do Estatuto Real'' (1834-1836). Madrid,: 1968Instituto de Estudios Políticos. ISBN: 9788425903090