|
| pos = [[Ogg]]
}}
O '''corazón'''<ref>{{DRAG|corazón}}</ref> é un [[órgano]] [[músculo|muscular]] en humanos e outros [[animal|animais]], que bombea o [[sangue]] a través dos [[vasos sanguíneos]] do [[sistema circulatorio]].<ref name="tabers">{{cite book |author1=Taber, Clarence Wilbur |author2=Venes, Donald |title=Taber's cyclopedic medical dictionary |publisher=F. A. Davis Co. |location= |year=2009 |pages=1018–23 |isbn=0-8036-1559-0 |oclc= |doi= |accessdate=}}</ref> O sangue fornece o corpo de [[osíxeno]] e [[nutriente]]s, e tamén auxilia na eliminación de [[Metabolismo|residuos metabólicos]].{{sfn|Guyton & Hall|2011|p=157}} En humanos, o corazón atópase entre os pulmóns, no [[mediastino|mediastino medio]] da [[tórax|cavidade torácica]].<ref name="Moore's 6">{{cite book|author1=Moore, Keith L. |author2=Dalley, Arthur F. |author3=Agur, Anne M. R. |title=Clinically Oriented Anatomy|publisher=Wolters Kluwel Health/Lippincott Williams & Wilkins|isbn=978-1-60547-652-0|pages=127–73|chapter=1}}</ref>
<!--Estrutura-->
Nos seres humanos, outros mamíferos e aves, o corazón está dividido en catro cámaras: [[Aurícula cardíaca|aurículas]] superiores esquerda e dereita; e [[Ventrículo (cardíaco)|ventrículo]]s esquerdo e dereito.<ref name="StarrEvers2009">{{cite book|author1=Starr, Cecie |author2=Evers, Christine |author3=Starr, Lisa |title=Biology: Today and Tomorrow With Physiology|url=https://books.google.com/books?id=dxC27ndpwe8C&pg=PA422|date=2 Januaryde xaneiro de 2009|publisher=Cengage Learning|isbn=978-0-495-56157-6|page=422}}</ref><ref name=K2008>{{cite book|last1=Reed|first1=C. Roebuck|last2=Brainerd|first2=Lee Wherry|last3=Lee,|first3=Rodney|last4=Inc|first4=the staff of Kaplan,|title=CSET : California Subject Examinations for Teachers|date=2008|publisher=Kaplan Pub.|location=New York, NY|isbn=978-1-4195-5281-6|page=154|edition=3rd|url=https://books.google.com/books?id=hP7n4Rki02EC&pg=PA154}}</ref> A aurícula e o ventrículo dereito adoitan ser designados en conxunto como ''corazón dereito'' e as súas contrapartes como ''corazón esquerdo''.{{sfn|Gray's Anatomy|2008|p=960}} O peixe, en contraste, ten dúas cámaras, unha aurícula e un ventrículo, mentres que os réptiles posúen tres cámaras.<ref name=K2008/> Nun corazón saudable o sangue flúe nun só sentido a través do corazón debido ás [[válvula cardíaca|válvulas cardíacas]], que impiden o [[Valvulopatía|refluxo]].<ref name="Moore's 6"/> O corazón está pechado nunha protección sacular, o [[pericardio]], que tamén contén unha pequena cantidade de [[fluído pericárdico|fluído]]. A parede do corazón está composta de tres capas: [[Pericardio|epicardio]], [[miocardio]] e [[endocardio]].<ref name="CNX2014">{{cite book|last1=Betts|first1=J. Gordon|title=Anatomy & physiology|date=2013|isbn=1-938168-13-5|url=http://cnx.org/content/m46676/latest/?collection=col11496/latest|accessdate=11 Augustde agosto de 2014|pages=787–846}}</ref>
<!--Función/Fisioloxía-->
<!--Importancia clínica-->
As [[Doenza cardiovascular|doenzas cardiovasculares]] (DCV) son a causa máis común de morte en todo o mundo dende 2008, correspondendo a un 30% de mortes.<ref name="WHO CVD 2013"/><ref name="Harrisons"/> Destas, máis de tres cuartos son resultado da [[doenza arterial coronaria]] e [[Ictus|ataque cerebrovascular]].<ref name="WHO CVD 2013">{{cite web|title=Cardiovascular diseases (CVDs) Fact sheet N°317 March 2013|url=http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs317/en/|website=WHO|publisher=World Health Organization|accessdate=20 Septemberde setembro de 2014}}</ref> Os factores de risco inclúen: [[tabaquismo]], [[sobrepeso]], pouco exercicio físico, [[Hipercolesterolemia|colesterol alto]], [[hipertensión arterial]] e [[diabetes]] mal controlados, entre outros.<ref>{{cite journal|last1=Graham|first1=I|last2=Atar|first2=D|last3=Borch-Johnsen|first3=K|last4=Boysen|first4=G|last5=Burell|first5=G|last6=Cifkova|first6=R|last7=Dallongeville|first7=J|last8=De Backer|first8=G|last9=Ebrahim|first9=S|last10=Gjelsvik|first10=B|last11=Herrmann-Lingen|first11=C|last12=Hoes|first12=A|last13=Humphries|first13=S|last14=Knapton|first14=M|last15=Perk|first15=J|last16=Priori|first16=SG|last17=Pyorala|first17=K|last18=Reiner|first18=Z|last19=Ruilope|first19=L|last20=Sans-Menendez|first20=S|last21=Scholte op Reimer|first21=W|last22=Weissberg|first22=P|last23=Wood|first23=D|last24=Yarnell|first24=J|last25=Zamorano|first25=JL|last26=Walma|first26=E|last27=Fitzgerald|first27=T|last28=Cooney|first28=MT|last29=Dudina|first29=A|last30=European Society of Cardiology (ESC) Committee for Practice Guidelines|first30=(CPG)|title=European guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice: executive summary: Fourth Joint Task Force of the European Society of Cardiology and Other Societies on Cardiovascular Disease Prevention in Clinical Practice (Constituted by representatives of nine societies and by invited experts).|journal=European Heart Journal|date=Oct 2007|volume=28|issue=19|pages=2375–414|pmid=17726041|doi=10.1093/eurheartj/ehm316}}</ref> As doenzas cardiovasculares a miúdo non presentan sintomas ou poden causar dor no peito ou [[dispnea|dificultade para respirar]]. O diagnóstico da doenza cardiaca faise moitas veces tendo en conta a historia clínica, escoitando os sons do corazón cun [[estetoscopio]], [[electrocardiograma|ECG]] e [[ultrasón]]s.<ref name="Moore's 6"/> Os especialistas en doenzas do corazón chámanse [[cardioloxía|cardiólogos]], aínda que moitas outras especialidades da medicina poidan estar implicadas no tratamento.<ref name="Harrisons"/><!--Páxina 1819-->
== Descrición histórica ==
Normalmente, a maior parte do corazón está lixeiramente desprazado cara á esquerda do tórax, aínda que moi raramente poida estar [[dextrocardia|desprazado cara á dereita]]. A percepción de que se atopa no lado esquerdo é ampliada polo feito de que o corazón esquerdo é a parte máis grande e máis forte, xa que ten a función de bombear o sangue a todo o corpo. Como o corazón está entre os [[pulmón|pulmóns]], o pulmón esquerdo é menor que o pulmón dereito e o ser bordo ventral presenta unha concavidade para acomodar o corazón que é a incisura cardíaca.<ref name="CNX2014"/>
O corazón ten forma cónica, coa súa base orientada cara arriba e o ápex cara á parte inferior do corpo.<ref name="CNX2014"/> Un corazón adulto ten unha masa de 250 a 350 gramos.<ref>{{cite web|last1=Bianco|first1=Carl|title=How Your Heart Works|url=http://health.howstuffworks.com/human-body/systems/circulatory/heart1.htm|website=HowStuffWorks|accessdate=14 Augustde agosto de 2016}}</ref> O corazón ten normalmente o tamaño dun puño: 12 cm de lonxitude, 8 cm de ancho, e 6 cm de grosor.<ref name="CNX2014"/> [[Atleta]]s ben adestrados poden ter corazóns máis grandes debido ao efecto dos exercicios sobre o músculo cardíaco, similar á resposta do [[músculo esquelético]].<ref name="CNX2014"/>
==Anatomía==
As vávulas que están entre as aurículas e os ventrículos chámanse vávulas auriculoventriculares. Entre a aurícula dereita e o ventrículo dereito encróntrase a [[válvula tricúspide]]. A válvula tricúspide ten tres cúspides,{{sfn|Gray's Anatomy|2008|pp=966–67}} que están conectadas a cordas tendinosas e tres músculos papilares nomeados músculos anterior, posterior e septal.{{sfn|Gray's Anatomy|2008|pp=966–67}} A [[válvula mitral]] sitúase entre o atrio esquerdo e ventrículo esquerdo. É tamén coñecida como a vávula bicúspide debido a que ten dúas cúspides, unha cúspide anterior e unha posterior. Estas cúspides están tamén ligadas mediante cordas tendinosas a dous músculos papilares proxectados dende a parede do ventrículo.{{sfn|Gray's Anatomy|2008|p=970}}
A cavitación das paredes ventriculares forma unha esponxa de feixes musculares, as ''trabeculae carneae''. Algúns deses feixes convértense nos músculos papilares e cordas tendinosas. Os [[músculo papilar|músculos papilares]] esténdense dende as paredes do corazón cara ás válvulas por conexións cartilaxinosas chamadas [[cordas tendinosas]]. Estes músculos, xunto coas cordas tendinosas, auxilian o funcionamento da [[sístole]] (mecanismo de contracción) na aurícula dereita e da [[diástole]] (relaxamento) na aurícula esquerda por medio das válvulas.<ref>{{cite web|author1=University of Minnesota|title=Papillary Muscles|url=http://www.vhlab.umn.edu/atlas/left-ventricle/papillary-muscles/index.shtml|website=Atlas of Human Cardiac Anatomy|accessdate=7 Marchde marzo de 2016}}</ref> Durante a diástole do ciclo cardíaco, os músculos papilares son músculos que, cando están relaxados, deixan frouxa a tensión das cordas tendinosas. A medida que as cámaras cardíacas contraen, o mesmo ocorre cos músculos papilares, que empezan a contraerse antes da contracción do ventrículo dereito. Isto xera tensión nas cordas tendinosas e achega as válvulas, axudando a manter as cúspides das vávulas atrioventriculares no lugar. Como están fixadas ós lados adxacentes de dúas válvulas, as cordas impiden a separación das válvulas ou a inversión cando se aplica a tensión ás cordas tendinosas e mantida ao longo de toda a contracción ventricular (sístole), é dicir, impídese que as cúspides da válvula atrioventricular dereita sufran prolapso (sexan levadas para o atrio dereito) cando a presión ventricular aumenta.{{efn|Téñase en conta que os músculos '''non''' fan que as vávulas se abran. A diferenza de presión entre o sangue nas aurículas e nos ventrículos é a que fai iso.}} Así, a regurxitación (fluxo retrógrado) de sangue do ventrículo dereito á aurícula dereita é impedida polas válvulas.{{sfn|Gray's Anatomy|2008|pp=966–67}}<ref name="CNX2014"/>
Na saída de cada un dos ventrículos están dúas vávulas semilunares adicionais. A [[válvula pulmonar]] sitúase na base da [[arteria pulmonar]]. Esta ten tres cúspides que non están ligadas a ningún dos músculos papilares. Cando o ventrículo relaxa, o sangue reflúe cara ao ventrículo dende a arteria e este fluxo de sangue enche a válvula en forma de cúpula, presionando as cúspides que pechan para selar a válvula. A [[válvula aórtica]] semilunar está na base da [[aorta]] e tampouco está ligada aos músculos papilares. Esta tamén ten tres cúspides que se pechan coa presión do sangue que reflúe desde a aorta.<ref name="CNX2014"/>
|
