Ajaw: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Breogan2008 (conversa | contribucións)
Creada como tradución da páxina "Ahau"
 
Breogan2008 (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 1:
[[Ficheiro:K'inich_Janaab_Pakal_I.jpg|miniatura|333x333px|[[K'inich Janaab' Pakal]], ''ahau'' de [[Palenque, Chiapas|Palenque]].]]
Ahau —escrito taménO '''ajaw, de acordo coas normas ortográficas para as linguas maias empregadas en fontes recentes''' ou escrito '''ahau''ahaw''''' en fontes anteriores— é a denominación da clase gobernante (os dignatarios) das [[Cidade-estado|cidades-estado]] da [[Civilización maia|cultura maia.]]<ref>Kettunen, 2005; 5: <small>Acerca de la ortografía: Desde los inicios de epigrafía, los estudios sobre la cultura maya se encuentran plagados de convenciones ortográficas, de modo que los vocablos mayas se han escrito —y se continúan escribiendo— de formas muy diversas. </small></ref> Este termo foi interpretado como un sinónimo de ''régule'', ''señor'', ''dirixente'', ''rei'' ou ''líder'';, pero este termo abarca a todos os membros da caste gobernante, e non só a un individuo. O título de ''ahauajaw'' tamén lle foi concedido á caste sacerdotal maia. Tamén foi o nome do vixésimo día do calendario ritual dos maias.
 
== Orixe ==
A palabra provén do [[Lingua maia clásica|maia clásico]], e aínda existe entre as actuais [[linguas maias]], con algunhas variacións de pronuncia ou de escrita. A enciclopedia ''Iucatán no Tempo'' di que segundo o ''Dicionario de Motul'', ''ahauajaw'' significa rei ou emperador, monarca, príncipe ou gran señor. Igualmente significa encorvado. ''Ahau''Ajaw é tamén o nome dun día do [[Calendario maya|calendario maia]].<ref name="Yucatán en el tiempo">{{Cita libro|apellidos=Casares G. Cantón, Raúl; [[Juan Duch Colell|Duch Colell, Juan]]; [[Michel Antochiw Kolpa|Antochiw Kolpa, Michel]]; [[Silvio Zavala|Zavala Vallado, Silvio]] et ál|título=[[Yucatán en el tiempo]]|año=1998|isbn=970 9071 04 1|ubicación=Mérida, Yucatán}}</ref>
 
A forma ''ajaw'' foi proposta e aprobada en 1994 pola Academia de Linguas Maias de Guatemala, e foi adoptada polos maias contemporáneos. Antes esta normalización das linguas mayasmaias, este termo era normalmente escrito como ''ahau'', derivado das primeiras transcricións de textos en [[Lingua maia iucateca|mayamaia yucatecoiucateco]] aoó [[Lingua castelá|español]]. No sistema de [[escrita maia]], o termo ''ajaw'' era escrito por medio de [[glifo]]s.
O título de ''kuhul ahau'' (''señor divino'') éralle outorgado a un individuo con gran poder e influencia na política maia. O poder e a influencia dun ''ahau'' variaba considerablemente, xa que o dominio dun só individuo podía abarcar varias cidades, e a súa influencia podía estenderse máis aló desta esfera. Este dominio podía tamén recoñecérselle á súa dinastía ou á súa cidade.
 
== Uso ==
O título de ''ahau'' tamén lle foi outorgado a varias mulleres, a quen se lles antepuña o prefixo '''''ix-''''' ("muller") ó seu título para indicar o seu sexo.
O título de ''kuhul ahauajaw'' (''señor divino'') éralle outorgado a un individuo con gran poder e influencia na política maia. O poder e a influencia dun ''ahau''ajaw variaba considerablemente, xa que o dominio dun só individuo podía abarcar varias cidades, e a súa influencia podía estenderse máis aló desta esfera. Este dominio podía tamén recoñecérselle á súa dinastía ou á súa cidade.
[[Ficheiro:K'inich_Janaab_Pakal_I.jpg|miniatura|333x333px|[[K'inich Janaab' Pakal]], ''ahau'' de [[Palenque, Chiapas|Palenque]].]]
A palabra provén do maia clásico, e aínda existe entre as actuais [[linguas maias]], con algunhas variacións de pronuncia ou de escrita.
 
O título de ''ahau''ajaw tamén lle foi outorgado a varias mulleres, a quen se lles antepuña o prefixo '''''ix-''''' ("muller") ó seu título para indicar o seu sexo.
A forma ''ajaw'' foi proposta e aprobada en 1994 pola Academia de Linguas Maias de Guatemala, e foi adoptada polos maias contemporáneos. Antes esta normalización das linguas mayas, este termo era normalmente escrito como ''ahau'', derivado das primeiras transcricións de textos en [[Lingua maia iucateca|maya yucateco]] ao [[Lingua castelá|español]].
 
No sistema de [[escrita maia]], o termo ''ajaw'' era escrito por medio de [[Glifo|glifos]].
 
== ''Ajaw'' como unidade de tempo ==
Liña 18 ⟶ 17:
== Notas ==
{{listaref}}
 
{{Control de autoridades}}
 
[[Categoría:Civilización maia]]