Diocese católica latina de Tui-Vigo: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sobreira (conversa | contribucións)
m no map
Isili0n (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 13:
|área = 1.721
|parroquias = 276 (2010)
|igrexa particular = [[Igrexa Católicacatólica Latinalatina|Igrexa Latinalatina]]
|ritos = [[rito romano|Romano]]
|papa = {{Cargos da Igrexa Católica|Papa}}
Liña 21:
|mapa=Dioceses con nome Tui-Vigo.PNG
}}
A '''diocese de Tui-Vigo''' (en {{lang-la|dioecesis Tudensis-Vicensis}}) é unha [[diocese|sé territorial]] [[Galicia|galega]] da [[Igrexa Católicacatólica Latinalatina]] sufragánea da [[arquidiocese de Santiago de Compostela]]. O seu patrón é [[Sansan Telmo]] e actualmente está presidida polo bispo [[Luís Quinteiro Fiúza]].
 
== Territorio ==
Liña 31:
 
== Historia ==
[[Ficheiro:Tui cathedral.jpg|miniatura|300px|Fachada occidental gótica da Catedralcatedral de Santa María de Tui.]]
Segundo a tradición cristiá, a comezos do [[século I]] o [[apóstolo Santiago]] evanxelizou a cidade de [[Tui]], fundando así a primeira comunidade [[cristianismo|cristiá]] que daría pé á [[diocese]] e nomeando a [[Sansanto Epitacio]] como o seu primeiro [[bispo]]. Con todo, ata mediados do [[século VI]] non se ten certeza documental plena da existencia da diocese nin dos seus bispos.
 
A creación da [[diocese de Tui]] respondeu posiblemente ao proceso de implantación do [[cristianismo]] que a partir do [[edicto de Milán]] do ano [[313]] estaba a se desenvolver no [[Imperio Romano]]. As grandes e medianas cidades do Imperio convertéronse axiña en centros que irradiaban as novas crenzas [[relixión|relixiosas]] e onde se asentaban as primeiras estruturas administrativas eclesiásticas. É deste contexto histórico de onde xorde pobablemente a verdadeira creación dun centro eclesiástico administrativo na antiga cidade galaico-romana de ''Tude'', e que finalmente suporá a fundación desta diocese nalgún momento entre os séculos IV e VI.
Liña 38:
A primeira nova da existencia da diocese atopámola no [[Segundo Concilio de Braga]] (ano [[572]]) auspiciado polo rei galaico-suevo [[Miro]], onde o primeiro bispo tudense coñecido, [[Anila]] suscribe as actas como: ''Anila Tudensis ecclesiae episcopus his gestis subscripsi''. Neste marco histórico oficialízase a demarcación territorial da diocese, que entre os séculos VI e XIV comprendeu os territorios comprendidos entre a [[ría de Vigo]] e o [[río Limia]] e dende as costas oceánicas ata a [[serra do Leboreiro]].
 
A causa das vagas [[normandos|normandas]] e dos conflitos militares co [[Emiratoemirato de Córdoba]] os prelados tudenses víronse obrigados a residiren en [[Iria Flavia]], [[Labruge]] ([[Portugal]]) e [[Ribas de Sil]]. Consta que o rei [[Ordoño II]] restaurou a diocese en [[915]] e aínda foi agregada a [[Santiago de Compostela|Santiago]] en [[1024]]. Rematada a destrución da sé, o rei [[García de Galicia|García]] fixo en [[1071]] a restauración definitiva.
 
A independencia do condado de Portugal do [[reino de Galiza]] a comezos do século XII suporá a división da diocese entre ambos reinos polo [[río Miño]]. Finalmente no século XIV prodúcese o esgazamento final da metade sur da diocese debido a que os cóengos e vigairos con xurisdición en [[Portugal]] eran favorables á lexitimidade de Urbano VI, mentres que o bispo de Tui, D. Xoan Fernández de Soutomaior, e os capitulares ao norte do río Miño apoiaron a [[Clemente VII]], o papa de [[AvignonAviñón]]. No ano [[1452]], consumouse a rutura, pois a colexiata de Valença foi adscrita á diocese de Ceuta{{Cómpre referencia}} e, posteriormente, en [[1514]], á [[diocese de Braga]], perdendo Tui a zona comprendida entre o río Miño e o Limia.
 
A cultura liberal e ilustrada, que invadiu Europa no século XIX, tamén tivo a súa repercusión na diocese tudense. E, así, cando en 1813 foron abolidos os señoríos xurisdicionais, o bispo e o cabido víronse obrigados a unha maior concentración na súa misión relixiosa. Tamén a [[desamortización de Mendizábal]] (1836) produciu o abandono na diocese de importantes mosteiros, coma o de [[Mosteiro de Santa María de Oia|Santa María de Oia]] e o de [[Mosteiro de Santa María de Melón|Melón]], e a perda de patrimonio artístico e documental.
Liña 48:
== Lista de bispos ==
As seguintes persoas foron [[bispo]]s da diocese:<ref>[http://www.diocesetuivigo.org/diocese/episcopoloxia.pdf Episcopoloxio da Diocese de Tui-Vigo]</ref>
[[Ficheiro:Tui, catedral, S. Epitacio, portada setentrional románica.jpg|miniatura|SanSanto Epitacio, o primeiro bispo de Tui, representado na parte superior da portada setentrional da [[catedral de Tui|catedral]].]]
[[Ficheiro:Antigvedad de la civdad, y iglesia cathedral de tvy, y de los obispos qve se save aya auido en ella.pdf|miniatura|300px|page=10|Íntegro, en [[pdf]]: ''Antigvedad de la civdad, y iglesia cathedral de tvy, y de los obispos qve se save aya auido en ella'', escrito polo bispo Fray Prudencio de Sandoval en 1610.]]
[[Ficheiro:Dn JVAN MANOEL RODRIGVEZ CASTAÑON OBISPO ILMO SR DE TVI I DESTA VE Mdo AZER AÑO 1766.jpg|miniatura|Escudo de Juan Manuel Rodríguez Castañón en [[San Lourenzo de Oliveira|S. Lourenzo de Oliveira]].]]