Noite de san Xoán: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Jglamela (conversa | contribucións)
Nachonion (conversa | contribucións)
mSen resumo de edición
Liña 3:
Na '''noite de san Xoán''', a noite do día [[23 de xuño|23]] ao [[24 de xuño|24]] de [[xuño]], e coincidindo co solsticio de verán, celébranse desde antigo unha ampla variedade de festas e prácticas rituais en moitos lugares de [[Europa]], especialmente ó redor de fogueiras purificadoras, as fogueiras de san Xoán. Trátase dunha celebración anterior á chegada do cristianismo na que diferentes culturas festexan este acontecemento solar.
 
A data do [[24 de xuño]] corresponde, segundo a tradición cristiá, á data do nacemento de [[san Xoán]]<ref>Segundo o evanxeo de San Lucas, a concepción de Xesús aconteceu 6 meses despois da de san Xoán: ''MasMais el ángelo leanxo dijodíxolle: Zacarías, nonon temas; porque tua oracióntúa hapregaria sidofoi oídaouvida, ye tua mujertúa dona Elisabet te pariráparirache un hijofillo, ye llamaráschamaralo sude nombrenome JuanXoán'' (13); ''AlAo sexto mes elo ángelanxo Gabriel fuefoi enviado por DiosDeus a unaunha ciudadcidade de Galilea, llamadachamada de Nazaret'' (26) [http://www.biblegateway.com/passage/?search=Lucas%201:1-15;&version=6;]. A tradición apócrifa conta que Zacarías, pai de San Xoán, celebrou o seu nacemento prendendo varias lumeiradas.</ref>.
 
AsEn fogueirasGalicia máiscunha importantesforte tradición en todo o país onde se mesturan antigos ritos ao lume, á auga e á natureza con xantares populares, salientando as celebración e as cacharelas da cidade da [[Coruña]]. En España préndense importantes fogueiras en [[Alacant]], declaradas de Interese Turístico Internacional. Aquí, nesta [[cidade]], considéranse auténticas obras de [[arte]]. Son creadas durante meses por construtores e artistas que empregan materiais tan variados como [[cartón]], [[madeira]], [[papel]], [[pintura]] etc. para que poidan arder facilmente na noite de san Xoán.
 
== A noite de san Xoán en Galicia ==
[[Ficheiro:Fogueira de San Xoán, Petelos, Mos.jpg|miniatura|230px|[[lume|Fogueira]] de S. Xoán preparada en [[Petelos, Mos|Petelos]] ([[Mos]]).]]
A noite de san Xoán é unha das festas [[antropoloxía|antropoloxicamente]] máis importantes en [[Galicia]]. Así por exemplo, celébrase na [[A Coruña|Coruña]] coas tradicionais fogueiras na [[praia do Orzán]] e na [[praia de Riazor|de Riazor]], sendo esta a festa do san Xoán máis multitudinaria de [[Galicia]] e unha das máis multitudinarias de toda España{{cómpre referencia}}. A noite de san Xoán na Coruña foi declarada [[festa de interese turístico internacional de España]]. Porén en todo o territorio é de tradición acender cacharelas e facer xantares populares onde as [[sardiña]]s e a [[broa]] de millo son as protagonistas.
 
Moitos ritos de carácter máxico ou supersticioso asócianse a esta tradición: saltar as fogueiras, pór un ramo de herbas de san Xoán nas portas da casa coa finalidade de protexerse das [[meiga]]s, lavarse ao amencer en mananciais ou con [[Herbas de san Xoán|auga de rosas]] etc.
 
=== As fogueiras de san Xoán ===
 
O ritual co que máis se identifica a noite de san Xoán son as fogueiras que se prenden na tarde-noite do día 23, tamén chamadas ''cacharelas'', ''cachadas'', ''cachelas'' ou ''lumeiradas'' <ref>Outros nomes menos comúns son os de ''brasedo'', ''cacholas'', ''fachareadas'', ''garadas'', ''laparadas'', ''laradas'', ''lume novo'', ''lumaradas'', ''lumeradas'', ''lumeiros'', ''lumieiras'' ou ''queimas''.</ref>. Durante os días previos, os mozos e veciños van amoreando diverso material nalgún lugar aberto e de paso público (prazas, encrucilladas ou, actualmente, praias) ata que, no comezo da noite, préndese lume entre a expectación de tódolos veciños. Nas horas seguintes, comen [[sardiña]]s á brasa e beben [[viño]], cantando e bailando ó redor da fogueira e, cando esta está practicamente consumida, terminan saltando sobre as últimas lapas mentres se exclama:
::''Salto por riba''