Idade Contemporánea: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m →‎Independencia de Estados Unidos: Declaración de Independencia dos Estados Unidos de América
Liña 126:
 
<gallery>Ficheiro:Jean-Jacques Rousseau (painted portrait).jpg|[[Jean-Jacques Rousseau]] ([[Maurice Quentin de La Tour|Quentin de la Tour]], 1753) é o pai intelectual das revolucións de finais do século XVIII. Ve na sociedade corrupta do [[Antigo Réxime]] menos valores que no ''[[bo salvaxe]]'' (avanzado no seu ''Discours sur lles Sciences et lles Arts'' -"Discurso sobre as Ciencias e as Artes"- e popularizado coa novela ''[[Emilio, ou Da educación|Emilio]]''). A súa doutrina de ''[[Contrato social]]'', baseado nese concepto da bondade natural do home, levará á procura da soberanía nacional, e máis adiante, da democracia, pero tamén está na orixe intelectual do estado uniformador e totalitario das ditaduras do século XX.
Ficheiro:Declaration of Independence (1819), by John Trumbull.jpg|Presentación ao Congreso Continental pola comisión dos "cinco homes" da proposta de [[Declaración de Independencia dos Estados Unidos de América]] (4 de xullo de 1776). Aparecen entre outros [[Thomas Jefferson]], [[Benjamin Franklin]] e [[John Adams]] (Cadro de [[John Trumbull]], 1817).<ref>[http://artgallery.yale.edu/pages/collection/popups/pc_amerps/details01.html Ficha en artgallery.yale.edu]</ref> Neste texto aplicáronse os valores da Ilustración á construción do primeiro sistema político contemporáneo. A recepción desta experiencia en Europa, principalmente en Francia, foi unha mestura de simpatía e paternalismo: o mito do bo salvaxe contribuíu a iso, e tamén a habilidade diplomática do propio Franklin, embaixador en París. Os estadounidenses presentáronse a si mesmos como resistentes á tiranía, con referencias neoclásicas á antiga República Romana, da que se verán herdeiros de alí en diante ([[Nova Roma]])
Ficheiro:Lafayette and washington.jpg|O xeneral e primeiro presidente [[George Washington]] despide ao nobre francés e tamén xeral [[Marqués de La Fayette]] (1784). O fronte de tropas da monarquía francesa apoiara a independencia das Trece Colonias fronte a Inglaterra, do mesmo xeito que fixo o gobernador de Luisiana [[Bernardo de Gálvez y Madrid]] con tropas da monarquía española, nun axuste de contas da anterior [[Guerra dos Sete Anos]]. La Fayette, influído pola súa experiencia americana, foi partidario das reformas moderadas e dunha monarquía constitucional durante os posteriores acontecementos revolucionarios en Francia.
Ficheiro:Thomas Paine.jpg|O británico [[Thomas Paine]] tivo unha traxectoria vital ligada ás revolucións americana e francesa. Expulsado de Inglaterra, tamén tivo problemas co réxime terrorista de [[Robespierre]], e acabou a súa vida en chan norteamericano. Foi autor de tres importantes libros: o liberal ''Common Sense'' ("O Sentido Común") onde defende a independencia de Estados Unidos, o polemista ''The Rights of Man'' ("Os Dereitos do Home") respondendo o ataque aos excesos revolucionarios de Francia de [[Edmund Burke]] (quen, pola contra, defendera a americana, aínda que con argumentos máis conservadores que os radicais de Paine); e o anticlerical e [[Voltaire|volteriano]] ''The Age of Reason'' (''[[A idade da razón]]'').</gallery>