Noz (froito): Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
→Véxase tamén: Commonscat |
Amplío de pt.wiki |
||
Liña 12:
Contrariamente ao que poida parecer, o [[Noz (froito da nogueira)|froito da nogueira]] non se considera botanicamente unha noz, senón unha [[drupa]] xa que só ten endurecido o endocarpio e o seu mesocarpio é carnoso.
== Cociña ==
En [[gastronomía]], as noces son unha categoría moito menos restritiva que na [[botánica]], pois o vocábulo aplícase normalmente a moitas [[semente]]s que non son noces verdadeiras. Calquera semente grande, [[oleaxinosa]], con [[casca]] dura e empregada como [[alimento]] pode ser considerada como unha noz. Como as noces teñen xeral un índice elevado de [[aceite]] son un [[alimento]] e unha fonte de enerxía moi apreciada.<ref>{{cita web|url=http://natural.enternauta.com.br/especiarias/castanhas-noces-beneficios/|título=Castanhas e Noces – Benefícios|apelidos=Receita Natural|data=|dataacceso=3 de marzo de 2012}}</ref>. Un gran número sementes son comestíbeis polos seres humanos e empregadas na cociña, comidas crúas, xerminadas ou torradas, como un [[aperitivo]] ou en [[pastelaría]], e mesmo espremidas para extraerlles o aceite, empregado en cociña e [[cosméticos]]<ref>{{cita web|url=http://revistacabeleireiros.com/materia/a-alimentacao-e-a-saude-dos-cabelos/26/|título=A alimentazón e a saúde dos cabelos|apelidos=Revista Cabeleireiros|data=|dataacceso=3 de marzo de 2012}}</ref>.
== Reprodución ==
Os froitos de casca rexa de [[clima temperado]] proveñen de [[árbore]]s da orde [[Fagales]], xeralmente [[polinización|polinizadas]] polo [[vento]]:
* a [[landra]] (a semente do [[carballo]]);
* o froito da [[faia]];
* a [[abelá]];
* a [[Carya illinoinensis|noz de pecán]] <ref>{{cita web|url=http://hort.ufl.edu/database/documents/pdf/tree_fact_sheets/carilla.pdf|título=Carya illinoensis, Pecan|nome1=Edward F.|apelidos1= Gilman|nome2=Dennis G.|apelidos2= Watson|data=novembro de 1993|editorial=[[University of Florida]] |lingua=en|dataacceso=3 de marzo de 2012}}</ref>;
* a noz da [[nogueira]] <ref>{{cita web|url=http://www.jesusvoltara.com.br/saude2/02_noces.htm|título=Frutos Secos, Noces|apelidos=Saúde através da Alimentazón Natural|data=|dataacceso=3 de marzo de 2012}}</ref>.
== Noces "non verdadeiras" ==
Algunhas noces que non o son verdadeiramente no sentido botánico son:
* as [[améndoa]]s, en que a parte comestíbel é a semente dunha [[drupa]] (froito carnoso, con só unha semente);
* a [[abelá chilena]] (''[[Gevuina]]'');
* a [[castiñeiro de Pará|castaña de Pará]] é a semente dunha [[Cápsula (froito)|cápsula]]
* o [[coco]] é un [[drupa]];
* a [[castiñeiro de Indias|castaña de Indias]] (non é comestíbel, é unha [[Cápsula (roito)|cápsula]]);
* o [[amendoín]] é en realidade un [[gran (cereal)|gran]], o froito e as sementes dunha [[verdura]] <ref>{{cita web|url=http://www.portalsaofrancisco.com.br/alfa/amendoim/amendoim.php|título=Amendoim|apelidos=Portal São Francisco|data=|editorial= UNITINS, Fundación Universidade do Tocantins|dataacceso=3 de marzo de 2012}}</ref>;
* a noz [[macadamia]] de orixe [[australia|na]];
* o [[piñón (semente)|piñón]] é a semente de varias especies de piñeiro ([[conífera]]s).
A [[castiñeiro de Indias|castaña de Indias]] (''Aesculus hippocastanum''), alén de comestíbel, é tamén usada nun antigo xogo de nenos, no que unha noz é enfiada nun cabo forte e entón cada neno tenta quebrar a do seu opoñente baténdolle coa súa.
== Valor nutricional ==
As noces, a pesar do sabor agradábel, por moito tempo foran consideradas inconvenientes para alimentación humana por seren ricas en [[graxa]]. Con todo, algunhas desas [[oleaxinosa]]s, achegan un gran beneficio para a saúde pois axudan a controlar o [[colesterol malo]] e por consecuencia axudan a protexer o [[corazón]].<ref>{{cita web|url=http://dietaja.uol.com.br/saude-fitness/117/artigo20485-1.asp|título=Sementes do bem|nome=Fabiana|apelidos= Gonçalves|data=|editorial=Revista Dieta já!, Editora Escala|dataacceso=3 de marzo de 2012}}</ref>
=== Graxa e valor calórico ===
{| class="wikitable sortable" width="600"
!fruto
![[Graxa]] <span style="white-space:nowrap">g / 100 g</span>
![[Caloría|Valor calórico]] <span style="white-space:nowrap">kJ / 100 g</span>
![[Caloría|Valor calórico]] en <span style="white-space:nowrap">kcal / 100 g</span><ref name="Souci">Deutsche Forschungsanstalt für Lebensmittelchemie, Garching, ''Lebensmitteltabelle für die Praxis'', Der kleine Souci • Fachmann • Kraut , Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft mbH, 2009, ISBN 978-3-8047-2541-6
</ref><ref name="Oregon" />
|-
|[[Castaña de caju]] <ref>{{cita web|url=http://www.embrapa.br/embrapa/imprensa/artigos/2005/artigo.2005-12-29.6574944222|título=Caju, identidade tropical que exala saúde|nome=Tânia da S.|apelidos= Agostini-Costa|nome2=Roberto F.|apelidos2= Vieira |nome3=Ronaldo V. |apelidos3=Naves|data=29 de decembro de 2005|editorial=[[Embrapa]]|dataacceso=3 de marzo de 2012}}</ref>|| style="text-align:center"|42,2|| style="text-align:center"|2377 || style="text-align:center"|572
|-
|[[Amendoín]] (non torrado) || style="text-align:center"|48,1||style="text-align:center"|2337 || style="text-align:center"|564
|-
|Amendoín (sen sal, torrado) || style="text-align:center"|49,4 || style="text-align:center"|2423 || style="text-align:center"|585
|-
|[[Abelá]] (sen [[tegumento]]) || style="text-align:center"|61,6|| style="text-align:center"|2662 || style="text-align:center"|644
|-
|[[Coco]] || style="text-align:center"|36,5|| 1 style="text-align:center"|1498 || style="text-align:center"|363
|-
|[[Macadamia]] || style="text-align:center"|73,0|| style="text-align:center"|2896 || style="text-align:center"|703
|-
|[[Améndoa]] (sen tegumento) || style="text-align:center"|54,1|| style="text-align:center"|2411 || style="text-align:center"|583
|-
|[[Castiñeiro de Pará|Castaña do Pará]] <ref>{{cita web|url=http://www.nybg.org/bsci/braznut/#Plantations|título=The Brazil Nut Industry --- Past, Present, and Future|nome=Scott A.|apelidos= Mori |data=|editorial=The New York Botanical Garden|lingua=en|dataacceso=3 de marzo de 2012}}</ref> || style="text-align:center"|66,8|| style="text-align:center"|2764 || style="text-align:center"|670
|-
|[[Carya illinoinensis|Noz de pecán]] <ref>{{cita web|url=http://www.na.fs.fed.us/pubs/silvics_manual/volume_2/carya/illinoesis.htm|título=Pecan, Carya illinoensis (Wangenh.) K. Koch|nome=J. K. |apelidos=Peterson|data=|editorial=Northeastern Area State and Private Forestry (S&PF)|lingua=en|dataacceso=3 de marzo de 2012}}</ref> || style="text-align:center"|72,0|| style="text-align:center"|2897 || style="text-align:center"|703
|-
|[[Pistacho]] <ref>{{cita web|url=http://www.todafruta.com.br/portal/icNoticiaAberta.asp?idNoticia=11668|título=Pistache|apelidos=TodaFruta|data=24 de febreiro de 2006|dataacceso=3 de marzo de 2012}}</ref> (sen tegumento) || style="text-align:center"|51,6|| style="text-align:center"|2406 || style="text-align:center"|581
|-
|[[noz (froito da nogueira)|Noz]] (sen tegumento) || style="text-align:center"|62,5|| style="text-align:center"|2738 || style="text-align:center"|663
|}
=== Composición química ===
Cada 100 gramas de noz contén:
** [[Caloría]]s - 572 [[caloría|kcal]] <ref name="Oregon">{{cita web|url=http://lpi.oregonstate.edu/infocenter/foods/nuts/index.html|título=Micronutrient Information Center|nome=Frank B.|apelidos= Hu,|data=|lingua=en|editorial=Linus Pauling Institute,
[[Oregon State University]]|dataacceso=3 de marzo de 2012}}</ref><ref>{{cita web|url=http://www.pbertolucci.com.br/sobrenutricao.aspx?sobre=5&codigo=51|título=Sementes Oleaginosas|nome=Patrícia|apelidos= Bertolussi|dataacceso=3 de marzo de 2012|lingua=pt}}</ref>
** [[Tamaño]] - 1,2 cm
** [[Vitamina A]] - 2g
** [[Vitamina B1]] ([[Tiamina]]) - 0 mcg
** [[Vitamina B2]] - 0,9 mcg
** [[Fósforo (elemento)|Fósforo]] - 380 mg
** [[Calcio]] - 90 mg
** [[Sodio]] - 2 mg
** [[Magnesio]] - 3,4 mg
== Notas ==
{{listaref}}
== Véxase tamén ==
Liña 18 ⟶ 92:
* [[Núcula]]
{{Control de autoridades}}
[[Categoría:Froitos secos]]
| |||