Túpac Amaru II: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Breogan2008 (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
m →‎top: Arranxos varios
Liña 13:
|fillos = Hipólito<br />Mariano<br />Fernando
}}
'''José Gabriel Condorcanqui Noguera''', '''marqués de Oropesa''' chamado igualmente '''José Gabriel Túpac Amaru'''<ref name="family1">[http://histfam.familysearch.org/getperson.php?personID=I124&tree=Peru] APU SAHUARAURA, Justo, Noticia importante para el conocimiento de la posteridad, en: Cornejo Bouroncle, Jorge Op. cit., p. 133.</ref><ref>Usó indistintamente los dos nombres.</ref><ref name="ref_duplicada_1">''Enciclopedia Temática del Perú''. </ref> (Surimana, Canas, Vicerreinado do Perú, [[19 de marzo]] de [[1738]] - [[Cuzco]], [[18 de maio]] de [[1781]]), coñecido posteriormente como '''Túpac Amaru II''' ou simplemente '''Túpac Amaru''', foi un caudillo indíxena líder da maior rebelión anticolonial que se deu en [[Hispanoamérica]] durante o [[Século XVIII|século XVIII.]]. Descendía de [[Túpac Amaru|Túpac Amaru I]] (derradeiro Sapa Inca, [[Pena de morte|executado]] polos españois no [[Século XVI|século]] XVI).
 
Liderou a denominada «Gran rebelión» que se desenvolveu no Vicerreinado do Río da Prata e o Vicerreinado do Perú, pertencentes ó [[Monarquía Española|Reino de España]], rebelión iniciada o [[4 de novembro]] de [[1780]] coa captura e posterior execución do corrixidor Antonio de Arriaga.
 
Curaca (xefe nativo) de Surimana, Tungasuca e Pampamarca, era adiñeirado e adicábase ó [[Comercio|comercio.]]. Tratábase dun personaxe de orixe mestiza (foi marqués de Oropesa) no que confluía o sangue do Sapa Inca [[Túpac Amaru]] coa dos crioulos. De feito, durante unha gran parte da súa vida, sendo criado até os 12 anos polo sacerdote crioulo Antonio López de Sos ea logo no Colexio San Francisco de Borja, mostrou preferencia polo crioulo chegando a dominar o [[Lingua latina|latín]] e a empregar refinadas vestimentas hispanas, pero posteriormente vestiu como un nobre inca, fixo uso activo da lingua nativa [[Linguas quechuas|quechua]] na súa vida e proclamas, e foi excomulgado da Igrexa católica.<ref name="ref_duplicada_2">[http://web.archive.org/web/http://www.scribd.com/doc/8611624/David-Cahill-La-sublevacion-de-Tupac-Amaru-y-sus-consecuencias], 1781.</ref>
 
No Perú foi recoñecido como o fundador da identidade nacional [[Perú|peruana.]] Foi unha figura capital para o réxime [[Juan Velasco Alvarado|velasquista]] (1968-1975) e dende entón permaneceu reivindicado no imaxinario popular.