|
[[Ficheiro:Manor 014.jpg|miniatura|Relevo dunha muller romano-britana.]]
:''Este artigo trata dos antigos bretónsbritanos (Brittons), habitantes de [[Gran Bretaña|illa de Bretaña]], ou Gran Bretaña, e non dos [[pobo bretón|bretóns]], habitantes da actual país de [[Bretaña]], en [[Francia]].''
O nomeOs '''bretónsbritanos'''<ref>{{DRAG|britano}}</ref> (en latín ''Britanni'') designa ante todo os habitantes da illa de Bretaña (en latín [[Britannia]]), ou máis exactamente que habitaban a parte da illa limitada ao Norte polos ríos [[río Clyde|Clyde]] e [[río Forth|Forth]] (en [[Escocia]] hoxe).
== Outros habitantes de Bretaña ==
== Orixes prehistóricas ==
[[Ficheiro:Britonia6hcentury.png|miniatura|dereita|200px|Mapa dos asentamentos bretónsbritanos arredor do século VI d.C.]]
Os '''bretónsbritanos''', é dicir, os antigos habitantes de [[Gran Bretaña]] na época inmediatamente anterior á conquista romana, comprendían numerosas tribos e pobos, cun carácter céltico comprobado, especialmente no Sur da illa e na foz do [[río Támese]]; entanto «cando e como as illas –Bretaña e Irlanda– se celtizaran é descoñecido» (Barry Raftery).
Se as relacións continuas co continente existían durante o [[período de Hallstatt]] (na primeira [[Idade de ferro]]), o certo é que a produción arqueolóxica das illas nesta época se mantén resoltamente autóctona.
Na época de [[La Tène]], existiu unha [[metalurxia]] do ferro nas dúas illas (desde o [[século -VII|século VII a.C.]]). Mais é preciso agardarmos ata o [[século -IV|século IV a.C.]] (e ata o II ou I en Irlanda), para que o material arqueolóxico mostre unha produción metalúrxica [[La Tène|laténiana]], e faltan totalmente paralelos da fase antiga de La Tène. Ao tempo, a «sociedade bretoabritana» revela innúmeros indicios dunha xerarquía moi forte, dominada por unha clase [[Aristocracia|aristocrática]], capaz mesmo de importar tales obxectos do continente.
A fins do [[século -III|século III a.C.]], aparecen emisións de [[moeda]] no Sur da [[Gran Bretaña|illa de Bretaña]]; mais ningunha moeda, no mesmo período, se ten descuberto na Irlanda.
== Migracións célticas na [[Alta Idade Media]] ==
A partir de mediados do [[século V]], novos invasores xermánicos, os [[anglosaxóns]] desprazaron progresivamente os bretónsbritanos do sur e do leste para o oeste da illa de Bretaña, mentres os irlandeses efectuaban ataques sobre a costa occidental de Bretaña (foi con ocasión dun destes ataques cando foi capturado [[San Patricio]] que era bretónbritano). Acabaron por fundar verdadeiros principados nas costas galesas e escocesas. Se os primeiros foron finalmente esmagados, os segundos fundaron Escocia pola fusión do [[Dal Riada]] cos reinos britónicos do Norte. Durante este período, sobre o cal faltan fontes fiábeis (son as « épocas escuras » ou ''Dark Ages'' da [[historiografía]] inglesa), as poboacións celtas pouco romanizadas estabeleceran numerosos « reinos célticos » na illa, especialmente no [[País de Gales]], en tanto outros emigraran para [[Irlanda]]. De resto, nisto áchase probabelmente a causa primeira, dunha emigración en masa de bretónsbritanos cara a península [[Armórica|armoricana]], que de aí acabou tomando o nome de [[Bretaña]]. Outra parte, menor, chegou a atinxir as costas setentrionais da [[Galiza]], na [[Península Ibérica]], onde fica documentado un bispo [[Mailoc]] ou Maeloc, posibelmente do celta ''Mach Low'' (latinizado [[Maclou]] na [[Galia]]), e onde fundan o bispado de [[Diocese de Britonia|Britonia]], que lembra o seu país de orixe, e que se acostuma identificar coa actual [[Bretoña, A Pastoriza|Bretoña]], no concello lucense da [[A Pastoriza|Pastoriza]] (hai ademais varias Bretoñas máis na Galiza, que sen dúbida teñen a mesma orixe).
== Véxase tamén ==
|
