Lalín: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Prevert (conversa | contribucións)
m →‎Demografía: corrixo problema de visualización en Modelo:Hab info
Sobreira (conversa | contribucións)
m xeog>demogr & cultura>topo
Liña 50:
O concello de Lalín atópase no nordeste da provincia de Pontevedra; fai fronteira co concellos de [[Silleda]] e [[Vila de Cruces]] polo noroeste, con [[Forcarei]] polo oeste, con [[Agolada]] e [[Rodeiro]] polo nordeste, con [[Dozón]] polo suroeste e co [[O Irixo|Irixo]] polo sur, todos eles pertencentes á comarca pontevedresa do Deza agás O Irixo que pertence á [[provincia de Ourense]].
 
== Xeografía ==
== Etimoloxía do topónimo ==
=== Demografía ===
O nome de Lalín vén de "Lalino", un colono do Conde de Deza que tivo ao seu cargo as terras nas que, anos máis tarde ([[980]]), se erixiu o [[Igrexa de San Martiño de Lalín|mosteiro de San Martiño de Lalín de Arriba]].
 
== Orixe e historia ==
[[Ficheiro:Casa do concello. Lalín.JPG|miniatura|250px|esquerda|Antiga Casa do concello]]
En tempos prehistóricos, xa estiveran poboadas estas terras. Así o testemuñan os [[castro (poboado)|castros]] de [[Donramiro, Lalín|Donramiro]] e [[Goiás, Lalín|Goiás]], a pouca distancia de Lalín, e mesmo o castro que algúns historiadores sitúan no lugar que hoxe ocupa o parque do aviador Loriga, sobre o que na época sueva se construíu unha torre-fortaleza. Precisamente ao abeiro desta fortaleza medieval xurdiu o casal da Torre, que con outros casais illados formou o primitivo núcleo urbano de Lalín no [[século XIX]]. Torre-fortaleza que logo pasaría aos Suárez de Deza-Churruchao, e nos últimos tempos, antes da súa destrución, ao [[Conde de Lemos]]. Derrubado en [[1846]], só quedou en pé ata os primeiros anos deste século a torre da homenaxe, á beira da que se erguía un vello carballo chamado "da manteiga". A finais do [[século XVIII|XVIII]], o lugar da Torre estaba formado por sete casas, nas que se daba comida e aloxamento a moitos feirantes, que concorrían ás dúas feiras mensuais, e aos viaxeiros que transitaban de Ourense a Santiago, e de Lugo a Pontevedra.
 
En Lalín editáronse os periódicos ''[[La Defensa (Lalín)|La Defensa]]'' (1905-1909), ''[[La Lucha (Lalín)|La Lucha]]'' (1916-1918), ''[[Verdad y Justicia (Lalín)|Verdad y Justicia]]'' (1922-1924) e ''[[Razón (Lalín)|Razón]]'' (1933-1934).
 
A vila de Lalín, formada xa polos casais da Torre, Barrio de Abaixo, Tirabeque, Cacharela, Pontillón e outros, contaba en [[1930]] con pouco máis de trescentos veciños. Virían logo os anos do desenvolvemento e do progreso, ata converterse nos nosos días na vila máis importante{{cómpre referencia}} da Galicia Central.
 
== Demografía ==
 
{| {{Táboabonita}}
Liña 79 ⟶ 69:
 
{{Hab info|16.238|17.529|19.001|17.666|20.698|21.216|21.127|||||}}
 
== Historia ==
[[Ficheiro:Casa do concello. Lalín.JPG|miniatura|250px|esquerda|Antiga Casa do concello]]
En tempos prehistóricos, xa estiveran poboadas estas terras. Así o testemuñan os [[castro (poboado)|castros]] de [[Donramiro, Lalín|Donramiro]] e [[Goiás, Lalín|Goiás]], a pouca distancia de Lalín, e mesmo o castro que algúns historiadores sitúan no lugar que hoxe ocupa o parque do aviador Loriga, sobre o que na época sueva se construíu unha torre-fortaleza. Precisamente ao abeiro desta fortaleza medieval xurdiu o casal da Torre, que con outros casais illados formou o primitivo núcleo urbano de Lalín no [[século XIX]]. Torre-fortaleza que logo pasaría aos Suárez de Deza-Churruchao, e nos últimos tempos, antes da súa destrución, ao [[Conde de Lemos]]. Derrubado en [[1846]], só quedou en pé ata os primeiros anos deste século a torre da homenaxe, á beira da que se erguía un vello carballo chamado "da manteiga". A finais do [[século XVIII|XVIII]], o lugar da Torre estaba formado por sete casas, nas que se daba comida e aloxamento a moitos feirantes, que concorrían ás dúas feiras mensuais, e aos viaxeiros que transitaban de Ourense a Santiago, e de Lugo a Pontevedra.
 
En Lalín editáronse os periódicos ''[[La Defensa (Lalín)|La Defensa]]'' (1905-1909), ''[[La Lucha (Lalín)|La Lucha]]'' (1916-1918), ''[[Verdad y Justicia (Lalín)|Verdad y Justicia]]'' (1922-1924) e ''[[Razón (Lalín)|Razón]]'' (1933-1934).
 
A vila de Lalín, formada xa polos casais da Torre, Barrio de Abaixo, Tirabeque, Cacharela, Pontillón e outros, contaba en [[1930]] con pouco máis de trescentos veciños. Virían logo os anos do desenvolvemento e do progreso, ata converterse nos nosos días na vila máis importante{{cómpre referencia}} da Galicia Central.
 
== Cultura ==
=== Toponimia ===
O nome de Lalín vén de "Lalino", un colono do Conde de Deza que tivo ao seu cargo as terras nas que, anos máis tarde ([[980]]), se erixiu o [[Igrexa de San Martiño de Lalín|mosteiro de San Martiño de Lalín de Arriba]].
=== Patrimonio natural ===
==== Patrimonio natural ====
O concello salienta pola súa paisaxe de pastos e [[Fraga (botánica)|fragas]]. Cómpre destacar a [[fraga de Catasós]], [[carballeira]] declarada [[monumento natural]] en 2000 na parroquia de [[Catasós, Lalín|Catasós]].
 
== Economía ==
Liña 85 ⟶ 90:
Os datos do ano [[2001]] amosan unha redución importante do sector primario, pasando dun 38% a un 27%. Porén, a construción aumenta un punto ata chegar ao 14%, igual que o sector industrial cun 19%. O crecemento máis salientábel encabézao o sector servizos cun 40%, presentando unha serie de servizos tanto públicos como privados (comercio, sanidade, educación, xustiza etc.).<ref>{{Cita libro|título=Os concellos galegos para o século XXI (VOL. II)|apelidos=Rodríguez González|nome=Román|editorial=Universidade de Santiago de Compostela|ano=|ISBN=8460802310|ref=}}</ref>
 
=== Concentración industrial ===
Pode dicirse que, igual que [[A Estrada]] é a "capital do moble", Lalín é unha das "capitais da moda" de Galicia. Nos límites do seu territorio pódense atopar factorías das seguintes marcas do sector [[téxtil]]:
* [[Florentino]]
Liña 91 ⟶ 96:
* [[Toypes]]
* [[Guerral]]
 
== Patrimonio natural ==
O concello salienta pola súa paisaxe de pastos e [[Fraga (botánica)|fragas]]. Cómpre destacar a [[fraga de Catasós]], [[carballeira]] declarada [[monumento natural]] en 2000 na parroquia de [[Catasós, Lalín|Catasós]].
 
== Festas e celebracións ==