Onza (masa): Diferenzas entre revisións

A '''onza''' (símbolo: '''oz''') é unha unidade de masa usada desde a [[Roma antiga|Antiga Roma]] <ref>{{cite book|first=D. A.|last=Wittop Koning|first2=G. M. M.|last2=Houben|title=2000 jaar gewichten in de nederlanden|language=nl|publisher=De Tijdstroom|location=Lochem-Poperinge|year=1980|isbn=9060879651}}</ref>para pesar con maior [[precisión]] as mercadorías e outros artigos, especialmente se o seu peso era menor que unha libra romana.<ref name=":0">{{cite web|url=http://www.opsi.gov.uk/si/si1995/Uksi_19951804_en_1.htm|title=The Units of Measurement Regulations 1995 (Article 4)|date=2000-09-20|accessdate=2009-01-26}}</ref> A onza aínda se usa frecuentemente nos países [[anglosaxóns]], e antigamente o seu uso era máis estendido en toda Europa.<ref name=":1">{{cite web|last=London Bullion Market Association|title=Market Basics|url=http://www.lbma.org.uk/pages/index.cfm?page_id=17}}</ref>

A palabra ''onza'' provén do [[Lingua latina|latín]] ''ūncia''<ref>{{cite web|url=http://www.outpostthehague.com/relocations/insideguide/wheretoturn.htm|title=Guide to The Hague – Where to turn|accessdate=2008-01-01|archiveurl=http://web.archive.org/web/20080316071124/http://www.outpostthehague.com/relocations/insideguide/wheretoturn.htm <!-- Bot retrieved archive -->|archivedate=2008-03-16}}</ref>, derivada á súa vez do [[Lingua protoindoeuropea|protoindoeuropeo]] *''oinoko-''<ref>[http://kbbi.web.id/ons Ons in KBBI]</ref> (de onde tamén deriva ''único''), forma sufixada da raíz *''oino''-<ref>{{Cite book|last=Greenfield|first=Richard|year=1965|title=Ethiopia: a new political history|publisher=F. A. Praeger|page=327|isbn=|url=https://books.google.com/books?id=T2MFAAAAIAAJ&q=%22Maria+theresa+ounce%22&dq=%22Maria+theresa+ounce%22&hl=en&ei=BVTJTtKSHo3YiALR4pX1Dw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CDEQ6AEwAQ}}</ref> (de onde tamén deriva ''un''). A ''ūncia'' era a unidade fraccionaria empregada polos romanos, quen se servían de fraccións [[Sistema duodecimal|duodecimais]]; é dicir, significaba "unha duodécima parte".<ref name=":2" /> No contexto monetario, a ''uncia'' era a moeda de valor correspondente a 1/12 de [[ás]]. Pola súa banda, a onza de peso era 1/12 de libra (nótese que a libra de 16 onzas é posterior á de 12 onzas).<ref>{{cite web|url=http://www.fashiondex.com/howtos/htstfm4.php|title=How to shop the fabric market|accessdate=2008-12-10}}</ref> As palabras inglesas ''ounce'' (onza) e ''inch'' ([[polgada]] = 1/12 de [[Pé (medida)|pé]]) derivan igualmente de ''ūncia''.<ref name=":2">{{cite web|url=http://www.unc.edu/~rowlett/units/dictO.html#ounce|title=How Many? A Dictionary of Units of Measurement|accessdate=2008-12-10}}</ref>

Á onza chámaselle ''ounce'' en [[Lingua inglesa|inglés]], abreviada '''oz''' e de símbolo ℥ ([[Unicode]] Ou+2125). Actualmente só se usan dous tipos de onza:<ref name=":1" />

* A '''onza "troy"''' (usada unicamente en xoiaría, [[ourivaría]] e [[numismática]] para pesar metais preciosos) é a doceava parte dunha libra troy, e equivale a 31,1034768 gramos, ademais de:<ref>{{cite web|url=http://www.pcbuniverse.com/pcbu-tech-tips.php?a=4|accessdate=2016-11-13|title=Copper Thickness FAQ}}</ref>

Existe outra unidade anglosaxoa en uso, chamada [[onza líquida]] (''fluíde ounce'', en inglés; abrevíase '''fl.''' '''Oz'''), que non é de masa senón de '''[[Volume (magnitude)|volume]]'''.<ref>''Diccionario de la Real Academia Española'', 23rd edition, [http://buscon.rae.es/draeI/SrvltObtenerHtml?IDLEMA=45615&NEDIC=Si libra]</ref>

* A '''onza castelá''' equivalía a 28,7558 [[Gramo|gramos]], e estaba dividida en 16 [[Adarme|adarmes]]; en [[farmacia]], estaba dividida en 8 dracmas; e en ambos os casos, en 576 grans.<ref>{{Cite book|author=|year=1962|title=Ethiopia observer|publisher=|edition=|volume=6|pages=187–8|isbn=|url=https://books.google.com/books?id=EfvRAAAAMAAJ&q=%22Maria+theresa+ounce%22&dq=%22Maria+theresa+ounce%22&hl=en&ei=BVTJTtKSHo3YiALR4pX1Dw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CC4Q6AEwAA}}</ref>

* A '''onza farmacéutica''' era utilizada nas farmacias e na [[farmacoloxía]] anglosaxoas. É a doceava parte dunha libra farmacéutica e equivale a 31,1034768 [[Gramo|gramos]], ademais de:<ref name=":0" />

* [[NewtonAtmosfera (unidade)]]<br>

* [[CaloríaJoule]]<br>

* [[Pascal (unidade)Newton]]<br>

* [[Kg|QuilogramoCaloría]]<br>

* [[ToneladaPascal (unidade)]]<br>

* [[Nó (náutica)]]<br>

=== Ligazóns externas ===