Misa (música): Diferenzas entre revisións

A '''misa''', un [[xénero musical]] sacro, é unha composición [[Coro (grupo musical)|coral]] que traslada á [[música]] a seccións fixas da [[Misa|liturxia]]. <ref>Principalmente a liturxia da [//es.wikipedia.org/wiki/Iglesia_católica Igrexa católica], da [//es.wikipedia.org/wiki/Iglesia_anglicana Igrexa anglicana] (xeralmente coñecida nos [[Estados Unidos de América|Estados Unidos]] como Igrexa episcopal, e tamén da [//es.wikipedia.org/wiki/Iglesia_luterana Igrexa luterana].</ref>

A maioría das misas son partes da liturxia en [[Lingua latina|latín]], a linguaxe tradicional da [[Igrexa católica]]. As misas poden ser ''[[A capela (música)|a cappella]]'' (para [[Voz (música)|voz]] humana soamente) ou acompañadas por [[Instrumento musical|instrumentos musicais]], e mesmo incluír unha [[orquestra]] completa. Moitas misas, especialmente as máis recentes, nunca foron pensadas para seren interpretadas durante a celebración dunha misa litúrxica.

O Kyrie é o primeiro movemento do ''"ordinario''":

::Señor, ten piedade; [[Cristo]] ten piedade; Señor ten piedade.

Este movemento ten adoito unha estrutura que reflicte o conciso e o simétrico do texto. Moitos teñen unha forma ternaria (ABA) , onde as dúas aparicións da frase "''Kyrie eleison''" están asociadas a idéntico tema musical articuladas cunha sección "''Christe eleison''" contrastante.

É moi coñecido o exemplo a da misa do [[Réquiem (Mozart)|Réquiem]] de [[Wolfgang Amadeus Mozart|Mozart]] , onde os textos de "''Kyrie''" e "''Christe''" representan os dous elementos dunha dobre [[fuga]].

A Gloria é unha pasaxe celebratoria da gloria de [[Deus Pai|Deus]] e de Cristo.

::Fillo unixénito de Deus, [[Xesús de Nazaret|Xesucristo]], señor Deus, año de Deus, fillo do pai, ti que quitas os pecados do mundo, ten piedade de nós; ti que quitas os pecados do mundo, atende a nosa súplica. Ti que estás sentado á dereita do pai, ten piedade de nós.

Nas misas en [[Lingua inglesa|inglés]], compostas para uso [[Comuñón Anglicana|anglicano]], a Gloria é comunmente o derradeiromovementoderradeiro movemento, por mor de que no libro de [[Oración (relixión)|oracións]] o texto se trasladou ao final do servizo. Con todo, novas formas de liturxia restauraron a Gloria ao seu lugar tradicional.

Nunha misa litúrxica, hai outras seccións que poden ser cantadas, a miúdo en canto gregoriano. Estas seccións, as "particulares" de misa, cambian co día e coa [[estación do ano]] de acordo co calendario eclesiástico ou coas circunstancias especiais da misa. As particulares da misa non son polo xeral incluídas musicalmente na misa musical, pero poden ser obxecto de [[Motete|motetes]] ou outras composicións. Estas seccións inclúen o ''introito'', o gradual, o ''aleluia ''(salvo en [[Coresma]]), o [[ofertorio]] e a [[Eucaristía|comuñón]].

Antes de existiren compositores individuais de misas, a música foi puramente [[canto gregoriano]], que ofrecía moitas opcións musicais para seren cantadas segundo o calendario litúrxico. Atópanse recollidas no ''Kyriale''. Sobreviven varias misas completas de autoría anónima do [[século XIV]], a ''Misa de Tournai'', a ''Misa de Toulouse'', a ''Misa de Barcelona'' e a ''Misa da Sorbona''. Con todo, as discrepancias de estilo indican que os movementos destas misas foron escritos por varios compositores e, posteriormente, compiladas por un copista nunha soa obra.<ref>Harold Gleason Warren Becker. ''Music in the Middle and Renaiisance''. EEUU. Frangipani Press. Páxina 73.</ref>

A primeira misa composta enteira por un mesmo [[Compositor|autor]] e concibida como un todo foi a ''Messe de Notre Dame'', de [[Guillaume de Machaut]] (1300-1377), compositor da ''[[Ars nova|Ars Nova]]'', un estilo que sinala a fin da [[Idade Media]] e a chegada do [[Renacemento]] no plano musical. No Renacemento é salientable a ''Misa do Papa Marcelo'', de [[Giovanni Pierluigi da Palestrina]] (1525-1594).