Rudolf Steiner: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m correccións con AWB, replaced: suas → súas (9) using AWB
Lameiro (conversa | contribucións)
corrixo
Liña 37:
=== Escritor e filósofo ===
[[Ficheiro:Steiner Berlin 1900 big.jpg|miniatura|upright|Rudolf Steiner 1900]]
En 1888, como resultado do seu traballo para a edición Kurschner das obras de [[Goethe]], Steiner foi invitado para traballar como editor nos arquivos de Goethe en [[Weimar]]. Steiner permaneceu no arquivo até 1896. Ademais das introduccionsintroducións e os comentarios a catro volumes de escritos científicos de Goethe, Steiner escribiu dous libros sobre a filosofía de Goethe: ''Teoría do coñecemento baseada na concepción do mundo de Goethe'' (1886) e ''Goethe e a súa visión do mundo'' (1897). Durante este tempo tamén colaborou en edicionsedicións completas da obra de [[Arthur Schopenhauer]] e a do escritor [[Jean Paul]], e escribiu artigos para diversas revistas.
 
Así mesmo escribiu a que considerou a súa obra filosófica máis importante: ''Die Philosophie der Freiheit'' ([[A filosofía da liberdade]], 1894), unha exploración de [[epistemoloxía]] e [[ética]] que propuña un camiño polo cal os seres humanos poden converterse en seres libres espiritualmente (véxase máis abaixo).
 
Liña 55 ⟶ 56:
 
En 1904, Steiner foi nomeado por [[Annie Besant]] dirixente da Sociedad Esotérica en Alemaña e Austria. A Sección Alemá da Sociedade Teosófica creceu rapidamente baixo a guía de Steiner, quen impartiu conferencias sobre ciencia espiritual ao longo da maior parte de Europa. Durante este período, e en consonancia co que acordou coa dirección da Sociedade Teosófica,<ref>Véxase Rudolf Steiner: ''El curso de mi vida'' (capítulo XXX), Buenos Aires: Editorial Antroposófica Argentina, ISBN 950-9559-53-9</ref>
Steiner soamente falou daquilo que el mesmo puido investigar por si mesmo. Inicialmente, e tendo en conta que o seu público estaba no ámbito do movemento teosófico, utilizou a linguaxe teosófica na que predominaban termos en [[sánscrito]], pero máis tarde foi progresivamente substituíndoos por termos europeos capaces de definir por si mesmos os contidos que querían transmitir. O seu enfoque foi sempre orixinal e baseado na súa investigación propia que entroncaba coas ensinanzas espirituais da tradición esotérica e filosófica occidental. Esta e outras diferenzas (concretamente a proclamación por parte de [[C. W. Leadbeater]] e de [[Annie Besant]] de que [[Jiddu Krishnamurti]] era o vehículo dun novo mestre mundial e a reencarnación de [[Cristo]], afirmacionsafirmacións que Steiner rechazou publicamente), levaron a unha ruptura formal en 1912/13,<ref name=ref_duplicada_2>Robert A. McDermott: «Rudolf Steiner and Anthroposophy», en Faivre e Needleman, ''Modern Esoteric Spirituality'', ISBN 0-8245-1444-0, pág. 288ff</ref> cando Steiner e a maioría dos membros da sección alemá da Sociedade Teosófica se separaron para formar un novo grupo: a Sociedad Antroposófica.
 
A pesar das grandes converxencias entre a Teosofía e o seu propio sistema esotérico,<ref>Geoffrey Ahern: ''Sun at Midnight. The Rudolf Steiner Movement and the Western Esoteric Tradition'' (páx.&nbsp;68 e 89). Wellingborough, Acquarian Press, 1984.</ref>
Liña 62 ⟶ 63:
=== A Sociedade Antroposófica e as súas actividades culturais ===
 
A Sociedade Antroposófica creceu rapidamente. Alimentada pola necesidade de encontrar unha sede para as súas conferencias anuais, que incluían representacionsrepresentacións de obras teatrais escritas por [[Édouard Schuré]] e polo propio Steiner, decidiuse construír un teatro e un centro organizativo. En 1913 comezou a construción do [[Goetheanum]], en [[Dornach]] (Suiza). Unha parte significativa do edificio, deseñado por Steiner, construírona voluntarios. Unha vez iniciada a [[Primeira Guerra Mundial]], en 1914, os voluntarios do Goetheanum podían ouvir o son do fogo de canón máis alá da fronteira suíza, pero a pesar da guerra, xente de toda Europa traballou pacificamente lado a lado na construción do edificio. En 1919, o Goetheanum representou a estrea mundial dunha produción completa do ''[[Fausto]]'' de Goethe. Neste mesmo ano, fundouse a primeira [[Pedagoxía Waldorf|escola Waldorf]] en [[Stuttgart]] (Alemaña).
 
Desde 1919, a axuda de Steiner foi requirida en numerosas actividades prácticas. A súa actividade como conferenciante expandiuse enormemente. Ao mesmo tiempo, o Goetheanum converteuse nun centro cultural de amplo espectro. Na Noitevella de 1922/1923, o edificio foi incenciado premeditamente e só se salvou unha escultura alegórica de gran tamaño que representa as forzas espirituais activas no mundo e no ser humano: o «representante da humanidade». Steiner comezou inmediatamente a traballar no deseño dun segundo Goetheanum –feito de cemento en vez de madeira–, que se acabou de construír en 1928, tres anos despois da súa morte.
Liña 74 ⟶ 75:
 
En 1919, o teórico político do movimiento Nacional Socialista en Alemaña ([[Dietrich Eckart]]), atacou a Steiner e suxiriu que era xudeu.<ref name=ref_duplicada_11>Uwe Werner, Anthroposophen in der Zeit des Nationalsozialismus, Munich (1999), p. 7.</ref>
En 1921, [[Adolf Hitler]] atacou a Steiner nun artigo do xornal de dereitas [[Völkischer Beobachter]], incluíndo acusacionsacusacións de que Steiner era un instrumento dos xudeus;<ref>Völkische Beobachter, 15 de marzo de 1921.</ref> outros nacionalistas extremistas en Alemaña estaban chamando á «guerra contra Steiner». O [[Putsch da Cervexaría de 1923]] en [[Múnic]] fixo que Steiner abandonase a súa residencia en [[Berlín]], dicindo que se os responsábeis do golpeerrado fallidogolpe de Hitler e outros chegaban ao poder en Alemaña, xa no lle sería posíbel entrar no país;<ref name=ref_duplicada_14>Werner, p. 8</ref> tamén alertou contra os desastrosos efectos que tería para Europa Central que os Nacional-Socialistas chegaran ao poder.<ref name=ref_duplicada_14 />
 
A perda do Goetheanum afectou seriamente a saúde de Steiner. A partir de 1923 mostrou signos crecentes de fraxilidade e enfermidade. Continuou conferenciando moito e incluso viaxando; especialmente ao final deste período, frecuentemente daba duás, tres ou incluso catro leccionsleccións diarias de cursos que tiñan lugar simultaneamente. Por unha parte, moitasmoitos deses cursos eran parasobre áreas prácticas da vida: educación, euritmiaeurritmia curativa, arte da palabra e drama. Por outra parte, Steiner principiou unha unha nova serie extensa de conferencias, presentando a súa investigación sobre as vidas sucesivas de diversos individuos, e en xeral sobre a técnica da investigación do [[karma]].<ref>Lindenberg, Christoph, Rudolf Steiner: Eine Biographie Vol. II, Capítulo 52. ISBN 3-7725-1551-7</ref>
 
Pero no outronooutono de 1924 estaba demasiado débil para continuar; a súa última conferencia tivo lugar en setembro dese ano. Morreu o 30 de marzo de 1925.
A perda do Goetheanum afectou seriamente a saúde de Steiner. A partir de 1923 mostrou signos crecentes de fraxilidade e enfermidade. Continuou conferenciando moito e incluso viaxando; especialmente ao final deste período, frecuentemente daba duás, tres ou incluso catro leccions diarias de cursos que tiñan lugar simultaneamente. Por unha parte, moitas deses cursos eran para áreas prácticas da vida: educación, euritmia curativa, arte da palabra e drama. Por outra parte, Steiner principiou unha unha nova serie extensa de conferencias, presentando a súa investigación sobre as vidas sucesivas de diversos individuos, e en xeral sobre a técnica da investigación do [[karma]].<ref>Lindenberg, Christoph, Rudolf Steiner: Eine Biographie Vol. II, Capítulo 52. ISBN 3-7725-1551-7</ref>
Pero no outrono de 1924 estaba demasiado débil para continuar; a súa última conferencia tivo lugar en setembro dese ano. Morreu o 30 de marzo de 1925.
 
=== Investigación espiritual ===
[[Ficheiro:Rudolf Steiner Grabmal Dornach.jpg|miniatura|280px|Tumba de Rudolf Steiner]]
 
Desde a súa decisión de publicar o seu traballo en 1899 até a súa morte en 1925, Steiner artellou unha corrente continua de experiencias que afirmou seren do mundo espiritual —experiencias que dixo que o conmoveron desde moi novo [13]. Steiner intentou aplicar a súa formación en matemáticas, ciencia e filosofía, para producir presentacionspresentacións rigorosas e verificábeis desas experiencias.<ref>Lindenberg: ''Schritte auf dem Weg zur Erweiterung der Erkenntnis'', pp.&nbsp;77ff</ref>
Steiner cría que a través de disciplinas éticas e adestramento meditativo libremente escollidos, calquiera podía desenvolver a capacidade de experimentar o mundo espiritual, incluíndo a natureza superior de un mesmo e doutros.<ref>Gary Lachman, Rudolf Steiner, Tarcher/Penguin 2007.</ref>
Steiner cría que tales disciplina e adestramento axudaríanlle a unha persona a se converter nun individuo libre, moral e creativo –libre no sentido de ser capaz de accionsaccións motivadas só por amor.<ref>Capítulo 4.</ref>
 
As ideas de Steiner sobre a vida interior foron influídas por [[Franz Brentano]]<ref name=ref_duplicada_1>Gary Lachman: ''Rudolf Steiner''. Tarcher/Penguin, 2007.</ref> —con quen estudou— e por [[Wilhelm Dilthey]], fundadores do movemento [[fenomenoloxía|fenomenolóxico]] na filosofía europea. Steiner tamén recibiu influencias do enfoque fenomenolóxico da ciencia de Goethe.<ref name=ref_duplicada_1 /><ref>J. Bockemühl: ''Toward a Phenomenology of the Etheric World'', ISBN 0-88010-115-6.</ref><ref>S. Edelglass et al.: ''The Marriage of Sense and Thought'', ISBN 0-940262-82-7.</ref>
 
As obras completas de Steiner inclueninclúen uns 40 volumes dos seus escritos e máis de 300 volumes de conferencias. Os seus escritos máis destacados inclueninclúen:
 
* ''[[A filosofía da liberdade]]'' (1893): a súa principal obra filosófica; véxase más arriba.
* ''Teosofía'' (1904), onde avanza as súas ideas da constitución do ser humano en corpo-alma-espírito, a reencarnación e a unidade do espiritual e o perceptíbel polos sentidos («como dúas caras dunha moeda»).
* ''Cómo alcanzar o coñecemento dos mundos superiores'' (1904/1905), onde describe a súa concepción dun camiño de desenvolvemento espiritual, detallando moitos principios de vida (apertura, positividade, respecto aos demais), exercicios espirituais (control do pensamento e da vontade, imaxinacionsimaxinacións dirixidas) e experiencias que probabelmente xurdan neste camiño (probas e percepcionspercepcións espirituais).
* ''A ciencia oculta: un bosquexo'' (1910), onde describe un vasto panorama de evolución cósmica, as xerarquías espirituais que guían esta evolución e o vieiro de desenvolvemento espiritual que conduce a tales percepcionspercepcións.
 
Steiner dirixiu as seguintes escolas esotéricas:
Liña 110 ⟶ 112:
=== Coñecemento e liberdade ===
[[Ficheiro:Rudolf Steiner School E79 jeh.JPG|miniatura|Rudolf Steiner School, New York City]]
Steiner enfocou as cuestionscuestións filosóficas do coñecemento e liberdade en duas etapas. A primeira foi a súa disertación, publicada de maneira expandida en 1892 como ''Verdade e ciencia''. Aquí, Steiner suxire que hai unha incoherencia entre a filosofía de [[Kant]], que postulou que a verdade esencial do mundo era inaccesíbel á conciencia humana, e a ciencia moderna, que asume que todas as influencias poden encontrarse no que Steiner chamou o mundo ''sinnlichen und geistlichen'' (sensorio e mental/espiritual), ao que temos acceso. Steiner chamoulle á ''Jenseits-Philosophie'' (filosofía dun alén inaccesíbel) de Kant un obstáculo para alcanzar un punto de vista filosófico satisfactorio.<ref>Anthony Storr, Feet of Clay, Free Press-Simon and Schuster, 1996. Storr cita a Steiner p72, «Mais, se miramos a suma de todas as percepcionspercepcións como unha parte e a contrastamos cunha segunda parte (concretamente as cousas-en si), enton estamos filosofando no ceo. Estamos meramentesimplemente xogando con conceptos».</ref>
 
Steiner postula que o mundo é esencialmente unha unidade indivisible, pero que a nosa consciencia o divide en aparencia perceptíbel polos sentidos, por un lado, e natureza formal accesíbel ao noso pensamento, por outro. Ve no propio pensamento un elemento que pode ser reforzado e profundizado suficientemente para penetrar todo o que os nosos sentidos non nos revelan. Steiner nega así explicitamente toda xustificación dunha división entre [[Fe (relixión)|fe]] e coñecemento; dito doutra maneira, entre os mundos espiritual e natural. A súa aparente dualidade é condicionada pola estrutura da nosa consciencia, que separa a percepción e o pensamento, pero estas duas facultades dan duas visionsvisións complementarias do mesmo mundo; ningunha ten primacía e as duasdúas xuntas son necesarias e suficientes para chegar a unha completa comprensión do mundo. Pensando ao percibir (o camiño das ciencias naturais) e percibindo o proceso do pensar (o vieiro do adestrametnoadestramento espiritual), é posíbel descubrir unha unidade interna escondida entre os dous polos da nosa experiencia.<ref name=ref_duplicada_12>Capítulo 4</ref>
A verdade, para Steiner, é paradoxalmente tanto un descubrimento obxectivo, como:
 
Liña 129 ⟶ 131:
 
Nas súas primeiras obras, Steiner xa falou dos ''mundos natural e espiritual'' como unha unidade.<ref name=ref_duplicada_5 />
Desde 1900, comezou a impartir conferencias sobre detalles concretos do mundo espiritual, culminando na publicación en 1904 da primeira de varias presentacionspresentacións sistemáticas (a súa Teosofía: unha introdución aos procesos espirituais na vida humana e no cosmos), seguida de ''Como alcanzar o coñecemento dos mundos superiores'' (1904/5), ''Crónicas do akasha'' (unha colección de artigos escritos entre 1904 e 1908) e ''A ciencia oculta: un bosquexo'' (1909). Os temas importantes inclueninclúen:
* O ser humano como [[corpo]], [[alma]] e [[espírito]];
* O camiño de desenvolvemento espiritual;
Liña 135 ⟶ 137:
* [[Reencarnación]] e [[karma]], que poden considerarse o seu propio tema central.
 
Steiner enfatizou que hai un mundo obxectivo natural e espiritual, que pode ser coñecido, e que as percepcionspercepcións do mundo espiritual e de seres incorpóreos son reproducibéisreproducíbeis por múltiples observadores, baixo condicionscondicións de adestramento comparábeis ás requiridas para as ciencias naturais, pero incluíndo extraordinaria auto-disciplina. Sobre esta base é posíbel a ciencia espiritual, con fundamentos epistemolóxicos bastante distintos aos das ciencias naturais.
 
Para Steiner, o cosmos está permeado e transformado continuamente pola actividade creativa de procesos non físicos e seres espirituais. Para que o ser humano se volva consciente da realidad obxectiva destes procesos e seres, é necesario tratar de representar a súa actividad creativa unha e outra vez, internamente, de maneira creativa. Así, o coñecemento obxectivo sempre implica actividade creativa interna.<ref name=ref_duplicada_5 />
Liña 144 ⟶ 146:
* Técnica moral: a realización da transformación buscada, dependente dun dominio de habilidades prácticas.
 
A partir deste período, Steiner chámoulle á súa obra «antroposofía». Enfatizou que o vieiro espiritual que el representaba se construe sobre a liberdade individual e o xuízo independentes e soportaos; por esta razón, para que os resultados da investigación espiritual sexan adecuadamente presentados nun contexto moderno, deben estar nunha maneira accesébel á comprensión lóxica, para que os que non teñan acceso ás experiencias espirituais subxacentes á investigación antroposófica, poidan facer evaluacionsevaluacións independentes dos seus resultados.<ref name=ref_duplicada_12 />
Steiner considerou que o propósito da [[evolución]] humana era o desenvolvemento das cualidades interdependentes de amor e liberdade.<ref name=ref_duplicada_2 />
 
Liña 158 ⟶ 160:
=== Educación ===
[[Ficheiro:Waldorf-Astoria-Zigaretten--Stammhaus.jpg|miniatura||dereita|Antiga fábrica de cigarros Waldorf-Astoria.]]
Sendo novo, Steiner xa apoiou a independencia de institucionsinstitucións educativas respecto ao control gobernamental. En 1907, escribiu un longo ensaio titulado ''A educación á luz da Ciencia Espiritual'', onde describiu as fases principais do desenvolvemento do neno e suxeriu que serían as bases dun enfoque saludábel da educación. Asi os nenos son identificados como estudantes segundo os catro humores que di ter o ser humán: melancólico, sanguíneo, colérico ou flemático. A futura educación dos nenos está orientada segundo esta clasificación<ref>{{cita web|apelidos=Schwarz|nome=Mauricio-José|título=El ataque a la educación y las escuelas Waldorf|url=http://charlatanes.blogspot.com.es/2013/10/el-ataque-la-educacion-y-las-escuelas.html|editor=el retorno de los charlatanes|dataacceso=12 de outubro de 2013}}</ref>.
 
En 1919, [[Emil Molt]] invitouno a dar conferencias sobre o tema da educación aos traballadores da súa fábrica de Molt en [[Stuttgart]]. Disto xurdiu unha nova escola: a escola Waldorf de Woldorf Astoria, o nome da fábrica de cigarros. Cando vivía Steiner, tamén se fundaron escolas baseadas nos seus principios educativos en [[Hamburgo]], [[Essen]], [[A Haia]] e [[Londres]]; actualmente hai máis de 1.000 escolas Waldorf no mundo.
Liña 187 ⟶ 189:
Desde finais da década de 1910, Steiner traballou con doutores para crear un novo enfoque da medicina. En 1921, varios farmacéuticos e médicos reuníronse baixo a guía de Steiner para crear unha compañía farmacéutica chamada [[Weleda]], que agora distribúe medicamentos por todo o mundo. Nesa época, a Dra. [[Ita Wegman]] fundou unha primeira clínica médica antroposófica en [[Arlesheim]] (Suíza), agora chamada a Clínica Wegman.
 
As descripciónsdescricións de Steiner dalgúns órganos corporais e das súas funcións, ás veces difiren significativamente das encontradas en libros de texto médicos. Por exemplo, afirmóafirmou que o [[corazón]] non é unha bomba mecánica, senón un regulador dinámico do fluxo circulatorio<ref>Marinelli, Ralph e outros: «The Heart Is Not A Pump». En ''Frontier Perspectives'' 5 (1), 1995.</ref>, unha opinión que foi confirmada recentemente pola investigación médica.<ref>«Así pois, o corazón embrionario sen válvulas non conduce a circulación a través de peristalsia». Forouhar et. al: [http://www.sciencemag.org/cgi/content/full/312/5774/751 «The Embryonic Vertebrate Heart Tube is a Dynamic Suction Pump»,] na revista ''Science'' 312 (5774): 751–3 (5 de maio de 2006). doi:10.1126/science.1123775. PMID 16675702.</ref>
 
=== Agricultura e xardinaría biodinámicas ===
Liña 205 ⟶ 207:
== Steiner e o cristianismo ==
[[Ficheiro:Schweizergarten- Rudolf Steiner monument 2007-04.jpg|miniatura|280px|Monumento Rudolf Steiner]]
En 1899, Steiner experimentou o que describiu como un encontro persoal con [[Xesucristo|Cristo]], suceso que o transformou internamente. Previamente tivo pouca relación con calquera forma de cristianismo. Entón e despois, as súas relacionsrelacións co cristianismo permaneceron totalmente fundadas na experiencia persoal, e por tanto sen denominación e sorprendentemente distintas ás formas relixiosas convencionais.<ref name=ref_duplicada_4 />
 
=== Cristo e a evolución humana ===
Liña 219 ⟶ 221:
 
=== Diverxencias co pensamento cristián convencional ===
As opinionsopinións de Steiner sobre o cristianismo diverxen do pensamento cristián convencional en cuestionscuestións claves e inclueninclúen elementos gnósticos.<ref>Johannes Hemleben, op. cit., pp. 96-100.</ref>
Un dos puntos centrais de diverxencia está nas opinionsopinións de Steiner sobre a [[reencarnación]] e o [[karma]].
 
Steiner tamén postulou dous meniños Xesús implicados na encarnación do Cristo: un meniño descendido de [[Salomón (rei)|Salomón]], como se describe no ''[[Evanxeo segundo San Mateo]]''; e outro meniño descendido de [[Natán (personaxe bíblico)|Natán]], como se describe no ''[[Evanxeo segundo San Lucas]]''.<ref name=ref_duplicada_10 />
A este respecto, menciona o feito de que as xenealoxías dadas nestes dous evanxeos diverxen unhas trinta xeracións antes do nacemento de Xesús.
 
A opinión de Steiner sobre a [[segunda vinda de Cristo]] tamén é inusual. Suxirió que esta non sería unha reaparición física, senonsenón que significaba máis ben que o ser de Cristo se manifestaría en forma non física, no «reino etéreo» (isto é, visíbel á visión espiritual e aparente na vida comunitaria) a un número crecente de persoas, comenzando ao redor do ano 1933. Enfatizou que o futuro requiriría que a humanidade recoñecese este Espírito de Amor en todas as súas xenuínas formas, independentemente de como fose nomeado. Tamén advirtiu que o nombrenome tradicional ([[Cristo]]) podía ser usado ignorando a verdadeira esencia deste Ser de Amor.<ref>Johannes Hemleben, op. cit., pp. 96-100</ref>
 
=== A Comunidade de cristiáns ===
Liña 246 ⟶ 248:
=== Raza e etnia ===
Nun estudo exhaustivo, [[Helmut Zander]] conclúe que «o que un lector dado interprete “Antroposofía” como racista ou non, depende dos seus intereses».<ref>''«Es hängt dabei von den Interessen der Leser ab, ob die Anthroposophie rassistisch interpretiert wird oder nicht»'' (‘se a antroposofía é racista ou non depende dos intereses dos lectores’). Helmut Zander: «Sozialdarwinistische Rassentheorien aus dem okkulten Untergrund des Kaiserreichs», en Puschner et al.: ''Handbuch zur “Völkischen Bewegung” (1871-1918)'', 1996.</ref>
Isto ocorre en parte porque os comentarios de Steiner sobre a raza son incoherentes, como era típico na súa época. Consideraba que todo pobo ten unha única esencia, espírito ou «alma do pobo»,<ref name=ref_duplicada_9 /> vía a raza como unha manifestación física da evolución espiritual da humanidade e colocou as diversas razas identificadas na súa época nunha complexa xerarquía derivada en gran parte de opinionsopinións teosóficas, pero marxinou fortemente o papel dos factores raciais e étnicos no desenvolvemento dun individuo.<ref>''«Es hängt dabei von den Interessen der Leser ab, ob die Anthroposophie rassistisch interpretiert wird oder nicht»'' (‘se a antroposofía é racista ou non depende dos intereses dos lectores’). Helmut Zander, "Sozialdarwinistische Rassentheorien aus dem okkulten Untergrund des Kaiserreichs", in Puschner et al.: ''Handbuch zur “Völkischen Bewegung” (1871-1918)'': 1996.</ref>
 
Por un lado, caracterizou razas, nacións e etnias específicas dunha maneira que foi chamada [[racista]] polos seus críticos,<ref>Arno Frank: «Einschüchterung auf Waldorf-Art», en ''Die Tageszeitung'', 4 de agosto de 2000.</ref> incluíndo:
Liña 262 ⟶ 264:
=== Xudaísmo ===
* Steiner publicou unha serie de artigos que tratan diversas manifestacións de [[Antisemitismo]]<ref>Mitteilungen aus dem Verein zur Abwehr des Antisemitismus, 11(37):307-8, 11 de setembro de 1901. Article. Mitteilungen, 11(38):316, 18 de setembro de 1901. Artigo. Véxase GA31 para unha lista completa e texto de artigos.</ref> e criticou algúns dos máis prominentes anti-semitas do tempo como «bárbaros» e «inimigos da cultura».<ref name=ref_duplicada_13>"Hammer und Hakenkreuz – Anthroposophie im Visier der völkischen Bewegung", Südwestrundfunk, 26 de nov. De 2004</ref>
* Os primeiros dirixentes Nacional Socialistas (incluíndo a [[Adolf Hitler]]) e outros nacionalistas de dereita emprenderon masivos ataques difamantes na prensa contra Steiner. Criticaron o pensamento de Steiner e a Antroposofía, como incompatíbeis coa ideoloxía racista [[Nacional Socialista]] e acusaron a Steiner de estar influído polas súas íntimas conexionsconexións con xudeus e que el mesmo era xudeu.<ref name=ref_duplicada_11 /><ref name=ref_duplicada_13 />
* Steiner promoveu a asimilación completa do pobo xudeu nas nacionsnacións en que vivían, unha postura que foi criticada en anos recentes.<ref name=ref_duplicada_6 />
Tamén criticou a meta do seu contemporáneo Herzl de crear un [[sionismo|estado sionista]] (e noutro lugar criticou a idea das nacionsnacións determinadas etnicamente).
 
== Bibliografía ==
=== Escritos (selección) ===
Os máis de 350 volumes das obras completas de Steiner inclueninclúen uns 40&nbsp;volumes contendo os seus escritos, así como máis de 6000&nbsp;conferencias (deixamos traducións ao castelán, cando existen).
 
* ''Goethe y su visión del mundo'' (1883-1897)
* ''Teoría del conocimiento fundamentada en la concepción goethiana del mundo'' (1886)
* ''Verdad y ciencia doctoral'' (1892), tesis
* ''El pensamiento intuitivo como sendero espiritual'', tambiéntamén publicado como ''Filosofía de la libertad'' (1894, ISBN 0-88010-385-X)
* ''Mysticism at the Dawn of Modern Age'' (1901/1925)
* ''El cristianismo como hecho místico'' (1902)
Liña 323 ⟶ 325:
* [http://www.editorialrudolfsteiner.com/ Editorial Rudolf Steiner, Madrid] {{es}}
* [http://www.antroposofica.com.ar/ Editorial Antroposofica Arxentina] (libros de Rudolf Steiner en español, máis de 70 títulos de Rudolf Steiner e mais doutros autores de antroposofia) {{es}}
* [http://www.paudedamasc.com/ Cuadernos Pau de Damasc, Barcelona] (traducciónstraducións de obras antroposóficas)
* [http://www.colegiosteiner.edu.ar/ Asociación Educadora Argentina Rudolf Steiner] {{es}}
* [http://www.centrowaldorf.com/ Pedagoxía Waldorf] {{es}}