Osíxeno: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Prevert (conversa | contribucións)
m →‎Apoio vital e uso recreativo: Avión (medio de transporte)
Liña 136:
 
=== Compostos orgánicos e biomoléculas ===
[[Ficheiro:ATP structure.svg|miniatura|O osíxeno representa máis do 40 % da [[masa molecular]] da molécula dado [[Adenosín trifosfato|ATP]]]]
Entre as clases máis importantes de compostos orgánicos que conteñen osíxeno están os seguintes (onde «R» é un [[grupo funcional|grupo]] orgánico): [[alcohol|alcohois]] (R-OH), [[éter]]es (R-O-R), [[cetona]]s (R-CO-R), [[aldehido]]s (R-CO-H), [[ácido carboxílico|ácidos carboxílicos]] (R-COOH), [[éster]]es (R-COO-R), [[anhídrido de ácido|anhídridos de ácido]] (R-CO-O-CO-R) e [[amida]]s (R-C(O)-NR<sub>2</sub>).<ref>{{Harvnb|Manahan|2013|p=568}}</ref> Hai moitos [[disolvente]]s orgánicos importantes que conteñen osíxeno, entre eles: [[acetona]], [[metanol]], [[etanol]], [[alcohol isopropílico]], [[furano]], [[tetrahidrofurano]], [[éter etílico]], [[dioxano]], [[etanoato de etilo]], [[dimetilformamida]], [[dimetilsulfóxido]], [[ácido acético]] e [[ácido fórmico]]. A acetona (CH<sub>3</sub>(CO)CH<sub>3</sub>) e o [[fenol]] (C<sub>6</sub>H<sub>5</sub>OH) úsanse como materiais na síntese de moitas substancias diferentes.<ref>{{Harvnb|Manahan|2013|p=246}}</ref> Outros compostos orgánicos importantes que conteñen osíxeno son: [[glicerol]], [[formaldehido]], [[glutaraldehido]], [[ácido acético]] e [[acetamida]].<ref>{{Cita libro|título=General Chemistry|nome1=Darrell|apelidos1= Ebbing|nome2=Steven D.|apelidos2=Gammon|editorial=Cengage Learning|ano=2016|isbn=9781305580343|páxina=834}}</ref> Os [[epóxido]]s son [[éter]]es nos cales o átomo de osíxeno forma parte dun anel de tres átomos.<ref name=UllmannEpoxides>{{cita enciclopedia| autor1 = Guenter Sienel | autor2 = Robert Rieth | autor3 = Kenneth T. Rowbottom | título= Epoxides | doi = 10.1002/14356007.a09_531|ano= 2005 |editorial= Wiley-VCH | lugar= Weinheim|enciclopedia= Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry}}</ref>