Burato negro: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
→‎Historia: ampliando contidos
→‎Clasificación: incorporando imaxes
Liña 9:
Poden existir polo menos tres clases de buratos negros pola súa masa:
 
*'''buratos negros supermasivos''', con masas deequivalente a varios millóns de masas solaressoles, estes fórmanse no mesmo proceso que dá orixe ás compoñentes esféricas das [[galaxia]]s.
*'''buratos negros de masa estelar,''' que se forman cando unha [[Estrela (astronomía)|estrela]] de [[masa]] 2.5 maior que a do [[Sol]] se converte en [[supernova]] e [[implosión|implosiona]]. O seu núcleo concéntrase nun volume moi pequeno que cada vez vaise reducindo máis. Este é o tipo de buratos negros postulados por primeira vez dentro da [[teoría da relatividade xeral]].
* '''micro buratos negros''', son obxectos hipotéticos, algo máis pequenos que os estelares. Se son pequenos abondo, poden chegar a evaporarse nun período relativamente curto mediante emisión de [[radiación de Hawking]]. Este tipo de entidades físicas é postulado nalgúns enfoques da [[gravidade cuántica]], pero non poden ser xerados por un proceso convencional de [[colapso gravitatorio]], o cal require masas superiores á do Sol.
 
== Historia ==
[[Ficheiro:Crab Nebula pulsar x-ray.jpg|miniatura|Pulsar da Nebulosa do Cangrexo]]
[[Ficheiro:Best image of bright quasar 3C 273.jpg|miniatura|O quásar ·3C273 esta xerado por un burato negro supermasivo con unha masa equivalente a 5600 millóns de soles]]
O primeiro astrónomo en falar de estrelas escuras foi o crego e astronomo John Michell (1724-1793) que propuxo nun artigo publicado no ano 1783 publicado nas ''"Philosophical Transactions of the Royal Society of London"'' <ref>{{Cita libro|título=Historia del Tiempo|apelidos=Hawking|nome=Stephen|editorial=Alianza Editorial|ano=1990|ISBN=84-206-3971-0}}</ref>que se a gravidade dunha estrela fose maior que a velocidade de escape da luz esta non poderia sair nunca da estrela o que daría lugar a unha estrela negra. O astrónomo e matemático francés Pierre-Simón de Laplace no ano 1795 chegou a mesma conclusión sinalando que consonte a gravidade de Newton. Ámbolos dous pensadores consideraban que a velocidade da luz podia frearse consonte a física clásica.<ref>{{Cita web|url=http://www.narit.or.th/en/files/2009JAHHvol12/2009JAHH...12...90M.pdf|apelidos=Montgomery|nome=Colin|apelidos2=Orchiston|nome2=Wayne|apelidos3=Whittingham|nome3=Ian|páxina-web=|título=MICHELL, LAPLACE AND THE ORIGIN OF THE BLACK HOLE CONCEPT|data-acceso=3 de xaneiro de 2017|formato=pdf}}</ref>
 
Liña 20:
 
[[Nebulosa do Cangrexo|Catro]] descubrimentos astronómicos viñeron a confirmar a existencia dos buratos negros:
[[Ficheiro:Chandra image of Cygnus X-1.jpg|miniatura|Sistema binario estrela-burato negro Cygnus X1
 
]]
- O descubrimento do pulsar NP0532 no centro da [[Nebulosa do Cangrexo|nebulosa do Cangrexo (]]<nowiki/>remanente da supernova de 1054) por Jocelyn Bell Burnell e Tony Hewish (a estrela ten 30 km de diámetro e xeñera un pulsar cada 33 milisegundos) e os traballos posteriores para explicar o que era un pulsar, o que deu lugar ao descubrimento de que a enerxía da rotación da [[estrela de neutróns]] é a fonte do período do pulsar (a emisión de chorros periódicos de radiación electromagnética na frecuencia das [[ondas de radio]], na dos [[raios X]] e na dos [[Radiación gamma|raios gamma]]), o que serviu para comezar establecer a secuencia de eventos posteriores ás supernovas de estrelas masivas.
 
- O descubrimento de brotes de raios gamma (GRBs consonte o seu acrónimo en inglés). O descubrimento tivo lugar en 1967 polos satélites militares Vela dos Estados Unidos, que estaban adicados á detección de explosións nucleares terrestres que vulnerasen o tratado americano-soviético de prohibición parcial de ensaios nucleares de 1963. Os datos foron desclasificados nos anos 70, e non poideron ser correctamente interpretados ata a década de 1990, aínda hoxe se debate sobre o mecanismo concreto de emisión dos GRBs, entre posibles eventos en estrelas de neutrons, magnetares e buratos negros, e nos sistemas binarios destes obxectos estelares.
 
- O descubrimento de ''CignusCygnus X-1'', considerada a primeira fonte de raios X xerada por un burato negro. A fonte foi descuberta por un cohete de investigación de raios X no ano 1964. Calculase que o burato negro e un obxecto compacto cunha masa equivalente a 11,8 masas solares, e o radio do seu horizonte de eventos é de só 44 quilómetros. O burato negro forma parte dun sistema estelar binario de raios X situado a 6070 anos luz do Sol. Os raios X xeranse ao caer materia ordinaria da estrela compañeira cara o burato negro sendo acelerada consonte se achega ao horizonte de sucesos, esta aceleración quenta a materia facendo que emita fotóns en frecuencias cada vez mais altas.
[[Ficheiro:Best image of bright quasar 3C 273Best_image_of_bright_quasar_3C_273.jpg|ligazón=https://gl.wikipedia.org/wiki/Ficheiro:Best_image_of_bright_quasar_3C_273.jpg|miniatura|O quásar ·3C273 esta xerado por un burato negro supermasivo con unha masa equivalente a 5600 millóns de soles]]
 
-O descubrimento do ''[[quásar]] 3C 273'' (o código significa: ''obxecto nº 273 en ascención recta do Catálogo de Cambridge de Radio Fontes'', publicado en 1959) na constelación de Virgo, que foi o primeiro quasar coñecido e a primeira radio fonte localizada fora da nosa galaxia, no ano 1970. En 2005 en calculouse que esta producido por un burato negro supermasivo con unha masa de 5,6 mil millóns de soles<ref>{{Cita publicación periódica|apelidos=Paltani|nome=Stephane|apelidos2=Türler|nome2=M.|data=2005|título=The mass of the black hole in 3C 273|url=http://www.aanda.org/articles/aa/pdf/2005/21/aa1206-04.pdf|PMC=|revista=Astronomy & Astrophysics|número=3|páxinas=811-820|doi=10.1051/0004-6361:20041206|ISSN=|PMID=|volume=435}}</ref>. A posición de 3C273 é (J2000) [[ascensión recta]] 12<sup>h</sup> 29<sup>m</sup> 6,7<sup>s</sup>, [[Declinación (astronomía)|declinación]] +2<sup>d</sup> 3<sup>m</sup> 8,6<sup>s</sup>, e é visible na [[primavera]] en ámbolos dosu hemisferios. É suficientemente brillante para ser localizable con telescopios de afeccionado grandes.
 
Hoxe en día, existen varias fontes confirmadas de buratos negros, incluídos varios buratos negros supermasivos en centros galácticos, tamén existen sistemas binarios de estrela ordinaria-burato negro, e sistemas binarios de buratos negros colapsantes coma os que deron lugar á detección de [[Onda gravitacional|ondas gravitacionais]] polo observatorio LIGO de ondas gravitacionais.
 
== Caracterización ==