Burato negro: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m un pouco de historia
Liña 11:
* Tamén existen '''buratos negros supermasivos''', con masas de varios millóns de masas solares. Estes fórmanse no mesmo proceso que dá orixe ás compoñentes esféricas das [[galaxia]]s.
* Finalmente, outra clase é de '''buratos negros de masa solar'''. Un destes fórmase cando unha [[Estrela (astronomía)|estrela]] de [[masa]] 2.5 maior ca do [[Sol]] esgota a enerxía necesaria para manter as reaccións nucleares que evitaban que a estrela se derrubara sobre si mesma, convértese en [[supernova]] e estoupa. O seu núcleo concéntrase nun [[Volume (física)|volume]] moi pequeno que cada vez vaise reducindo máis, polo que a masa nese punto é capaz de orixinar unha rasgadura no tecido espazo-tempo.
 
== Historia ==
O primeiro astrónomo en falar de estrelas escuras foi o astronomo John Michell (1724-1793) que plantexou que si a gravidade de unha strela fose maior que a velocidade de escaepe da luz esta non poderia sair nunca da estrela o que daría lugar a unha estrela negra. O astrónomo e matemático francés Pierre Simón de Laplace no ano 1795 chegou a mesma conclusión sinalando que consonte a gravidade de Newton. Ambos los dous pensadores consideraban que a velocidade da luz podia frenarse consonte a física clásica.
 
Coa chegada da concepción cuántica da luz (a dualidade onda partícula do fotón), da teoría da relatividade xeral (velocidade da luz coma unha constante básica da natureza, o espacio tempo como unha entidade cuatridimensional e a gravidade como unha curvatura), e da física da fusión nuclear (o que permitiu descubrir a secuencia básica da producción de enerxía das estrelas ata o esgotamento do combustible estelar, as supernovas) permitiu desenvolver o marco teórico actual sobre a existencia de buratos negros.
 
[[Nebulosa do Cangrexo|Tres]] descubrimentos astronómicos viñeron a confirmar a existencia dos buratos negros:
 
- O descubrimento do pulsar NP0532 no centro da [[Nebulosa do Cangrexo|nebulosa do Cangrexo (]]<nowiki/>remanente da supernova de 1054) por Jocelyn Bell Burnell e Tony Hewish (a estrela ten 30 km de diametro e xeñera un pulsar cada 33 milisegundos) e os traballos posteriores para explicar o que era un pulsar, o que deu lugar ao descubrimento de que a enerxia da rotación da estrela de neutrons é a fonte do periodo do pulsar (a emisión de chorros periodicos de radiación electromagnética na frecuencia das ondas de rasio, na dos raios X e na dos raios gamma), o que serviu para comezar establecer a secuencia de eventos posterior a unha supernova de estrelas masivas.
 
- O descubrimento de brotes de raios gamma (GRBs consonte o seu acrónimo en inglés). O descubrimento tivo lugar en 1967 polos satélites militares Vela dos Estados Unidos, que estaban adicados á detección de explosións nucleares terrestres que vulnerasen o tratado americano-soviético de prohibición parcial de ensaios nucleares de 1963. Os datos foron desclasificados nos anos 70, e non poideron ser correctamente interpretados ata a década de 1990, ainda hoxe se debate sobre o mecanismo concreto de emisión dos GRBs, entre posibles eventos en estrelas de neutrons, magnetares e buratos negros, e nos sistemas binarios destes obxetos estelares.
 
- O descubrimento de Cignus X-1, considerada a primeira fonte de raios X xerada por un burato negro. A fonte foi descuberta por un cohete de investigación de raios X no ano 1964. Calculase que o burato negro e un obxeto compacto con unha masa equivalente a 11,8 masas solares, e o radio do seu horizonte de eventos é de só 44 kilometros. O burato negro forma parte dun sistema estelar binario de raios X situado a 6070 anos luz do Sol. Os raios X xeranse ao caer materia ordinaria da estrela compañeira cara o burato negro sendo acelerada consonte se achega ao horizonte de sucesos, esta aceleración quenta a materia facendo que emita fotóns en frecuencias cada vez mais altas.
 
Hoxe en dia existen varias fontes confirmadas de buratos negros, incluidas varios buratos negros supermasivos en centros galácticos, tamén existen sistemas binarios de estrela ordinaria-burato negro, e sistemas binarios de buratos negros colpasantes coma os que deron lugar á detección polo observatorio LIGO de ondas gravitacionais.
 
== Caracterización ==