Mandorla: Diferenzas entre revisións

HaiNas moitosigrexas Cristsrománicas rexistradofrancesas, ené màndorlesmoi paracomún asa igrexas románicaspresenza de francésCristo inserido en mandorlas, como o en [[Santa Fe Concade Conques]],naigrexa deen Sant[[San TròfimTrófimo de Arlés]] ou ana basílica de [[Sant SerniSernin de Toulouse]].

O mesmo motivo é atopado nona iconográfico[[iconografía]] deda [[arte bizantinobizantina]] ortodoxa, como na icona da [[Transfiguración de Xesús|Transfiguración]], na baixada ao limbo ou a icona de [[Pantocrátor|Cristo Pantocrator]] (màndorlamandorla triple). Na icona da Natividade, a Virxe está representada tamén ennunha un màndorlamandorla, que foi confundida coaco súaseu camaleito. Pola contra, na icona doda DormiçãoDormición da Virxe, comoxa non éestá unnunha màndorla,mandorla senón que é a súa alma á que Cristo vén arecoller reunirse enCristo unhanunha màndorlamandorla.

[[Ficheiro:Meister_aus_Tahull_001.jpg|miniatura| Pinturas murais de Sant Climent de Taüll con oco [[Pantocrátor|pantocratorpantocrátor]] noinserido nunha màndorlamandorla.]]

NoEn estado [[España|español]], éaparece tanen esculturalmotivos en lugaresescultóricos como ana igrexa de Santa María de Cobizar ([[Lleida]]), a igrexa de Santiago de [[Carrión de los Condes]] ([[Palencia]]), ou na igrexa de San Esteban de Moradillo de Sedano ([[Burgos]]). Na igrexa de Santo Domingo de Soria, como unha rareza, parece queaparece a [[Santa Trindade|Santísima Trindade]] en màndorlamandorla, rodeadorodeada por anxos, cos símbolos dos [[Tetramorfo|evanxelistas]] e osas númerosfiguras sedentssedenets da Virxe e [[Xoán o Bautista|san. Xoán Bautista]].

Hai tamén màndorlesmandorles en [[Manuscrito|manuscritos]] iluminados e tamén na pintura medieval aínda que, neste caso, preferentemente situado no eixeeixo da [[ábsida]], como na igrexa de Sant Climent de Taüll ([[Lleida]]), a igrexa dos santos Julian e Basilisa en Bagüés ([[Huesca]]) ou nos cofres da basílica de San Isidoro de León. eAparece, naigualmente, artena de'[[ourivaría]], como é o caso do retablo do [[santuario de San Miguel de Aralar]] ou a urna de [[Santo Domingo de Silos]] ([[Burgos]]).

[[Ficheiro:Vesica-P-Constr-Diagram.png|miniatura|FormaDisposición horizontal da ''vesica piscis''.]]

O uso do círculo para inscribir un personaxe, ademais da súa localización na parte superior de un elemento arquitectónico, evoca a esfera celeste. OA màndorlamandorla leva a outra dimensión: é unha figura xeométrica deseñadodeseñada con dous círculos que se cortan. Na súa intersección non haiatópase unha persoa, polopola que debense debe pasar para atravesarpercorrer o camiño entre os dous círculos, os dous hemisferios ou os dous mundos, o terreaterreal e o celeste. A introdución de Cristo ennunha un màndorlamandorla no [[Tímpano (arquitectura)|tímpano]] da porta da igrexa e revela o [[simbolismo]] do movemento dedende fóra da igrexa paracara dentroadentro da igrexa e, polo tanto, anuncia o paso dados vidavivos nodo mundo terrestre paraao os celestescelestial. OA màndorlamandorla é usadousada, entónpolo tanto, para expresar ununha pasopasaxe ou unha porta.

De acordo co simbolismo de [[HildegardHildegarda vonde Bingen|san.santa HildegardeHildegarda de Bingen]], oa màndorlamandorla refírese ao cosmos.<ref>Riedel, Ingrid. </ref>

Na [[arquitectura gótica]], ademais dos beneficios de deseño de arquitectura deda a [[Bóveda de aresta|bóveda de nervios]] que permite a entrada de luz na construción, colleuaparece tamén o [[Arco apuntado|arco ovaisapuntado]] que terten a aparencia de màndorlamandorla abertoaberta para a plena luz. Aínda pode usar o simbolismo do màndorla, agora brillante (en relación á novela). Este uso do màndorla corresponde a este período de investigación, [[realismo]], caracterizada tamén pola súa estatua mórbido.

Este símbolo é tamén utilizado fóra do cristianismo. En varias relixións a améndoa é asociadoasociada con oco nacemento dunha virxe. Por exemplo, a ninfa virxe Nana concibidoconcibiu trocaa [[Atis]] poñerao pór unha améndoa nos seus seos.<ref>Frazer, James G. [http://www.sacred-texts.com/pag/frazer/gb03400.htm ''The Golden Bough''].&#x20; </ref>

Na arte cristiá, algúnsalgunhas aurèolesauréolas teñen a forma dunha ''vesica piscis'' horizontal, e hai algunhasalgúns etiquetasselos de organizacións, igrexa autoridades,ecleiásticas que son cercados porempregan un ''vesica piscis'' horizontal (en vez deda máis habituaishabitual forma circular).

En diversos períodos da historia foi obxecto de especulación mística; probablemente, os primeiros foron os pitagòricspitagóricos, que elesa consideraban unha figura sagrada. A razón [[Matemáticas|de matemáticas]]matemática da súa anchura (medido pola extrema puntos de "corpo", excluíndo a "cola" para a súa altura era estreita entre 1351/780 e 265/153. Esta última razón, o que dá 1,73203, foi considerado un número sagrado chamado ''a medida do peixe''. Exactamente, o cálculo matemático destas dimensións é a raíz cadrada de 3, ou 1,7320508076... (porque se trazar a liña recta que une os centros dos dous círculos, xunto con dous puntos onde os círculos son intersectan, obtemos dous triángulos equilàters estados para un lado, cunha altura da metade da √3, e o lado do triángulo é a unidade). A relación 265:153 é unha aproximación á raíz cadrada de 3, e ten a propiedade de que pode non obter calquera mellor aproximación con números menores. O número 153 aparece no Evanxeo de Xoán (21:11) como o número de peixes que Xesús fixo que é capturessin en a milagrosa "de captura de peixe", que algúns consideran como unha referencia cifrado das crenzas pitagòriques.<ref>[[Arquímedes|Arquímedes de Siracusa]]: ''De la medida del círculo.''</ref><ref>Rachel Fletcher: ''Musings on the Vesica Piscis''. </ref><ref>John Michell: ''City of Revelation''. </ref><ref>John Michell: ''The Dimensions of Paradise: The Proportions and Symbolic Numbers of Ancient Cosmology''. </ref><ref>David Fideler: ''Jesus Christ, Sun of God: Ancient Cosmology and Early Christian Symbolism''. </ref>

== ReferenciasNotas ==

== BibliografíaVéxase tamén ==