República: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Elisardojm (conversa | contribucións)
Desfíxose a edición 4075270 de 193.144.37.60 (conversa) rv. vandalismo
Isili0n (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 4:
Unha '''república'''<ref>{{DRAG|república}}</ref> (do [[lingua latina|latín]]: ''res publica'' = cousa pública) é unha forma de [[goberno]] no que o [[poder]] reside no [[pobo]],<ref name="M-W">{{cita libro|título=Republic|encyclopedia=Merriam-Webster|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/republic|dataacceso=6/07/2014}}</ref> e o goberno está gobernado por líderes electos en [[sufraxio universal]] por un tempo determinado conforme á [[lei]], en lugar de ser herdado ou nomeado (por exemplo, mediante a [[herdanza]] ou mandato divino). Nos tempos modernos a definición de república tamén se limita normalmente a un goberno que non ten un [[monarca]] ou calquera outra forma hereditaria de xefatura.<ref name="M-W"/><ref name="WordNet">{{cita web |título=republic |xornal=WordNet 3.0 |editor=Dictionary.com |dataacceso=6/07/014 |url=http://dictionary.reference.com/browse/republic}}</ref> A miúdo, as monarquías e as repúblicas descríbense como conceptos mutuamente exclusivos. Neste sentido as [[Monarquía constitucional|monarquías constitucionais]], aínda que con sistemas electorais [[democracia|democráticos]] non son repúblicas, dado que o máximo [[Xefe de Estado|soberano executivo]], aínda que con poderes limitados ou soamente cerimoniais, non é elixido democraticamente polo pobo. Ás veces as [[ditadura]]s fanse chamar "repúblicas" só para designar que o poder non recae sobre un monarca. Na actualidade, 135 [[estado]]s dos 206 [[Lista de países|estados soberanos]] do mundo utilizan a palabra "república" como parte dos seus nomes oficiais.
 
Dúas son as diferenzas entre '''Repúblicarepública''' e '''[[Monarquíamonarquía]]''':
# Mudanza periódica da xefatura do estado, a través da escolla popular na Repúblicarepública, que se contrapón á Monarquía na que o exercicio da xefatura é por tempo indeterminado (ata o falecemento do [[xefe de estadoEstado]] ou ata que renuncie).
# Escolla directa do Xefexefe de Estado, xa que na Monarquíamonarquía o [[rei]] herda a xefatura por liña sucesoria ou por elección pontificia (no caso do [[Santa Sé|Vaticano]]).
 
O sistema de goberno nunha república pode ser:
* [[Parlamentarismo]], cando a xefatura do goberno é exercida por un primeiro ministro. Así, o xefe de estadoEstado ten, moitas das veces, só unha función cerimonial, a de disolver o Parlamento e convocar novas eleccións lexislativas cando hai crises.
* [[Presidencialismo]], cando o presidente da república acumula tamén as funcións de [[xefe de goberno]], é dicir, sanciona [[lei]]s e nomea os demais ministros.