Lingua kven: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición |
m Arranxos varios |
||
Liña 6:
Os primeiros testemuños escritos de asentamentos kven no norte do que hoxe é Noruega datan de 1520 pero a partir do comezo do século XVIII aumentaron o seu número, nun primeiro período ata 1820 establecéronse comunidades agrícolas no oeste de Finmark e no norte de Troms, nun segundo período entre 1820-1890 as comunidades, máis ligadas á minería e á pesca establecéronse no leste de Finmark, e o terceiro período foi de 1890 a 1930. Existen nese territorio inmigrantes finlandeses que emigraron con posterioridade pero xa non son considerados kven <ref>Anna Riita Lindgren "Linguistic variation and the historical sociology of multilingualism in Kven communities" in Ernst Håkon Jah''Language Change: Advances in Historical Sociolinguistics'' Walter de Gruyter, 1999</ref>
No século XXI a maioría dos falantes de kven localízanse no nordeste de Noruega, nas localidades de [[Bugøynes]], [[Neiden, Finnmark|Neiden]], [[Vestre Jakobselv]],[[Vadsø]] e [[Børselv]]. Hai uns poucos falantes de idade nos concellos de [[Nordreisa]] e [[Storfjord]].
== Recoñecemento como lingua ==
Tradicionalmente en noruegués denominábase ás falas finesas do seu territorio ''kvænsk språk'' e era en orixe de carácter pexorativo <ref>
== Status ==
Liña 25:
A [[fonoloxía]] do kven é praticamente a mesma do finlandés pero mentres o finlandés estándar substituíu {{IPA|/ð/}} por {{IPA|/d/}}, o kven mantívoo.
=== Vogais ===
Liña 60 ⟶ 59:
|
| {{IPA|u uː}}
Liña 72 ⟶ 70:
|
| {{IPA|o oː}}
Liña 82 ⟶ 79:
|
▲|
|
|- align=center
! [[Vogal aberta|Aberta]]
|
|
Liña 98 ⟶ 92:
|
|}
Na escrita, a vogal longa indícase dobrando a letra, e.g. <yy> {{IPA|/yː/}} and <öö> {{IPA|/øː/}}. Os [[grafema]]s que representan {{IPA|/ø/}}, {{IPA|/æ/}} e {{IPA|/ɑ/}} son <ö>, <ä> e <a>, respectivamente.
=== Consoantes ===
Liña 137 ⟶ 127:
| {{IPA|m}}
|
▲|
| {{IPA|n}}
|
▲|
| {{IPA|ŋ}}
|
|- align=center
Liña 159 ⟶ 146:
| {{IPA|p}}
|
▲|
| {{IPA|t}}
|
▲|
| {{IPA|k}}
|
|- align=center
Liña 179 ⟶ 163:
| {{IPA|b}}
|
▲|
| {{IPA|d}}
|
▲|
| {{IPA|ɡ}}
|
|- align=center
Liña 199 ⟶ 180:
! <small>xorda</small>
|
| {{IPA|f}}
|
| {{IPA|s}}
| {{IPA|ʃ}}
|
▲|
| {{IPA|h}}
Liña 219 ⟶ 197:
! <small>sonora</small>
|
▲|
| {{IPA|ð}}
|
|
▲|
▲|
| ▼
|- align=center
! colspan="2" | [[Consoante vibrante|vibrante]]
|
▲|
| ▼
| {{IPA|r}}
|
|
▲|
▲|
|- align=center
Liña 259 ⟶ 229:
! colspan="2" | [[Consoante aproximante|Aproximante]]
|
| {{IPA|ʋ}}
|
| {{IPA|l}}
|
| {{IPA|j}}
|
▲|
|}
{{IPA|/b, d, ɡ, ʃ/}} só se atopan en préstamos.
▲{{IPA|/ʋ/}} e {{IPA|/ʃ/}} represéntanse na escrita como <v> e <š>, respectivamente.
{{IPA|/ð/}} represéntase na escrita como <ð> ou <đ>.
{{IPA|/ŋ/}} represéntase na escrita como <n> se segue /k/, e <ng> se é xeminada, p.e. <nk> {{IPA|/ŋk/}} e <ng> {{IPA|/ŋː/}}
A [[xeminación]] indícase na escrita dobrando a letra, p.e. <mm> para {{IPA|/mː/}} e <ll> para {{IPA|/lː/}}
== Notas ==
<references/>
== Véxase tamén ==
|