Fernando I de Aragón: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Imxavitooh (conversa | contribucións)
Imxavitooh (conversa | contribucións)
Liña 48:
 
== Rei de Aragón ==
Tras realizar o xuramento completo como rei o [[3 de setembro]] ante as [[Cortes de Aragón]] reunidas desde o o [[25 de agosto]] de [[1412]] en [[Zaragoza]], onde varios dos seus antigos rivais para ocupar o trono, como [[Afonso de Aragón e Foix|Afonso de Gandía]],<ref>Sesma (2011:211-224)</ref> [[Fadrique de Lúa]] e [[Juan de Prades]], renderanlle pleitesía, dirixirase a [[Lleida]], onde representantes do seu gran rival, [[Xaime II de UrgelUrgell|Xaime de UrgelUrgell]], réndenlle vasalaxe, a cambio do [[ducado de Montblanc]] e da concertación dun matrimonio entre os seus fillos [[Henrique de Trastamara, Infante de Aragón|Henrique]] e [[Isabel de Urgel|Isabel]].
 
A continuación, Fernando I diríxese a [[Tortosa]] para entrevistarse co seu gran valedor Bieito XIII quen, o [[21 de novembro]] de [[1412]], investiulle como rei de Sicilia, Córsega e Sardeña a cambio do apoio real na disputa que Benedicto mantiña cos outros dous papas que simultaneamente gobernaban o orbe cristián: [[Gregorio XII, papa|Gregorio XII]] e [[Xoán XXIII, antipapa|Xoán XXIII]], en pleno [[Cisma de Occidente]] que dividía á Igrexa Católica.
 
O [[19 de novembro]], Fernando convocaba as [[Cortes catalás]] con obxecto de xurar os seus [[Usatges de Barcelona|usos e costumes]]; o [[15 de decembro]] foron convocadas, pero non concluirían ata o [[31 de agosto]] de [[1413]], debido á necesidade de sufocar a [[Revolta do conde de UrgelUrgell|revolta de Xaime II de UrgelUrgell]] iniciada na primavera deste último ano; o inicio das de Valencia previuse para o [[15 de abril]] de 1413, pero a sublevación de Xaime II e a coroación en Zaragoza (que se celebrou en 1414) impediu o seu inicio. Coa axuda de todos os estamentos da Coroa sufoca a revolta e sitia ao conde de Urgel no castelo de [[Balaguer]], que é tomado o [[31 de outubro]], tras o cal o antigo pretendente ao trono de Aragón foi desposuído de todos os seus títulos e desterrado. En 1413 propoñería ás Cortes catalás realizar a primeira compilación das ''[[Constitucións catalás|Constitucións]]''.
 
Segundo unha interpretación tradicional, nas Cortes que convocara en Barcelona, Fernando I tivo que ceder ao denominado ''pactismo catalán'', doutrina que limitaba a autoridade real a favor das Cortes e da [[Xeneralidade de Cataluña]]. Este movemento, encabezado por [[Joan Fivaller]], manifestaba que ''privilegi atorgat tollent lei paccionada de dret, non val'' e que ''privilegi atorgat contra ben publich é nul'', polo que estaban «Decididos a darlle antes a súa vida que a liberdade». Con todo, todo o presunto «caso Fivaller» ou «asunto do vectigal» e a elaboración a partir deste dunha teoría do ''pactismo catalán'' está considerado actualmente como un relato mítico. En primeiro lugar porque se trataría en todo caso dunha reclamación do municipio de Barcelona e non da [[Xeneralidade de Cataluña]], e as queixas das localidades ante o rei eran habituais tanto en Barcelona como noutros municipios, e en segundo lugar, porque unha análise exhaustivo da documentación, efectuada por Ramón Grau, revela que o relatado xa desde os cronistas do século XV (en obras de gran compoñente literario, como a biografía do rei Fernando de Lorenzo Vala) é completamente inexacto, ao non haber nin sequera documentación achega dunha disputa entre o municipio e o rei.<ref name=VerdesPijuan>Pere Verdés Pijuan, [http://www.compromisodecaspe.es/documents/6606706/8ba1e117-25f2-47dc-ad03-a1131e0d7580 «Las elites urbanas de Cataluña en el umbral del siglo XV: entre el discurso político y el mito historiográfico»], 2011, pp. 147-150.</ref> Ademais Fernando nomeou a Fivaller o seu testamenteiro, que outorgou o [[10 de outubro]] de [[1415]] en [[Perpiñán]].<ref name="sepulcro">Francesca Español Bertran, [http://ddd.uab.es/pub/locus/11359722n4p81.pdf «El sepulcro de Fernando de Antequera y los escultores Pere Oller, Pere Joan y Gil Morlanes, en Poblet»], ''Locus amoenus'', n.º 4, Bellaterra, Servei de Publicacions de la Universitat Autònoma de Barcelona, 1998, pp. 81-106. ISSN 1135-9722</ref> Respecto diso deste episodio, Verdés Pijuan sinala:<ref name=VerdesPijuan/>
Liña 60:
 
=== Política interior ===
Fernando I de Aragón reinou pouco tempo; malia iso, nos aproximadamente tres anos e nove meses que durou o seu goberno (tendo en conta, ademais, que a [[revolta do conde de UrgelUrgell]] mantívolle ocupado en sufocala ata o [[31 de outubro]] de [[1413]]) reorganizou a Facenda e saneou a economía e a administración da Coroa. Traballou na seguridade cidadá, intentou impedir as persecucións contra os xudeus e procurou loitar contra a corrupción. Tamén emprendeu unha reforma dos gobernos dos municipios buscando unha maior participación dos seus representantes. En canto ás institucións políticas, non introduciu cambios estruturais na organización da Coroa, senón que mantivo o sistema anterior, procurando que o rei participase como un elemento máis integrado nos organismos de goberno establecidos, o que contribuíu ao fortalecemento do poder rexio. O seu gran logro neste ámbito foi restablecer a orde tralo inestable período do [[Interregno aragonés|Interregno]].<ref name=Sesma2011223>Sesma (2011:223)</ref>
 
=== Política exterior ===