Pireneos: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
engado control de autoridades |
*Amalgama > amálgama. |
||
Liña 1:
{{sen referencias|data=maio de 2014}}
[[Ficheiro:Pyrenees Mountains view from satellite.jpg|dereita|miniatura|300px|Os Pireneos vistos do espazo (Cortesia [[NASA]])]]
Os '''Pireneos'''<ref>{{DRAG|pirenaico}}</ref><ref name="Diciopedia">«Pireneos». {{cita libro |título=[[Diciopedia do século 21]] |isbn=9788482893600 |outros=Isaac Díaz Pardo, Víctor F. Freixanes, Antón Mascato (edición)|ano=2007 |editorial=Editorial Galaxia |páxina=1639|volume=3}}</ref> (en [[lingua aragonesa|aragonés]]: ''Perinés'', en [[lingua castelá|castelán]]: ''Pirineos'', en [[lingua catalá|catalán]]: ''Pirineus'', en [[lingua éuscara|éuscaro]]: ''Pirinioak'', en [[lingua francesa|francés]]: ''Pyrénées'', en [[lingua occitana|occitano]]: ''Pirenèus'') ou '''Pireneo''' constitúen unha [[cordilleira]] no suroeste da [[Europa]] que forma unha fronteira natural entre a [[Península Ibérica]] e [[Francia]], e esténdense entre o [[
Na súa maior parte, a súa crista principal forma a fronteira franco-española, co principado de [[Andorra]] entre os seus dous grandes veciños. A principal excepción a esa regra constitúea o [[Val de Arán]], que pertence a España mais se localiza na cara norte da cordilleira. Outra anomalía [[Orografía|orográfica]] inclúe a [[catarata de Cerdanya]] e o [[enclave]] español de [[Llívia]].
Liña 92:
Entre os [[mamífero]]s destaca a [[Rupicapra rupicapra|camurza]], que estivo ao bordo da extinción a comezos do [[século XIX]] até os 45.000 exemplares actuais, historia igualmente repetida no caso do [[cervo]] ou o [[corzo]], estendidos por todo o monte baixo, así como o omnipresente [[Xabaril|xabarín]]. Non ocorre o mesmo co ''bucardo'' ou [[cabra montesa dos Pireneos]] que se extinguiu no ano 2000. Abundan as [[marmota]]s, ás que se observa con frecuencia entre os pastos alpinos. Moito máis difícil de mirar é a [[auganeira]] ou desmán dos Pireneos (''Galemys pyrenaicus''), un pequeno e estraño insectívoro nocturno, endémico desta cordilleira e algunhas áreas do [[Sistema Central]]. En total existen 42 especies de mamíferos no Pireneo.
Entre as [[aves]], o rei indiscutíbel e o [[quebraosos]]. Extinguido en case toda [[Europa]], é no Pireneo onde a especie encontrou o seu último refuxio, actualmente en expansión e provendo exemplares para proxectos de cría e recuperación nos [[Alpes]]. Crese que existen unhas 90-95 parellas e 500-600 quebraosos. O gran depredador dos aires pirenaicos é a [[aguia real]], seguida dunha
No bosque a [[pita do monte]] atópase en perigo de extinción. Xunto a ela, unhas 120 especies de pequenas aves entre as que destacan o [[peto negro]] e o [[peto real]]. Na alta montaña vive unha das grandes xoias pirenaicas, a [[perdiz branca]] ou lagópodo alpino.
| |||