Dinís de Portugal: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
Arranxos ortográficos. |
ampliación e notas |
||
Liña 1:
{{
{{Ficha de nobre
Liña 33:
|firma =
|escudo = Shield of the Kingdom of Portugal (1248-1385).png
|lema = <small><small>Escudo de armas de D. Dinís</small></small>
}}
'''D. Dinís''', nado o [[9 de outubro]] de [[1261]] en [[Lisboa]],{{Harvnp|Sotto Mayor Pizarro|1997|p=184}} e finado o [[7 de xaneiro]] de [[1325]] en [[Santarém, Portugal|Santarém]], foi rei de [[Portugal]], fillo de [[Afonso III de Portugal|Afonso III]] e da
Intitulábase nos diplomas que otorgou durante o seu reinado como ''Dom Denis, pella graça de Deus, Rei de Purtugal e do Algarue'', e así consta ni foro (carta de poboamento) concedido a [[Rebordãos]] o 18 de maio de 1285,{{Harvnp|Rodrigues Santana|2008|p=41-42}} así como noutros documentos. neto de [[Afonso X]] de [[coroa de Castela|Castela]].
Foi o sexto [[Lista de reis de Portugal|rei de Portugal]]. Alcumado ''o Labrador'' ou ''o Rei-Agricultor'', polo impulso que deu no reino a aquela actividade, e aínda, ''o Rei-Poeta'' ou ''o Rei-Trobador'', dado que, grande amante das artes e das letras, foi un famoso [[trobador]] que cultivou as ''[[Cantiga de Amigo|cantigas de amigo]]'', de ''[[Cantigas de amor|amor]]'' e ''[[Cantiga de escarnio e maldicir|escarnio e maldicir]]'', contribuíndo no desenvolvemento da [[trobador|poesía trobadoresca]] na [[península Ibérica]]. Algúns pensan que foi o primeiro monarca portugués verdadeiramente alfabetizado, asinando sempre co nome completo.<ref name=">{{cita web |url=http://web.archive.org/web/20040716113450/www.instituto-camoes.pt/cvc/bvc/bibbreve/019/bib19.pdf |edición=[[Instituto Camões]] |formato=PDF |obra= |autor= |título=Para a história da literatura popular portuguesa |data= |dataacceso= 08-09-2016}}</ref> Impulsou a traducuión de moitas obras para portugués, entre elas os tratados do seu avó Afonso X, o Sabio.
En [[1282]] casou coa [[infanta]] [[Isabel de Aragón]], que sería coñecida como a ''Raiña Santa''. Ao longo dos 46 anos do seu reinado foi un dos principais responsábeis da creación da identidade nacional portuguesa, e o albor da conciencia de Portugal en canto [[Estado|estado nación]]. En [[1297]], despois da conclusión da [[Reconquista]] polo seu pai, definiu as fronteiras de Portugal no [[tratado de Alcañices]] con [[Reino de Castela|Castela]]. Realizou relevantes reformas xudiciais, instituíu a [[lingua portuguesa|lingua portuguesa]] como [[lingua oficial]] da corte, creou a primeira Universidade portuguesa, liberou ás [[Orde militar|Ordes militares]] no territorio nacional das influencias estranxeiras e proseguíu o sistemático crecemento do centralismo rexio. A súa política centralizadora foi articulada con importantes accións de fomento económico, como a creación de inumerábeis concellos e feiras. D. Dinis ordenou a explotación de minas de cobre, prata, estaño e ferro, e organizou a exportación da produción excedente para outros países europeos. En [[1308]] asinou o primeiro acordo comercial portugués con [[Inglaterra]]. En [[1312]] fundou a [[Armada (mariña)|Mariña]] portuguesa, nomeando ao primero almirante de Portugal, o [[Xénova|xenovés]] [[Manuel Pessanha]] (Emanuele Passagno, en [[lingua italiana|italiano]]),<ref>[http://www.treccani.it/enciclopedia/pessagno_(Enciclopedia-Italiana) Pessagno] na Enciclopedia italiana en liña. {{it}}.</ref> <ref>[http://www.treccani.it/enciclopedia/emanuele-pessagno/ Emanuele Pesano] na Enciclopedia italiana en liña. {{it}}.</ref> e ordenando a construción de [[dársena]]s e [[molle]]s.
Entre [[1320]] e [[1324]] houbo unha [[guerra civil]] entre o rei e seu fillo, o futuro [[Afonso IV de Portugal]]. Este xulgaba que o pai pretendía legar o trono a [[Afonso Sanches]], o seu irmán bastardo. Nesta guerra, o rei contou con pouco apoio popular, pois nos últimos anos do reinado deu grandes privilexios aos [[nobres]]. O [[infante]] contou co apoio dos concellos. A pesar dos motivos da revolta, esta guerra foi no fondo un conflito entre grandes e pequenos. Despois da súa morte, en [[1325]] foi sucedido polo seu fillo lexítimo, Afonso IV, a pesar da oposicón do seu favorito, o fillo natural Afonso Sanches.
== Accións de goberno ==
Como herdeiro da coroa, D. Dinís dende moi cedo implicouse nos aspectos de gobernación polo seu pai. Á data da súa subida ao trono, Portugal estaba en conflito coa [[Igrexa católica]]. D. Dinís procurou normalizar a situación asinando un tratado co [[Nicolao III, papa|papa Nicolao III]], onde xuraba protexer os intereses de Roma en Portugal. Salvou a [[Orde do Temple]] en Portugal a través da creación da [[Orde de Cristo]], que herdou os bens dos [[templario]]s en Portugal despois da súa extinción.
[[Ficheiro:OrderOfCristCross.svg|miniatura|esquerda|160px|Cruz da [[Orde de Cristo]], símbolo das [[Carabela (embarcación)|carabelas]] dos [[Descubrimentos portugueses]].]]
[[Ficheiro:Tratado de Alcanizes.png|miniatura|160px|esquerda|O diploma do tratado de Alcañides, que se conserva no ''Arquivo Nacional da Torre do Tombo''.]]
[[Ficheiro:Dinis-P.jpg|miniatura|160px|esquerda|Dinís, rei de Portugal]]
D. Dinís foi esencialmente un rei administrador e non guerreiro. En [[1296]], a raíña de [[Reino de Castela|Castela]] [[María |s con romper os acordos establecidos entre ambos os reinos en [[1295]], se persistía nos seus ataques á [[corona de Castela]], así como se o soberano portugués continuaba apoiando ao [[infante]] [[Xoán de Castela, señor de Valencia de Campos|Xoán de Castela]], que se proclamara rei de [[Reino de León|León]]. Ante as ameazas da raíña, Don Dinís aceptou retirarse da coroa de Castela en 1296, non sen antes apoderarse de [[Figueira de Castelo Rodrigo|Castelo Rodrigo]], [[Alfaiates]] e [[Sabugal]], territorios pertencentes a [[Sancho de Castela "o da Paz"]], neto de [[Afonso X de Castilla]].<ref>{{cita libro | apelidos = Benavides | nome = Antonio | enlaceautor =
| coautores = | editorial = Madrid: Imprenta de Don José Rodríguez | editor = | título = Memorias de Don Fernando IV de Castilla
| url = http://books.google.es/booksid=VLIGAAAAQAAJ&printsec=frontcover&dq=memorias+de+fernando+iv#v=onepage&q=&f=false | ano = 1860 | mes = | id = | isbn = | páxinas = 37 | cita =}}</ref> O tratado foi asinado por Dª María e D. Donís o día [[12 de setembro]] de [[1297]] no municipio [[Provincia de Zamora|zamorano]] que lle da nome ([[Alcañices]]), dando lugar a unha das fronteiras máis antigas de [[Europa]].
Mediante o tratado de Alcañices quedaron fixadas, entre outros puntos, as fronteiras entre o [[Reino de León]] e o [[Reino de Portugal]], que recibía unha serie de prazas firtes e vilas a cambio de romper os seus acordos que o posicionaban en contra do [[Reino de Castela e León]], que foran asinados con [[Xaime II de Aragón]], con [[Alfonso de la Cerda]], co infante Xoán de Castela e con [[Juan Núñez de Lara o Menor]].<ref> {{cita publicación| apelido = González Mínguez| nome = César| ano = 2004| título = Fernando IV de Castilla (1295-1312): Perfil de un reinado| publicación = Espacio, Tiempo y Forma, Serie III, Hª Medieval| número = 17| páxinas = 228 | editorial = Universidad Nacional de Educación a Distancia (UNED), Facultad de Geografía e Historia | issn = 0214-9745| url = http://e-spacio.uned.es/fez/view.php?pid=bibliuned:ETFB795938A-A8EF-AC9F-1889-B989699FFC79| idioma = castelán| cita = }}</ref> Ao mesmo tiempo no tratado volveise confirmar o proxectado enlace entre [[Fernando IV de Castilla]] e a infanta [[Constanza de Portugal (1290-1313)|Constanza de Portugal]], ao tempo que se acordaban os esponsais entre o infante [[Afonso IV de Portugal|Afonso de Portugal]], herdeiro do trono lusitano, e a infanta [[Beatriz de Castela (1293-1359)|Beatriz]], filla de [[Sancho IV de Castela]] e irmá de Fernando IV. Por outra parte, o monarca portugués achegou un exército de trescentos cabaleiros, postos ás ordes de [[Juan Alfonso de Alburquerque]], para axudar á raíña María de Molina na súa loita contra o infante Juan, que até ese momento recibira o apoio do rei Dinís. Ademais, estipulábase no tratado que as vilas e prazas de [[Campo Maior]], [[Olivenza]], Ouguela e [[San Felices de los Gallegos]] serían entregadas a Diní como compensación pola perdida por parte de [[Portugal]], durante o reinado de [[Afonso III de Portugal|Afonso III]] dunha serie de prazas que lle foran arrebatadas por [[Afonso X]]. Ao mesmo tempo, lle foron entregadas ao rei portugués as prazas de [[Almeida, Portugal|Almeida]], [[Castelo Bom]], [[Castelo Melhor]], [[Castelo Rodrigo]], [[Monforte da Beira]], [[Sabugal]], Sastres e [[Vilar Maior]]. A longo prazo as consecuencias deste tratado serían duradoiras, xa que la fronteira entre ambos os reinos a penas foi modificada no curso dos séculos posteriores.
A súa prioridade gobernativa foi esencialmente a organización do reino: continuando a vertente lexisladora do seu pai D. Afonso III, a profusa acción lexislativa está contida, hoxe, no ''Libro da Leis e Posturas'' e nas ''Ordenacións Afonsinas'' . Non son "códigos" lexislativos tal como os entendemos hoxe, mais si compilacións de leis e do dereito consuetudinario municipal, alteradas e reformuladas pola Coroa. En efecto, a incidencia de cuestións de carácter procesual con igual peso ao carácter de dereito positivo das súas leis, denuncia a crecente preocupación do rei en engarzar o dereito consuetudinario (ou costumeiro) no ámbito da Coroa, e en facer efectivo o seu poder no territorio.
As determinacións sobre a actuación de alguacís (oficiais dos concellos), xuíces, ''procuradores'' e ''advocati'' demostran isto, xa que un poder só nominal sobre todos os habitantes do reino, como era típico na [[Idade Media]], non se compatibiliza con este esforzo en demorar os trámites xurídicos, ou en moralizar o exercicio da xustiza. A creación de correxedores denuncia claramente o inicio do proceso de territorialización da xurisdición da Coroa, extravasando os dominio rexios, á par da crecente importancia da capitalidade de Lisboa.
O reinado de D. Dinís acentuou a predilección por [[Lisboa]] como lugar de permanencia da corte rexia. Non existe unha capital, mais a localización de Lisboa, o seu desenvolvemento urbano, económico e mercantil van facendo da cidade o lugar máis viábel para se afirmar como centro administrativo por excelencia. A articulación entre o norte e o sur do país —este sur que se torna branco da maior atención e permanencia dos reis— fan de Lisboa centro para facer a Portugal viábel.
Entre o norte, onde a malla [[nobreza|señorial]] é máis densa e apertada, e o sur, onde o vasto espazo conquistado aos [[musulmán]]s, onde se implantan sobre todo os dominios rexios e as Ordes militares, así como a presenza de vastos espazos de ''res nullius'', fai de Portugal un reino onde dúas realidades diferentes se complementan. Paralelamente, D. Dinís aumentou en enorme medida o número de novas vilas, feiras e castelos no interior de norte a sur e, especialmente, nas [[Beira, Portugal|Beiras]] e no [[Alentexo]], continuando unha obra que xa viña dos seus antecesores: o poboamento do reino, sobre todo do norte en dirección cara ao sur, e distribuíndo neste proceso moitas cartas de poboamento (creación de vilas).
Preocupado poos recursos e as infraestruturas do país, D. Dinís ordenou a explotación de minas de [[cobre]], [[prata]], [[estaño]] e [[ferro]] e fomentou os intercambios comerciais con outros reinos, asinou o primeiro tratado comercial co rei de [[Inglaterra]] en [[1308]] e creou o almirantado, atribuído como privilexio, como quedou dito, ao xenovés Manuel Pesagno, e fundando as bases para unha verdadeira [[Armada (mariña)|Mariña]] ao servizo da Coroa.
D. Dinís redistribuíu terras, promoveu a [[agricultura]] e fundou varias comunidades rurais, así como mercados e feiras, creando as chamadas ''feiras francas'' ao conceder a varias poboacións diversos privilexios e exencións. A razón dos seus alcumes ''o Labrador'' ou ''o Rei-Agricultor'' foi a orde de protexer o [[Piñal de Leiría]], creado polo seu pai (ou polo seu tío) e que aínda se mantén hoxe, como forma de protexer as terras agrícolas do avance das areas costeiras.<ref>O extenso e excelso traballo deste rei en prol do Reino resumiuno [[António Caetano de Sousa]] co alcume cognome de ''o Labrador'', bastante redutor cara a unha obra tan proveitosa e, ademais, xerado pola imputación errónea da plantación do piñal a este monarca; en realidade o piñal xa existia desde D. Sancho II.</ref>
== Cultura ==
[[Ficheiro:University-of-Coimbra.jpg|miniatura|450px|Universidade de [[Coímbra]].]]
A cultura foi un dos seus intereses persoais.<ref name=CM>Monteiro, Clóvis (1961), p. 12.</ref> D. Dinís apreciaba a [[literatura]] e escribiu varios libros do seu propio puño e letra, sobre temas como a [[administración pública]] ou a [[Cinexética|caza]], e varios volumes de [[poesía]]. Foi un poeta notábel e un dos maiores e máis fecundos [[trobador|es]] do seu tempo. Até os nosos días chegaron 137 [[cantiga]]s da súa autoría, distribuídas por todos os xéneros (73 de ''[[Cantigas de amor|amor]]'', 51 de ''[[cantiga de amigo|amigo]]'' e 10 ''[[Cantiga de escarnio e maldicir|escarnio e maldicir]]'', así como a música orixinal de 7 desas cantigas (descubertas casualmente en 1990 polo profesor Harvey L. Sharrer, no ''Arquivo da Torre do Tombo'', nun pergamiño que servía de capa a un libro de rexistros notariais do [[século XVI]], e que se coñece como ''[[Pergamiño Sharrer]]'')<ref>Ferreira, Manuel Pedro 2005): [http://www.academia.edu/4995294/Cantus_Coronatus_7_cantigas_d_El-Rei_Dom_Dinis_by_King_Dinis_of_Portugal ''Cantus Coronatus: 7 Cantigas D'El-Rei Dom Dinis'']. Kassel: Edition Reichenberger.</ref>
Durante o seu reinado, [[Lisboa]] foi un dos centros [[Europa|europeos]] da [[cultura]]. A primeira [[universidade]] de Portugal, a Universidade de Coímbra, fundouse polo seu decreto ''Scientiae thesaurus mirabilis'', asinado en Lisboa en [[1290]]. Nela ensinábanse [[Arte]]s, [[Dereito|Dereito civil]], [[Dereito|Dereito canónico]] e [[Medicina]].
Esta universidade foi inicialmente instalada en [[Lisboa]] e foi trasladada por Dinís, por primeira vez, a [[Coímbra]], en [[1308]]. Foi trasladada varias veces entre ambas as dúas cidades, e quedou definitivamente instalada en Coímbra en [[1537]], por orde de [[João III de Portugal|João III]].
D. Dinís mandou traducir para o portugués importantes obras, entre elas a do seu avó [[Afonso X de León e Castela|Afonso X]], o Sabio, sendo a súa Corte un dos maiores centros literarios da [[península Ibérica]].
== Personalidade ==
[[Ficheiro:Isabel Dinis de Portugal.jpg|miniatura|right|D. Dinís e a [[Isabel de Aragón|raíña Santa Isabel]]. Retrato na Universidade de Coímbra.]]
Sen esquecermos o lapso de longos séculos que nos separan de D. Dinís, é posíbel trazar un esbozo das liñas mestras da personalidade deste rei portugués. Era determinado, ou mesmo obstinado, nos seus intentos, do que son exemplo a ''cadencia de inquéritos'' verdadeiramente demoledora. {{Harvnp|Sotto Mayor Pizarro|1997|p=206}} e demais políticas de centralización rexia que instituiu de forma sistemática.
Revelouse desde moi cedo como un grande estratego, sendo precursor dunha política gobernativa e lexislativa non só reactiva, senán máis ben de cuño proactivo. Facendo unha análise ''a posteriori'', vase que as decisións non eran tomadas tomadas apor casualidade, antes ben se articulaban na senda dun ideal de país e nacoón que o rei desexabe. A tílulo de exemplo, podemos indicar a concomitante creación de [[concellos]] e [[feira]]s, as políticas de fortificación das fronteiras ou a crecente dependencia das [[Orde militar|Ordes miltares]] do poder real. Por todo isto, D. Dinís foi recoñecido como un home sagaz e de elevada capacidade gobernativa, tanto polos seus contemporáneos como por historiadores posteriores. {{Harvnp|Sotto Mayor Pizarro|1997|p=202-207}} <ref name="ReferenceA">''Crónica Geral de Espanha de 1344'' (edição crítica do texto português por Luís Filipe Lindley Cintra), vol IV. Lisboa: Imprensa Nacional-Casa da Moeda, 1990.</ref> <ref name="ReferenceB">''Livro de Linhagens do Conde Dom Pedro''(edição crítica por José Mattoso), en ''Portugaliae Monumenta Historica'', Nova Série, vol. II (tomos 1 e 2), Lisboa: Academia das Ciências, 1980.</ref>
Não carecia D. Dinis do que hoje apelidamos de habilidade política. Sendo hábil no trato e entendedor dos Homens, D. Dinis soube ir ''"atacando e apaziguando, alternadamente, os interesses senhoriais laicos e eclesiásticos: desamortizou os bens do clero, mas aceitou a concordata e restringiu os direitos de ''comedoria'' nos mosteiros; inquiriu os bens senhoriais, mas as leis de desamortização travam a erosão dos patrimónios senhoriais.<ref name="PIZARRO, José A 2005">PIZARRO, José A.S.M., ''D. Dinis'', Círculo de Leitores, 2005, pág. 207, ISBN 9724234835</ref>"''
A administração das propriedades régias tornou-se mais eficiente e D. Dinis ficou conhecido como um Rei rico; disso encontramos eco na ''[[Divina Comédia]]'' de [[Dante Alighieri]].
Não obstante, D. Dinis é mormente celebrado em todos os registos cronísticos contemporâneos e posteriores como um Rei justo. Sabendo-se que a maior parte do trabalho legislativo do seu reinado se focou em questões de justiça processual, não será de menor relevo o facto de grande parte dessa nova legislação ir no sentido de evitar excessivas delongas e custas judiciais e impedir abusos de advogados e procuradores.<ref name="ReferenceA"/><ref name="ReferenceB"/><ref name="PIZARRO, José A 2005"/><ref>''Crónica de Portugal de 1419'' (edição crítica com introdução e notas de Almeida Calado), Aveiro, Universidade de Aveiro, 1998</ref><ref>LEÃO, Duarte Nunes de, ''Crónicas dos Reis de Portugal'', reformadas pelo Licenciado…(revisto por M. Lopes de Almeida), Porto, Lello & Irmãos, 1975</ref>
Dele pode-se ainda dizer que a determinação que tantas conquistas políticas lhe granjeou podia, por vezes, degenerar em teimosia e prepotência. Descrito por vezes como cruel, principalmente nas relações familiares: na forma como tratava o filho herdeiro [[Afonso IV de Portugal|D. Afonso]] (nunca o seu favorito) e a esposa, [[Santa Isabel de Aragão, Rainha de Portugal|D. Isabel]], entregando-lhe os frutos dos seus adultérios para que os criasse.<ref>PIZARRO, José A.S.M., ''D. Dinis'', Círculo de Leitores, 2005, pág. 208, ISBN 9724234835</ref>
Figura incontornável da [[Península Ibérica]] de fim de [[século XIII|Duzentos]] e início de [[século XIV|Trezentos]], D. Dinis foi cognominado ''Pai-da-Pátria'' por [[Duarte Nunes de Leão]].
== Últimos anos ==
Os últimos anos do seu reinado foron marcados por conflitos interiores. O herdeiro, futuro D. [[Afonso IV de Portugal|Afonso IV]], receoso de que o favorecemento de D. Dinís ao seu fillo bastardo [[Afonso Sanches]] o espoliase do trono, esixiu o Poder e combateu o pai. Nesta loita tivo intervención pacificadora a [[Isabel de Aragón|raíña Santa Isabel]] que, [[Batalla de Alvalade|en Alvalade]] se interpuxo entre as hostes inimigas xa postas en orde de batalla.
Liña 75 ⟶ 119:
*** [[Fernán Sanches]] ([[1280]]-[[1329]])
*** [[Pedro Afonso]] ([[1280]]-?)
== Descendencia ==
[[Archivo:Rainha Santa Isabel - D. Dinis.jpg|150px|thumb|[[Milagro]] de las [[rosa]]s de la reina [[Isabel de Aragón y Sicilia|Santa Isabel]], consorte de Dionisio I.]]
Dionisio estuvo casado en primeras nupcias con [[Isabel de Portugal (santa)|Isabel de Aragón]], hija del rey [[Pedro III de Aragón]] y de su esposa [[Constanza II de Sicilia]].{{Harvnp|Rodrigues Oliveira|2014|p=153}} Del matrimonio nacieron dos hijos:
* [[Constanza de Portugal (1290-1313)|Constanza de Portugal]] (1290-1313), nacida probablemente en Coímbra y llamada igual que su abuela materna,{{Harvnp|Rodrigues Oliveira|2010|p=161}} fue reina consorte por su matrimonio con [[Fernando IV de Castilla]];
* [[Alfonso IV de Portugal]] (Coímbra, 8 de febrero de 1291-1357), rey de Portugal con el nombre de '''Alfonso IV'''.{{Harvnp|Rodrigues Oliveira|2010|p=161}}{{Harvnp|Sotto Mayor Pizarro|1997|p=184}}
Tuvo varios hijos naturales:
Con Grácia Froes (también llamada Gracia Anes):{{Harvnp|Sotto Mayor Pizarro|1997|p=185}}
* [[Pedro Alfonso de Portugal, conde de Barcelos|Pedro Alfonso]] (1287-1354), [[Condado de Barcelos|conde de]] [[Barcelos (Portugal)|Barcelos]].{{Harvnp|Rodrigues Oliveira|2010|p=186}}{{Harvnp|Sotto Mayor Pizarro|1997|p=185}}
Con Aldonza Rodrigues Talha:{{Harvnp|Sotto Mayor Pizarro|1997|p=189}}
* [[Alfonso Sánchez de Portugal|Alfonso Sánchez]] (1289-1329), señor de [[Alburquerque]] y rival de su medio-hermano [[Alfonso IV de Portugal|Alfonso IV]].{{Harvnp|Rodrigues Oliveira|2010|p=187}} Fue legitimado el 8 de mayo de 1304.{{Harvnp|Sotto Mayor Pizarro|1997|p=188-189}}
Con Marina Gomes:
* María Alfonso, nacida antes de 1301, fue nombrada por su hermano Alfonso Sänchez como posible heredera del señorío de Alburquerque. Contrajo matrimonio antes de 1317 [[Juan Alfonso de la Cerda]], señor de [[Gibraleón]]. Ambos fueron sepultados en el monasterio de Santo Domingos en Santarén;{{Harvnp|Sotto Mayor Pizarro|1997|pp=199-200}}
* [[María Alfonso de Portugal (1301-1320)|María Alfonso]] (1301-1320), monja en [[Monasterio de San Dionisio]]. Entre 1312 y 1320 mandó construir un altar en nombre de San Andrés.{{Harvnp|Sotto Mayor Pizarro|1997|p=200}}
Con María Pires, «una buena mujer de Oporto», según las palabras de Pedro Alfonso, el conde de Barcelos, nació a mediados de la década de los noventa:{{Harvnp|Sotto Mayor Pizarro|1997|p=196}}
* Juan Alfonso de Portugal (c. 1295-1326),{{Harvnp|Rodrigues Oliveira|2010|p=187}}, legitimado en 1317, fue alférez y mayordomo mayor de su padre de quien fue un fiel partidario así como de su medio hermano Alfonso Sánchez. Recibió muchas mercedes de su padre, incluyendo Póvoa de Ervas Tenras, Outeiro de Miranda, Vila Verde de Braganza, Vilarelho en tierras de Vilariça, las villas de Nuzelos, Alfândega, Arouce, Lousã, Ázere y Rebordões en tierra de Braganza. Fue mandado ejecutar por su hermano el rey Alfonso IV el 4 de julio de 1326.{{Harvnp|Sotto Mayor Pizarro|1997|pp=196-198}}
De una mujer de nombre desconocido tuvo:
* Fernán Sánchez (antes de 1290-1329), contrajo matrimonio con Fruilhe Anes de Soursa, sin descendencia. Falleció en junio de 1329 y fue sepultado en el Monasterio de Santo Domingos das Donas en [[Santarén]];{{Harvnp|Sotto Mayor Pizarro|1997|p=194-195}}
== Obra literaria de don Dinís ==
Don Dinís é o autor con máis cantigas conservadas dos cancioneiros copiados en [[Italia]], posuíndo 138 poemas: 73 [[cantiga de amor|cantigas de amor]], 51 [[cantiga de amigo|cantigas de amigo]], 11 [[cantiga de escarnio e maldizer|cantigas de escarnio]] e tres [[pastorela]]s. Os seus fillos bastardos [[Afonso Sanches]] e [[Pedro de Portugal]] foron dous dos últimos trobadores.
{{sucesión| título = [[Ficheiro:Shield of the Kingdom of Portugal (1248-1385).png|40px]]<br>[[Reino de Portugal|Rei de Portugal]]| predecesor = [[Afonso III de Portugal|Afonso III]]| sucesor = [[Afonso IV de Portugal|Afonso IV]]| período = [[1279]] - [[1325]]}}
== Notas ==
{{listaref|2}}
== Véxase tamén ==
{{Commonscat|Denis of Portugal}}
=== Bibliografía ===
* {{cita libro|apelidos =Alves| nome=Francisco Manuel, Abade de Baçal|título= Memórias Arqueológico-Históricas do Distrito de Bragança. |editorial= Bragança: Ed. Câmara Municipal de Bragança|ano= 2000 |volume= Tomo IV, p. 443|ref=harv}}
* {{cita libro|apelidos= Monteiro|nome= Clóvis|título= Esboços de história literária|idioma = |editorial= Rio de Janeiro: Livraria Acadêmica| ano= 1961|oclc= 1331902|ref=harv}}
* {{cita libro|apelidos= Rodrigues Oliveira|nome= Ana|título= Rainhas medievais de Portugal. Dezassete mulheres, duas dinastias, quatro séculos de História|idioma = |editorial= Lisboa: A esfera dos livros | ano= 2010|isbn= 978-989-626-261-7||ref=harv}}
* {{cita libro|apelidos=Rodrigues Santana |nome= Maria Olinda|título=Documentação Foraleira Dionisina de Trás-os-Montes: Breve estudo e edição interpretativa|idioma = |editorial= Lisboa: Edições Colibri | ano= 2008|isbn= 978-972-772-757-5|ref=harv}}
* {{Cita libro | apelidos =Sotto Mayor Pizarro | nome = José Augusto | título = Linhagens Medievais Portuguesas: Genealogias e Estratégias 1279-1325 | editorial = Porto: Tese de doutorado, edición do autor | volume = Tomo I | ano = 1997 | url = http://hdl.handle.net/10216/18023 | isbn = 9729801835 | ref=harv}}
=== Outros artigos ===
* [[Cantiga de amigo]]
* [[Lista dos reis de Portugal]]
* [[Pergamiño Sharrer]]
=== Ligazóns externas ===
* [http://www.youtube.com/watch?v=VPs8oaEVIhM&list=RDVPs8oaEVIhM&index=13 Recreación musical da cantiga ''Amigo, queredes-vos ir?'', interpretada por Paulina Ceremuzynska]
* Ruy de Pina (1729): [http://purl.pt/313 ''Chronica do muito alto e muito esclarecido principe Dom Diniz, sexto rey de Portugal''] fielmente copiada do seu original por Miguel Lopes Ferreyra. Lisboa: Off. Ferreyriana. Biblioteca Naciolal Portuguesa.
* Rui de Pina (1912): [http://purl.pt/340 ''Chronica d'El Rei D. Diniz''], 2ª ed. Lisboa: Escriptorio. Biblioteca Naciolal Portuguesa.
* [http://cantigas.fcsh.unl.pt/autor.asp?cdaut=25&pv=sim D. Dinis. Trovador medieval] En: Cantigas Medievais Gelego-Portuguesas.
{{Trobadores galego-portugueses}}
{{Control de autoridades}}
| |||