Revisión como estaba o 3 de febreiro de 2016 ás 06:56 editar Banjo (conversa \| contribucións) 110.001 edicións m -{{enuso}}, + de 30 días sen edicións ← Edición máis vella		Revisión como estaba o 13 de agosto de 2016 ás 16:25 editar desfacer Isili0n (conversa \| contribucións) 10.315 edicións *Criollo > crioulo. Etiqueta: Edición visual Edición máis nova →
Liña 23: A ocupación francesa da metrópole en [[1808]] desencadeou en Nova España unha [[Crise política en México de 1808\|crise política]] que desembocou no movemento armado. Nese ano, o rei [[Carlos IV de España\|Carlos IV]] e [[Fernando VII]] [[Abdicacións de Baiona\|abdicaron]] sucesivamente en favor de [[Napoleón I de Francia\|Napoleón Bonaparte]], que deixou a coroa de España ao seu irmán [[Xosé I de España\|Xosé Bonaparte.]] Como resposta, o concello de México —con apoio do vicerrei [[José de Iturrigaray]] reclamou a soberanía en ausencia do rei lexítimo; a reacción conduciu a un [[Golpe de Estado\|golpe de estado]] contra o vicerrei e levou ao cárcere aos xefes do movemento. A pesar da derrota dos ~~criollos~~crioulos na Cidade de México en 1808, noutras cidades de Nova España reuníronse pequenos grupos de conxurados que pretenderon seguir os pasos do concello de México. Tal foi o caso da conxura de Valladolid, descuberta en 1809 e cuxos participantes foron postos en prisión. En [[1810]], os conspiradores de Querétaro estiveron a piques de correr a mesma sorte pero, ao verse descubertos, optaron por tomar as armas o [[16 de setembro]] en compañía dos habitantes indíxenas e campesiños do pobo de Dores ([[Estado de Guanajuato\|Guanajuato]]), convocados polo cura [[Miguel Hidalgo\|Miguel Hidalgo y Costilla]]. A partir de [[1810]], o movemento independentista pasou por varias etapas, pois os sucesivos líderes foron postos en prisión ou executados polas forzas leais a España. Ao principio reivindicábase a soberanía de [[Fernando VII]] sobre España e as súas colonias, pero os líderes asumiron despois posturas máis radicais, incluíndo cuestións de orde social como a [[Bando de Miguel Hidalgo\|abolición da escravitude]]. [[José María Morelos y Pavón]] convocou ás provincias independentistas a conformar o [[Congreso de Chilpancingo\|Congreso de Anáhuac]], que dotou ao movemento insurxente dun marco legal propio. Trala derrota de Morelos, o movemento reduciuse a unha [[guerra de guerrillas]]. Cara a 1820, só quedaban algúns núcleos rebeldes, sobre todo na [[serra Madre do Sur]] e en [[Veracruz]]. A rehabilitación da [[Constitución de Cádiz]] en [[1820]] alentou o cambio de postura das elites novohispanas, que ata aí apoiaran o dominio español. Ao ver afectados os seus intereses, os ~~criollos~~crioulos monárquicos decidiron apoiar a independencia de Nova España, para o que buscaron aliarse coa resistencia insurgente. [[Agustín de Iturbide]] dirixiu o brazo militar dos [[Conspiración de La Profesa\|conspiradores]], e a principios de [[1821]] puido atoparse con [[Vicente Guerreiro]]. Ambos proclamaron o [[Plan de Iguala]], que convocou á unión de todas as faccións insurxentes e contou co apoio da aristocracia e o clero de Nova España. Finalmente, a independencia de México consumouse o [[27 de setembro]] de [[1821]]. Tras isto, Nova España converteuse no [[Primeiro Imperio Mexicano\|Imperio Mexicano]], unha efémera monarquía católica que deu paso a unha [[Primeira República Federal de México\|república federal]] en 1823, entre conflitos internos e a separación de [[Provincias Unidas do Centro de América\|América Central]].

Independencia de México: Diferenzas entre revisións