Irmandiños: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m →Gran Guerra Irmandiña: Arranxos varios using AWB |
|||
Liña 1:
[[Ficheiro:Torres de altamira 2.JPG|225px|miniatura|dereita|Unha das torres das [[Torres de Altamira]], castelo destruído polos irmandiños e volto a reconstruír.]]
[[Ficheiro:Torredocastro.jpg|dereita|miniatura|225px|[[Castelo de Sandiás]]. Destruído polos irmandiños no [[1467]].]]
[[Ficheiro:Castelo-da-Lúa-ruínas.JPG|miniatura|225px
[[Ficheiro:Castelo da rocha forte Torreón e muro oeste.JPG|miniatura
Na [[Galicia]] [[medieval]], os '''irmandiños''' eran os membros das Irmandades constituídas para a defensa dos seus intereses fronte aos abusos dos [[Nobreza|señores]].
No [[século XIV]] entrou en Galiza unha nobreza moi guerreira e que atacaba os mosteiros, os bispos, os burgueses e os campesiños. Esta nobreza xurdira despois das loitas de [[Pedro I de Castela|Pedro I "o Cruel"]] e [[Henrique II de Castela|Henrique II]]. Eran os [[Osorio]] en [[Monforte de Lemos|Lemos]] e [[Sarria]], os [[Casa de Andrade|Andrade]] en [[Pontedeume]], os [[Casa dos Sarmiento|Sarmiento]], os [[Ulloa]]s, os [[
As primeiras irmandades formáronse contra o [[bispo]] [[Diego Xelmírez]]{{cómpre referencia}}, contra quen se levantaron varias veces os [[burguesía|burgueses]] e parte do clero de [[Santiago de Compostela|Compostela]] ([[1116]] e [[1140]]).
Liña 24:
{{cita|Os señores prelados e cabaleiros do dito reino [...] facíanlles moitos agravios e danos e males nas súas persoas e nos seus bens, roubándolles os seus bois e bestas e forzábanlles as súas mulleres e fillas e moitos dos ditos danos facíanse así das xentes que tiñan nas súas casas como nas súas fortalezas'' (Extraído do Preito Tabera-Fonseca, Fol. 1104 v)}}
Segundo os testemuños do [[preito Tabera - Fonseca]], os irmandiños serían arredor de 80.000 persoas. Na organización e desenvolvemento da guerra irmandiña participaron varios grupos sociais: campesiños, xentes das cidades, baixa nobreza e fidalguía e algúns membros do clero, como
* [[Pedro de Osorio]] actuou no centro de Galicia, sobre todo na zona de Compostela.
* [[Afonso de Lanzós]] dirixiu a revolta na zona norte de Galicia.
Liña 33:
Os inimigos dos irmandiños foron fundamentalmente nobres laicos, donos de castelos e fortalezas, encomendeiros das principais [[Igrexa (arquitectura)|igrexas]] e [[mosteiro]]s. Os irmandiños destruíron arredor de 130 [[castelo (fortificación)|castelos]] e fortalezas nos dous anos de guerra irmandiña. As liñaxes dos Lemos, Andrade e Moscoso foron o branco preferido dos irmandiños. Os irmandiños, por contra, non atacaron os eclesiásticos. Nun primeiro momento parte da nobreza obxecto da ira irmandiña fuxiu cara [[Portugal]] ou Castela.
[[Ficheiro:Hakenbuechse.png|miniatura|350px|esquerda|Os soldados de Pedro Álvarez usaban [[arcabuz|arcabuces]] na [[Segunda Guerra irmandiña|Segunda Guerra Irmandiña]]. O da imaxe é de [[1425]]]]
En [[1469]], [[Pedro Madruga]] inicia desde Portugal o contraataque feudal, contando co apoio doutros nobres e das forzas do arcebispo de [[Santiago de Compostela]]. As tropas feudais, contando cunha mellor tecnoloxía de guerra (sábese que as tropas de Pedro Madruga empregaron modernos arcabuces), venceron os irmandiños, prenderon e mataron os seus líderes. A vitoria das tropas de [[Pedro Madruga]] produciuse por contar co apoio dos monarcas de Castela e Portugal e polas divisións das forzas irmandiñas. Mais axiña a nobreza vitoriosa viuse envolta de novo en liortas dinásticas que prepararon o seu definitivo desarraigo do territorio galego.
|