Renacemento hispánico: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Arranxos varios, replaced: {{listaref|2}} → {{Listaref|30em}} using AWB
Isili0n (conversa | contribucións)
Liña 47:
A partir da herdanza gótica comeza a xestarse un estilo propio no que se inclúen elementos máis modernos. Quizais o exemplo máis representativo deste estilo sexa o Mosteiro de San Xoán dos Reis de Toledo, en que a idea gótica está máis no sistema construtivo que na concepción do espazo interior, a relación faise máis distante co gótico orixinal francés.
 
Por iso na península, cuxa tradición de arquitectura clásica está temporalmente moi afastada (tras séculos de construción gótica), prefírese, por tradición propia, por racionalidade construtiva, o sistema gótico, que no tempo vai evolucionando na decoración dos edificios, correspondendo coa riqueza xeneral do país no momento, cara a un recargamento, o que se deu en chamar plateresco, mentres que se manteñen intactos varios elementos do gótico, especialmente o modo de levar as cargas das bóvedas aos piares (non aos muros, como no románico), apuntalándoos cos arbotantesarcobotantes, cos seus capiteis e, moitas veces, os arcos apuntados.
 
<gallery>
Liña 67:
Desenvolveuse principalmente no programa arquitectónico da arquidiocese de Toledo na época do cardeal Cisneros, baixo a dirección do arquitecto [[Pedro de Gumiel]].
 
As obras máis importantes que cabe reseñarfacer unha recensión son, na catedral de Toledo, a sala capitular (1504 - 1512, con traza de Gumiel e [[Enrique Egas]], e artesoados de [[Diego López Bueno|Diego López]] e [[Francisco de Lara]]) <ref>[http://www.architoledo.org/catedral/salacapitular.htm architoledo.org]</ref>; e en [[Alcalá de Henares]] a [[Catedral de los Santos Niños Justo y Pastor de Alcalá de Henares|Igrexa Maxistral]] <ref>Ou ''colexiata dos Santos Nenos Xusto e Pastor'', hoxe catedral de Alcalá de Henares. A asociación co estilo cisneriano adoita facerse á fachada. A torre é do século XVII (Arsenio Lope Huerta [http://books.google.es/books?ei=UCdBTfKMDIywhQe_t7jdAQ&ct=result&id=cmrUaP1R5sIC&dq=%22estilo+cisneriano%22&q=estilo+cisneriano#search_anchor ''Alcalá de Henares''], Everest, 2001, ISBN 84-241-0327-0).</ref> e o [[paraninfo]] e a capela do Colexio Maior de San Ildefonso da Universidade (1499 - 1516, con traza de Gumiel).<ref>Castillo Oreja, M. A. (1980): ''Colegio Mayor de San Ildefonso de Alcalá de Henares. Génesis y desarrollo de su construcción. Siglos XV-XVIII''. Alcalá de Henares: Ayuntamiento de Alcalá de Henares.</ref>
 
'''3'''. [[Plateresco]]. O desenvolvemento do Renacemento produciuse principalmente por arquitectos locais. Desta maneira, creouse unha corrente puramente española do estilo, que se viu influída pola arquitectura do sur de Italia (dominios da [[Coroa de Aragón]] nesa época). Este estilo español chamado plateresco, combinaba as novas ideas italianas coa tradición gótica española, así como coa idiosincrasia local. O nome provén das extremadamente decoradas fachadas destes edificios, que se asimilaban ao intricado e detallista traballo dos [[Prata|prateiros]].
Liña 77:
Chegou á súa máxima expresión durante o reinado de [[Carlos I de España|Carlos I]],<ref>Arellano, Fernando (1988): ''El arte hispanoamericano'', páxs. 13-14. Caracas: Ed. Universidad Católica Andrés Bello. ISBN 978-980-244-017-7.</ref> especialmente en [[Salamanca]], aínda que tamén floreceu notabelmente noutras cidades da [[península Ibérica]] como [[León, España|León]] e [[Burgos]], e no territorio da [[Nova España]] (o que hoxe é [[México]]).<ref name="Arellano, Fernando 1988">Arellano, Fernando (1988): ''El arte hispanoamericano''. Caracas: Ed. Universidad Católica Andrés Bello. ISBN 978-980-244-017-7</ref><ref>Bozal, Valeriano (1978): ''Historia del arte en España: Desde los orígenes hasta la Ilustración''. Ed. Akal. ISBN 978-84-7090-025-9.</ref> Considerado unhas veces como unha corrente renacentista e outras como un estilo propio, recibe ás veces os nomes de ''Protorrenacemento'' <ref>Arias de Cossío, Ana María (2009): ''El arte del Renacimiento español''. Ed. Encuentro. ISBN 978-84-7490-909-8</ref><ref>Marías, Fernando (2002): ''El siglo XVI: Gótico y Renacimiento'', páx. 24. Silex Ediciones. ISBN 978-84-7737-037-6</ref> e ''Primeiro renacimiento'' polos que non o consideran como un estilo en si mesmo.<ref>Alonso Ruiz, Begoña (2003): ''Arquitectura tardogótica en Castilla: los Rasines páx. 23. Santander: Ed. Universidad de Cantabria. ISBN 978-84-8102-304-6''</ref>
 
O estilo caracterízase por unha decoración prolífica que cobre as fachadas con elementos vexetais, candeeiros, festóns, criaturas fantásticas e todo tipo de figuracións.<ref name="Arellano, Fernando 1988"/> A configuración espacial, sen embargoporén, seguía máis claramente un referente gótico. Esta fixación por partes concretas, sen modificacións estruturais respecto do gótico e a penas espaciais, fan que se clasifique moitas veces como variante e non como estilo.<ref name="Bendala Galán 2003">Bendala Galán, Manuel (2003): ''Manual del arte español'' Silex Ediciones. ISBN 978-84-7737-099-4</ref>
 
Na [[Nova España]] o plateresco adquiriu unha configuración propia, aferrado fortemente á súa herdanza mudéxar e mesturándose con influencias indíxenas.<ref name="Arellano, Fernando 1988"/> Tamén pode falarse dun estilo plateresco nas primeiras décadas do [[século XVI]] no sur de [[Francia]] e en [[Portugal]].<ref name="Bendala Galán 2003"/>
Liña 248:
[[Ficheiro:Ourense Catedral Relief339.JPG|miniatura|esquerda|Detalle do retablo da Virxe de Belén. [[Catedral de Ourense]].]]
 
Como grangrande exemplo do Renacemento en Galicia pódense citar as estatuas da fachada da igrexa do [[Mosteiro de San Martiño Pinario]], do escultor portugués [[Mateo López]].<ref>Pérez Costanti, P. (1930): ''Diccionario de artistas que florecieron en Galicia durante los siglos XVI y XVII. Santiago.</ref>
[[Ficheiro:2010-07-18. San Martiño Pinario-Santiago Compostela-Galicia (Spain).jpg|miniatura|Fachada da igrexa do [[Mosteiro de San Martiño Pinario]].]]
 
Liña 395:
Un dos renacentistas españois máis atraídos polas matemáticas (e as súas aplicacións noutras disciplinas científico-técnicas) foi [[Juan de Herrera]]. Sendo consciente da importancia de dispoñer de técnicos ben formados ao servizo do reino, propuxo a [[Filipe II de España|Filipe II]] a creación dunha escola dependente da Coroa para a ensinanza de diversas materias relacionadas coas matemáticas. Así naceu en [[1582]] a ''Academia Real de Matemáticas'' de [[Madrid]], que duraría case dous séculos.
 
Sen embargoPorén, na práctica só se cumpriu unha parte das expectativas iniciais, ao limitarse os estudos case só á cosmografía e a navegación, e ao carecer a institución de suficientes recursos materiais e humanos para o pleno desempeño do seu labor.
 
Non obstante, a calidade do profesorado sempre foi notábel, así como os coñecementos impartidos, que estaban postos ao día, como o demostra o feito de que se ensinara, directa ou indirectamente, a [[Nicolás Copérnico|Copérnico]], [[Gerolamo Cardano|Cardano]], [[Niccolò Fontana Tartaglia|Tartaglia]], [[Galileo Galilei|Galileo]] e a outros autores significativos da ciencia europea do momento.