Precursores: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
moi esclarecedor: * {{Versaleta|Alonso Montero, X.}} (1998). [http://academia.gal/imaxin-boletins-web/paxinas.do?id=3371&d-447263-p=1 "Los Precursores (1885): notas de lectura"] Boletín 361 da RAG. |
suprimo partes que non teñen sentido: fala do século XIX e a Guerra de Independencia e despois: "... despois de catro séculos..." e despois "...podemos sinalar os intelectuais Frei Martín Sarmiento, o Padre Feixoo..." e engado outras listaxes |
||
Liña 2:
{{Galería dinámica de imaxes
|width= 150
|title= Os precursores<br /><small>(segundo Murguía)</small>
|align= right
|background= white
Liña 13:
|Ficheiro:Serafín de Avendaño.jpg|[[Serafín de Avendaño]].
}}
Denomínanse como '''''precursores''''' aqueles escritores que desenvolveron a súa actividade literaria entre os anos 1833 e 1863. Son as voces ilustradas e patrióticas dos galegos que denuncian a situación da lingua e a cultura galegas.{{Cómpre referencia}} A súa temática é máis próxima ao realismo xa que primordialmente reflicten acontecementos que lles toca vivir a eles e aos do seu redor. Reciben este nome por cumpriren o papel de iniciadores da literatura galega e o renacemento da súa cultura. Os precursores desenvolven órganos xornalistas na lingua galega e así prepararon o terreo para a chegada do [[Rexurdimento]] pleno. Os ilustrados máis destacables foron [[Nicomedes Pastor Díaz]], [[Xoán Manuel Pintos]] (escritor de ''[[A gaita gallega (libro)|A gaita gallega]]'', primeira obra escrita do século XIX), [[Francisco Añón]], [[Xosé María Posada]], [[Xosé García Mosquera]] e [[Alberto Camino]].{{Cómpre referencia}}
== Descrición ==
Liña 23:
=== Contexto histórico ===
No século XIX xorde un movemento de carácter [[filoloxía|filolóxico]] e literario baseado na defensa do galego como lingua literaria, chamado Rexurdimento. Ocorreron acontecementos inaugurais como os [[Xogos Florais da Coruña]] (1861) e a publicación de ''[[Cantares gallegos]]'' (1863) escrito por Rosalía de Castro, que foi a primeira obra escrita en galego na súa totalidade. A aparición deste fenómeno está relacionada as ideoloxías galeguistas da época ([[provincialismo]] e [[Rexionalismo galego|rexionalismo]]). Está marcado tamén pola creación das primeiras gramáticas e dicionarios. Os Xogos Florais tiñan como obxectivo fomentar a [[literatura galega]] e tiveron unha importante influencia na cultura de Galiza xa que defendían a supervivencia do idioma. Neles premiábase a mellor obra escrita en galego. Coa [[Guerra da Independencia contra os franceses]] aumenta o sentimento de identidade galega e sae a palestra a primeira promoción galeguista (a cabeza de Antolín Faraldo).
[[Ficheiro:Los precursores Faraldo, Aurelio Aguirre, Sanchez Deus, Moreno Astray , Pondal, Cendón, Rosalía de Castro, Serafín Avendaño, Viccetto, Ignotus.jpg|miniatura|esquerda|200px|''Los precursores'' de Murguía.]]
=== Os
{| class="wikitable"
|-
Liña 49 ⟶ 48:
|-
| [[Serafín Avendaño]], pintor || colaborou na revista ''[[Blanco y Negro]]''
|-
| Ignotus
|}
Segundo autores posteriores como [[Carballo Calero]], que inclúe na súa ''Historia da Literatura Galega Contemporánea'', nun capítulo (II) titulado «O romanticismo. Precursores de Rosalía», unha ampla nómina de autores;<ref>{{Cita libro |autor={{Versaleta|Carballo, R.}} |ligazón-autor=Ricardo Carballo Calero |ano=1975 |anoorixinal=1963 |url=http://ecx.images-amazon.com/images/I/51UfTMqN4jL.jpg |título=Historia da Literatura Galega Contemporánea |editorial=Galaxia |páxinas=63-125 |id=ISBN 84-7154-227-7}}</ref> [[Xesús Alonso Montero]]<ref name="ALONSO">{{Versaleta|[[Xesús Alonso Montero|Alonso Montero, X.]]}} (1998). [http://academia.gal/imaxin-boletins-web/paxinas.do?id=3371&d-447263-p=1 "Los Precursores (1885): notas de lectura"] Boletín 361 da RAG.</ref> ou [[Xosé Ramón Pena]]<ref name="PENA">{{Versaleta|[[Xosé Ramón Pena|Pena, X. R]]}} (2004). ''Historia da Literatura Galega II. De 1853 a 1916. O Rexurdimento'',<sup>[http://www.xerais.es/libro.php?id=3159725]</sup> pp. 85-120, [[Xerais]], ISBN 978-84-9914-764-2.</ref> a listaxe correcta dos precursores é moi distinta da selección feita por Murguía. Alonso Montero (que di que ''non son tódolos que están nin están tódolos que son'') suprimiría algúns nomes e engadiría outros como [[Nicomedes Pastor Díaz]], [[Xoán Manuel Pintos]], [[Francisco Añón Paz]], [[Xosé Pérez Ballesteros]] ou [[Juan Antonio Saco y Arce]]. Segundo Pena serían: Xoán Manuel Pintos, [[Antonio Fernández Morales]], Francisco Añón, [[Alberto Camino Sigüert]], [[Vicente Turnes]], [[Antonio María de la Iglesia]], [[Marcial Valladares]], Juan Antonio Saco y Arce e outros.
== Notas ==
Liña 56 ⟶ 59:
== Véxase tamén ==
=== Bibliografía ===
* {{Versaleta|[[Francisco Fernández del Riego|Fernández del Riego, Francisco]]}} (1987). ''Historia da literatura galega''. Vigo, [[Ed. Galaxia]]. Páx. 307.
* {{Versaleta|[[Manuel Murguía|Murguía, Manuel]]}} (1886). ''Los precursores''. A Coruña, Biblioteca Gallega, ''La Voz de Galicia''.
* {{Versaleta|[[Dolores Vilavedra|Vilavedra, Dolores]]}} (coord.) (1995-2003) (4 vols.)<sup>Cal?</sup>: ''Diccionario da Literatura Galega'', Vigo, [[Ed. Galaxia]].
| |||