Maionesa: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Bot - borrado de comas antes de etcétera [http://academia.gal/dicionario#searchNoun.do?nounTitle=etc%C3%A9tera]; cambios estética
Jglamela (conversa | contribucións)
→‎Orixe: homónimo
Liña 25:
Mais realmente, a maionesa orixinouse en [[Maó]] (Menorca) e de aí vén o nome.
 
Por outra banda, unha teoría popular postula que a maionesa non é máis que unha variante do clásico [[alioli]] que aparecería cara o século XVIII, sería unha versión da illa ou máis pretensiosa, que pretendía tirarlle o sabor a [[allo]], que era considerado campesiño e polo tanto, segundo a época, pouco prestixioso. Algúns entendidos consideran que un dos trazos xerais da cociña balear fronte á da peninsular, dun ar máis señorial. O feito que teña ovo explícase porque o alioli faise tradicionalmente con ovo no interior de Valencia e nas Illas Baleares, mentres que en Cataluña e a beiramar valenciana faise sen ovo.<ref name=gust/> En Occitania tamén hai tradición de alioli, que se fai con xema de ovo e miolo de [[pan]] primeiro, que despois se substituiusubstituíu por [[pataca]].
 
Non se sabe con certeza a orixe do [[alioli]], mais si se sabe que é moi antiga. Cítase xa na [[Grecia Antiga]] (coma ''skordalia'') na comedia ''Os cabaleiros'', de [[Aristófanes]], que data do ano [[424 aC]], e seguramente os exipcios xa tiñan algún mollo semellante."<ref name=gust>''El gust d'un poble'', páxs. 61-62, de Jaume Fàbrega, Cossetània Edicions, 2002, ISBN 84-95684-91-8</ref>
Liña 31:
De feito, salsas semellantes, moi simples e con ingredientes tan básicos coma o aceite de oliva e o allo, están presentes na cociña tradicional de todo o mediterráneo. En [[España]] existe o ''ajoaceite'', en [[Occitania]] hai o ''alhòli'', en [[Italia]] a ''agliata'', en [[Grecia]], a [[Malta]], no [[Líbano]] hai o "zeit bil toum" (literalmente, ''aceite con allo'') etc. En Galicia, coma mestura de cociñas atlánticas e mediterráneas, non existe ningún mollo deste tipo. O que semella claro é que é un produto mediterráneo e de orixe humilde (campesiño e pescador).<ref>Josep Pla: "l'allioli és la salsa antiquíssima, popular (marinera i pagesa), típicament mediterrània".</ref>
 
O alioli aparece xa citado no ''[[Llibre de Sent Soví]]'' (ano 1.324) e no século XIX xa é coñecido como salsa "catalá".<ref>"Salsa a la catalana dicho ''alioli''" al ''Nuevo manual de la cocinera catalana y cubana'', editado en 1858 na Havana, Cuba</ref><ref>"Salsa a la catalana dita alioli" en ''La cuynera catalana'', anónimo, ano 1835</ref> A primeira receita de maionesa atopada no País Valenciano data de 1905, escribiuna Joan Company e, segundo esta, faise co [[morteiro (utensilio)|morteiro]] fregado con allo. O alioli sen allo pódese considerar unha versión relativamente recente do alioli clásico, coa intención de facelo máis fino. [[Josep Pla i Casadevall|Josep Pla]] resúmeo así "a maionesa non é máis que o alioli idealizado e distinguido: sen sabor a allo, para resumir".<ref>"jo defensava l'allioli/aquella sabor, la seua trèmola soldiesa/ tu, al contrari, defensaves la maonesa/ adduint testimonis cultíssims de gourmets/ t'he de dir, malgrat tot, que la maonesa/ és sols un allioli que va eixir maricó" a ''Les pedres de l'àmfora'', de Vicent Andrés Estellés, 1.999, ISBN 978-84-7502-006-8</ref>
 
Segundo [[Jaume Fàbrega]], a maionesa "espallouse internacionalmente pola cociña francesa. Con todo, non é mais ca un alioli sen allo. Nótese que a [[cociña francesa]] non emprega nin allo nin aceite de oliva, polo tanto non forma parte dos seus parámetros habituais. Porén, tanto en Provenza coma nos Países Cataláns sempre se fixeron ''maonesas'' con allo, ou sexa alioli."<ref name=gust/> e "a maionesa, tan francesa, non costaría res admitir que está inspirada (e hai razóns históricas que o avalarían, coma é o breve dominio francés sobre a illa de [[Menorca]]) no alioli autóctono, iso si, ao gusto dos amigos de [[Cardenal Richelieu|Richelieu]]."<ref name=gust/> De feito, na [[Francia]] actual, a maionesa defínese coma unha "emulsión de aceite e de xema de ovo". Adaptada aos gustos franceses, o aceite nunca é de oliva, xa que o consideran caro e de sabor demasiado intenso, contén imperativamente [[mostaza (condimento)|mostaza]] francesa e a miúdo outros ingredientes (condimentos e ingredientes que axudarían a emulsionala, que poden ser diversos). Neste país é moi raro facela na casa, xa que se considera demasiado difícil.