Bispo: Diferenzas entre revisións

{{outroshomónimos|Bispo (homónimos)}}

 

 

 

O termo ''epískopos'' non estaba nos comezos do [[cristianismo]] claramente diferenciado do termo ''[[presbítero|presbýteros]]'' ("ancián", hoxe en día co significado de [[sacerdote]]), pero o termo xa era empregado no seu sentido actual, distinto de sacerdote, nos escritos de [[Ignacio de Antioquía]] (finado arredor de [[108]]), e as fontes de mediados do [[século II]] xa amosan como todos os centros do cristianismo organizábanse arredor da figura do bispo, empregando unha forma de organización que non variou até a [[reforma protestante]].

=== Igrexa Católica, Igrexas ortodoxas e Igrexas anglicanas ===

{{Artigo principal|Bispo (Igrexa Católica)|Bispo (Igrexa Ortodoxa)}}

 

Os bispos encárganse da dirección da igrexa na [[Igrexa Católica]], na [[Igrexa Ortodoxa]], nas [[igrexas ortodoxas orientais]], na [[Comuñón Anglicana]], nas igrexas [[luteranismo|luteranas]] e noutras [[denominacións cristiás]] de raíz católica ou anglicana.

* [[Patriarca]]: Os patriarcas son bispos que dirixen algunhas dioceses con moitos anos de existencia ou determinadas [[igrexas autocéfalas]] ou [[igrexas particulares|particulares]]. Logo do [[Primeiro Concilio Ecuménico de Nicea]], a estrutura da igrexa foi modelada seguindo as divisións administrativas do [[Imperio Romano]] nas que un bispo dunha metrópole chegou a ser o líder eclesiástico dunha capotal dunha provincia. Os bispos das dioceses maiores comezaron a ser chamados "exarcas". Nalgúns casos, un bispo pasou a presidir varias dioceses, como por exemplo as de Roma Antioquía ou Alexandría. No [[Cuarto Concilio Ecuménico de Calcedonia]] en [[451]], déuselle a [[Constantinopla]] xurisdición sobre tres dioceses por ser a residencia do emperador. Adicionalmente, Xerusalén foi recoñecida neste concilio como unha das sedes principais. En [[692]] foron ordenadas ditas sedes en orde de preeminencia como Roma, Constantinopla, Alexandría, Antioquía e Xerusalén. Na Igrexa Católica, os patriarcas ás veces son chamados '''Catholicos'''; o Patriarca da Igrexa Ortodoxa de Alexandría é chamado '''Papa'''. Mentres que nas [[Igrexas católicas orientais]] a maioría dos patriarcas manteñen xurisdición sobre algunha igrexa particular, os títulos dos patriarcas da [[Igrexa Latina]], agás o do [[Papa]] (Patriarca de Occidente), son tan só honorarios. En [[2006]] o [[Papa Bieito XVI]] deixou de empregar o título de [[Patriarca de Occidente]]. O primeiro rexistro deste título é polo [[Teodoro I, papa|papa Teodoro I]] en [[620]]; porén, en documentos máis antigos da igrexa (como nos do [[Primeiro Concilio de Nicea]]) xa aparece o Papa de Roma listado xunto aos ouros patriarcas (referidos colectivamente como "[[Pentarquía]]"). Posteriormente, as cabezas de varias igrexas nacionais convertéronse en patriarcas, pero dun nivel inferior aos da Pentarquía.

 

 

* [[Primado (relixión)|Primado]]: Un primado é normalmente o bispo da igrexa máis antiga dun determinado país. Ás veces isto implica certa xurisdición sobre algún outro bispo, pero normalmente é un título honorífico. No caso da [[Igrexa Episcopaliana Escocesa]], o primado é escollido de entre os bispos diocesanos e, sen perder as súas responsabilidades coa diocese, é denominado ''Primus''.

* [[Arcebispo maior]]: Os arcebispos maiores ocúpanse de dirixir algunhas [[igrexas católicas orientais]]. Teñen a mesma autoridade sobre a súa igrexa que un patriarca, pero reciben menos honores cerimoniais.

* [[Arcebispo]]: Un arcebispo é o bispo dunha [[arquidiocese]], normalmente unha diocese particularmente importante na historia da igrexa. Na [[Igrexa Católica]] o título é puramente honorífico e non implica xurisdición extra. En moitas provincias da [[Comuñón Anglicana]], porén, un arcebispo ten o poder dun primado.

 

 

* [[Bispo sufragáneo]]: Un bispo sufragáneo é un bispo subordinado a un Metropolitano. Na [[Igrexa Católica]] este termo é empregado para todos os bispos non metropolitanos (é dicir, todos aqueles de dioceses dunha provincia dun metropolitano, e aos [[bispo auxiliar|bispos auxiliares]]). Na [[Comuñón Anglicana]] o termo emprégase para un bispo que axuda a tempo completo a un bispo diocesano: o [[bispo de Warwick]], por exemplo, é sufragáneo do de [[Bispo de Coventry|Coventry]], aínda que os dous viven en [[Coventry]]. Algúns deles reciben responsabilidade dun área dentro da diocese (por exemplo, o bispo de Stepney atende dita área dentro da [[diocese de Londres]].

* [[Bispo titular]]: é un bispo sen diocese. É cabeza dunha [[sede titular]], normalmente unha antiga cidade que tiña bispo, pero que por unha razón ou outra xa non ten. A miúdo, os bispos titulares exercen de bispos auxiliares. No [[Patriarcado Ecuménico de Constantinopla]] os bispos de dioceses modernas reciben a miúdo unha sede titular xunto coa diocese moderna (por exemplo, o arcebispo de [[Thyateira]] e [[Gran Bretaña]]).

* [[Bispo coadxutor]]: é un bispo auxiliar que ten a mesma autoridade que o bispo diocesano da súa diocese, e o dereito de suceder a dito bispo.

* Bispo emérito é o título que se lles da aos bispos retirados nunha diocese. Nalgunhas denominacións cristiás teñen certas tarefas pastorais, sempre baixo a autoridade do bispo diocesano. Na Igrexa Católica isto non sucede.

O [[Papa]], ademais de ser o bispo da [[diocese de Roma]] e xefe espiritual da [[Igrexa Católica]], é tamén o Patriarca da [[Igrexa Latina]]. Todos os bispos deste rito responden directamente ante el, e non ante outros bispos, agás ante un metropolitano nalgún caso. Anteriormente, o Papa empregaba o título de ''Patriarca de Occidente'', pero este título foi abandonado en 2006<ref>[http://www.aciprensa.com/noticias/benedicto-xvi-renuncia-al-titulo-de-patriarca-de-occidente/ 1 de marzo de 2006]</ref>, o que causou preocupación na Comuñón Ortodoxa por implicar, para eles, unha xurisdición papal máis ampla.

 

 

O bispo é o ministro ordinario do [[sacramentos da Igrexa Católica|sacramento]] de [[confirmación]] na [[Igrexa Católica Latina]], e na Comuñón Anglicana e nas igrexas veterocatólicas tan só un bispo pode administrar este sacramento. Porén, nos ritos orientais, a [[crismación]] realízase e seguido ao [[bautismo]], e por tanto o sacerdote é quen confirma, empregando un crisma bendecido polo bispo.