Xenxibre: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
Liña 1:
{{ortografía}}
{{Taxobox
| name = Sinxebra
| cor = lightgreen
| image = Koeh-146.jpg
| image_width = 250px
| regnum = [[Plantae]]
| divisio = [[Magnoliophyta]]
| classis = [[Liliopsida]]
| ordo = [[Zingiberales]]
| familia = [[Zingiberaceae]]
| genus = ''[[Zingiber]]''
| species = '''''Z. officinale'''''
| binomial = Zingiber officinale
| binomial_authority = [[William Roscoe|Rosc.]], 1807
}}
O '''xenxibre'''<ref>{{DRAG|xenxibre}}</ref>, '''sinxebra''' ou '''teudo'''{{Cómpre referencia}} ('''''Zingiber officinale''''') é unha [[planta]] da [[familia (bioloxía)|familia]] das [[zingiberáceas]], cuxa [[raíz]] está formada por [[rizoma]]s horizontais moi apreciados polo seu recendo e sabor picante. A planta chega a 90 cm. de altura, con longas follas de 20 cm.
Medra en todas as rexións tropicais do mundo. As variedades máis caras e de maior calidade xeralmente proceden de [[Australia]], [[India]] e [[Xamaica]], mentres que as máis comercializadas cultívanse na [[China]].
O seu nome provén do [[sánscrito]] "sinabera" que significa "formado coma un [[corno]]".
== Usos culinarios ==
Os rizomas utilízanse na maioría das cociñas do mundo, os tenros son zumentos e carnosos cun suave sabor. Adóitanse conservar en vinagre como aperitivo ou simplemente engádense coma ingrediente de moitos pratos. As raíces maduras son fibrosas e enxoitas. O mollo dos rizomas vellos é extremadamente picante e a miúdo utilízase como [[especia]] na cociña chinesa para disimular outros recendos e sabores máis fortes, coma o do marisco e maila carne de año.
Na cociña occidental, o teudo, seco ou en po restrínxese tradicionalmente ós alimentos doces, utilízase para elaborar caramelos, pan de teudo, para lle dar sabor ás galletas e coma condimento principal da gasosa de xenxibre ou "[[ginger ale]]", bebida doce, carbonatada e sen alcol.
== Usos terapéuticos ==
En investigacións médicas demostrouse que a raíz de xenxibre é un efectivo tratamento contra das vascas causadas polos mareos en medios de transporte, así coma das padecidas polas mulleres embarazadas. Utilízase tamén como estimulante gastrointestinal, tónico e expectorante, entre outros. Contén moitos [[antioxidante]]s. Externamente serve para tratar traumatismos e reumatismos.
== Especies semellantes ==
Os xermolos da especie ''Zingiber mioga'' Roscoe consúmense na cociña xaponesa.
Outra das especies da ''Zingiberáceas'', a [[alpinia galanga]], utilízase de forma semellante á sinxebra na cociña [[Tailandia|tailandesa]].
A especie procedente do leste de [[Estados Unidos de América|EUA]], ''[[Asarum canadense]]'', da familia das ''[[Aristolochiaceae]]'', coñecida como teudo silvestre aínda que non está emparentada co verdadeiro teudo, ten propiedades recendentes parecidas, mais con todo, non se debe utilizar coma substituto do xenxibre xa que contén ácido aristolóchico, un axente canceríxeno. Esta planta é un diurético e estimulante urinario.
== Produción ==
{| class="wikitable" style="width:220px; float:right; clear:right;"
|-
! colspan=5|Dez primeiros produtores mundiais – 11 de xuño de 2008
|-
! style="background:#ddf; width:65%;"| País
! style="background:#ddf; width:35%;"| Produción ([[tonelada]]s)
|-
| {{IND}}|| align=right |380,100
|-
| {{CHN}}|| align=right |331,393
|-
| {{IDN}}|| align=right |192,500
|-
| {{NPL}}|| align=right |174,268
|-
| {{THA}}|| align=right |170,125
|-
| {{NGA}}|| align=right |152,106
|-
| {{BAN}}|| align=right |72,608
|-
| {{JPN}}|| align=right |52,000
|-
| {{PHL}}|| align=right |27,415
|-
| {{CAM}}|| align=right |12,000
|- style="background:#ccc;"
||'''Total mundial'''
| style="text-align:right;"| '''1,615,974'''
|-
|colspan=5 style="font-size:.7em"|
Fonte: [http://faostat.fao.org/site/567/DesktopDefault.aspx?PageID=567#ancor Food And Agricultural Organization of United Nations: Economic And Social Department: The Statistical Division]
|}
== Véxase tamén ==
{{wikispecies|Zingiber officinale}}
{{commonscat}}
{{Control de autoridades}}
[[Categoría:Zingiber]]
[[Categoría:Especias]]
[[Categoría:Raíces e tubérculos comestibles]]
[[Categoría:Suxi]]
| |||